Bukharamag

دیدار و گفت‌وگو با خانم ایگوال با حضور: آفرین ذبیح‌مند، رضا نیک‌پور، یاسر نوروزی و علی دهباشی‌ شهر کتاب مرکزی یکشنبه سیزدهم خرداد ۱۴۰۳

شب کارت‌پستال‌های تاریخی ایران هفتصد و چهل و پنجمین شب از شب‌های مجله بخارا به کارت‌پستال‌های تاریخی ایران اختصاص یافته است. این نشست در ساعت سه بعدازظهر شنبه نوزدهم خرداد ۱۴۰۳ با حضور: مصطفی ده‌پهلوان، احمد چایچی، زینب علی‌زاده، محمد غفوری، مهرداد اسکویی و علی دهباشی‌ در سالن خلیج فارس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار می‌شود. میان نخستین برخوردهای ایرانیان با کارت‌پستال تا دیده شدن تصویرهایی با موضوع ایران بر روی کارت‌پستال‌ها بیش از دو دهه فاصله نیست. طی این دو دهه اروپاییان مقیم ایران و به تقلید از آنان، درباریان و اعیان قاجار، متجددان و فرنگ‌رفته‌ها از کارت‌پستال برای نامه‌نگاری استفاده می‌کردند. عصر طلایی کارت‌پستال‌های تصویردار از ۱۸۹۰م. آغاز شده بود و عکس‌ها یا نقاشی‌هایی که روی کارتها چاپ می‌شدند آنها را فراتر از یک وسیلۀ ارتباطی، به یک ابزار تبلیغاتی و نیز یک کالای سرگرم‌کنندۀ لوکس و لذتبخش تبدیل کرده بود که بازار پرسودی در جهان غرب داشت. ذائقۀ این بازار موضوع‌های متنوعی را می‌طلبید و بازنمود مشرق‌زمین با همۀ رازآلودگی و کهن‌جامگی‌اش یکی از محبوبترین و اصلی‌ترین موضوعات به شمار می‌آمد. ایرانِ عصرِ قاجار که پاره‌ای از همان دنیای شرقی دانسته می‌شد، مناظر طبیعی و انسانی فریبنده‌ای برای ناشران اروپایی کارت‌پستال داشت و ابتدا هلندی‌ها در ۱۸۹۷م. با همین رویکرد و به قصد کسب موفقیت در این بازار، پیشنهاد چاپ کارت‌پستال‌هایی با عکس‌هایی از ایران را دادند و سپس آلمانی‌ها در ۱۸۹۹م. اولین کارت‌پستال‌های عکس‌دار ایرانی را چاپ کردند. بدین‌ترتیب جریانی پدید آمد که گرچه از جنبۀ فراوانی و نحوۀ کارکرد کارت‌پستال تصویری، تفاوت بسیاری با همتایان غربی خود داشت، اما نقش مهمی در تولید تصویر ایران و بازنمایی آن به‌ویژه نزد مخاطبان غیر ایرانی بر عهده گرفت. «شب کارت‌پستال‌های تاریخی ایران» مروری است بر این جریان و ناگفته‌ها و نادیده‌هایی از تاریخ ایران دورۀ قاجار را که در روایت‌های رسمی و اسناد متعارف ثبت نشده‌اند، برای ما آشکار می‌کند. پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری: خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، روبروی موزه ملی، پلاک ۲، سالن خلیج فارس

یادداشت استاد آیدین آغداشلو چهل سال است که از نزدیک می‌شناسمش و تحسینش می‌کنم. جوان بود که آمد به کلاس نقاشی‌ام و خواست برای یادنامه‌ی کمال‌الملکش روی جلد نقاشی کنم. من هم به شیوه‌ی خودش از کوشش کم نگذاشتم و صورت کمال‌الملک را با شیفتگی و دقتی کمال‌الملکانه نقاشی کردم. کمی بعد برای یادنامه‌ی بعدی‌اش صورت جلال آل‌احمد را با شتابی که خاص قلم‌اندازهای خود جلال بود خط خطی کردم... و رفاقتمان ماند تا به امروز. همیشه هر کاری از من خواست بی اما و اگر انجام دادم چون می‌دانستم امر شریفی را دنبال می‌کند... و شاد و آسوده‌ام که من هم همراهی‌اش کردم. در این دوران از هر کسی که کسی بود مراقبت کرد از شایگان تا موحد از زرین‌کوب تا کدکنی تمام جانش را گذاشت تا کسی به زور تمهیدها و توطئه‌ها «فراموشانده» نشود... و ایستاد و دوام آورد. از ۴ صبح تا بعد از نیمه شب کار می‌کند. کم می‌خوابد و شاید هم اصلاً نمی‌خوابد. وقتهایی قرارهای کاری‌اش را برای ۶ صبح می‌گذارد. می‌داند که کار زیاد و توان موقتی است. می‌داند که فرصت اندک است. می‌داند که زبان فارسی که روزگاری رایج ایران گسترده‌ی بزرگ بود دارد از دست می‌رود و نزدیکتر و ترسناکتر در میان خود ما و در این جا هم.... و می‌داند که شانه‌های تا به امروز قرصش برای همیشه قرص نمی‌ماند و بدتر شانه‌های قرص چندانی هم برای تحویل بار امانت پیدا نمی‌شود. این است که آرزو می‌کنم - و آرزو بر پیران هم عیب نیست! - که هر چه بیشتر بپاید و بماند... چون غنیمت است حضورش برای ما که سپاسگزاری را از یاد نبرده‌ایم که همچنان سپاسگزار اوییم. عکس آغداشلو و دهباشی در کتابخانه‌ی آغداشلو تهران ۱۳۶۵

دیدار و گفت‌وگو با خانم ایگوآل شهزاده‌ ن. ایگوآل، جامعه‌شناس، رمان‌نویس و مدرس ترک‌زبانِ متولد تهران است. تاکنون از او مقالات متعددی دربارۀ فرهنگ ایران منتشر شده است و دوره‌ها و سمینارهای متنوعی با موضوع ایران‌شناسی برگزار کرده است. همچنین در بسیاری از برنامه‌های رادیو و تلویزیون ترکیه در این‌باره گفت‌وگو و مصاحبه کرده است. نشریاتی همچون جمهوریت، ملیت، سوزجو، بیرگون و... مقالاتی دربارۀ رمان‌های خانم ایگوآل منتشر کرده‌اند. از هفت رمانی که تا به حال از ایشان منتشر شده، رمانِ «اشک‌های اصفهان» به فارسی ترجمه و در نشر هونار منتشر شده است. رمان «نام او مرجان» نیز در دستِ انتشار است. ایگوآل جایزۀ «بهترین رمان سال» را از طرف انجمن نویسندگان ترکیه دریافت کرده است. این جلسۀ مجلۀ بخارا اختصاص یافته است به دیدار و گفت‌وگو با خانم ایگوال و در این نشست،  آفرین ذبیح‌مند، رضا نیک‌پور، یاسر نوروزی و علی دهباشی دربارۀ جوانبِ مختلف کاری خانم ایگوال سخنرانی خواهند کرد. این نشست یکشنبه، سیزدهم خرداد ۱۴۰۳، ساعت ۵ بعد از ظهر در شهرکتاب مرکزی، به نشانیِ خیابان شریعتی، بالاتر از خیابان مطهری، نبش کوچۀ کلاته، پلاک ۷۶۵ برگزار خواهد شد.

دومین شماره از مجله بهاران داستان با موضوع شهر منتشر شد. گفتگوی این شماره با خانم آذردخت بهرامی انجام شده که گفتگویی در باب نوشتن و ادبیات است. یازده داستان و جستار از نویسنده‌های نوآمده و داستان‌ها و جستارهای تالیفی و ترجمه از نویسندگان و مترجمان حرفه‌ای از بخش‌های اصلی این مجله هستند. بهاران داستان در بخش دودنیا به سراغ کتاب‌های چاپ‌اولی رفته، یک گزارش مفصل از شهر در ادبیات معاصر عرب دارد و البته چند مطلب خواندنی دیگر.