کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران / خبرنامه تخصصی

🔶اطلاعیه واصله برنامه علمی مجازی در حوزه رویه قضایی و حقوق بشر

🔷درنگ: اولین بیانیه رییس جمهور منتخب ملت ایران خطاب به مردم محورهای نگاه و تعهدات ایشان به جامعه را نیز بازتاب می دهد. طبیعتا جامعه ایران با همه تنوع و تکثرش وفای به این عهد ها و آنچه قبل از این در فرایند انتخابات مطرح شد را پیگیری خواهد کرد . خوشا به صاحب منصبی که بر اساس داوری مردم بتواند وفاکننده به عهد ها و مدافع حقوق و آزادی های مردم شناخته شود.

🔷 نقش برجسته اهل اندیشه و فعالان مدنی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری 🔹در فرایند انتخابات غیر مترقبه اخیر ، چه قبل از مرحله اول و چه در روزهای منتهی به مرحله دوم ، اهل اندیشه و تحقیق و نخبگان علمی و فعالان مدنی و سیاسی اجتماعی نقش پر رنگی ایفا کردند. یکی از بحثهای جدی که بسیاری از اهل فکر یا فعالان مدنی پیرامون آن ابراز نظر کردند، پاسخ به این سئوال بود که اصولا چرا باید در انتخابات شرکت کرد؟ این پرسش مبتنی بر نقد ها و اعتراضات متنوع مطرح شده در جامعه شکل گرفته بود . پاسخ های متنوعی که در قبال این پرسش مطرح شد حکایت از آن داشت که دیگر چون سالهای گذشته طرح این موضوع از سوی برخی مسئولان عالی کشور یا عالمان برجسته دینی مبنی بر اینکه حضور در انتخابات یک تکلیف است یا حتی یادآوری اینکه انتخابات حق شماست و این حق را با حضور خود اجرایی کنید، جواب نمی دهد و نمی تواند مشارکت برجسته و آبرومندی را رقم بزند بلکه جمعیت زیادی از شهروندان گرایش به آن دارند که به صورت سلبی نیز پیام های اعتراضی یا حق انتخاب خود را بروز دهند. 🔹در این فرایند، اهل اندیشه و نخبگان علمی و فعالان مدنی و سیاسی اجتماعی انصافا نقش آفرینی گسترده ای( حتی در میان انواع فحش ها و طعنه ها و برچسب ها از سوی برخی مخالفان) داشتند تا بسیاری از مردم را قانع کنند که فرصت انتخابات را نباید از دست داد و از طریق انتخابات می توان ریل گذاری ها را تغییر داد و نحوه اداره کشور را متحول نمود. مشارکت جدی اهل فکر در گفتگوهای مربوط به لزوم حضور در انتخابات و پیامدهای آن بر جامعه در حالی صورت گرفت که در میان نامزدهای مورد تائید شورای نگهبان، از حیث گرایش سیاسی اجتماعی حداقل تنوعی از دو دیدگاه را می شد یافت و اگر این تنوع نبود که طبیعتا اصلا زمینه بحث های مزبور نیز فراهم نمی شد و چه بسا مشارکت مردم نیز وضعیت دیگری را پشت سر می گذاشت. 🔹محور دیگر نقش آفرینی قابل توجه نخبگان علمی و فعالان مدنی در هر دو طیف فکری حاضر در انتخابات، پاسخ دهی به پرسشهای مربوط به رویکرد و برنامه هر نامزد برای اداره قوه مجریه یا طرح نقدهای جدی علیه یک رویکرد یا برنامه و جهت گیری بود. در این حوزه نیز هم مباحث نظری متنوعی در قلمرو مسائل مختلف کشور مطرح گردید و هم راهکارها و ایده های متنوعی مطرح گردید. این مهم در میزگردهای تخصصی برگزار شده در صدا و سیما یا در برنامه های متنوع اجرا شده در سطح کشور نیز نمود قابل توجهی داشت . 🔹مجموعه مشارکت نخبگان علمی یا فعالان مدنی در انتخابات اخیر، حداقل دو نتیجه مهم داشت: اول اینکه بحث های نخبگان علمی یا فعالان مدنی و سیاسی اجتماعی و گفتگوهای تخصصی ذیربط در ارتقا و رشد فکری جامعه موثر بود و فضا را در جهت حرکت عقلانی و محاسبات همه جانبه مردم تقویت کرد. ثانیا روشن نمود که علیرغم همه این بحثها و گفتگوها و مطالب ارزشمندی که نشر یافت هم چنان جمعیت قابل توجهی از مردم هنوز بر روش سلبی رای ندادن و تحریم و بی اعتبار سازی انتخابات پافشاری دارند که نقطه رادیکال این طیف را خشونت طلبان خارج کشور تشکیل می دهند که انواع فیلم ها از فحش دادن ها و اذیت و آزار آنها علیه رای دهندگان نشر یافته است. 🔹چه خوب است گفتگوهای علمی و استدلال های متنوعی که در روزهای اخیر برای تعیین سرنوشت و انتخابات و روشهای مسالمت آمیز تحقق مطالبات در یک جامعه قانونمند مطرح گردید در آینده نیز برای حل موضوعات مختلف اداره کشور مطرح شوند و جامعه مدنی همواره «مرکز گفتگو و تقویت مدارا و اجماع سازی» همراه با احترام به تنوع و تکثر دیدگاهها باشد و بر مبنای چنین ظرفیتی راهکارهای مختلف حل مسائل و تصمیم سازی ها شکل بگیرند. نباید تصمیم سازی های ملی به جمع محدود در مراکز قدرت وانهاده شود . هم چنین نباید جامعه مدنی در فرایند نظارت و مطالبه پاسخگویی از مقامات، حضور کمرنگ و غیر موثری داشته باشد . 🍃امید که رییس جمهور منتخب و همراهان ایشان، ظرفیت سازی های مدنی دوره انتخابات به ویژه نقش آفرینیِ اهل فکر و اندیشه و فعالان اجتماعی را هر چه جدی تر «برای ایران» تقویت کنند.

🌿ملت ایران و در انداختن طرحی نو برای کشور خود 🔸با رای ایرانیان طی دو مرحله انتخابات، دکتر مسعود پزشکیان رییس جمهور ملت ایران شد. ترکیب کنشگری مردم در روند انتخابات چه در مرحله اول و چه دوم پیام های متنوعی را در برداشت که امید است مورد تامل همه طرفها به ویژه صاحب منصبان و سیاستگذاران کشوری واقع شود. 🔸رییس جمهور منتخب قرار است بار سنگین مطالبات بر حق و مشروع همه مردم ایران را بر دوش کشد . حداقل سه گروه منسجم مطالبات گوناگونی را در فرایند انتخابات بازتاب دادند چه آنها که به رییس جمهور منتخب رای دادند و اکثریت موثر در انتخابات بودند، چه آنها که به رقیب ایشان رای دادند و چه آنها که با انگیزه های سیاسی و نوعی کنشگری سلبی در فرایند انتخابات شرکت نکردند . 🔸ضمن تقدیر از ملت بزرگ ایران که بازیگر اصلی این رویداد مهم بودند و تبریک به رییس جمهور منتخب، امید است تحولات آتی در مسیر مطالبات ملت و تامین آرامش هر چه بیشتر مردم واقع شود و همه قوا و دستگاهها و همه طیف های سیاسی اجتماعی خود را متعهد دانسته که در مسیر توسعه همه جانبه ایران و رفاه عمومی، همکاری و همدلی را تقویت نمایند.

♦️متن گزارش 19 صفحه ای منتشره توسط برنامه توسعه مل متحد در خصوص وضعیت برابری جنسیتی در جهان و ارزیابی شاخص های ذیربط (به زبان انگلیسی) @ihrciran

🔴درنگ: گزارش جدید راهبردهای برابری جنسیتی منتشره توسط برنامه توسعه ملل متحد آخرین وضعیت موضوع در سال 2023 در سراسر جهان را به تصویر کشید و نشان داد که هنوز زنان و دختران با بی عدالتی های مختلف مواجه و از آن رنج می برند. آمارها و داده های منتشره در این حوزه قابل تامل جدی است. امور پژوهشی کمیسیون انتظار دارد که مطالعات ملی در این حوزه ها نیز رشد لازم را پیدا کند تا بتوان دقیق تر وضعیت موضوع را در سطح ملی نیز ارزیابی کرد. @ihrciran

🔷فراخوان یونسکو در خصوص نامزد شدن افراد واجد شرایط یا معرفی نامزد های شایسته برای جایزه بین المللی سواد آموزی 🔹مهلت ارائه: 19 جولای 2024 🔹لینک توضیحات بیشتر: https://www.unesco.org/en/prizes/literacy @ihrciran

🔷اثری قابل مطالعه: کمیسر عالی حقوق بشر ملل متحد و اتحادیه جهانی بین المجالس به مناسبت روز بین المللی پارلمان گرایی کتاب راهنمای کاربردی پارلمان ها و حقوق بشر که در 60 صفحه در سال 2023 به زبان انگلیسی منتشر شده است را در دسترس عموم قرار دادند تا مخاطبان در سراسر دنیا با مطالعه این اثر دقیق تر بدانند که پارلمان ها چه نقشی برای پیشبرد حقوق بشر می توانند ایفا کنند و اگر قرار باشد هر فرد ارزیابی از عملکردهای پارلمانی داشته باشد بر اساس چه معیارهایی باید اقدامات انجام شده در زمینه حقوق بشر را ارزیابی کند . برابر این اثر ، خود نمایندگان قوه مقننه در هر کشور نیز می توانند به خود ارزیابی بپردازند که در قبال حقوق بشر چه نوع مواجهه ای داشته اند. البته نباید نادیده گرفت که در مباحث نظری حقوق بشر برخی اختلاف نظرها در میان کشورهای گوناگون وجود دارد که اثر خود را در قوه مقننه نیز برجای می گذارد. @ihrciran

درنگ: در سطح جهانی یکشنبه سی ژوئن که با عنوان روز بین المللی پارلمان گرایی شناخته میشود، فرصتی گردید تا بر نقش پارلمان ها برای گسترش صلح و رعایت حقوق بشر تاکید شود. امسال اثرگذاری «جوانان» در بهینه سازی عملکرد پارلمان ها و نمایندگان قوه مقننه محور دارای اولویت بود . بدین مناسبت، کشورهای مختلف برای بزرگداشت این روز و محور موضوعی مذکور اعلام داشتند که چه برنامه هایی برای بهره مندی از جوانان دارند و چگونه جوانان می توانند در فرایندهای قانونگذاری نظرات خود را به نمایندگان منتقل کنند یا از آنها نظارت بر اجرای قوانین را بخواهند . https://www.ipu.org/impact/youth-participation 🔹اگر قرار باشد با نگاه بومی به این روز بنگریم ابتدا باید پرسید اصولا چه تعداد از جوانها نمایندگان قوه مقننه را می شناسند؟ تا چه میزان از اختیارات قوه مقننه باخبرند؟ چه میزان امید به اثرگذاری مثبت نمایندگان قوه مقننه در رفع مشکلات جامعه دارند؟ اگر پاسخ این پرسشهای مقدماتی مثبت باشد آنگاه می توان انتظار داشت که جوانان همیاری موثری در قبال قوه مقننه از خود نشان دهند و اگر پاسخها مثبت نباشد طبیعتا جوانان تعامل قابل توجهی نخواهند داشت. @IHRCIRAN

(بخش پایانی ترجمه مقاله عملکرد پلیس و سیاستمداران...) ♦️اظهار نظر دفتر شهردار منعکس کننده نگرش بیشتر سیاستمداران در کانادا است که در غیر این موارد به راحتی مدعی احترام به آزادی بیان می شوند. در 3 می، روز جهانی آزادی مطبوعات، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، بیانیه‌ای صادر کرد و گفت: روزنامه‌نگاران بستر دموکراسی ما هستند. با این حال او هرگز موضعی برای دفاع از مورین، بریک، براکن، تولدانو و بسیاری[روزنامه نگاران] دیگر که در حین انجام وظیفه دستگیر شدند، اتخاذ نکرد. او مانند بسیاری از سیاستمداران دیگر در گفتار و عمل کوتاهی می کند. تا زمانی که اقدامات مشخصی برای جلوگیری از ارعاب یا ساکت کردن خبرنگاران از طریق دستگیری توسط ماموران اجرای قانون انجام نشود، آزادی مطبوعات در کانادا همچنان در خطر خواهد بود. روزنامه نگاران باید مورد حمایت قرار گیرند و حقوق قانونی آنها نباید در صورت پوشش موضوعات خاص نادیده گرفته شود. اگر روزنامه‌نگاران همچنان در روند انجام وظائف خود در معرض اذیت و آزار قرار گیرند، طبیعتا عموم مردم در معرض خطر قرار گرفتن در تاریکی[ و بی اطلاعی] درباره رویدادها و تحولات مهم واقع می شوند. @IHRCIRAN