پژوهشکده اقتصاد اتریشی

🌿 انجمن فرهنگ و سیاست دانشگاه شیراز و انجمن علوم و مهندسی محیط زیست برگزار می‌کنند: مناظره‌ی تخصصی زیست‌محیطی با عنوان «محیط زیست و سرمایه‌داری» 🔸محمد درویش مخالف نظام سرمایه‌داری 🔸شهرام اتفاق مدافع نظام سرمایه‌داری شنبه ۱۹ خردادماه #محمد_درویش #شهرام_اتفاق #محیط_زیست #سرمایه‌داری #سوسیالیسم .

خطاهای فکری علم اقتصاد ◻️حتی گریگوری منکیو، اقتصاددان پرآوازه جریان اصلی علم اقتصاد و نویسنده کتاب‌های درسی نیز می‌گوید که کارهای چندین دهه گذشته در علم اقتصاد یک چرخش اشتباه بوده است. جریان اصلی علم اقتصاد که باور داشت با ابزار ریاضیات می‌تواند به دستاوردهای علوم طبیعی نزدیک شود، نتوانست بزرگ‌ترین اتفاق اقتصادی قرن بیست و یکم یعنی بحران مالی ۲۰۰۸ را پیش‌بینی کند. اما پرسش اصلی این است که چگونه علم اقتصاد از جهان واقعی فاصله گرفت؟ ◻️در این قسمت از برنامه کتاب فردا، درباره کتاب «خطاهای فکری علم اقتصاد» با نویسنده آن دکتر محمدقلی یوسفی اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طبابایی گفت‌و‌گو کرده‌ایم. نحوه شکل‌گیری اقتصاد نئوکلاسیک، دلیل بحران در علم اقتصاد، نقد روش ریاضی در علم اقتصاد، شباهت‌های اقتصاد جریان اصلی به سوسیالیسم بازار محورهای اصلی این گفت‌وگوست و تمرکز این جلسه بر موضوع تاریخ اقتصاد و اشکالات اقتصاد جریان اصلی در بحث معرفت شناسی است. برای مشاهده ویدئوی کامل این برنامه در وبسایت فردای اقتصاد کلیک کنید 🎙نسخه صوتی #کتاب_فردا ▫️رسانه تصویری فردای اقتصاد⬇️ @Feghtesad

🟢 سایه سنگین دولت چه کسانی تجارت خارجی را دولتی کردند؟ شادی معرفتی ✍️ «بازرگانی خارجی» در دو مقطع در کشور ما دولتی شده است، یک‌بار در اسفند 1309 از سوی عبدالحسین‌خان تیمورتاش و بار دیگر در اردیبهشت 1361 طی لایحه‌ای جنجالی که دولت ابوالحسن بنی‌صدر به مجلس فرستاد و میرحسین موسوی هم بر آن پافشاری کرد. «انحصار تجارت خارجی» یکی از نخستین و مهم‌ترین قوانین دولتی‌سازی اقتصاد بود که در اسفند 1309، در پی بحران اقتصادی 1929 به تصویب رسید و سنگ‌بنایی شد برای باز گذاشتن دست دولت در عرصه اقتصاد. پس از وقوع انقلاب 57 نیز، مسئله تجارت خارجی یکی از موضوعات اختلاف‌برانگیز میان سیاستمداران بود که اختلاف نظرهای زیادی برانگیخت. دولت میرحسین موسوی معتقد به کنترل تجارت خارجی بود و عاقبت هم آن را به تصویب مجلس اول رساند و به‌رغم مخالفت شورای نگهبان، آن را اجرایی کرد. اما این قانون، چگونه به تصویب رسید و چه آثار و عواقبی در اقتصاد ایران بر جای گذاشت؟ ششم اسفند ۱۳۰۹ سمیعی کفیل وزارت اقتصاد ملی دو لایحه راجع به تجارت خارجی ایران را به قید دو فوریت به مجلس ارائه داد. بر اساس این قانون تجارت خارجی ایران در انحصار دولت بوده و حق وارد کردن و صادر کردن کلیه محصولات طبیعی و صنعتی و تعیین میزان واردات و صادرات کشور به دولت واگذار می‌گردید. قانون انحصار تجارت در همان تاریخ به تصویب مجلس شورای ملی رسید. بر اساس این قانون، دولت اجازه داشت که حق وارد کردن محصولاتی را که خود می‌خواهد مستقیماً عهده‌دار شود، به وسیله اجازه‌های مخصوص و در تحت شرایط مفید به اشخاص یا موسسات مختلف واگذار نماید. در جوازهای مذکور که مدت آنها بیش از یک سال نبود، نوع و میزان مال‌التجاره‌های ورودی و تعهدات دیگر واردکنندگان از قبیل عدم احتکار و فروش جنس به قیمت عادله و تبعیض نکردن در فروش و امثال آن معین می‌گردید. مهم‌ترین پیامد «انحصار تجارت خارجی»، انزوای بخش خصوصی بود. پس از انقلاب اسلامی، مسئله تجارت خارجی یکی از موضوعات اختلاف‌برانگیز میان انقلابیون بود که ارتباط مستقیم با میزان اقتدار حکومت داشت. دولت میرحسین موسوی معتقد به کنترل تجارت خارجی بود و آن را منطبق با اصل ۴۴ قانون اساسی می‌دانست. در مقابل کسانی، به‌ویژه آنها که با تجارت خارجی در عمل سروکار داشتند، با این سیاست مخالف بودند. فقهای شورای نگهبان، بسیاری از اعضای جامعه مدرسین، اعضای جامعه روحانیت و گروه‌هایی از نمایندگان و مسئولان با دولتی کردن بازرگانی خارجی مخالفت کردند و عده‌ای آن را خلاف شرع می‌دانستند؛ چون از نظر آنها دولت نباید یک امر مباح یعنی تجارت را بر بخش خصوصی حرام کند؛ مگر در مواردی که موضوع تجارت، مبادله کالایی باشد که شرعاً خریدوفروش آن حرام است. عده‌ای نیز از منظر حجیم شدن دولت و افزوده شدن بر هزینه‌ها و با نگاهی کارشناسانه به نقد سیاست دولت در زمینه تجارت خارجی و دیگر عرصه‌های اقتصادی اعتقاد داشتند. در مقابل طرفداران دولت، اجرای سیاست اقتصاد کنترل‌شده به‌ویژه در حوزه بازرگانی خارجی را منطبق بر قانون اساسی می‌دانستند، هم عامل کنترل و ابزار نظارت دولت بر اقتصاد و جلوگیری از قدرت‌یابی سرمایه‌داران داخلی و تروریست‌های اقتصادی تلقی می‌کردند و هم در شرایط جنگ، بهترین شکل اداره اقتصاد کشور را شیوه‌ای می‌دانستند که در آن، دولت حرف آخر را می‌زند و به گفته خودشان هرروز با فتنه‌ای از سوی سرمایه‌داری وابسته مواجه نیست. مهندس رجبعلی طاهری نماینده مردم کازرون در مجلس اول که از مخالفین جدی طرح انحصار تجارت خارجی بود، در نهایت آن را خلاف مصلحت دانست که «عاقبتی جز تورم، وابستگی و افزایش فساد در جامعه ندارد». اما به پیروی از جو غالب زمانه، غلبه با موافقین طرح انحصار تجارت خارجی بود، از جمله نمایندگانی که در دفاع از این لایحه سخن گفتند می‌توان به عطاءالله مهاجرانی نماینده مردم شیراز و محمد خزاعی‌ترشیزی نماینده رشت اشاره کرد. دفاعیات موافقان طرح بیش از آنکه دلایلی اقتصادی در دفاع از آن باشد، مانیفستی سیاسی در برابر نفوذ استعمار است. شورای نگهبان این قانون را خلاف شرع اعلام کرد؛ اما دولت با استناد به مصوبه شورای انقلاب، سیاست کنترل، تنظیم و ارشاد بازرگانی را از طریق مراکز تهیه و توزیع، مقررات ارزی و بانک مرکزی اعمال محدودیت و کنترل می‌کرد و به‌تدریج سهم بخش دولتی در تجارت خارجی بیشتر شد و به‌‌رغم اعلام مغایرت دولتی کردن بازرگانی خارجی با موازین شرع، دولت به مداخله نظارت، کنترل و انحصار بازرگانی خارجی ادامه داد و بخش خصوصی نیز به هیچ روشی قادر به تضمین امنیت خود و حفظ منافع خود نبود. @EconomicHistoryOfIran #اقتصاد_ایران #تجارت_فردا #تاریخ_اقتصادی #اقتصاد_پهلوی #اقتصاد_سیاسی_جمهوری_اسلامی #انحصار_تجارت_خارجی 📌متن کامل را در سایت تجارت فردا بخوانید.

آیه ۱۳ - سوره سجدة وَ لَوْ شِئْنا لَآتَیْنا کُلَّ نَفْسٍ هُداها ..... و اگر مى‌خواستیم به هر انسانى هدایت لازمش را [از روى اجبار بدهیم] مى‌دادیم؛ ولى [من آن‌ها را آزاد گذارده‌ام] ✔ترویج اقتصاد مکتب اتریشی و نقد جریان اصلی اقتصاد @austrianschool

تناقض درونی مهندسی اجتماعی دیردره مک‌کلاسکی مترجم: مانی بشرزاد منطق اقتصادی در تناقض با مهندسی اجتماعی قرار دارد. اگر مهندسان اجتماعی انقدر باهوش هستند، چرا ثروتمند نیستند؟ این موضوعی است که من سال‌ها قبل در تحقیقاتم درباره داستان گویی و رتوریک علم اقتصاد به آن پرداختم(1). این سوال منصفانه‌ای است که از هر متخصصی که ادعا می‌کند  می‌تواند زندگی شما را بهتر از خود شما مدیریت کند باید بپرسید؛ متخصصانی که ادعا می‌کنند توانایی پیش بینی آینده را دارند و می‌خواهند بر اساس آن پیشنهادات مفید ارائه دهند و سیاست‌های زوری اعمال کنند. نکته این است که در یک اقتصاد خلاق ما نمی‌توانیم به راحتی پیش بینی و کنترل انجام بدهیم. از یک اقتصاددان نام ببرید که نوآوری‌های بزرگی به مانند اینترنت،انقلاب سبز، دانشگاه مدرن یا موتور بخار را پیش بینی کرد. اگر فکر می‌کنید می توانید یکی را نام ببرید، تا زمانی که حساب بانکی او را به من نشان ندهید من به شما شک خواهم کرد! علم اقتصاد برای بالغ شدن مستلزم این است که یک علم انسانی گسترده در عین حال  متواضع باشد، علمی که خلاقیت کنش انسان را تحلیل کند و محدودیت‌های معرفت شناختی خود را در پیش بینی و کنترل  بپذیرد. این یک علم اقتصاد انسانی (Humanomics)است. از کتاب Bettering Humanomics: A New, and Old, Approach to Economic Science Deirdre McCloskey ———————— (۱)مک‌کلاسکی ۳ اثر مهم در این زمینه دارد؛ رتوریک علم اقتصاد (۱۹۸۲) کتاب اگر باهوش هستید (۱۹۹۰) و دانش و اقناع در علم اقتصاد (۱۹۹۴). پروژه فکری مک‌کلاسکی در این ۳ کتاب این است که بگوید اقتصاد به مانند علوم دیگر داستان‌ها، رتوریک و معرف شناسی دارد و اگر اقتصاددان‌ها می‌خواهند دانشمندان جدی باشند نمی‌توانند به سادگی از کنار این ۳ بگذرند. -مترجم

من دانش درست اما ناقص را حتی اگر خیلی نامشخص و غیرقابل پیش بینی باقی بماند را به تظاهر به دانش دقیق که احتمالاً نادرست است ترجیح می دهم فردریش آ. فون هایک