منابع

تمدن چیست؟ — امروزه هر ملتی که تاریخ طولانی دارد یا غنایی در تاریخ سیاسی و اجتماعی اش دیده میشود برای اشاره به گذشته خود از اصطلاح تمدن استفاده میکند از جمله، تمدن ترکمنستان، ایران، عربستان، پاکستان.... آیا استفاده از مفهوم "تمدن" در این موارد درست است؟ انسانشناسان خواهند گفت که "تمدن" تعریف خاصی دارد، در همه جا شکل نگرفت، و ملل امروزین نمیتوانند داشتن تاریخ طولانی را مصداق تمدن بدانند. تمدن از آن مفاهیمی است که شاید بتوان برایش دهها تعریف پیدا کرد. خیلی از تعاریف مشابه هستند. اما این تعاریف ثابت نمانده اند. تعاریفی که در قرن 18 و 19 ارائه میشد با تعاریفی که در قرن 20 و 21 به کار میروند فرق دارند. مخصوصا در چند دهه اخیر تعاریف و مفاهیم علمی از جمله تمدن نسبتا دقیق تر از گذشته شده اند. تمدن از جمله مفاهیمی است که علیرغم پیشرفتهای تئوریک در علم، تعاریف یا درک قدیمی از آن در میان عامه مردم رواج بیشتری دارد (چه در جوامع غربی چه شرقی). در گذشته و تا اوایل قرن 20، تمدن بیانگر یک "وضعیت" بود. تمدن به مثابه تکامل یافته و پیشرفته تلقی میشد که در مقابل مفاهیمی چون بربریت و وحشی گری معنی پیدا میکرد. در دوران استعمار محققین اولیه در علوم اجتماعی (عمدتا اروپایی و امریکایی) جوامع انسانی را به سه نوع طبقه بندی میکردند: جوامع متمدن، جوامعی که در بربریت بودند و جوامعی که در وحشیگری به سر می بردند. در نظر این محققین مصداق تمدن جوامعی بودند که شهرنشین بودند و فرهنگ مدنی داشتند. در حالی که جوامع بربر اغلب به جوامعی اشاره داشت که کشاورز یا گله دار بودند و اغلب با متمدن در تقابل بودند. جوامع وحشی هم به جوامع دوره گرد گفته میشد که امروزه در انسانشناسی آنها را جوامع شکارگر و گردآورنده غذا (Hunder-gatherer) مینامند. امروزه در انسانشناسی درک قدیمی از تمدن منسوخ شده و هر چند استفاده میشود ولی تعریف دقیق تری دارد و حداقل به دو شکل از آن استفاده میشود: 1) متخصصین از آن برای اشاره به جوامعی استفاده میکنند که در آنها شهرنشینی و حکومت شکل گرفته است. تمدن در چنین تعریفی معمولا در کلاسهای درس استفاده میشود چون تفکیک جوامع شهری با دیگر اشکال جوامع را آسان تر میکند. اما چنین تعریف ساده ای از تمدن را هر کسی قبول ندارد - حتی خود انسانشناسان که از آن در کلاسها استفاده میکنند. در متون آکادمیک خیلی از انسانشناسان ترجیح میدهند از اصطلاح "جوامع پیچیده" (Complex Societies) استفاده کنند. معمولا در مقالات علمی از اصطلاح تمدن استفاده نمیشود. 2) تعریف و درک خاصی هم از تمدن بین متخصصین رواج دارد که برای مواردی خاص استفاده میشود. در تعریف خاص، معمولا تمدن اشاره به منطقه ای تاریخی/فرهنگی دارد که علیرغم تغییرات سیاسی متعدد در طول تاریخ، آمدن و رفتن سلسله های حاکم متعدد (بومی و غیربومی)، علاوه بر وجود زندگی شهری و حکومت مدار، یک سری اشتراکات فرهنگی به مدت طولانی (معمولا چند هزاره) در آن منطقه تداوم می یابد از جمله، خط و کتابت مشابه و مشترک، قواعد و سبک های هنری مشابه، آیین ها و مذاهب مشابه، و بقایای مادی مشابه. بطور مثال از بین النهرین به عنوان تمدن یاد میکنند چون در آن علیرغم همه تغییرات سیاسی که اتفاق افتاده همه مردمان ساکن در آن با هر قومیت و زبانی (از سومری ها تا اکدی ها، بابلی ها، کاسی ها، آشوری ها...) از خط میخی برای کتابت استفاده میکردند، سمبل های مشابهی برای حاکمیت و پادشاهی داشتند، ادیان و آیین های مذهبی کمابیش مشابهی رواج داشته، مشابهت های زیادی در سبکهای هنری در بین النهرین دیده میشود و غیره. مثال دیگر، در منطقه امریکای مرکزی (Mesoamerica) هم چنین اشتراکات فرهنگی وسیع، مداوم و بلندمدت دیده میشود. بطور مثال همه فرهنگهای آنجا (از اولمک ها تا مایاها، آزتک ها، زاپوتک ها، میشتک ها...) برای چندین هزاره از خط هیروگلیف استفاده میکردند، آیین های مذهبی همچون نذرکردن و قربانی انسانی در همه دیده شده، ساختن اهرام مطبق (شبیه زیگوراتهای بین النهرینی) در همه آنها دیده شده، سمبل های پادشاهی و حاکمیت مشابه داشتند و غیره. با توجه به چنین تعاریفی است که تعداد تمدنها در تاریخ بشریت زیاد نیستند. با چنین تعریف خاصی از تمدن بطور مثال نمیتوان حتی از یونان و روم و ایران به عنوان "تمدن یونان" یا "تمدن روم" یا "تمدن ایران" یاد کرد (هر چند که مرسوم است). اما میتوان از بین النهرین و مصر و چین، امریکای مرکزی، کوههای آند مرکزی (امریکای جنوبی) به عنوان تمدن یاد کرد. از تمدن چنان بی قاعده و راحت استفاده میشود که مثلا بعضا دیده ایم که بعد از کشف یک محوطه باستانی دوران نوسنگی اصحاب رسانه شروع میکنند به صحبت از تمدن چند هزار ساله در فلان و بهمان منطقه یا بعضا میخوانیم که صحبت از "تمدن حوزه زبان فارسی" میکنند.

وقتی می‌گه ژن‌خودخواهه و همه در ضد همن تا بتونن بقا پیدا کنن: انسان با ⅔ سلول‌های غیرانسانیش:

نتیجه بحث: مسئله انقلاب کشاورزی به تنهایی نیست. مسئله بوجود اومدن اقتصاد پس از یک‌جا نشینی و انقلاب کشاورزیه. مسئله‌ی زن، یک مسئله‌ی اقتصادیه.

اگر دومقاله بالا رو خوندید، این دوره رو هم نگاه کنید. بعد تیکه‌های پازل تا حدی مشخص می‌شن.

ای‌کسانی که گفتید هر دو یا پیش از کشاورزی: فعلا اینارو بخونید زیر و رو شید. https://www.science.org/content/article/woman-hunter-ancient-andean-remains-challenge-old-ideas-who-speared-big-game https://www.nationalgeographic.com/science/article/woman-the-hunter

این تکنیک‌های علمی ما نیستن که کار می‌کنن بلکه این محیطه که به تکنیک‌های علمی ما، اجازه‌ی کار کردن می‌ده. - درس‌هایی از آنتروپولوژی پ‌ن: قابل توجه روانشناسان، نوروساینتیست‌ها و دوستان شناختی.

یه حساب سرانگشتی: اگر انسان‌ها تنها چهارده‌سال زنده می‌موندن: ۱. امکان نداشت تکمیل شدن ارگان مغز تا ۲۵ سالگی طول بکشه ۲. چطور ممکنه بود هوموساپینس دست کم ۱۶۰ هزارسال حدودا روی زمین زندگی کنه چرا که فرزند انسان بین ۱۰ تا ۱۵ سالگی تازه بلوغ جنسیش اتفاق می‌افته و هر کودک انسان به حداقل ۱۰ سال مراقبت نیاز داره چرا که قادر به براورده کردن نیازهاش به تنهایی نیست. ۳. کدوم دیتا و آماری چنین چیزی رو پشتیبانی می‌کنه؟ ۴. چطور ممکنه اگر نهایت به ۱۴ سال می‌رسیده، ما پیچیدگی ارتباطی اجتماعی رو داشته باشیم و در این افراد طبابت ببینیم؟ نتیجه: حتی اگر دیتای موثقی دم دست ندارید و درستی و غلطی یک مسئله رو نمی‌دونید، با همون دیتاهایی که دم دست دارید یه دودوتا چهارتا بکنید و نذارید افراد چرت و پرت بگن.

طبیعت، همواره، پاسخ به سوالات ما را، وابسته به شیوه‌ی طرح سوال ما می‌دهد. - درس‌هایی از آنتروپولوژی

آیا می‌دونستید که اون بالا آیدی من وجود داره و می‌تونید بحای دیسلایک برحسب شکم، پیام بدید و توضیح بدید مشکل در پیام‌ها چیه و اگر مسئله‌ای اشتباه بود، رفعش کنم؟ بجز این، تعداد دیسلایک‌ها، برای من معادل نوعی لج‌و‌لج‌بازیه. با تشکر.