ምስራቅ ጉራጌ ዞን ፍትህ መምሪያ East Gurage Zone Justice Department

ክስ የተመሰረተባቸዉ ሁለት የፖሊስ አባላት በ13 እና በ8 ዓመት ፅኑ እስራት እንዲቀጡ ተወሰነባቸዉ ሆሳዕና ሰኔ 21 ቀን 2016 (ማ.ኢ.ፖ.ኮ) በጉራጌ ዞን ሞህር አክሊል ወረዳ አንዝሬ ቀበሌ ንዑስ ፖሊስ ጣቢያ ተመድበዉ የህዝብን ሰላምና ደህንነት እንዲጠብቁና እንዲያስጠብቁ ሃላፊነት የተሰጣቸዉ የፖሊስ አባላት በተመሰረተባቸዉ ስልጣንን ያለአግባብ መገልገል እና ጉቦ በመቀበል ወንጀል ጥፋተኛ ሆነዉ በመገኘታቸዉ በ13 እና በ8 ዓመት ፅኑ እስራት እንዲቀጡ ተወሰነባቸዉ። ተከሳሾች 1ኛ.ኮንስታብል ታሪኩ ሙክታር 2ኛ.ም/ሳጅን እድሪስ አብላ በእስራት የተቀጡት በቀን 25/05/2016 ዓ.ም በምሁር አክሊል ወረዳ አንዝሬ ገበያ እየተባለ በሚጠራው አካባቢ የግል ተበዳይ ለሽያጭ ያዘጋጀዉ የከብቶች ማሰሪያ ገመድ ጠፍቶብኛል ገመዱን የወሰደብኝን ተጠርጣሪ እጅ ከፍንጅ እንዲይዙለት ሲጠይቃቸው ብር ካልሰጠኸን አንይዝም በማለት 1000 ሺህ ብር ተቀብለዉ ተጠርጣሪዉን እና ኤግዚቢቱን ከያዙ በኋላ በተጨማሪ 1000 ሺብር እንዲሰጣቸው የጠየቁ በመሆኑ የተጣለባቸውን ኃላፊነት ባለመወጣት ያለምንም ክፍያ አገልግሎት መሰጠት ሲገባቸው በፈጸሙት የማይገባ ጥቅም መቀበል የሙስና ወንጀል የተከሰሱ ሲሆን:- በክስ 2 የግል ተበዳይ የሆነው ግለሰብ ከባለቤቱ ጋር በተፈጠረ አለመግባባት ምክንያት ተከሳሾች በህግ ቁጥጥር ስር አድርገውት በአንዝሬ ንኡስ ፖሊስ ጣቢያ ካሳደሩት በኋላ በቀን 16/05/2016 የተሰጣቸውን ኃላፊነት ያላግባብ በመገልገል ወደ ሀዋሪያት ፖሊስ ጣቢያ ከምንወስድህ 5000 (አምስት ሺህ) ብር ስጠን አለበለዚያ ከእስር አንፈታህም በማለት የግል ተበዳዩን በማስፈራራት 1500(አንድ ሺህ አምስት መቶ) ብር የተቀበሉት በመሆኑ፣ በክስ 3 በአንዝሬ ቀበሌ እለቱ የገበያ ቀን ስለነበረ የበግ ነጋዴ የሆነው የግል ተበዳይ ለንግድ የገዛቸው በጎች እየነዳ ከበጎች መሸጫ በረት ካወጣ በኋላ የዋጋ ግምቱ 1000 (አንድ ሺህ)ብር የሚገመት አንድ ነጭ ግልገል በግ ከበጎች ተነጥላ ስትሮጥ የበጉ ባለንብረት /የግል ተበዳይ/ በጉን አራሩጦ ሲይዘዉ ወንጀል መፈፀሙን ሳያረጋግጥ ወይም የወንጀል አቤቱታ ሳይቀርብላቸዉ አንተ ሌባ ነህ በማለት ተበዳዩን ከእነበጉ በመያዝ ወደ አንዝሬ ንኡስ ፖሊስ ጣቢያ በመውሰድ ሌባ ስለሆንክ በጉን አንሰጥህም ሳምንት መጥተህ ጠይቀን በማለት የግል ተበዳይ በሳምንቱ ንብረቴን ስጡኝ ብሎ ሲጠይቃቸው የተሰጣቸውን ኃላፊነት ተገን በማድረግ ንብረቱን በቁጥጥራቸዉ ስር ካደረጉ በኋላ ለባለንብረቱ ያልመለሱ በመሆኑ፤ በክስ 4 የግል ተበዳይ ለምግብ አገልግሎት የሚውል የተፈጨ በርበሬ እና ሽሮ በገበያ ውስጥ እየሸጠ ባለበት ተከሳሾች ዛሬ የምትሸጠው በርበሬ አፈር የተቀላቀለበት ነው አንተ በምትሸጠው በርበሬ የተሰራ ፍርፍር ፣ፓስታ እና አንቁላል መልኩን ቀይሯል በማለት የሚሸጠውን በርበሬ አሸክመዉ ወደ አንዝሬ ንኡስ ፖሊስ ጣቢያ ከወሰደው በኋላ ከቀኑ ከ5፡00 እስከ 11፡30 ስዓት ድረስ በአንድ ክፍል ውስጥ አስገብተው አስረውት ካቆዩት በኋላ ወደ ወረዳው ፖሊስ ጣቢያ ከምንወስድህ ገንዘብ ስጠን እና ጉዳዩን እዚህ እንሸፍንልሀለን በማለት 3000 (ሶስት ሺህ) ተቀብለውት የግል ተበዳዩን ከሰዎች ጋር ሳትቀላቀል እያየንህ በመኪና ውስጥ ገብተህ ሂድ በማለት የተሰጣቸውን ኃላፊነት በግልጽ ተግባር ያለ አግባብ የተገለገሉበት በመሆኑ በፈጸሙት ስልጣንን ያለአግባብ መገልገል የሙስና ወንጀል የተከሰሱ ሲሆን በክስ 5 አንደኛ ተከሳሽ ላይ ብቻ የሙስና ወንጀሎች አዋጅ ቁጥር 881/07 አንቀጽ 11/1/ ስር የተደነገገውን በመተላለፍ በሞህር አክሊል ወረዳ በመገራን ቀበሌ ልዩ ቦታው ቁጥር1 የዌሬት በሚባል አካባቢ የግል ተበዳዩ የጎረቤት ሰራተኛ ደብድበሀል በማለት ወደ አንዝሬ ንኡስ ጣቢያ ወስዶ ካሰረው በኋላ ጉዳዩን በእርቅ ጨርሰው ከእስር እንዲፈታዉ ሲጠይቀው የኮሚሽን ብር ሳትሰጠኝ አትወጣም በማለት 1400 (አንድ ሺህ አራት መቶ)ብር ከተቀበለ በኋላ ከእስር የለቀቀው በመሆኑ ተከሳሽ በተሰጠው ኃላፊነት መሰረት ማድረግ የሚገባውን ለማድረግ ከግለሰብ ጥቅም የተቀበለ በመሆኑ፤ በክስ 6 ላይ የግል ተበዳይን ትፈለጋለህ በማለት ወደ አንዝሬ ንኡስ ጣቢያ ወስዶት ወደ ማረፊያ ቤት ሲያስገባዉ ስልኩን ተቀብሎት ካሰረው በኋላ ጉዳዩን በእርቅ ጨርሰው ከእስር ሲፈታዉ ቀድሞ የተቀበልዉን ስልክ እንዲመልስለት ሲጠይቀዉ ብር ሳትሰጠኝ ስልክህን አልመልስልህም በማለት ተከሳሽ የግል ተበዳይን ሲያስረዉ የተቀበለዉን ስልክ ያለምንም ክፍያ ለባለንብረቱ መመለስ ሲገባዉ 300(ሶስት መቶ) የተቀበለዉ በመሆኑ በተሰጠው ኃላፊነት መሰረት ማድረግ የሚገባውን ለማድረግ ከግለሰብ ጥቅም የተቀበለ በመሆኑ በፈፀመዉ ያልተገባ ጥቅም መቀበል የሙስና ወንጀል የተከሰሰ ሲሆን በክስ 7 ላይ የኢ.ድ.ሪ የወንጀል ህግ አንቀጽ 556 /2/ሀ/ ስር የተደነገገውን በመተላለፍ ተከሳሽ የአካል ጉዳት ሊያደርስ የሚችለ መሳሪያ በመጠቀም አንዝሬ ገበያ እየተባለ በሚጠራው አካባቢ የኮሚሽን ብር /ጉቦ/ ለምን አትሰጠኝም በማለት በያዘው የጎማ ዱላ በክስ 1 ላይ የተገለፀዉን የግል ተበዳይ የግራና የቀኝ በኩል ጭንቅላቱን 2 ጊዜ በመምታቱ ጭንቅላቱ ላይ የመፈንከት ጉዳት ያደረሰ በመሆኑ ተከሳሽ አስቦ በፈጸመው ቀላል የአካል ጉዳት ማድረግ ወንጀል ተከሷል። የጉራጌ ዞን የሙስና ወንጀሎች ዐቃቤ ህግ ከላይ በተገለፁት ዝርዝር ሁኔታዎች በተከሳሾቹ ላይ የሙስና ወንጀል ክሶችን በማዘጋጀት ለጉራጌ ዞን ከፍተኛ ፍርድ ቤት አቅርቦ የጉራጌ ዞን ከፍተኛ ፍርድ ቤት የግራ ቀኙን ሲያከራክር ቆይቶ በቀን 20/10/2016 በዋለዉ ችሎት አንደኛ ተከሳሽ በ13 ዓመት ፅኑ እስራት 2ኛ ተከሳሽ በ8 ዓመት ፅኑ እስራት እንዲቀጡ ወስኗል፡፡ "ህዝብን ለማገልገል በመንግስት ተቀጥረዉ ያልተገባ ጥቅም ለማግኘት ማህበረሰቡን ለእንግልት የሚዳርጉ እና ባልተገባ መንገድ ለመበልፀግ ህዝብን የሚበዘብዙ አካላትን በህግ እንዲጠየቁ እና የህግ የበላይነት እንዲረጋገጥ ለማስቻል ማህበረሰቡ ጥቆማ በማቅረብ ከፍትህ ጎን እንዲቆም ጥሪ መቅረቡ ከጉራጌ ዞን ፍትህ መምሪያ የተገኘዉ መረጃ አመላክቷል።

   *የስጦታ ምንነት*    በአጭሩ ለማስቀመጥ ስጦታ ማለት ሰጪው ተቀባይ ለተባለ ሌላ ሰው  ከንብረቶቹ አንዱን ያለ ዋጋ የሚለቅበት ወይም ግዴታ የሚገባበት ውል ነው። በመሆኑም ስጦታ በራሱ ውል ነው ማለት ነው።                የስጦታ ልዩ ባህሪያት     በመርህ ደረጃ ስጦት ግላዊ ተግባር ነው ይህም ማለት ስጪው እራሱ የሚያድረገው ተግባር ነው ማለት ነው። ስጦታ የሚደረገው በወኪሉ ሲሆን ደግሞ የሚሰጠው ንብረት አይነት እና ለማን እንደሚሰጥ በግልጽ ሊመለከት ይገባል። ስጦታ የሚደረገው የሰጪው ንብረት በሆነው ለይ ብቻ ነው።ስጦታ አድርጋለሁ ብሎ የተስፋ ቃል መስጠት በህጉ መሠረት ግዴታን አያስከትልም ከዚህም በተጨማሪ ስጦታ ተቀባዩ ስጦታውን እቀበላለሁ በሚል ሀሳቡን መግለፅ ይኖርበታል።ስጦታ እንዲቀነስ ወይም እንዲሻር የሚቀርበው ጥያቄ ስጦታው ከተደረገበት ቀን አንስቶ እስከ ሁለት አመት ለዳኞች ካልቀረበ በቀር ዋጋ አይኖረውም።             የስጦታ ሥርዓት ፎርም*      ስጦታ በማይንቀሳቀሱ ንብረቶች ላይ  ወይም በሚይንቀሳቀሱ ግዙፍ ንብረቶች ላይ ሊደረግ ይችላል። *1)በማይንቀሳቀስ ንብረቶች ላይ የሚደረግ ስጦታ *     በማይንቀሳቀስ ንብረቶች ላይ የሚደረግ ስጦታ በፍትሐብሔር ህግ አንቀጽ 881 ላይ በተደነገገው መሠረት በግልጽ ኑዛዜ ሥርዓት ፎርም መሠረት የሚፈጸም መሆኑን ህጉ ያስረዳል።በሌላ በኩል በማይንቀሳቀሱ ንብረቶች ለይ የሚደረገው ስጦታ በፍ/ህግ አንቀጽ 1723 መሠረት በጽሁፍ ሆኖ በፍርድ ቤት መዝገብ ወይም ውል ለማዋዋል ስልጣን በተሰጠው አካል ፊት መሆን አለበት።      *2) በሚንቀሳቀሱ ግዙፍ ንብረቶች ለይ የሚደረግ ስጦታ*    በሚንቀሳቀሱ ግዙፍ ንብረቶች ላይ የሚደረግ ስጦታ በሁለት አይነት መልኩ ሊደረግ ይችላል ይህም እጅ በእጅ በሚደረግ ማስተላለፍ ብቻ ወይም ለማይንቀሳቀስ ንብረት ስጦታ በሚደረገው ፎርም ሊሰጥ ይችላሉ።   ስጦታ እንደማድረግ የማይቆጠርባቸው ሁኔታዎች ያሉ ሲሆን እነኚህም ሁኔታዎች። 1)ያለ ዋጋ የሚደረግ የአገልግሎት ሥራ ወይም የራሱን እቃ ያለ ዋጋ ዝግጁ ማድረግ ስጦታ አይባልም የፍ/ህግ አንቀጽ 2430።                2)መንፈሳዊ ተግባርን ለመፈጸም የሚደረገው የገንዘብ መክፈል ስራ ስጦታ አይባልም የፍ/ህ አንቀጽ 2432። 3) አንድ ሰው ለሰጪው ወይም ለቤተሰቡ አገልግሎት በልማድ መሠረት ያደረገው የሥራ ዋጋ መክፈል ስጦታ አይባልም የፍ/ህ አንቀጽ 2433። 4)ወራሽነትን አልፈልግም ብሎ መተው ወይም ኑዛዜ የተደረገለትን ስጦታ አልቀበልም ማለት ስጦታ ነው ተብሎ አይቆጠርም የፍ/ህግ 2431።                  ስጦታ ፈራሽ የሚሆንባቸው ምክንያቶች*    በሚንቀሳቀስ ወይም በማይንቀሳቀስ ንብረቶች ለይ የተደረገው ስጦታ በህጉ በተጠቀሱት  በተለያየ ምክንያቶ ፈራሽ ሊሆን የሚችሉባቸው ምክንያቶች ያሉ ሲሆን እነኚህም:-        1ኛ የሰጪው አዕምሮ ትክክል አለመሆን  ሰጪው ስጦታውን በሚያድርግበት ወቅት በአዕምሮ መታወክ(ህመም ምክንያት) በፍርድ የተከለከለ ሲሆን ያደረገው ስጦታ  ፈራሽ ሊሆን ይችላል ።የፍ/ህ አንቀጽ 2437        2ኛ ግብረ ገብነት የሌለው ወይም ህገ ወጥ ምክንያት ያለበት ስጦታ ፈራሽ ነው። የፍ/ህ አንቀጽ 2438              3)በመንፈስ መጫን ምክንያት የተደረገውን ስጦታ ዳኞች ለመቀነስ ወይም ለመሻር ይችላሉ።የፍ/ህ አንቀጽ 2439       4ኛ በ ፍ/ህ አንቀጽ 2442 ሥር በሚፈቅደው መሠረት ስጦታው የተደረገው በስህተት ወይም በተንኮል የሆነ እንደሆነ ፈራሽ ይሆናል።   5 ስጦታ የተደረገው ክርክር ያለበት ሀብት ላይ ሲሆን ስጦታው ፈራሽ ይሆናል። henoktayelawoffice https://t.me/abouttradelaw21

ማንኛውም የመኖሪያ ቤት አከራይና ተከራይ በምዝገባ ወቅት ማሟላት ያለባቸው👇 👉በህግ አግባብ የተዘጋጀ የመኖሪያ ቤት     ውል ሰነድ 👉የአከራይና ተከራይ የነዋሪነት መታወቂያ ፣ የመስሪያ ቤት መታወቂያ ፣ መንጃ ፍቃድ ፣ ፓስፖርት ፣ የጠበቃ ፍቃድ ፣ የሰራተኞች ጡረታ መታወቂያ ፣ የዩኒቨርሲቲ ወይም ኮሌጅ ተማሪ የሙያ ስራ ፍቃድ ኦርጅናል ኮፒ ፤ 👉የመኖሪያ ቤት ውሉ የሚመዘገበው በወኪል ከሆነ ህጋዊ ውክልና የሁለት ምስክሮች የታደሰ መታወቂያ ኦርጅናል ኮፒ፤ 👉አከራይ የመኖሪያ ቤቱን ለማከራየት የሚያስችል መብት እንዳለው የሚያሳይ ህጋዊ ሰነድ :-     - የይዞታ ማረጋገጫ ካርታ     -  ሰነድ አልባ ይዞታዎች መሆኑን           ከሚመለከተው አካል ማስረጃ ወይም    - በፍርድ አፈፃፀም የተሸጠ ንብረት       ሰነድ ወይም     - የተከራየው ቤት በውርስ የተገኘ ሆኖ      ስም ዝውውር ካልተፈፀመ የወራሽነት      ማረጋገጫ ኦርጅናል እና ኮፒ ይዘው  መገኘት አለባቸው የአዲስ አበባ ቤቶች ልማት እና አስተዳደር ቢሮ

የፌዴራል መንግሥት ሠራተኞች ረቂቅ አዋጅ ማብራሪያ በጠየቃችሁን መሠረት የተላከ Source: @tikvahethiopia

በወንጀል ጉዳዮች የአተረጓጎም ልዩነት ያለባቸው ድንጋጌዎች ላይ ወጥነት ያለው ትርጉም ለማምጣት እንዲቻል የተዘጋጀ የሕግ ማብራሪያ አዘጋጅ፡- ፍትሕ ሚኒስቴር https://t.me/EsubalewAmareLawOffice