ПАЙДАЛЫ ДҰҒАЛАР

Adryna.kz ақпараттық агенттігінің жетекшісі Арман Әубәкір мырзамен сұқбат. Кезекті сұқбатта ақпараттық қауіпсіздік, қазақ сайттарының медианарығы, хайып қуу, контент жасаудағы объективтілік және Arman Aubakir мырзаның жеке тәжірибесі сөз болады. Өз пайымдауымша, Арекеңнің сұқбатында тек ақпараттық алаңда жұмыс жасап жүрген адамдарға ғана емес, жалпы іс басқарып, жұмыс жүргізіп отырған адамдарға, аз да болса ұлтқа қызмет етемін деп жүрген жандарға пайдасы тиетін ойлары мен тәжірибелер айтылды. 00:00:00 - Кіріс сөз 00:01:22 - Қазақ сайттарының әлемдік, өңірлік деңгейдегі ойыншы ретінде қауқары бар ма? 00:02:28 - Қарапайым халық «басқарылады». 00:03:59 - Қазақ баспасөзі ежелден күресіп келе жатыр. 00:05:31 - Ақпарат құралдары сол тілде сөйлегендіктен сол елге қызмет етеді. 00:06:06 - Артында сыртқы күштері бар сайттар мемлекеттік саясатқа қауіпті 00:07:19 - Төл негіздегі ақпарат құралдарын қолдау көрсетсек, ұлттық идеялогия өркендейді. 00:09:30 - Алты ай бойы кітапханадан шыққан жоқпын. 00:10:26 - Біраз нәрсені түсінген кезде көзіме жас алып жылайтын болдым. 00:11:28 - Қазақта толып жатқан проблемаларды реттейтін институт болған. 00:12:11- «Адырна» этнографиялық бағытта ашылды. 00:13:39 - Ұлттың сөзін мөйлейтін адамдармен аптасына 2 кездесу ұйымдастырып жүрдім. Бәрі - тегін. 00:15:54 - Алаяқтарға тап болып, ешнәрсесіз қалдым. 00:17:00 - Әр кезде тап болған қиыншылықтар басқа деңгейге өтуіме йбаспалдақ болды. 00:18:24 - Мемлекеттік сатып алуға, мем. конкурсқа қатысу жүйесіп құрдым. 00:20:31 - Алғашқы жобаларымда кәсіпкерлерге көп жүгінетінмін. 00:21:31 - Қағаз бастылығы бар. Қағазға бейімделу керек. 00:21:41 - Ақпарат саласында тендермен жұмыс жасау ақпараттың объективтілігіне әсер етпей ме? 00:22:33 - Тендерлер арқылы дамытқан әлде қайда объективтірек. 00:23:32 - Қазақ сайттарының медианарықты қалыптастыру, өзін-өзі қаржыландыру жүйесін қалыптастыруға мүмкіндігі жоқ па? 00:25:00 - Тағы бір минус жағы бар. 00:29:50 - Тендер жұмыстарының көзге көрінбейтін қаншама қара жұмыстары бар. 00:30:57 - Айлап жалақы ала алмай қалған кездеріміз болды. 00:32:03 - Көп уәде бермеймін. 00:34:15 - Сынау әркез оңай. Мен студент кезімде… 00:37:07 - Судың да сұрауы бар. 00:41:02 - Біз заңдағы дүниенің іске асуын барынша қадағалауға тырысып жатырмыз. 00:43:04 - Зайырлы және ұлттық бағытымызды дамытуымыз керек. 00:44:02 - Арабияның экономикасына жұмыс істеп жатырмыз. 00:47:16 - Халық өзі түсініп алады. 00:49:30 - Қазақ халқы сәби сияқты. Төрт жасымда кітап оқып кеттім.

Алаштың тілдік мұрасын зерттеуші тілші ғалым, Ахмет Байтұрсынов атындағы мұражайлың ғылыми қызметкері, ақын Әділет Ахметұлымен сұхбат. Сұқбат сорабы: 00:00:00 - Сөз басы. 00:01:16 - Алаш рухы көтерілетін ай 00:02:00 - Әділеттің ең жаңа марапаты 00:03:09 - Әлеуметтік желінің шарапаты 00:06:36 - Ешбір халықтың тілін ғылым тіліне жарайды, жарамайды ешкім тұрақтандырмаған 00:08:00 - Ұлт болсақ, сыналатын кезеңге келдік 00:08:23 - Қазақ тілі күні батып бара жатқан тіл емес 00:09:47 - Жаһанданудың мүмкіндіктері 00:11:10 - Жаһандануға жұтылмай отырған ұлттар 00:13:38 - Алашта жаһандану үрдісіне қарсы тәжірибе бар 00:15:45 Жаһандану процессі - мәңгілік тақырып 00:17:22 «Түркі тілдер сөздігі», «Кодекс куманикус» қазіргі Oxford сөздігінің ролін атқарған 00:18:14 - Сөз жоғалғаннан кейін ұлттық киім киіп, әшекей тағып жүрмей-ақ қой 00:19:19 - Термин жасау мәселесі де - мәңгілік тақырып 00:19:50 - Термин мәселесі күнтәртіпке көтерілгені өткен ғасыр 00:20:16 - Орта ғасырдағы мұсылман түріктің классиктері араб тілінде жаза бастады 00:20:56 - Патша ордаларында шығармаларын түрікше жазғандарға арнайы сыйлық беріп отырған 00:21:40 - Араб тілін білгеннің жөні осы екен деп қазақтың хан-сұлтандары хатты арабша жазған жоқ 00:23:28 - Алаш арыстарының алдында тез шешуге тиісті мәселелер тұрды 00:24:26 - Қазақтар «мұсылман» деген сөзді «пұсырман» деген 00:24:57 - Алдымен әліпби дұрыс болуы керек 00:25:57 - Йталы елінің тәжірибесі бізге келеді екен 00:26:44 - Қазақтың төл дыбысы 24. 00:28:02 - Конференция деген сөзге қазақ тілінен балама табылмады 00:28:23 - Ленинді Бладемір баласы деп жазды 00:29:31 - Мұндай жазуға келгенде термин мәселесі өздігінен шешіліп отырды 00:30:07 - Сырттан дыбыс, әріп кіргізбеуге тырысты 00:31:24 - Қытайдың термин жасау пренципі Ахметтерге ұқсайды 00:32:20- Әріптің аз болуы, жазудың өзгеше болуы - үлкен қалқан 00:34:04 - Түркия 14 жылдан кейін Ахметтердің үлгісін алды 00:37:41 - Абайдың сөзжасамы туралы 00:47:04 - Елдес Омарұлындағы 65 түрлі қалып 00:49:05 - Калькадан құтылуға әбден болады 00:55:25 - Ахметтің жоғалып кеткен ғажайып бір кітап болған 00:57:40 - Ахметтің жанайқайы 01:01:05 - Адам емес техника айтып отырған тілге еліктеу 01:02:56 - Классиктер еңбегі сөреде самсып тұр. Бірақ… 01:03:30 - Сөз соңы.

Мұсылмандар үшін қасиетті саналатын Меккедегі Рахман тауында болды деп есептелетін тарихи сәт туралы еске алады видеодаға спикер. Құранда осындай аят бар.

2016 жылы Абдолла Жолдас атамыз Астана қаласында жатқан кезде көңілін сұрай барғанда түсірген едім. Бір сүренің аудармасы деп еді. Қай сүре екені есімде жоқ. Қазақы танымдағы Ислам туралы айтары көп адам еді... Бір кеңінен отырып сұхбат алсам деп жүруші едім. Амал не. Жаны Жәннатта болсын!