بنیادعلمی عرفانی واجتماعی امام شیخ عبدالقادرگیلانی(رض) مربوط طریقه قادری طالبانی سنجوری درافغانستان

┅◈❀((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم-۱۱-))❀◈┅ یزید بن حضرت معاویه: یزید بن حضرت معاویه رضی الله عنه امیر مقرَّر شده از جانب حضرت امیر معاویه رضی الله عنه بود. چون یزید در معیّت پدر بزرگوارش حضرت معاویه رضی الله عنه بوده معاملات حکومتی را بخوبی درک کرده بود و تجارب در معاملات زندگی دخل بزرگی دارد، بنابرین حضرت امیر معاویه رضی الله عنه او را حاکم ساخت. اما بعد از وفات حضرت معاویه رضی الله عنه روش یزید کاملاً تغییر کرد تا آنکه به سبب آن سانحه ای عظیم «واقعۀ کربلا» رخ داد و خون آل رسول بر زمین ریخت. یزید در نظر اسلاف و اکابر اُمت: (۱) -  امام احمد بن حنبل رحمه الله متوفی ۲۴۱ ق: ایشان می فرماید: لَایَنْبَغِیْ اَنْ یُّرْوٰی عَنْهُ. ترجمه: از یزید روایت نگردد. (میزان الاعتدال للذهبی: ۴۴۰/۴ شمارۀ ۹۷۵۴) علامه ابن تیمیه دربارۀ امام احمد بن حنبل رحمه الله می نویسد: قِيلَ لَهُ: أَتَكْتُبُ الْحَدِيثَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ مُعَاوِيَةَ؟ فَقَالَ: لَا، وَلَا كَرَامَةَ، أَوَلَيْسَ هُوَ الَّذِي فَعَلَ بِأَهْلِ الْمَدِينَةِ مَا فَعَلَ؟ ترجمه: از امام احمد بن حنبل رحمه الله پرسیدند که آیا از یزید حدیث بنویسند؟ فرمود: نه و او هیچ وقعتی ندارد. آیا او همان کس نیست که با اهل مدینه آنقدر ظلم کرد که از گفتن خارج است. (مجموع الفتاوی لابن تیمیه: ۲۲۳/۳) (۲) -  امام ابوبکر جصاص حنفی رحمه الله متوفی ۳۱۰ ق: ایشان می فرماید: وَقَدْ كَانَ أَصْحَابُ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وآله وَسَلَّمَ يَغْزُونَ بَعْدَ الْخُلَفَاءِ الْأَرْبَعَةِ مَعَ الْأُمَرَاءِ الْفُسَّاقِ وَغَزَا أَبُو أَيُّوبَ الْأَنْصَارِيُّ مَعَ يَزِيدَ اللَّعِيْنِ. ترجمه: أصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم بعد از خلفای راشدین در معیت اُمرای فاسق هم جهاد می کردند چنانچه حضرت ابوایوب انصاری رضی الله عنه به همراهی یزید لعین جهاد نمود. (احکام القرآن للجصاص: ۳۱۹/۴ تحت سورۀ توبه آیۀ ۴۶) (۳) -  علامه ابن تیمیۀ حرانی متوفی ۷۲۸ ق: او می نویسد: وَمَنْ آمَنَ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ لَا يَخْتَارُ أَنْ يَكُونَ مَعَ يَزِيدَ وَلَا مَعَ أَمْثَالِهِ مِنْ الْمُلُوكِ؛ الَّذِينَ لَيْسُوا بِعَادِلِينَ. ترجمه: هر کسی بر خدا و روز آخرت ایمان دارد همراهی با یزید و پادشاهان بی انصاف امثال او را نمی گزیند. (مجموع الفتاوی لابن تیمیه: ۴۸۴/۴) (۴) -  مورخ اسلام حافظ شمس الدین ذَهَبِی رحمه الله متوفی ۷۴۸ ق: ایشان می نویسد: وَكَانَ نَاصِبِيّاً فَظّاً غَلِيْظاً, جَلْفاً, يَتَنَاوَلُ الْمُسْكَرَ, وَيَفْعَلُ الْمُنْكَرَ. افْتَتَحَ دَوْلَتَهُ بِمَقْتَلِ الشَّهِيْدِ الحُسَيْنِ, وَاخْتَتَمَهَا بِوَاقِعَةِ الحَرَّةِ فَمَقَتَهُ النَّاسُ وَلَمْ يُبَارَكْ فِي عُمُرِه. وَخَرَجَ عَلَيْهِ غَيْرُ وَاحِدٍ بَعْدَ الحُسَيْنِ: كَأَهْلِ المَدِيْنَةِ قَامُوا للهِ. ترجمه: یزید ناصبی سنگدل بدزبان درشتخوی جفاکار شرابخور بدکار بود. حکومت خود را با شهادت رسانی حضرت حسین رضی الله عنه آغاز کرد و با قتل عام اهل مدینه در سانحۀ حَرَّه پایان داد. مردم او را لعنت کردند و عمرش بی برکت بود و بعد از حضرت حسین رضی الله عنه بسیاری خلافش خروج کردند. (سِیَر أعلام النبلاء للذهبی: ۶/۵ يزيد بن معاوية) (۵) -  حافظ عماد الدین ابن کثیر دمشقی رحمه الله متوفی ۷۷۴ ق: ایشان می نویسد: وَكَانَ فِيهِ أَيْضًا إِقْبَالٌ عَلَى الشَّهَوَاتِ وَتَرْكُ بَعْضِ الصَّلَوَاتِ في بَعضِ الأوقات، وإمَاتَتُهَا في غَالِبِ الْأَوْقَاتِ. ترجمه: یزید به سوی شَهَوات میلان داشت و نمازهای بعضی اوقات را ترک می کرد و بیشتر اوقات آنها را قضاء می کرد. (البدایة والنهایة: ۲۵۲/۸) (۶) -  علامه کمال الدین دَمِیْرِی رحمه الله متوفی ۸۰۸ ق: ایشان می نویسد: سُئِلَ الْكَيَا ألْهَرَاسِيُّ الْفَقِيْهُ الشَّافِعِيِّ عَنْ يَزِيْدَ بْنِ مُعَاوِيَة هَلْ هُوَ مِنَ الصَّحَابَةِ أمْ لَا وَهَلْ يَجُوْزُ لَعْنُهُ أمْ لَا؟ فَأَجَابَ أَنَّهُ لَمْ يَكُنْ مِنَ الصَّحَابَةِ لِأَنَّهُ وُلِدَ فِي أيَّامِ عُثْمَانَ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ، وَأمَّا قَوْلُ السَّلَفِ فَفِيْهِ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْ أَبِي حَنِيْفَةَ وَمَالِكٍ وَأَحْمَدَ قَوْلَانِ: تَصْرِيْحٌ وَتَلْوِيْحٌ وَلَنَا قَوْلٌ وَاحِدٌ: ألتَّصْرِيْحُ دُوْنَ التَّلْوِيْحِ، وَكَيْفَ لَا يَكُوْنُ كَذٰلِكَ وَهُوَ الْمُتَصَيِّدُ بِالْفَهْدِ وَاللَّاعِبُ بِالنَّرْدِ وَمُدْمِنُ الْخَمْرِ؟ ترجمه: از فقیه شافعی علامه الکَیَا الهَرَاسی پرسیدند که یزید بن معاویه صحابی بود یا نه و لعن بر او جایز است یا نه؟ ایشان در جواب گفت: یزید صحابی نبود زیرا در دوران خلافت عثمان رضی الله عنه به دنیا آمده بود، و از سلف صالحین، امام ابوحنیفه و امام مالک و امام احمد بن حنبل رحمهم الله از هر یک ایشان دو قول دربارۀ او منقول است. یکی قول صریح و دوم تلویح.

هفتاد و دو همراه حضرت حسین رضی الله عنه در این معرکه شهید شدند و هشتاد و هشت تن از دشمن کشته. ظلم بالای ظلم آنکه دشمنان سر حضرت حسین رضی الله عنه را از بدن جدا ساخته نزد ابن زیاد بردند و آن بدبخت با نهایت گستاخی لبان نواسۀ رسول را با کارد پاره کرد و به جسد ایشان توهین نمود. او به یزید خط نوشت که من سر حسین را قلم کرده ام. (البدایة والنهایة: ۵۷۴/۴ تا ۶۰۲ و تاریخ ابن خلدون: ۵۲۹/۲ تا ۵۴۸) با غروب آفتاب روز دهم محرَّم، تاریخ انسانی این واقعۀ دردناک را به چشم دید و زمین رنگین به خون تا ابد در سینۀ خود نوشت که «سردار جوانان بهشت و چشم و چراغ خاندان نبوُّت، درخت اسلام را با خون خود سیراب ساخته داستانی جاویدان چون مشعل راه برای نسل های آیندۀ اسلام از خود برجا نهاد».

┅◈❀((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم-۱۰-))❀◈┅ شهادت حضرت حسین رضی الله عنه: هنگامی که حضرت حسین رضی الله عنه به اصرار شدید اهالی شهر کوفه اراده نمود تا رخت سفر بربندد حضرت عبد الله بن عمر رضی الله عنهما، حضرت عبد الله بن عباس رضی الله عنهما، و حضرت محمد بن حنیفه رحمه الله برادر حضرت حسین رضی الله عنه ایشان را خیرخواهانه از سفر منع کردند. (سیر اعلام النبلاء از ذهبی: ۲۰۳/۳ و مُصنَّف ابن ابی شیبه: حدیث ۳۸۵۱۹) اما چونکه حضرت حسین رضی الله عنه عزم مصمَّم گرفته بود مشورت ایشان را نپذیرفت و روانۀ سفر شد. در دوران سفر حضرت حسین رضی الله عنه پسرکاکای خود حضرت مُسْلِم بن عقیل رحمه الله را بطور قاصد به کوفه فرستاد تا احوال آنجا را مشاهده نموده ایشان را مطلع بسازد تا اگر احوال درست بود سفر را ادامه بدهد. زمانی که مُسْلِم بن عقیل به کوفه رسید دوازده هزار اهالی کوفه بر دست وی بیعت کردند. (الاصابه: ۷۸/۲ تحت الحسین بن علی) مُسْلِم بن عقیل با مشاهدۀ این حال به حضرت حسین رضی الله عنه پیام فرستاد که شرایط سازگار است، تشریف بیاورید. حضرت حسین رضی الله عنه بسوی کوفه حرکت نمود و در بین راه بود که اطلاع یافت که عبید الله بن زیاد، حضرت مُسْلِم بن عقیل را قتل کرده است. با شنیدن این خبر همراهان حضرت حسین رضی الله عنه از رفتن بجائی بدون قصاص خون مُسْلِم انکار کردند. (فوائد نافعه از مولانا محمد نافع: ۲۳۱/۲) چنانچه قافلۀ حضرت حسین رضی الله عنه روانه شد و چون کمی پیشتر از قادسیه رسیدند حُر بن یزید با یک هزار لشکر نمودار شد. حُر بن یزید حکم یافته بود تا حضرت حسین رضی الله عنه را همراه با لشکر ایشان دستگیر نموده نزد ابن زیاد ببرد. حضرت حسین رضی الله عنه با مشاهدۀ این منظر حُر را متوجه ساخت که شما بودید که توسط نامه های فراوان خویش ما را خواسته بودید و حالا چرا خلاف عهد خویش می کنید؟ حضرت حسین رضی الله عنه همۀ آن نامه ها را به او نشان داد. حُر بن یزید با لهجۀ تهدیدآمیز گفت: از جنگ دست بردار ورنه کشته می شوی. حضرت حسین رضی الله عنه با شنیدن این سخن فرمود: سَاَمْضِی وَمَا بِالْمَوْتِ عَارٌ عَلَی الْفَتٰی اِذَا مَا نَوٰی حَقّاً وَجَاهَدَ مُسْلِماً. (من می روم و برای مردی که نیتش حق و جهاد در راه اسلام است مرگ عار نیست). حضرت حسین رضی الله عنه قاصد دیگری را هم فرستاد که ابن زیاد او را نیز به قتل رسانید. چون این خبر به گوش حضرت حسین رضی الله عنه رسید اشک از چشمان ایشان سرازیر شد. (تاریخ ابن خلدون: ۵۲۴/۲ تا ۵۲۶ و البدایة و النهایة: ۵۷۰/۴) حضرت حسین رضی الله عنه سرانجام مسافت طویلی را پیموده در تاریخ ۲ مُحرَّم سال ۶۰ هـ ق به میدان کربلا رسید. از آن جانب ابن زیاد لشکری را به سپهسالاری عمر بن سعد به میدان جنگ فرستاد. هنگامی که او با حضرت حسین رضی الله عنه ملاقات کرد حضرت حسین سه پیشنهاد به او داد که از بین آنها یکی را از طرف من انتخاب کنید: (۱) -  یا بگذارید تا به جانب یکی از مرزهای قلمرو اسلامی بروم و به دفاع از مرزهای اسلامی بپردازم، (۲) -  یا بگذارید تا به مدینۀ منوَّره برگردم، (۳) -  و یا بگذارید تا با یزید روبرو در این مورد صحبت کنم. (فوائد نافعه: ۲۳۲/۲ خلاصه) عمر بن سعد این پیشنهاد را قبول کرد و آن را نوشته به ابن زیاد فرستاد. ابن زیاد در مقابل نوشت که من فقط یک چیز را قبول دارم و آن اینکه حسین بن علی با لشکر خود در اطاعت من درآیند. (فوائد نافعه: ۲۲۳/۲) چون حضرت حسین رضی الله عنه از این امر مطلع شد در بین همراهان خود بیانی پرجوش و خروش نمود. همۀ همراهان ایشان وفاداری کامل خویش را اعلان نمودند. آن شب را همگی در حضور پروردگار خود به آه و زاری گذرانیدند در حالی که سواران مسلح دشمن سراسر شب گرداگرد خیمه ها می گردیدند. سرانجام چون بامداد ده محرم طلوع کرد حضرت حسین رضی الله عنه صفوف یاران خود را که هفتاد و دو تن می شد جهت نبرد آماده کرد. عمر بن سعد با لشکریانش حمله آورد و جنگ به اینگونه آغاز یافت. از یک طرف مرگ و از طرف دیگر شهادت هر دو لشکر را درهم گرفت. سرانجام لشکر دغاکاران غلبه یافت و در نتیجه خیمۀ حضرت حسین رضی الله عنه را آتش زدند. دشمنان از غایت سفاکی از ریختن خون اطفال هم صرف نظر نکردند و بی رحمانه کودکان را نیز ته تیغ کردند. چشم فَلَک آن منظر را نیز مشاهده کرد که زرعه بن شریک با شمشیر بر شانۀ چپ نواسۀ رسول زد و آنحضرت چون از ضعف کمی عقب رفت، سَنَان بن ابی عمرو بن اَنَس نَخَعِی ناگهان آنحضرت را چنان با نیزه زد که ایشان بر زمین افتاد. سپس آن بدبخت پیش رفته نور چشمان خاتون بهشت را ذبح کرد و سر مبارک ایشان را از تن جدا کرد.

((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم -۸-)) کاتب وحی حضرت معاویه رضی الله عنه: سیّدنا حضرت معاویه رضی الله عنه بعد از صلح حُدَیْبِیَّه مشرَّف به اسلام شد. ابتداءً اسلام خود را از والدین خود مخفی نگهداشت و پس از فتح مکه اسلام خویش را اظهار نمود. آنمبارک سفید رنگ و بلند قد و موهای سر و محاسن ایشان سفید بود. الله متعال حُسن صورت به ایشان عطا فرموده بود. حضرت امیر المومنین عمر فاروق رضی الله عنه می فرمود: هٰذَا کَسْرٰی الْعَرَبِ. این کیخسرو (پادشاه) عرب است. (تاریخ الخلفاء از سیوطی: ۱۵۵) حضرت معاویه رضی الله عنه خویشاوند رسول الله صلی الله علیه وسلم بود. خواهر ایشان اُمُّ المومنین سیِّده اُمّ حبیبه بنت ابی سفیان رضی الله عنهما از ازواج مُطهَّرۀ رسول الله صلی الله علیه و سلم بود. همچنین ایشان شرف کاتب وحی بودن را نیز دار می باشد. آنحضرت صلی الله علیه و سلم دربارۀ ایشان دعا فرمودند: اَللّٰهُمَّ عَلِّمْ مُعَاوِيَةَ الْكِتَابَ وَالْحِسَابَ وَقِهِ الْعَذَابَ. ترجمه: خداوندا معاویه را کتاب و حساب بیاموز و او را از عذاب محفوظ بدار. (مسند احمد: حدیث ۱۷۱۹۲) آنحضرت صلی الله علیه و سلم دربارۀ حضرت معاویه می فرمایند: وَمُعَاوِیَةُ بْنُ اَبِیْ سُفْیَانَ اَحْلَمُ اُمَّتِیْ وَاَجْوَدُهَا. ترجمه: معاویه بن ابی سفیان حلیم ترین و سخی ترین امتیان من است. (الفردوس بماثور الخطاب للدیلمی: ۳۸۳/۲۸ حدیث ۱۸۱۵۲) یکبار رسول الله صلی الله علیه وسلم به حُجرۀ اُمّ المومنین بی بی ام حبیبه رضی الله عنها تشریف آوردند و اُمّ المومنین موهای سر برادر خود حضرت معاویه رضی الله عنه را می دید. آنحضرت صلی الله علیه وسلم پرسیدند: آیا معاویه را دوست داری؟ بی بی اُمّ حبیبه رضی الله عنها جواب داد: چرا نه!؟ آنحضرت صلی الله علیه وسلم فرمودند: الله و رسولش نیز معاویه را دوست دارند. (تطهیر الجنان از ابن حَجَر مکی: ۳۱) از حضرت عبد الله بن عباس رضی الله عنهما روایت است که جبرئیل علیه السلام نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمد و گفت: یا محمد از معاویه رضی الله عنه کار بگیر زیرا او بر کتاب خدا امین است. (تطهیر الجنان: ۳۰) از حضرت عبد الرحمن بن عُمَیْرَه رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: «اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ هَادِيًا مَهْدِيًّا وَاهْدِ بِهِ». ترجمه: خدایا معاویه را هدایت کننده و راه یافته بگردان و توسط او مردم را هدایت بنما. (جامع الترمذی: ۲۲۳/۲ و مسند احمد: حدیث ۱۷۸۹۵) حضرت امیر المومنین علی مرتضٰی رضی الله عنه دربارۀ حضرت امیر معاویه رضی الله عنه می فرماید: «قَتْلَايَ وَقَتْلَى مُعَاوِيَةَ فِي الْجَنَّةِ». ترجمه: کشته شدگان لشکر من و کشته شدگان لشکر معاویه هر دو بهشتی هستند. (المعجم الکبیر للطبرانی: ۳۰۷/۱۹ حدیث ۶۸۸) از امام عبد الله بن مبارک رحمه الله پرسیدند که ای ابوعبد الرحمن! امیر معاویه أفضل است یا عمر بن عبد العزیز؟ حضرت ابن مبارک رحمه الله فرمود: قسم بخدا آن غباری که به بینی معاویه رفته است از عمر بن عبد العزیز افضل است. (البدایه والنهایه: ۱۴۸/۸)

❀((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم -۷-))❀ مقام صحابۀ کرام: عقیدۀ اهل سنت و جماعت اینست که اَلصَّحَابَةُ کُلُّهُمْ عَدُوْلٌ. یعنی صحابۀ کرام رضی الله عنهم همگی عادل، راستکار، صالح و امین بودند. (مقدمۀ ابن صلاح: ۵۰ و مرقاة المفاتيح ملا علی قاری: ۳۳۰/۱) قرآن مجید و احادیث رسول الله صلی الله علیه و سلم نیز این نظریه را تائید می کنند. چند دلائل عرض می شود: (۱) - خداوند می فرماید: وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ. ترجمه: و سبقت کنندگان نخست از مهاجرین و انصار و آنانی که پیروی کردند از ایشان به نیکوئی، خوشنود شد خدا از این جماعه و اینها خوشنود شدند از خدا. (التوبة ۱۰۰) (۲) -  خداوند در جای دیگر قرآن می فرماید: لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ. ترجمه: (ای محمد) بی شک خداوند از آن مومنان (صحابه) راضی شد که در زیر درخت با تو بیعت کردند. (الفتح ۱۸) الله متعال در هر دو آیت مقام و مرتبه و عظمت صحابۀ کرام رضی الله عنهم را بیان فرموده است و به همراه آن خوشنودی و رضای خود از ایشان را نیز اعلان نموده است. فضیلت صحابه در احادیث شریف نیز وارد است. (۱) -  قَالَ رَسُولُ الله صلَّى الله عليه وسلَّم: «لاَ تَسُبُّوا أَصْحَابِي؛ فَإِنَّ أَحَدَكُمْ لَوْ أَنْفَقَ مِثْلَ أُحُدٍ ذَهَبًا مَا أَدْرَكَ مُدَّ أَحَدِهِمْ وَلاَ نَصِيفَهُ. ترجمه: اصحاب مرا مورد طعن و تشنیع قرار ندهید. زیرا اگر یکی از شما برابر با کوه اُحُد طلا خیرات کند حتی برابر با یک مشت یا نیم مشت خیرات هیچ کدام آنها نیز نخواهد شد. (صحیح البخاری: حدیث ۳۳۹۷ و صحیح مسلم: حدیث ۴۶۱۱) (۲) -  اَکْرِمُوْا اَصْحَابِی. ترجمه: اصحاب مرا اکرام و اعزار کنید. (المعجم الأوسط للطبرانی: حدیث ۲۹۲۹) از این بیان های روشن قرآن و سنت ثابت می شود که صحابۀ کرام معیار حق هستند، پروانۀ رضای الٰهی را کسب کرده اند، و برای اُمت مُسلِمه ستاره های درخشان هدایت می باشند، و خلاف ایشان هیچ گونه طعن و تشنیع و بدگویی و بدزبانی هرگز جایز نیست.

((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم -۶-)) بدعتها و رسم های ممنوعۀ ماه مُحرَّم - ۳ -: تصوُّر نحس بودن کاروبار در دهم مُحرَّم: بعضی ها می گویند کاروبار و تجارت و کار کردن در روز دهم مُحرَّم نحس است و موجب فقر و تنگدستی در سراسر سال می شود لذا نباید در روز دهم مُحرَّم کار کرد. این عقیده ساختگی و غلط است، زیرا شریعت چنین منعی نکرده است. مردم از جهالت کار و بار در این روز را ترک کرده در مجالس نوحه خوانی و عزاداری شرکت می کنند، در حالی که همین مجالس گناه سبب تنگدستی و تقلیل روزی می گردد. نوحه گری: اگر در هنگام غم و مصیبت از چشم انسان اشک بریزد اینکار در شریعت ممنوعیتی ندارد. اما نوحه گری، روضه خوانی، ماتم کردن، مرثیه خوانی کردن و های های گریه کردن برآن ... اینها گناه می باشد. زیرا شریعت از نوحه کردن، فغان کردن، های های فریاد کردن، لباس خود را دریدن، بر چهره خود زدن و امثال این امور منع نموده است. ثانیاً ماتم داری و نوحه گری که امروز رواج دارد خلاف تلقین قرآن می باشد. قرآن کریم می فرماید: وَٱصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلاَّ بِاللَّهِ. [النحل: ۱۲۷] ترجمه: صبر کن و صبرت برای خداست. و در جای دیگر می فرماید: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ. [سورۀ بقره ۱۵۳] ترجمه: ای مسلمانان توسط نماز و صبر از خدا کمک بخواهید بیشک خدا با صبر کنندگان است. اصرار به رفتن بر سر قبرها در مُحرَّم: در بسا جاها رسم است که مردم در تاریخ دهم مُحرَّم به قبرستان ها می روند، قبرها را آب می دهند، بر آنها شمع روشن می کنند، و گل و دانه و غیره می اندازند. انجام دادن این امور بطور ویژه در ایام مُحرَّم و مقصود دانستن آن بدعت است، زیرا شریعت برای انجام این امور تاریخی را معین نکرده است و نه برای انجام دادن آنها در ایام مُحرَّم فضیلتی بیان کرده است، لذا باید از آنها پرهیز کرد. عیب دیگری که اینکار دارد اینست که زنها نیز در این روز به قبرستان می روند و رفتن آنها به قبرستان در این زمانه خالی از فتنه نیست. همچنین حدیث شریف نیز رفتن آنها بر قبرستان را ممنوع ساخته است. عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ‏ لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم زَائِرَاتِ الْقُبُورِ وَالْمُتَّخِذِينَ عَلَيْهَا الْمَسَاجِدَ وَالسُّرُجَ ‏.‏ ترجمه: رسول الله صلی الله علیه و سلم بر زنانی که به زیارت قبرها می روند و قبرها را سجده گاه می سازند و بر قبرها چراغ و شمع روشن می کنند لعنت نموده است. (جامع الترمذی: ۷۳/۱ باب ماجاء فی کراهية أن يتخذ علي القبر مسجداً)

*حکیم الامت مجدد الملت حضرت مولانا اشرف علی تهانوی رحمه‌الله میفرمایند :* *زن دارای دو حیثیت است :* *۱- منکوحه (در نکاح شخص است )* *۲- محبوبه(شوهر با او محبت دارد)* *به خاطر منکوحه بودن ماموره است یعنی باید از شوهر خود اطاعت کند.* *و به خاطر محبوبه بودن آمره است یعنی دستور دهنده است زیرا وقتی کسی با یکی محبت میکند هر چیزی محبوبش بگوید انجام میدهد.* *پس باید این اعتدال را رعایت کنیم چون منکوحه است باید حرف شوهر را گوش کند و چون محبوبه است باید به حرف او گوش کرده شود.* *اگر فقط این گفته شود که زن حرف شوهر را گوش کند این محبوبه نمی‌ماند و اگر فقط گفته شود شوهر حرف خانم را گوش کند این منکوحه نمی ماند.* *لهذا زندگی زناشویی وقتی زیبا میشود که هم زن و هم شوهر هر کدام به حرف های خود گوش دهند و اعتدال را رعایت کنند.* *افادات متکلم الاسلام حضرت مولانا محمد الیاس گهمن حفظه الله.* *مترجم :محمد طارق دیوبندی*

❀((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم -۴-))❀ بدعتها و رسم های ممنوعۀ ماه مُحرَّم - ۱ -: ماه مُحرَّم ماهی پر از برکت است اما بعضی مردم بجای کسب برکات و فواید آن، در بدعت ها و رسوم زشت مبتلا شده خود را از حصول فضیلت حقیقی آن محروم می سازند. در زیر چندی از این رسوم ممنوعه و بدعات در ماه مُحرَّم را می نویسیم تا مسلمانان از آنها اجتناب نموده اعمال صحیح را اختیار کنند. تعزیه: تعزیه ماه مُحرَّم ناجائز است زیرا قرآن مجید می فرماید: أَتَعْبُدُونَ مَا تَنْحِتُونَ. ترجمه: آیا چیزی را که به دست خود می سازید عبادت می کنید؟ (الصافات: ۹۵) و واضح است که تعزیه را انسانها به دست خود می سازند و سپس بر آن نذر و نذور می کنند و از آن مراد می خواهند و دعای صحت فرزندان و غیره نزد آن می طلبند و آن را سجده می کنند و زیارت آن را زیارت امام حسین می دانند. همۀ این امور مخالف روح ایمان و تعالیم اسلام بوده ناجائز می باشند. مجالس و محافل مُحرَّم: برپائی مجالس ذکر شهادت حسین و ماتم و نوحه و گریه در آن مجالس به سبب مشابهت با روافض شیعه ناجائز است زیرا در حدیث آمده است که: مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ. ترجمه: هر کس خود را با فرقه ای مشابه بسازد او از همان فرقه شمرده خواهد شد. (سنن ابی داود: حدیث ۴۰۳۱ بَابٌ فِي لُبسِ الشُّهْرَة)  علامه ابن حجر هَیْثَمِی مکی رحمه الله می نویسد: وَإيَّاهُ ثمَّ إِيَّاهُ أَنْ یَشْغلُهُ بِبِدَعِ الرَّافِضَةِ مِنَ النَّدْبِ وَالنِّیَاحَةِ وَالْحُزْنِ إذْ لَیْسَ ذٰلِکَ مِن أخْلَاقِ الْمُؤمِنِینَ وَ إلّا لَکَانَ یَوْمَ وَفَاتِهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم أَوْلٰی بِذٰلِکَ وَأَحْرٰی.  ترجمه: هشدار! در بدعت های (مُحرَّم) شیعه و رافضه مانند روضه خوانی، نوحه گرن، حزن و اندوه نمودن و غیره ... شریک نشوی زیرا اینکار از اخلاق مومنان نیست. اگر اینکار جایز می بود مستحق ترین روزش روز وفات جناب رسول الله صلی الله علیه وسلم می بود. (الصواعق المحرقة: ۵۳۴/۲) مُحرَّم را ماه غم دانستن: بعضی مردم ماه مُحرَّم را ماه غم و اندوه و الَم می دانند و از خوشی و شادی و نکاح و عروسی و... در این ماه اجتناب می کنند؛ عزاداری می کنند، سوگواری می کنند، لباس سیاه می پوشند، زنان زیب و زینت و آرایش را ترک می کنند، نوحه و ماتم و گریه و زاری می نمایند... و ... و... اینها همه پندار غلط است. فضائل فراوانی برای این ماه در احادیث شریف وارد شده است و لذا ماه مُحرَّم را ماه غم و اندوه دانستن صحیح نمی باشد.

((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم -۳-)) توسُّع بر اهل و عیال در عاشوراء: در روز دهم مُحرَّم مطابق استطاعت خود فراخی کردن در مخارج اهل و عیال از عواید حلال، وسیلۀ برکت در رزق و روزی و سبب نجات از فقر و محتاجی می باشد. حضرت جابر رضی الله عنه روایت می کند که جناب رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: مَنْ وَسَّعَ عَلَى نَفْسِهِ وَأَهْلِهِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَسَّعَ اللَّهُ عَلَيْهِ سَائِرَ سَنَتِهِ. ترجمه: هر کسی در روز عاشورا (در مصارفِ) خود و اهل و عیال خود فراخی کند الله متعال در سایر سال بر او فراخی خواهد نمود. (الاستذکار لابن عبد البر: ۳۳۳/۳ بَابُ صِيَامِ يَوْمِ عَاشُورَاءَ) یعنی اثر این عمل مبارک آنست که در نتیجۀ آن الله متعال رزق و روزی سراسر سال این شخص را فراخی و وسعت می بخشد. به همین جهت صحابی جلیل القدر حضرت جابر رضی الله عنه، محدّث مشهور یحیی بن سعید رحمه الله و امام و فقیه معروف سفیان بن عُیُیْنَه رحمه الله می فرمایند که آن را آزمودیم و تجربه کردیم، درست و صحیحش یافتیم. (الاستذکار لابن عبد البر: ۳۳۳/۳ بَابُ صِيَامِ يَوْمِ عَاشُورَاءَ) لیکن باید متوجه بود که امور مذکورۀ بالا را در همان درجه و در همان حدودی که وارد شده باید قرار داد و بر آن عمل کرد. از افراط و تفریط باید اجتناب گردد.

❀((فضائل ومسائل ماه مُحَرَّم -۲-))❀ فضائل ماه محرم: ماه مُحرَّم در فضیلت و عظمت، حُرمت و برکت، مقام و مرتبه، ویژگی مختص به خود را دارد. به همین جهت شریعت محمدیّه علی صاحبها الصلاة والسلام در ادوار ابتدائی خود جنگ و قتال را خود بخاطر تکریم و گرامی داشت آن ممنوع قرار داده بود. قرآن مجید می فرماید: قُلْ قِتَالٌ فِيْهِ كَبِيْرٌ. ترجمه: بگو جنگ و قتال در آن گناه کبیره است. (البقرة: آیت ۲۱۷) و ماه مُحرَّم را از جملۀ ماه های با احترام نیز محسوب کرده است. قرآن مجید می فرماید: إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ. (التوبة: ۳۶) ترجمه: تعداد ماه ها نزد خداوند دوازده ماه می باشد ... که چهار ماه آنها ماه های با حُرمت اند. حضرت ابوبکره رضی الله عنه روایت می کند که نبی اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: إِنَّ الزَّمَانَ قَدِ اسْتَدَارَ كَهَيْئَتِهِ يَوْمَ خَلَقَ اللَّهُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضَ، السَّنَةُ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا، مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ، ثَلاَثٌ مُتَوَالِيَاتٌ: ذُو القَعْدَةِ، وَذُو الحِجَّةِ، وَالمُحرَّم، وَرَجَبُ، مُضَرَ الَّذِي بَيْنَ جُمَادَى، وَشَعْبَانَ. ترجمه: رفتار زمان مانند همان روزی است که خداوند آسمانها و زمین را خلق فرمود. (بدانید که) سال دوازده ماه می باشد که چهار ماه آن با حُرمت است. سه ماه آن پیاپی می آیند؛ ذو القعدة و ذو الحجّه و مُحرَّم. و یک ماه آن رجب است که در بین جمادی الثانی و شعبان می آید. (صحیح البخاری: حدیث ۴۶۶۲ بَابُ قَوْلِهِ: إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ ...) فضیلت روزۀ ماه مُحرَّم: گرچه هر عبادتی که در این ماه انجام شود قابل قدر و باعث اجر است اما بازهم احادیث شریف خصوصاً روزۀ این ماه را ترغیب داده اند. چنانچه حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسَلَّم می فرمایند: أَفْضَلُ الصِّيَامِ، بَعْدَ رَمَضَانَ، شَهْرُ اللهِ الْمُحَرَّم، ترجمه:بهترین روزه بعد از روزۀ ماه مبارک رمضان روزۀ ماه خدا مُحرَّم است. (صحیح مسلم: حدیث ۱۱۶۳ كِتَاب الصِّيَامِ، بَابُ فَضْلِ صَوْمِ الْمُحرَّم) حضرت عبد الله بن عباس رضی الله عنهما روایت می کند: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: مَنْ صَامَ یَوْماً مِنَ الْمُحَرَّمِ فَلَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ ثَلَاثُونَ یَوْماً. ترجمه: هر کسی یک روز در ماه مُحَرَّم روزه بگیرد ثواب یک ماه روزه را بدست می آورد. (غنیة الطالبين از شیخ عبد القادر جیلانی: ص ۳۱۴ مجلس فی فضائل یوم عاشوراء) سپس در میان روزهای این ماه الله رب العزت روز عاشوراء یعنی روز دهم این ماه را مرتبۀ خاصی عطا کرده است. این روز فضائلی بسیار دارد و وسیلۀ کسب حَسَنَات فراوان است. حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم می فرمایند: وَصِيَامُ يَوْمِ عَاشُورَاءَ، أَحْتَسِبُ عَلَى اللهِ أَنْ يُكَفِّرَ السَّنَةَ الَّتِي قَبْلَهُ. ترجمه: هر کسی روز عاشوراء (روز دهم) را روزه بگیرد خداوند گناهان (صغیرۀ) یک سال گذشته اش را عفو می کند. (صحیح مسلم: حدیث ۱۱۶۲ كِتَابُ الصِّيَامِ، بَابُ اسْتِحْبَابِ صِيَامِ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ وَصَوْمِ يَوْمِ عَرَفَةَ وَعَاشُورَاءَ وَالِاثْنَيْنِ وَالْخَمِيسِ) در روایت دیگری موجود است که حضرت عبد الله بن عباس رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا فرمود: مَا رَأَيْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَتَحَرَّى صِيَامَ يَوْمٍ فَضَّلَهُ عَلَى غَيْرِهِ إِلَّا هَذَا اليَوْمَ، يَوْمَ عَاشُورَاءَ، وَهَذَا الشَّهْرَ يَعْنِي شَهْرَ رَمَضَانَ. (صحیح البخاری: حدیث ۲۰۰۶ كِتَابُ الصَّوْمِ، بَابُ صِيَامِ يَوْمِ عَاشُورَاءَ) ترجمه: حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسَلَّم به گرفتن روزۀ رمضان مبارک و روزۀ دهم مُحَرَّم اهتمام می کردند. توجه: اهل ایمان حکم داده شده اند تا با طرز عبادات یهود مخالفت داشته باشند و چونکه یهود نیز دهم مُحرَّم را روزه می گیرند لذا برای ما مسلمانان حکم این است که همراه با دهم، تاریخ نهم یا یازدهم را نیز روزه بگیریم تا هم سنت اداء شود و هم با یهود مخالف باشیم. چنانچه حضرت عبد الله بن عباس رضی الله عنهما روایت می کند: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: صُومُوا يَوْمَ عَاشُورَاءَ، وَخَالِفُوا فِيهِ الْيَهُودَ، صُومُوا قَبْلَهُ يَوْمًا، أَوْ بَعْدَهُ يَوْمًا. ترجمه: روز عاشورا را روزه بگیرید و با یهود مخالفت کنید، لذا یک روز قبل یا یک روز بعد آن را نیز روزه بگیرید. (مسند احمد: حدیث ۲۱۵۴)