شمس لنگرودی

امروز صبحانه ی من تو بودی نان گرم و شیر و عسل روزنامه ها و خبر صبحانه ی امروزم برشی از تو بود سیرم از جهان اشتهای تو دارم   محمد شمس لنگرودی گزینه اشعار @taranom_ordibehesht

دوستت دارم دفتر مشق من ! دوستت دارم مداد اِتود ! دوستت دارم زنی که دفتر مشق و سرانگشت و مدادم را آشتی داده ای . سنگم آرام آرام می نویسم و خود را می تراشم تا به شکل مجسمه ای درآیم که تو بودایش کرده ای. از دهان من اگر حرفی نیست کوتاهی از من است نمی دانم چگونه از تو سخن بگویم با دهانی از سنگ محمد شمس لنگرودی.      ۱۸ گزینه اشعار @taranom_ordibehesht

#طنز آیرونیک #استعاره مفهومی تحلیل شعر کوتاه شمس لنگرودی نقشه های جهان به چه درد می خورند نقشه های تو را دوست دارم که برای من می کشی خطوط مرزی و رودخانه ها، متروها. خانه ها نقشه ی کوچکت را دوست دارم که دیده بانان چهار سویش از برج مراقبه با صدای بلند با هم صحبت می کنند و من این سو تا آن سویش را با غلتی طی می کنم گزاره نخستین شعر یک پرسش وجودی است که جوابش در دل همان پرسش استفهامی یا انکاری نهفته است  :نقشه های جهان به چه درد می خورند؟ یعنی به درد زندگی ما نمی خورند . از منظر نشانه شناسی ادبی ،رابطه دال ومدلول  در شعر  شناور است یعنی نمی توان برای دالی که نقشه است یک مدلول تصور کرد . نخستین معنای نقشه ،تصویر جغرافیای جهان است یعنی آگاهی هایی که به درد شخصیت درونی یا شخصیت  عاطفی و اخلاقی انسان نمی خورند . هیچ انسانی با دانستن نقشه های جهان انسان تر نمی شود ویا عاشق عدالت وآزادی ویا عاشق انسان دیگر نمی شود با کمی فاصله از معنای جغرافیایی ، نقشه های جهان به انواع طرح و نقشه های رفتار سیاسی و اجتماعی و اخلاقی  جهان اشاره می کند که فردیت انسان ویا آزادی  انسان را نادیده می انگارد. .شاعر پس از طرح بیهودگی نقشه های جهان ،از دوست داشتن نقشه ای سخن می گوید که باید  فردیت انسان ودیگر دوستی ویا احساس تعلق و درک عاطفی  او نسبت به انسان دیگر دیده شود که برای انسان اهمیت حیاتی دارد .خطوط مرزی ،رودخانه ها ومترو ها برای عاشقی که نقشه دوست داشتن  رامی خواهد یعنی همه دالانهای تودرتوی روابط عاشقانه و پیچیدگی روابط انسانی مد نظر است زیرا فردیت انسان عاشق به وسعت جهان افق گشایی می شود و جهان نیز با همه وسعت خود در روابط عاشقانه حضور دارد .نقشه ی کوچک استعاره ای است از فشردگی زندگی در جهان معاصر که دیده بانان چهارسویش ،استعاره ای کنایه آمیز است از کنترل و سلطه ای که بر زندگی فردی و فردیت انسان اعمال می شود .برج مراقبه نیز استعاره ای از جارزدن خلوت انسان عاشق به دست جارچیان قدرتمند وسلطه گراست که طنز پارادوکسیکال شاعر در همین نکته اساسی نهفته است . کاربرد دوست داشتن برای مراقبان زندگی خصوصی انسان ، طنز آیرونیک وطعمه آمیز ی است .جهان شاعر وقلمرو زیست او با یک غلت زدن طی می شود که استعاره از رختخواب یا بستر اوست  چگونه می تواند چهارسوی آن نگهبانان و جاسوسان نظاره گر باشند  دوست داشتن کاربرد مغایر وتضاد آمیزی با موقعیت شاعر دارد .  فضای اضطراب آوری  که زندگی عاشقانه اورا  تحت کنترل گرفته است چگونه می تواند برای عاشق دلپذیر باشد . یک  استعاره مفهومی زندگی ، زندان است در ذهن شاعر نقش بسته است که رویایش اگرچه  آرزوی آزادی فردی اوست ولی به  موقعیت اضطراب آور هرکسی که در جامعه مراقبت شده  زیست می کند دلالت دارد . شمس لنگرودی ، در جستجوی واقعیت برتر ،فضاهای سورئالیستی بکر و زیبایی می آفریند که زیبایی شناسی او در گسست با زیبایی شناسی شعر نو وکلاسیک  است.عناصر دور از هم را دریک قاب چنان کنار هم می نشاند که مخاطب را به همدلی واین همانی می رساند وحدت تاثیر عاطفی این شعر ،مخاطب را درگیر می کند و موقعیت اضطراب آور جهان را با زیباترین شکل استعاری نشان می دهد . رحمان کاظمی @taranom_ordibehesht