مرکز مطالعات آسیای مرکزی | ماوراء النهر

‍ 📰 توافق روسیه و ازبکستان برای ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای آسیای مرکزی ⬅️ ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در سفر خود به ازبکستان، با شوکت میرضیایف رئیس جمهور این کشور دیدار و گفتگو کرد. رؤسای جمهور دو کشور قراردادی را امضاء کردند که بر اساس آن، روسیه یک نیروگاه هسته ای کوچک در این کشور آسیای مرکزی خواهد ساخت. 📄 میرضیایف این پروژه را حیاتی دانسته و خاطرنشان کرد که ازبکستان ذخایر بزرگ اورانیوم خود را دارد. پوتین نیز اظهار داشت که کشورش هر کاری انجام می‌دهد تا در بازار "انرژی هسته ای" ازبکستان به طور مؤثر کار کند. او همچنین وعده افزایش تحویل گاز به ازبکستان را نیز داد. 📄 در صورت اجرای این توافق، این نیروگاه به اولین نیروگاه هسته ای در آسیای مرکزی تبدیل خواهد شد و نفوذ روسیه در منطقه را بیشتر خواهد کرد. این پروژه، شامل ساخت شش راکتور با ظرفیت کل 330 مگاوات می باشد که به گفته رسانه های روسی، دو کشور پیش از این مذاکرات خود را برای ساخت یک نیروگاه هسته ای با ظرفیت بیشتر 2.4 گیگاوات انجام داده بودند. 📄 پوتین در کنفرانس خبری که طی این سفر داشت، گفت که ایالات متحده تلاش کرد کشورهای آسیای مرکزی را برای اتخاذ دستور کار غربی تحت فشار قرار دهد، اما موفق نشد. ما می دانیم که این فشارها اعمال شده است، اما نمی بینیم که همه زانو زده باشند و آماده باشند کورکورانه از دستورات خارج از کشور پیروی کنند. 📄 او فشار غرب بر ازبکستان به دلیل همکاری با مسکو را رفتار امپریالیستی خواسته و گفت که هر کشوری باید سیاست حاکمیتی را دنبال کند و برای استقلال خود مبارزه کند، زیرا در غیر این صورت همواره از بیرون فشار بر کشور وارد می‌شود و تلاش می‌شود آن را تحت سلطه خود درآورند. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

‍ 📰 سیاست ایالات متحده در آسیای مرکزی؛ اهداف و رویکردها(1) در این دوره از رویارویی بین قدرت‌های بزرگ (بازی بزرگ جدید)، آسیای مرکزی توسط غرب (آمریکا و متحدانش) در درجه اول به عنوان منبع بالقوه ایجاد مشکلات برای رقبای سیستمی خود روسیه و چین در نظر گرفته می‌شوند. اهداف اصلی سیاست آمریکا در آسیای مرکزی: از زمان روی کار آمدن دولت بایدن هیچ تغییر شدیدی در سیاست آمریکا در قبال کشورهای منطقه رخ نداده‌است و در آخرین ویرایش استراتژی امنیت ملی ایالات متحده نسبت به آسیای مرکزی ذکر شده است که در آن بر لزوم حفظ مسیر دموکراتیک، یکپارچگی منطقه‌ای و امنیت انرژی کشورهای این منطقه تأکید شده است. ⬅️ سیاست آمریکا در آسیای مرکزی در حال حاضر به طور کلی پیگیر دستیابی به دو هدف کلیدی است: 1) تشویق کشورهای منطقه به ادغام بدون مشارکت روسیه و چین و در نتیجه تضعیف موقعیت رقبای اصلی؛ 2) تقویت مواضع نیروهای طرفدار آمریکا در فضای سیاسی و همچنین در عرصه‌های فرهنگی و آموزشی. قالب همکاری چندجانبه C5+1 بین آمریکا و کشورهای آسیای مرکزی از سال 2015 اجرایی شده و دبیرخانه‌ای در چارچوب این مجمع در سال 2022 ایجاد شد که فعالیت‌های سه کارگروه اقتصادی، انرژی و حفاظت از محیط زیست و امنیت را هماهنگ می‌کند. دولت بایدن نیز فعالانه ابتکارات منطقه‌ای را مطرح می‌کند. یکی از اهداف اصلی طرح پایداری اقتصادی برای آسیای مرکزی، گسترش مسیرهای تجاری با دور زدن روسیه بود. ابتکار امنیت منطقه‌ای که پس از نشست وزرای C5+1 در سال 2023 آغاز شد، با هدف "کاهش پیامدهای ناخواسته تحریم‌ها" برای کشورهای منطقه طراحی شده است. ابتکارات چندجانبه دیگر عبارتند از: شورای توافقنامه چارچوب تجارت و سرمایه‌گذاری (که از سال 2004 وجود دارد)، مانورهای نظامی مشترک سالانه همکاری منطقه‌ای و ابتکارات فردی آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID)، به ویژه که این آژانس ابتکاری را برای ایجاد بازار واحد برق در منطقه ترویج می کند. ⬅️ سیاست ایالات متحده در قبال قزاقستان: با وجود تعداد قابل توجهی از ابتکارات چندجانبه، آمریکا بیشتر به رویکرد دوجانبه در منطقه پایبند است. قزاقستان به دلیل ویژگی‌های جغرافیایی خود (مرز با روسیه و چین) و غنی بودن منابع آن، همچنان بالاترین اولویت سیاست ایالات متحده در منطقه است. در این وضعیت است که تجارت آمریکایی در مقایسه با سایر کشورهای منطقه از قوی‌ترین موقعیت‌ها برخوردار است و روند اصلاحات در قزاقستان امکان نفوذ خارجی را گسترش می‌دهد. دیپلماسی آمریکا در قبال قزاقستان شبیه روش چماق و هویج است. از یک سو فشار زیادی بر قزاقستان وارد می‌کند تا از مشارکت شرکت‌های روسی در روند خصوصی سازی در این کشور جلوگیری کند. همچنین تهدید به تحریم‌های ثانویه و مسدود کردن دارایی‌های قزاقستان نیز در حال انجام است. از سوی دیگر، آمریکا علنا از روند فعلی اصلاحات حمایت می‌کند. واشنگتن همچنین به‌طور مرتب قصد خود را برای گسترش دسترسی به بازار فروش خود برای کالاهای قزاقستانی اعلام می‌کند. همکاری‌های آموزشی دو کشور نیز در حال رسیدن به سطح جدیدی است. در سال 2022، یک رویداد بی سابقه برای منطقه رخ داد، دانشگاه قزاقستان شمالی به مدیریت اعتماد دانشگاه آریزونا منتقل شد و فعالیت در این دانشگاه بر اساس استانداردهای آمریکا انجام خواهد شد. در عین حال، واشنگتن همچنان باید منافع همسایگان بزرگی مانند روسیه و چین را که قزاقستان با آنها روابط نزدیک‌تری دارد، در نظر بگیرد. این عامل آمریکا را محدود کرده و مجبور می‌کند با احتیاط بیشتری عمل کند. (یادداشتی از ia-centr.ru) ادامه دارد... کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

📰 تهدیدات کلیدی امنیت آسیای مرکزی؛ راه حل‌ها ⬅️ پس از حادثه تروریستی شهر کروکوس که 144 کشته برجای گذاشت، رؤسای امنیتی آسیای مرکزی جلسه‌ای را تحت نظارت سازمان همکاری شانگهای (SCO) و سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) برگزار کردند که موضوع مقابله با تهدید در حال تحول افراط گرایی در اولویت این گفتگو ها قرار گرفت. در این نشست امنیت آسیای مرکزی مورد ارزیابی قرار گرفت و برای تهدیدات کلیدی امنیتی این منطقه راه حل‌هایی پیشنهاد شد. 1️⃣ تغییر چشم‌انداز تهدید: کشورهای آسیای مرکزی با چشم‌انداز امنیتی به سرعت در حال تحول روبه‌رو هستند. در حالی که گروه‌های افراطی سنتی همچنان یک نگرانی هستند، تمرکز به‌سمت افراط گرایی مبتنی بر سایبری تغییر کرده است. پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی به عنوان بستری برای پرورش ایدئولوژی‌های افراطی عمل می‌کنند که به‌طور بالقوه باعث رادیکالیزه کردن جمعیت‌های آسیب‌پذیر، به‌ویژه جوانان در مناطق دور افتاده می‌شوند. این امر مستلزم اقدام فوری و هماهنگ دولت‌های منطقه‌ای است، از جمله: - دفاع سایبری پیشرفته: هدف، ایجاد توانمندی‌های ملی دفاع سایبری و تسهیل اشتراک‌گذاری اطلاعات برای مقابله موثر با تلاش‌های رادیکال‌سازی آنلاین است؛ - پیام های ضد افراط گرایی: انتشار کمپین های پیام رسانی موثر برای مقابله با روایت های افراطی و ترویج مدارا و انسجام اجتماعی. 2️⃣ ثبات شکننده و تهدید سلول خواب: حضور شبکه‌های افراط‌گرای خفته در سراسر آسیای مرکزی خطر امنیت داخلی قابل توجهی را نشان می‌دهد. این شبکه‌ها که وابستگی به گروه‌های افراطی مختلف دارند، در صورت فعال شدن توسط نیروهای خارجی یا بی ثباتی منطقه‌ای، پتانسیل تبدیل شدن به کانونی برای خشونت را دارند. ایجاد اختلال در این شبکه‌ها نیازمند موارد زیر است: - به اشتراک گذاری اطلاعات و همکاری: ایجاد یک چارچوب قوی به اشتراک گذاری اطلاعات برای تسهیل عملیات مشترک ضد تروریستی و از بین بردن سلول های خوابیده؛ - پرداختن به علل ریشه ای: اجرای طرح‌های توسعه اجتماعی و اقتصادی می‌تواند به طور موثر به مسائلی مانند فقر، فرصت‌های محدود و بیگانگی اجتماعی که به رشد رادیکال‌سازی کمک می‌کند، رسیدگی کند. 3️⃣ باتلاق افغانستان: ظهور طالبان در افغانستان یک چالش پیچیده است. در حالی که طالبان رسما از گروه‌های افراطی فاصله می‌گیرد، اما اقدامات آنها در صحنه نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند. تمرکز نیروهای طالبان در نزدیکی مرزها و عدم اقدام علیه دولت اسلامی ولایت خراسان تصویر متفاوت‌تری را نشان می‌دهد. امتناع طالبان از مشارکت در بحث های مدیریت آب منطقه ای، تنش های موجود بر سر این منبع حیاتی را تشدید می کند. در این رابطه موارد زیر باید صورت بگیرد: - کشورهای آسیای مرکزی باید تعامل محتاطانه و کانال‌های دیپلماتیک را با افغانستان حفظ کنند و در عین حال آنها را برای همکاری در مدیریت آب و مبارزه با تروریسم تحت فشار قرار دهند؛ - همچنین برنامه‌های اضطراری را برای رسیدگی به تهدیدات امنیتی احتمالی ناشی از افغانستان تهیه نمایند. 4️⃣ کمبود منابع، یک بحران در حال ظهور: ثبات بلندمدت آسیای مرکزی به دلیل تغییرات آب و هوایی و کاهش منابع آبی در خطر است. کمبود آب ناشی از ذوب یخچال‌ها و الگوهای بارندگی نامنظم، تولیدات کشاورزی و معیشت را در سراسر منطقه تهدید می‌کند. این، همراه با افزایش جمعیت، دستور العملی برای ناآرامی اجتماعی و درگیری احتمالی ایجاد می کند. حل این بحران مستلزم اقداماتی است: - چارچوب مدیریت آب منطقه‌ای: توسعه یک رویکرد واحد برای مدیریت آب، از جمله پروژه های زیربنایی و توافقنامه های تقسیم آب با طالبان؛ - ابتکار و اجرای طرح‌های توسعه پایدار برای بهبود شیوه‌های حفاظت از آب و بهره وری کشاورزی. مطالعه کامل (یادداشتی از SpecialEurasia) کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

‍ 📰 کنفرانس تخصصی مسائل امنیتی در قالب آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا ⬅️ مؤسسه بین المللی آسیای مرکزی (IICA) در تاشکند، میزبان یک کنفرانس تخصصی با موضوع "آسیای مرکزی-اتحادیه اروپا: دستور کار جدید برای همکاری امنیتی" بود. این رویداد توسط IICA و اتحادیه اروپا (EU)و با حضور بیش از 100 نماینده وزارتخانه‌ها و ادارات، نمایندگی‌های دیپلماتیک، سازمان‌های تحقیقاتی برجسته کشورهای آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا برگزار شد. 📄 تری هاکالا نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور آسیای مرکزی، گفت: این گفتگوها به ما کمک می‌کند تا در برابر چالش‌های امنیتی که به سرعت در حال تغییر هستند و هم اتحادیه اروپا و هم آسیای مرکزی با آن مواجه بوده و خواهند بود، بهتر عمل کنیم. 📄 جولان وهاب‌اف مدیر IICA تاکید کرد که در حال حاضر بخش امنیتی به یکی از حوزه‌های کلیدی همکاری ما تعلق دارد که در آن سابقه تعامل خوبی داریم. در این زمینه، نیاز روزافزون به تقویت مبادلات صادراتی و تعامل عملی بین ساختارهای امنیتی کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا، و تجدید نظر در رویکردهای سنتی همکاری احساس می‌شود. 📄 مظفربک مدرحیم اف معاون وزیر امور خارجه جمهوری ازبکستان نیز گفت: واقعیت‌های امروز، نیاز به درک عمیق‌تر از تقسیم‌ناپذیری تهدیدات علیه امنیت اروپا و آسیای مرکزی و منافع مشترک ما در مبارزه با تهدیدات فراملی را تأیید می‌کند. 📄 بارتجان وگتر هماهنگ کننده مبارزه با تروریسم اتحادیه اروپا، اظهار داشت که برای مبارزه مؤثر با تروریسم، ما باید در سراسر مرزها، منطقه‌ای و بین المللی همکاری کنیم. این کنفرانس فرصتی عالی برای بحث در مورد چگونگی همکاری اروپا و آسیای مرکزی است، جایی که می‌توانیم از یکدیگر حمایت کنیم و از یکدیگر بیاموزیم. 📄 شارلوت آدریان سفیر اتحادیه اروپا در ازبکستان نیز گفت: در دنیایی که به‌طور فزاینده‌ای به هم پیوسته است، هیچ کشور یا منطقه‌ای نمی‌تواند به تنهایی با تهدیدات امنیتی غیر متعارف در حال ظهور مقابله کند. کارشناسان تأکید کردند که امنیت یکی از زمینه‌های کلیدی همکاری بین کشورهای آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا است که در چارچوب آن بیش از دویست رویداد منطقه‌ای به عنوان بخشی از پروژه‌های امنیتی با بودجه اتحادیه اروپا برگزار شده، هزاران متخصص بسیار ماهر آموزش دیده و پست‌های مرزی و گمرکی نوسازی شدند. 📄 مسائل همکاری اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی در چارچوب برنامه‌های همکاری امنیتی مانند BOMCA، CADAP و LEICA و غیره نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت. همچنین بر ضرورت تقویت مبارزه با گسترش آنلاین ایدئولوژی و تبلیغات تروریستی تأکید شد و شرکت‌کنندگان خواهان اجرای مستمر قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل برای مقابله با تروریسم شدند. 📄 در پایان، شرکت کنندگان این کنفرانس، توسعه رویکردهای جدید برای همکاری بین اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی در زمینه‌های کلیدی مانند مبارزه با تروریسم و جرائم سازمان‌یافته، تقویت امنیت سایبری و جلوگیری از افراط‌گرایی خشونت‌آمیز و قاچاق انسان را بسیار مهم دانستند. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

📰 تلاش جاسوسان انگلیسی-آمریکایی برای بی ثبات کردن آسیای مرکزی ⬅️ سرگئی ناریشکین رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه می‌گوید که سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس القاعده و داعش را ایجاد کرده‌اند و اکنون نیز از روابط دیرینه خود با گروه‌های تروریستی مختلف برای ایجاد هرج و مرج در آسیای مرکزی استفاده می‌کنند. 📄 وی افزود، غرب به رهبری ایالات متحده به‌دنبال حفظ سیطره خود بر هژمونی جهانی است و برای رسیدن به این هدف، با دامن زدن به نزاع و بهره برداری از تنش‌های بین المللی و فرقه‌ای سعی در مهار توسعه سایر کشورها دارد. 📄 ناریشکین خاطرنشان کرد که علی‌رغم خروج تحقیرآمیز آمریکا از افغانستان در سال 2021، سرویس‌های اطلاعاتی بریتانیا و آمریکا همچنان با هسته‌های تروریستی زیرزمینی همکاری می‌کنند تا اوضاع را نه‌تنها در این کشور، بلکه در کل آسیای مرکزی و اوراسیا بی‌ثبات کنند. 📄 پوتین رئیس‌جمهور روسیه نیز گفته است که غرب در تلاش است تا از درگیری‌های موجود در خاورمیانه، برای تضعیف روسیه و تحمیل "شکست استراتژیک" به این کشور، استفاده نماید. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

📰 آمریکا بیش از ۵۰۰ هزار جلد کتاب به تاجیکستان اهدا کرده است ⬅️ زینا صلاحی معاون ارشد USAID برای توسعه همکاری‌ها در زمینه امنیت غذایی، سلامت و بهداشت، آموزش و فرهنگ با دولت تاجیکستان، در این کشور حضور یافته است. 📄 در این سفر کاری، زینا صلاحی از چندین شهر تاجیکستان بازدید نمود و در شهر دنغره به بازدید از دانش‌آموزان و معلمان پرداخت. وی با حضور در مدرسه شماره ۸ این شهر، ۸۳۰ کتاب در قالب های آموزشی و غیر‌آموزشی انگلیسی به این مدرسه اهدا نمود. 📄 وی تأکید کرد که در ۲ سال اخیر، ایالات متحده آمریکا بیش از ۵۰۰ هزار جلد کتاب به مدارس این کشور اهدا کرده است. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

📰 آمریکا ۱۲ هزار جلد کتاب به قرقیزستان اهدا کرد ⬅️ سفارت آمریکا در قرقیزستان بیش از ۱۲ هزار جلد کتاب در موضوعات و قالب های گوناگون را به ۳۰ موسسه و نهاد دولتی از جمله کتابخانه‌، مدارس و دانشگاه شهرهای اوش، جلال‌آباد و باتکن قرقیزستان اهدا کرد. 📄 به گفته سفیر آمریکا، این کتاب‌ها برای تمام سنین درنظر گرفته شده و موضوعات مختلفی را پوشش می دهد و افزود که از مهمترین پیام های هدفدار این کتابها افزایش علاقه به یادگیری زبان انگلیسی و افزایش دوستی بین‌المللی است. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

📰 تجهیز قزاقستان به فناوری‌های امنیت آب رژیم‌صهیونیستی ⬅️ دولت یمبردیف سفیر قزاقستان در رژیم‌صهیونیستی از شرکت های اسرائیلی Odis ،Mekorot و BlueGenWater پیشرو در حوزه امنیت آب و محیط زیست بازدید کرد و با مدیران آنها به گفتگو نشست. 📄 در این گفتگوها، شرکت‌های میزبان گزارشی از آخرین فناوری‌های اسرائیل را به دیپلمات قزاق ارائه دادند و در ادامه یمبردیف از زیرساخت‌های آنها به طور میدانی بازدید نمود. 📄 در نتیجه این دیدارها، هماهنگی اولیه برای اجرای توافقات صورت گرفته دو دولت در این زمینه انجام شد و قرار است که تیم‌ تحقیقاتی کارشناسان رژیم‌صهیونیستی در اولین فرصت از قزاقستان بازدید کنند و روند انتقال فناوری‌ها به طور رسمی آغاز گردد. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

📰 تنظیم دستور کار همکاری اقتصادی در اولویت قزاقستان و رژیم صهیونیستی ⬅️ دولت یمبردیف سفیر قزاقستان در رژیم‌صهیونیستی و جاناتان زادکا مدیر بخش اقتصادی اروپا و آسیای وزارت خارجه اسرائیل به گفتگو نشستند. 📄 در این دیدار، طرفین حول موضوعات مربوط به توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری به بحث و تبادل نظر پرداختند و تاکید شد که تنظیم دستور کار همکاری اقتصادی در اولویت قرار دارد. 📄 در ادامه، سفیر قزاقستان مقام اسرائیلی را از جزئیات اجرای اصلاحات جامع سیاسی، اجتماعی و اقتصادی توسط قاسم جومارت توکایف رئیس جمهور این کشور مطلع ساخت و جاناتان زادکا نیز با مثبت خواندن این تحولات، به پتانسیل موجود و در حال افزایش همکاری اقتصادی تل‌آویو و آستانه اشاره کرد. 📄 در آخر، طرفین برای تداوم و حفظ این گفتگوها برای هموارسازی توسعه روابط توافق کردند. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr

📰 تجهیز قزاقستان به فناوری‌های امنیت آب رژیم‌صهیونیستی ⬅️ دولت یمبردیف سفیر قزاقستان در رژیم‌صهیونیستی از شرکت های اسرائیلی Odis ،Mekorot و BlueGenWater پیشرو در حوزه امنیت آب و محیط زیست بازدید کرد و با مدیران آنها به گفتگو نشست. 📄 در این گفتگوها، شرکت‌های میزبان گزارشی از آخرین فناوری‌های اسرائیل را به دیپلمات قزاق ارائه دادند و در ادامه یمبردیف از زیرساخت‌های آنها به طور میدانی بازدید نمود. 📄 در نتیجه این دیدارها، هماهنگی اولیه برای اجرای توافقات صورت گرفته دو دولت در این زمینه انجام شد و قرار است که تیم‌ تحقیقاتی کارشناسان رژیم‌صهیونیستی در اولین فرصت از قزاقستان بازدید کنند و روند انتقال فناوری‌ها به طور رسمی آغاز گردد. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا | ایکس @mavaraonnahr