آژفنداک هوخشَتَره (باستان‌‌شناسی، فرهنگ و زبانهای‌‌باستانی، تاریخ‌ایران،ادب پارسی)

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝

گِل‌مهرِ بزرگ فرماندار( نخست وزیر) به نام مهرنرسه، وی بزرگ فرماندارِ چهار شاهنشاه ساسانی یزدگرد یکم، شاهپور چهارم*، بهرام گور( پنجم) و یزدگرد دوم بوده است. *شاهپور چهارم برای زمان کوتاهی شاهنشاه ساسانی بود و چندین نمونه سکه( به جز دینار و درهم)از او بدست آمده است، با بررسی این سکه‌ها وی را که از خدای‌نامه و ... دیگر تاریخ ساسانی زدوده بودند، می‌توان بازشناخت. ترانوشت: mtrars[hy] <ZY> LBA plmt'l آوانوشت: Mihr-narseh i vuzurg-framadar. برگردان به پارسی نو: مهرنرسه بزرگ فرماندار. خوانش گِل‌مهر از گزیلن. بن‌مایه: R. Gyselen, Great Commander and Court Counsellor in the Sasanian Empire (224-651): The Sigillographic Evidence, Instituto Italiano per l'Africa e l'Oriente, Rome, 2008. برگرفته از انجمن آژیار @associationofiranianlanguages اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝

خوانش گِل‌مُهر شاهنشاه شاهپور دوم: ترانوشت: [mzdysn] (bgy) šhpw[l]y MLKAn MLKA (ʾ) [yrʾn] (W ʾnyrʾn MNW čtry MN yz)[dʾn] BRE m(zdys)n bgy ʾwhrm(zdy MLKAn) (MLKA) / yrʾn W ʾn[yr]ʾn MNW čtry / MN yzdʾn npy / bgy arshy / MLKA(n MLKA?). آوانوشت: (mazdēsn bay) Šahpuhr šāhān šāh Ērān] (ud anērān kē čihr az yazdān) pus [mazdēsn] bay Ohrmazd (šāhān šah Ērān) ud anērān kē čihr az yazdān nab bay Narseh šāhān šāh) برگردان به پارسی نو: خداوندگار مزدا پرست شاهپور شاهان شاه ایران و ناایران، که چهرش (نژادش) از ایزدان[ دارد]. پسر خداوندگار مزدا پرست هرمز شاهان شاه ایران و ناایران که چهرش (نژادش) از ایزدان [است]. نوه خداوندگار نرسه شاهان شاه. خوانش گِل‌مهر از گزیلن Gyselen, Rika, 2007, 'Shapur Fils D' Ohrmazd, Petit-Fill De Narseh', Resorientales 17. برگرفته از انجمن آژیار @associationofiranianlanguages اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝

بازنگری در خوانش از مهدی زمانیان: 𐬒𐬀𐬊𐬛𐬁𐬨𐬭𐬁 𐬨𐬊𐬠 𐬥 𐬆 𐬛 𐬒𐬊𐬛𐬁𐬎𐬁𐬥 𐬒𐬊𐬛𐬁𐬨𐬭𐬛   𐬦   𐬀𐬞𐬰𐬠𐬏𐬛 𐬁𐬊𐬛𐬁𐬠𐬁𐬛 𐬌  𐬥     𐬘 ترانوشت: 1-x‌ٰٰٰٰ'aodāmrā 2- mobnəd 3- x‌ٰٰٰٰ'odāuān ترانوشت بخش دوم: 1- xٰٰٰٰ'odāmrdń (apzbūd) 2- āodābād 3- i     n     j برگردان به پارسی نو: ۱-خدامردان ۲- موبد ۳-خدایان بخش دوم: ۱- خدامردان  ( افزود ؟) ۲- آدُرباد ۳-اِ.... ..ن......... ج برداشت من از خوانش این سنگ نبشته کوچک دیگرگون است، و از روش هوفمان در ترانوشت(=حرف نویسی) آن بهره می‌برم، چرا که نویسه های بیشتری از روش بارتولمه را در برمی‌گیرد. در دستنویس‌های پازند بسیار نمونه از واژگانی دیده می‌شود که هنگام جمع بسته شدن، نون پایانی آنها آورده نمی‌شود، و گویا روزگاری در پازند نویسی این روش نهادیک(= مرسوم) بوده است. پس بنابراین واژه x‌ٰٰٰٰ'aodāmrā باید خدامردان خوانده شود.  درباره واژه موبد با نگارش mobnəd می‌تواند واگویش بومی (=محلی) یا ویژه زرتشتیان آن روزگار  بوده باشد، همچنین در واژه خدایان با نگارش x‌ٰٰٰٰ'odāuān نیز این چنین می‌توان گفت، در بخش دوم سنگ نبشته  دوباره نام خدامردان می‌آید که اینجا به درستی نونń (   𐬦  )پایانی آورده شده است، که نمی‌دانم چرا پژوهشگر ارجمند شاهرخ رزمجو آنرا نادیده گرفته‌اند! در روبروی واژه خدامردان نوشته‌ای گنگ و نا روشنی آمده است که گویا نوشته شده و سپس خط خورده است، که با موشکافی و گمانمندی این چنین می‌توان آنرا  (apzbūd  افزود )* خواند. در دنباله خوانش این یادگار نبشته شاهرخ رزمجو ، این واژه را این‌گونه ترانوشت x(v?) odā (b/d?) ād و خوانده‌اند که درست نمی‌تواند باشد. چرا که در دبیره اوستایی، در برابر هر واج یک نویسه داریم، پس نمی‌توان نویسه‌‌ی«𐬁»  آ ā را در سنگ‌نبشته « 𐬒» xv یا ٰٰٰ'x‌ٰٰٰٰ خواند. این واژه را باید  𐬁𐬊𐬛𐬁𐬠𐬁𐬛   āodābād آدرباد خواند . اگر چه با واگویشی دیگرگون با سنجش با نگارش پارسی میانه نوشته شده باشد، این گونه واگویش‌های ویژه، در نوشته های پازند نمونه‌های بسیار دارند. آذرباد نامی رایج در روزگار ساسانیان و پساساسانی در میان زرتشتیان  بوده است. * واژه را در ترانوشت و برگردان خط خورده نوشتیم که ریختارِ گنگ و نارسای در سنگ نبشته یاد آور باشد. نوشته شد سوم خرداد ( اردیبهشت روز) ۲۵۸۳ شاهنشاهی (۱۴۰۳ خورشیدی) 🖊 #مهدی_زمانیان. اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝

سنگ نبشته‌‌ی دیگری به دبیره(=خط) اوستایی (دین دبیره)، نیز در آرامگاه کوروش بزرگ شناسایی شده است. این سنگ‌نبشته کوچک از آن روی ارزش صدچندان می‌یابد که تنها نمونه سنگ نبشته به دبیره اوستایست که تاکنون ازین دبیره(=خط) بر روی سنگ کنده شده است. تاکنون هر چه از این دبیره می‌دانستیم در نگارش اوستا و نوشته‌های پازند بوده است. این یادگارنبشته با دبیره اوستایی باید از نمونه پارسی کهن‌تر باشد. خوانش پژوهشگر گرامی شاهرخ رزمجو این چنین است: xᵛaodāmrā (...?) mob (w?) ed xodā (y?) ā (n/r ?) xᵛodāmrd (...?) ... b (...)d x(v?) odā (b/d?) ād برگردان به پارسی: (۱) خدامراد موبد خدایار (؟) (۲) خدا مرد (موبد؟) خداداد. اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝

سنگ نبشته‌ بازدید چند تَن از موبدان زرتشتی با دبیره پارسی و دین دبیره( اوستایی) در آرامگاه کوروش بزرگ: درون سراچه‌ی(=اتاق) آرامگاه کوروش بزرگ در سوی راست محراب اتابکی به زبان پارسی و به دبیره(=خط) نسخ نبشته‌ای از چند موبد که از آرامگاه کوروش بزرگ دیدن کرده‌اند، به یادگار مانده است ( این رخداد نشان می‌دهد که دسته کم موبدان زرتشتی می‌دانستند که این آرامگاه ازآنِ مادر سلیمان نیست!). نام های نوشته شده زرتشتیان با تاریخ یزدگردی چنین است: سه نوشته به ردیف، در گوشه پایین و سوی راست محراب اسلامی آرامگاه نوشته شده‌اند، نوشته‌ها از سوی راست به چپ بدین گونه هستند:   خدایار دستور شهریار       اورمزدیار موبد بهرام       عمل آموزنده شیرمرد ...                       ‌                                     ۱۲۶۴           یزدگردی اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥 ╔════  💐 💎══╗ @azhfandakhovaxshatare اینستاگرام👇👇 instagram.com/koros_koros ╚═💥💫═════╝