برگی از تاریخ

روزنامه‌های 21 تیر 1358: به حکم دادگاه انقلاب، پری بلنده، ثریا ترکه و اشرف چهارچشم(از کارگران جنسی شهر نو) اعدام شدند. از این زنان به عنوان ‌نخستین زنانی یاد می‌شود که پس از انقلاب ۱۳۵۷ اعدام شدند.

مخور صائب فريب فضل از عمّامۀ زاهد كه در گنبد ز بى‌مغزى صدا بسيار مى‌پيچد دهم تیرماه، روز بزرگداشت صائب تبریزی گرای باد.

داستان ما و انتخابات: نخستین انتخابات در ایران اولین انتخابات در ایران، در پی پیروزی انقلاب مشروطه انجام شد. در این انتخابات(شهریور 1285 / سپتامبر 1906) فقط 6 طبقه از ایرانیان حق رای دادن داشتند: 1- شاهزادگان قاجار 2- اعیان و اشراف 3- علما و طلاب 4- تجار 5- ملاکین و فلاحین 6- اصناف ماده دوم قانون انتخابات شرایط رای‌دهندگان را این‌گونه تعریف مشخص کردن بود: ——- 1- سن آنها کمتر از بیست و پنج سال نباشد. 2- رعیت ایران باشند. 3- معروفیت محلی‌داشته باشند. 4- ملاکین و فلاحین آنها باید صاحب ملکی باشند که هزار تومان قیمت داشته باشند. 5- تجار آنها حجره و تجارت معینی داشته باشند. 6- اصناف آنها باید از اهل صنف و کار معین صنفی داشته باشند ‌و دارای دکانی باشند که کرایه آن دکان مطابق کرایه‌های حد وسط محلی باشد. ——- ماده سوم این افراد را فاقد حق دانسته بود: 1- طایفه نسوان. 2- اشخاص خارج از رشد و آنهایی که محتاج به‌قیم شرعی می‌باشند. 3- تبعه خارجه. 4- اشخاصی که سن آنها کمتر از بیست و پنج سال باشد. 5- اشخاصی که معروف به فساد عقیده هستند. 6- ورشکسته‌ای که بی‌تقصیری خود را ثابت نکرده باشد. 7- مرتکبین قتل و سرقت و مقصرین و آنهایی که مجازات اسلامی قانونی دیده‌اند و ‌متهمین به قتل و سرقت و غیره که شرعاً رفع تهمت از خود نکرده باشند. 8- اهل نظام بری و بحری که مشغول خدمتند. ——- و نهایتاً در ماده چهارم این قانون، شرایط انتخاب شدگان نیز شرح داده شده بود: 1- زبان فارسی بدانند 2- سواد فارسی داشته باشند 3- رعیت داخله باشند 4- معروفیت محلی داشته باشند 5- داخل در خدمت دولتی نباشند 6- سن آنها کمتر از سی سال نباشد و اضافه از هفتاد سال نباشد 7- در امور‌مملکتی بصیرتی داشته باشند.

بامداد ۳۱ خرداد ۱۳۶۹، زلزله‌ای به شدت ۷.۳ در مقیاس امواج درونی زمین (ریشتر)، منجیل و رودبار در استان‌ گیلان را لرزاند. در این زلزله بیش از ۳۵ هزار نفر کشته، ۵۰۰ هزار نفر بی‌خانمان و بیش از ۲۰۰ هزار واحد مسکونی تخریب شد. علت بالا بودن خسارات جانی در زلزله منجیل، خطا در اعلام کانون زلزله بود چرا که در آن زمان به دلیل محدود بودن ایستگاه‌های لرزه‌نگاری، کانون زلزله منطقه دیلمان در استان گیلان اعلام شد و از این رو زمان طلایی برای امدادرسانی به مناطقی که خسارات جدی بدن‌ها وارد شده بود از دست رفت. زمان طلایی برای نجات آسیب دیدگان در زلزله ۲۴ تا ۷۲ ساعت است.

تشریفات عید قربان هانری رنه دالمانی، سیاح فرانسوی که در زمان قاجار به ایران آمده بود پیرامون عید قربان نوشته است: چند روز قبل از عید قربان شترى را زینت می‌كنند و در تهران می‌گردانند و عدۀ زیادى از سربازان و مطربان با سازوآواز در دنبال او حركت می‌كنند. صبح روز عید شتر را با آرایش و تجملات بیشترى از ارك سلطنتى بیرون می‌آورند، شاه مصنوعى در پیشاپیش آن با تشریفات و تجملات سلطنتى در حالیكه جمعى از درباریان او را احاطه كرده‌اند سوار بر اسب حركت می‌كند. این شاه دروغى لباس ابریشمى سبزى پوشیده و طاقه شالى را هم كه شاه اصلى در مقابل چنین عملى باو بخشیده حمایل كرده است. در دنبال او هم نمایندگان اصناف تهران پیاده یا سوار بر قاطر حركت می‌كنند و هركدام هوله یا بقچه‌اى بگردن بسته‌اند كه باید قسمتى از گوشت شتر را در آن جاى دهند. چون این شاه مصنوعى با آن شكوه و جلال بمقابل كاخ نگارستان رسید توقف می‌كند و مستخدمین زینت‌هاى شتر را برمیدارند و آنرا عریان می‌كنند و روى زمین می‌خوابانند، در اینموقع شاه مصنوعى جلو می‌آید و نیزه‌اى در گلوى آن فرومیبرد، پس از آن جمعیت بجان حیوان بیزبان افتاده، قبل از آنكه جان بدهد آنرا قطعه‌قطعه می‌كنند و هریك از نمایندگان اصناف قسمت خود را می‌برند. معمولاً نعلبندان سر آن را می‌گیرند و سراجان كوهان آنرا می‌برند و آهنگران و بقالان و قصابان گوشت ران و پاهاى آنرا در میان خود قسمت می‌كنند. نمایندۀ شاه هم یك تكه از گوشت آنرا سر نیزه‌زده فاتحانه می‌برد تا براى نشانۀ انجام عمل قربانى بشاه نشان دهد. وقتیكه نمایندگان اصناف قسمت‌هاى خود را گرفتند، باقى‌ماندۀ حیوان را بجمعیت تماشاچى وامیگذارند كه با كارد و چاقو مشغول بریدن گوشت بدن آن می‌شوند و بعضى از حضار هم انگشتان خود را در خون آن فروبرده به پیشانى می‌كشند تا مشمول ثواب قربانى بشوند. سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ص 198

چرا به احمدشاه قاجار، احمد "علاف" می‌گفتند؟! علاف در لغت به معنای "کسی که جو و گندم و کاه و هیزم و یونجه و علف می‌فروشد" است. اما چرا آخرین پادشاه سلسله‌ی قاجار به علاف معروف شد؟ ملک‌زاده مورخ انقلاب مشروطه نوشته است: "احمدشاه غلات انبار می‌کرد و در مواقعی که قیمت گندم و جو بالا می‌رفت، آن را به قیمت گران می‌فروخت. او در این کار چنان ماهر شده بود که در میان مردم به احمد علاف معروف شده بود." در اواخر جنگ جهانی اول ایران دچار قحطی شدیدی شد و روزانه صدها نفر در تهران بر اثر گرسنگی می‌مُردند. مستوفی‌الممالک(رئیس‌الوزرا) با تمام قوا تلاش می‌کرد که محتکرین و احمدشاه اجناس موجود در انبار خود را به قیمت عادلانه بفروشند اما احمدشاه قبول نمی‌کرد و می‌گفت جز به قیمت روز، به صورت دیگری حاضر نیست جو و گندم خود را بفروشد. "تاریخ انقلاب مشروطه ایران، ملک‌زاده، ص 1622"

این است وضع شاه و مملکت، خداوند اصلاح کند! "محقق‌الدوله می‌گفت این روزها در حضور اعلیحضرت (مظفرالدین‌شاه) یک‌ نفر را استیکان به مقعدش کرده‌اند. تمام فرو رفته و نتوانسته‌اند بیرون آورند. دکتر ادکاک [را] آورده‌اند که درآورد. در ضمنِ کار، شکسته است و به مناسبت این مطلب گفت فخرالملک را چندی قبل تخم‌مرغ به مقعدش کرده‌اند بعد به حضور رفته تخم کرده است. این است شاه ما و ذوق و سلیقه و تفنّن و عیش او و اینها هستند رجال ما و این است مملکت ما خداوند اصلاح کند. " یادداشتهای روزانه از محمدعلی فروغی. به‌کوشش ایرج افشار. ص 44

روغن ریخته نذر امام زاده شد! روابط عمومی کاخ گلستان اعلام کرد در راستای شعارِ "«موزه‌ها برای آموزش و پژوهش"، تصمیم دارد مجموعه "آلبوم‌های سایه" را با کیفیت بالاتری و با دسته‌بندی پوشه‌ها به صورت عمومی منتشر کند. البته مشخص نیست چرا تا یک هفته قبل و پیش از درز این مجموعه، چنین تصمیمی گرفته نشده بود!

از توییتر: لینک زیر مجموعهء بی نظیری از عکسهای قاجاریست؛ عکسهایی که اطلاعات فوق العاده ای در زمینهء فرش، بافته ها، مردم شناسی، معماری و شهر سازی ، تزئینات و سازه های چوبی و مانند اون رو در بر داره و توسط دوست ناشناسی با یک نامه به دست ما رسیده. فرستنده، با تقبیح رفتار ‏مجموعه دارانی‌که اسناد مهم تاریخی را "حبس" میکنند نوشته بودند که این تصاویر را رایگان برای علاقمندان به هنر و فرهنگ ایران منتشر میکنند. همچنین شرط استفاده از این مجموعه را این موضوع ذکر کرده بودند که هر نفر رایگان و بی قید و شرط فایل تصاویر را به چند نفر دیگر ارسال کند https://drive.google.com/drive/mobile/folders/1XVE6EGD8kYnR2G8rR_Dc0JKYi9ykA0vg?usp=drive_link

شادی عمومی پس از اعلام خبر آزادی خرمشهر از اشغال ارتش عراق. سوم خرداد ۱۳۶۱ ، عکس از مرکز اسناد انقلاب اسلامی (از توییتر آقای ملیحی)