کوردی کرمانجی 1400

موحەمەد گووت:لۆ خەلکو,کەچکان زندە مەکوژن وی رەسمێ هاکا کووتی,بتەرکینن,باڤێژن بفکرنە فاتمێ,کەچک,لاوک فەرق ناکن خزان ئەگەر سالح بن,جلەیی وە وەندا ناکن شعر کردی کرمانجی...توکلیان میلانلو

لە چاڤێن تە چ تێمە دیین؟ دۆستەکی نافام و خایین؟ نا, ئەز کوردەک زمانهەزم فکەرەک سا چاڤێن خوە بکشین! ـــــــــــــ چشمانت مرا چگونه می بینند؟ دوستی نادان و خیانت گر؟ نه,من یک کرد زبان دوستم(زبان مادری) فکری به حال چشمانت بکن! ــــــــــــ محمدقربانی ــــ شمال خراسان

مهندس نظریان ..پردیس

اسفراین

ریشه و پیشینه ایل و طوایف کورد در خراسان.. طایفه ایزانلو؛ 🖊اپو مرگان؛ ایزانلو یا هیزانلو یکی از طوایف برجسته ایل شادلو است. سرزمین اصلی آنها حوالی شهر وان کردستان باکور در ترکیه است . هیزان نام یکی از قلعه های سی و هفت گانه شهر وان است. آنها بجز منطقه وان در بندر ملاتیه هم زندگی میکنند. در نزدیکی رود فرات و قلمرو خارپورت هم روستای بنام ایزول وجود دارد که ساکنین آن ریشه ایزانلویی داشته‌اند که قلعه پرتک مهمترین اثر بجا مانده از کوردهای ایزانلو یا هیزانلو است. اما این طایفه نیز به مانند سایر طوایف کورد، با رسمی شدن مذهب شیعی در ایران ، و قرابت دینی شان با ایرانیان به سوی ایران گسیل شدند. به واسطه جنگجویی و رشادتشان، از ابتدا مورد لطف شاه اسماعیل صفوی قرار گرفته و به خاطر دشمنی و کینه بدل مانده از عثمانی در رکاب شاه به جنگ با عثمانی پرداختند. یکی از این جنگها ،جنگ چالدران است که بخاطر قدرت توپخانه ای عثمانی سپاه صفوی شکست خورد . اما رشادت هیزانلو ها هیچ وقت فراموش نخواهد شد. بطوری که در بعضی منابع از جمله کتاب بررسی ایلات کورد نوشته دکتر علی رحمتی نوشته شده؛ در این نبرد بسیاری از زنان کورد ایزانلو لباس مردانه پوشیده و به میدان رفتند تا در سرنوشت شوهران خویش شریک و در افتخار نبرد آنها سهیم باشند. اما پس از جنگ و شکست سپاه صفوی ایزانلو های که به ایران آمده بودند ، تقسیم شدند. گروهی همراه شاه ماندند و بعد ها در حدود استان اورمیه (آذربایجان غربی) ساکن شدند. اما گروهی بزرگ بسمت خوار و ورامین راه افتاده (این حرکت همزمان با پادشاهی شاه عباس بود) در گیر و دارد انتقال قدرت به شاه عباس ازبکان که در جنگ خجند شاه اسماعیل را شکست داده بودند ، خراسان و سمنان را فتح کرده و از مناطق کویری مرنجاب تا نزدیکی کاشان نیز آمده بودند. شاه عباس که میدانست تنها سپاه کوردها میتواند بر ازبکیه پیروز شده و آنها را عقب براند ، طوایف کورد را برای مبارزه با ازبکان ترقیب کرد که ایزانلو هم یکی از همین طوایف بود. با ورود سپاهیان جنگجو کورد به میدان نبرد ، ازبکان کاملا شکست خورده تا نواحی بلخ و بدخشان عقب رفتند. کوردها وارد خراسان شده و به سفارش شاه عباس در مناطق مختلف خراسان ساکن شدند. هیزانلو ها نیز مانند سایر طوایف ،اقوام خود را جدا و هر تیره و دسته منطقه ای را به غرق خود در آوردند. با توجه به گستره اقوام ایزانلو در خراسان ، اما میتوان مناطق جنوبی و شمالی الاداغ، شمال شرقی شاه جهان، منطقه بابا امان و گرمخان ، مانه سملقان و مناطقی از اسفراین را به عنوان معمن اصلی طایفه هیزانلو یا ایزانلو اشاره کرد. اما در زمان پادشاهی فتحعلی شاه قاجار قلعه لنگر بعنوان مرکز طایفه ایزانلو انتخاب شد که بارها و بارها مورد حمله و غارتگری تراکمه قرار گرفته و ویران شد. تا چند سال پیش از قلعه لنگر تنها خرابه های برج سیاه مانده بود که تراژدی هولناک کشتار هیزانلو ها توسط مهاجمین ترکمن را یاد آور میشد . برجی که مردمان ایزانلو جهت در امان ماندن از غارت تراکمه به آن پناه برده بودند ولی برج توسط ترکمانان آتش زده و بسیاری یا سوخته ،یا از برج پرت شده، مرده بودند ویا زخمی و اسیر شده بودند . از بزرگان طایفه ایزانلو میتوان محمد بیگانه ایزانلو ، سرتیپ رحمان قلی خان ایزانلو یا سرهنگ سلطان قلی خان ایزانلو نامبرد که حاکم استر آباد و مباشر یار محمد خان شادلو بودند. طایفه هیزانلو از سه تیره خانان، رعیت و گله دار تشکیل شده که هریک از اینها دارای چند دسته میباشند. مناطق مختلف استقرار این طایفه در خراسان اکثر شهرهای شمالی خراسان است که بسیاری از روستاهای اطراف شان را نیز در بر میگیرد . در نوشته های پاپلی یزدی ، ایزانلو جزء شانزده طایفه کوچ نشین خراسان نوشته شده که در حد فاصل مراوه تپه و شاه جهان ییلاق قشلاق میکنند. بر اساس گزارش آمار ثبت اسناد ایران طایفه ایزانلو حدود ۵۰ هزار نفر ثبت شده است...

🔺۹۰ سال بعد از اولین عکسِ فیزیک‌دان‌ها با حضورِ یک زن (ماری کوری)، زنانِ فیزیک‌دان‌ عکسِ مشابهی با حضورِ فقط یک مردِ فیزیک‌دان‌ منتشر کرده‌اند. 👈