■حاصل این رویکرد سبب میشود، از تواناییها و الگوهای فکری متفاوت همه شهروندان در هر سطح، از هر قوم، از هر آئین، از هر رنگ، از هر نژاد، از هر زبان و از هر فرهنگ استفاده شود تا مردم از رفاه اجتماعی و کیفیت بالای زندگی برخوردار شوند. البته، این اظهار نظر به صورت مطلق درست نیست ولی اگر منصفانه و بدون پیشفرض ذهنی قضاوت کنیم، در کلیت درست است.
□تماشای فوتبال ادامه داشت اما، توجه و تمرکز من در جای دیگر بود! اسیر رویایی شده بودم و در بوم نقاشی اندیشهام، تابلویی را در خیال رنگ آمیزی کردم. در این تابلو من بودم با آقای رئیس جمهور منتخب ۱۶ میلیون نفری و تلویزیونی که بازی فوتبال حیرتانگیز را تار و بدون وضوح نمایش میداد! در تصویر خودساخته، تلاش کردم نظمی به مطالب گونهگون در اندیشهام بدهم، سپس یک تصویر تقریبا واضح چهار بعدی از وضعیت موجود ترسیم کنم و در انتها پرسشام را از دکتر پزشکیان به امید شنیده شدن و پاسخ گرفتن، مطرح کنم!
●تصویر اول: کاهش شتابان رشد اقتصادی، شکندگی ارتباطات بین المللی و شوکهای اجتماعی مداوم، وضعیت کنونی برخی از کشورهای دنیا و از جمله کشور ما را ناپایدار کرده است. فاصلهها بین ثروتمندان و کمدرآمدها همچنان در حال افزایش است. اعتماد به نهادها در حال کم شدن و گاه گاهی در حال گسست عمیق است. و شکافهای سیستماتیک برای بهرهمندی از فرصتهای اقتصادی و اجتماعی برای گروههای کمفروغ تداوم دارد.
○تصویر دوم: صندوق بینالمللی پول (IMF) پیشبینی میکند که رشد جهانی از جمله رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۴ کند شود. این چشمانداز کوتاهمدت همراه با نوسانات اقتصادی بیشتر در بلندمدت و عدم قطعیت در مورد منابع جدید رشد، فشار نامتناسبی بر آسیبپذیرترین افراد وارد میکند. به دلیل تحریم ها، عدم وجود ارتباطات موثر بین المللی، بیکفایتی مدیریتی، سایه فساد و رانت اقتصادی در کشور، فشار نامتوازن و کمرشکن را نمایانتر کرده است و آسیب بیشتری بر پیکر اجتماع خسته وارد می کند.
■تصویر سوم: گزارش شکاف جنسیتی جهانی ۲۰۲۳ مجمع جهانی اقتصاد نشان میدهد که برای بستن شکاف مشارکت اقتصادی و فرصتها بین مردان و زنان، ۱۶۹ سال زمان نیاز است. شکافهای اقتصادی برای افراد رنگینپوست و افراد دارای معلولیت نیز همچنان قابل توجه است. در کشور ما، این شکاف در گروههای مختلف نژادی، قومی و زبانی به ویژه در مناطق مرزی کشور بیشتر به چشم می خورد و صد البته، شکاف فرصتهای شغلی و اجتماعی بین مردان و زنان چشمگیرتر است.
□تصویر چهارم: این تصویر به حضور تفاوتها در اغلب کشورها به ویژه در کشور ما به دلیل پراکندگی مکان زیست ملیتها و قومیتها در مناطق جغرافیایی مختلف اشاره دارد. تفاوتهای نژادی، قومیتی، زبانی، فرهنگی، مذهبی و اعتقادی، و تفاوتهای دیگر که اگر به صورت مناسب، سیستمی، یکپارچه و فراگیر بدانها توجه نشود، سبب بروز بسیاری از مشکلات میشود که بر طرف کردن آنها بسیار سخت، پیچیده و طولانی میشود، همانطور که شده است.
●اگر بخواهم اشارهای گذرا به برخی از مشکلات داشته باشم، افزایش تنشهای اجتماعی یکی از آن موارد است. نبود عدالت، شمول و عدم پذیرش تنوع میتواند باعث افزایش نارضایتیها و تنشهای اجتماعی شود. افراد و گروههای محروم ممکن است احساس بیعدالتی و نارضایتی کنند که میتواند به اعتراضات، درگیریها و ناآرامیهای اجتماعی منجر شود.
○کاهش بهرهوری و رشد اقتصادی یکی دیگر از مشکلاتی است که با عدم توجه به تنوع و شمول میتواند به کاهش بهرهوری و نوآوری در کسبوکارها و اقتصاد کشورها منجر شود. وقتی تمامی افراد جامعه نتوانند به طور کامل در فعالیتهای اقتصادی مشارکت کنند، فرصتهای رشد اقتصادی نیز محدود میشود. افزایش فقر و نابرابری اقتصادیی یکی دیگر از نشانه های نبود توجه به تنوع، شمول و عدم پذیرش تنوع است که سبب افزایش فقر و نابرابری اقتصادی میشود. افراد و گروههای محروم ممکن است به منابع و فرصتهای اقتصادی دسترسی نداشته باشند که این مسئله به افزایش شکاف بین فقرا و ثروتمندان منجر میشود. آسیب به سلامت روانی و جسمی نیز از جمله مواردی است که تبعیض و نابرابری میتواند به سلامت روانی و جسمی افراد آسیب برساند.
■افرادی که احساس نادیده گرفته شدن و تبعیض میکنند، ممکن است با مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب و استرس روبرو شوند که این مسئله میتواند به کاهش کیفیت زندگی آنها منجر شود. کاهش اعتماد به نهادها و سیستمهابا نبود عدالت و شمول تشدید میشود و میتواند به کاهش اعتماد افراد به نهادها و سیستمهای حکومتی منجر شود. اگر افراد احساس کنند که سیستمها عادلانه و شمولگرا نیستند، ممکن است اعتماد خود را به نهادهای دولتی و اجتماعی از دست بدهند که این مسئله به کاهش مشارکت مدنی و تقویت بیاعتمادی منجر میشود.