روش تحقیق و مقاله نویسی℡

💢آیا یک #مجله می تواند چند #ایندکس داشته باشد؟ ✅ بله. یعنی چند #پایگاه مختلف این مجله را تایید (ایندکس) کرده اند. یک مجله چه زمانی #ISI می شود؟ ✅زمانیکه در پایگاه تامسون_رویترز نمایه شود. ❓چرا یک مجله ISI بدون #ایمپکت است؟ ✅چون یا تازه ISI شده است و یا هنوز کیفیت لازمه را کسب نکرده است که ایمپکت فاکتور از پایگاه تامسون رویترز را بگیرد. ❓شماره ی شاپا یا ISSN Code چیست؟ ✅ کدی 8 رقمی است که نهادهای مربوطه در ابتدای فعالیت مجله به آن اختصاص می دهند. ❓ #سایتیشن یا سایت چیست؟ ✅یک #ارجا یا #رفرنس_دهی مقاله 1 به مقاله 2 را یک سایتیشن برای مقاله و مجله 2 می باشد. ❓ چرا سایتیشن مهم است؟ ✅با افزایش سایتیشن مجله، کیفیت یا ایمپکت فاکتور (#IF) آن بالا می رود. همچنین با افزایش سایتیشن مقاله، تعداد سایتیشن نویسندگان مقاله افزایش می یابد. 🔻یک مجله چطوری ISI می شود؟ تعداد مجلاتی که ایندکس ISI را گرفته اند محدود هستند. یک مجله برای اینکه ISI بشود باید نکات زیادی را رعایت کند: 1-  سردبیر (ادیتور)  و تیم ادیتوری قوی داشته باشد. 2-  کیفیت همه مقالات مجله بررسی می شود. 3-  چاپ مقالات به صورت منظم انجام شده باشد. هر شماره چاپ حدود 10 تا 50 مقاله آنلاین می شود. انواع چاپ مجلات: ماهنامه-دوماهنامه-فصلنامه-دوفصلنامه-سالانه.

✍رایج ترین ابزارهای جمع آوری اطلاعات در روش تحقیق کیفی 1-مشاهده: ثبت دقیق تمام جوانب بروز حادثه ویژه یا رفتار و گفتار فرد یا افراد از راه حواس و یا سایر راه های ادراکی (کمک گرفتن از ابزار خاص) می باشد 2-مصاحبه: فرآیند جست و جوی اطلاعات در مورد یک پدیده خاص از طریق گفت و گو 3-اسناد و مدارک: اطلاعاتی که باید بعنوان داده مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرند از پیش آماده هستند؛ بدین صورت که محقق بدنبال اطلاعات جدید نیست بلکه می تواند نسبت به جمع آوری اطلاعاتی که از قبل تهیه شده اند و در پرونده های (درمانگاهی بیمارستانی ثبت احوال، دانشجویی، دانش آموزی و مراجعین به مراکز مختلف شهرداری ها و…) موجود است اقدام کند.

📚کتاب ارزشمند «چگونه یک مقاله علمی بنویسیم و منتشر کنیم؟» ⁉️How to Write and Publish a Scientific Paper 📝این کتاب راهنمایی عملی ‌و آسان در تهیه هر بخش از مقاله علمی، از عنوان و چکیده تا متن اصلی و رفرنس‌ها است. همچنین در آن به توصیه‌های کلیدی برای انتخاب مجله مناسب و موفقیت در انتشار مقاله پرداخته شده‌است. 📆سال انتشار: 2022

💢 برترین ابزارهای هوش مصنوعی 🔸تولید متن با هوش مصنوعی https://copilot.microsoft.com/ https://elicit.com/ https://www.perplexity.ai/ 🔹شناسایی شبکه مقالات مشابه https://www.connectedpapers.com/ https://app.litmaps.com/ https://www.researchrabbit.ai/ https://inciteful.xyz/ https://citrus-search.com/#/ 🔸دستیار پژوهش؛ از ایده‌پردازی تا نوشتن (بازنویسی، سوال و جواب، رفرنس نویسی) https://jenni.ai/ https://textero.ai/ https://yomu.ai 🔹استخراج داده از مقاله (نسخه ۳) https://claude.ai/ 🔸تفسیر جداول، اشکال، نمودارها، پاسخ به سوالات براساس مقاله، بازنویسی متن و… خلاصه کردن مقالات به صورت جدولی https://typeset.io/ 🔹پیدا کردن رفرنس برای جملات بدون منبع https://www.sourcely.net/ 🔸مفاهیم کلی مقاله، چکیده، خلاصه‌سازی https://www.scholarcy.com/ 🔹سوال و مرور ادبیات (موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی) https://consensus.app/ 🔸خواندن سریع و اسان مقالات (درک محتوای مقالات)     Chatpdf.com 🔹ترجمه و پارافرایز https://wordvice.ai/ 🔸بررسی کردن متون ساخته شده با هوش مصنوعی https://contentatscale.ai/ 🔹موتور جستجو https://app.dimensions.ai/ 🔸شناسایی سرقت ادبی و متن‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی https://www.zerogpt.com/ 🔹موتور جستجو https://you.com/ 🔸ابزارهای خلاصه‌کننده مقاله https://www.popai.pro/ https://www.paraphraser.io/ https://www.summarizer.org/ 🔹ترجمه متن با هوش مصنوعی https://www.machinetranslation.com/ 🔸خلاصه‌نویسی محتوای متن https://humata.ai/ 🔹استناد جملات به مقالات https://scite.ai/ 🔸بهبود متن https://paperpal.com/ 🔹دستیار هوش مصنوعی مطالعه مقاله (خلاصه اطلاعات اصلی مقاله، گراف ارتباطات مقاله، سوال و جواب از مقاله) https://www.openread.academy/ 🔸انسانی کردن مقالات ماشینی  Undetectable.ai 🔹جستجو، مرور ادبیات و بازنویسی paperdigest.org 🔸پیدا کردن مقالات ترند papelist.app 🔹دستیار هوش مصنوعی مقاله‌نویسی https://www.scienceos.ai/ 🔸خلاصه‌سازی  https://library.scholarcy.com/try 🔹ایجاد ابرواژگان و تحلیل محتوا https://voyant-tools.org/

📌چه جاهایی میتوانیم مقاله خود را به چاپ برسانیم؟ 🔹مقالات علمی به طور کلی در ۴ پایگاه اطلاعاتی معتبر در جهان نمایه می شوند. 🔸این پایگاه های اطلاعاتی بر اساس رتبه و امتیاز مجلات نمایه شده در آنها، تحت عنوان پایگاه اطلاعاتی مجلاتISI ، SCOPUS PUBMED ISC نامیده می شوند. هر کدام از این پایگاه های اطلاعاتی حاوی هزاران مجله و نشریه علمی می باشد که توسط ناشران مختلف به چاپ می رساند. 🔸در میان این مجلات، مجلات ISI از امتیاز و اعتبار بیشتری نسبت به مجلات دیگر برخوردارند. در واقع چاپ مقاله ISI بیشترین امتیاز پژوهشی را برای نویسنده مقاله به همراه دارد. 🔹البته مجلات ISI خود به دو دست مجلات ایمپکت دار و بدون ایمپکت تقسیم میشوند. 🔸مجلات ایمپکت دار که با نام محلات JCR تیز نامیده می شوند، معتبرترین مجلات در جهان هستند که به دلیل داشتن داوری تخصصی، در پذیرش و چاپ مقاله بسیار سختگیرانه تر از مجلات ISI بدون ایمپکت عمل می کنند. 🔹نوع دیگری از دسته بندی در میان مجلات علمی، بر اساس ساختار نگارش مقالات می باشد. بر این اساس مقالات به ۳ دسته، مقالات علمی پژوهشی ، مقالات علمی ترویجی و مقالات گزارشی تقسیم می شوند. 🔸هر کدام از این مقالات از لحاظ موضوع، نحوه پژوهشی و ساختار نگارشی با یکدیگر متفاوت هستند. بنابراین در ابتدا باید تصمیم بگیرید که قصد دارید چه نوع مقاله ای بنویسید. 🔹اگر می خواهید حاصل کار پژوهشی پایان نامه کارشناسی ارشد و یا دکترای خود را در قالب مقاله به چاپ برساتید، بایستی با ساختار مقالات علمی پژوهشی آشنا شوید. 🔸اما اگر می خواهید در خصوص یک موضوع خاصی به مطالعه کتابخانه  ای بپردازید و حاصل مطالعات خود را بصورت یک مقاله مروری به چاپ برسانید بایستی به سراغ  مجلات علمی ترویجی و یا همایشها بروید.

📌 طبقه بندی تحقیق از نظر  ماهیت و روش 🔹روش تاریخی  این تحقیق وقایع مربوط به گذشته را مورد تعبیر و تفسیر و ارزیابی قرار می‌دهد. 🔹روش توصیفی   مطالعات توصیفی برعکس تحقیقات تاریخی در مورد زمان حال به بررسی می‌پردازد. این نوع تحقیق به توصیف و تفسیر شرایط و روابط موجود می‌پردازد این گونه تحقیق وضعیت کنونی پدیده یا موضوعی را مورد مطالعه قرار می‌دهد. 🔻روش توصیفی شامل  انواع گوناگونی به شرح زیر می باشد : 🔸الف) تحقیق برآوردی : موقعیت یک پدیده را در یک زمان توصیف می‌کند این روش هیچگونه فرضیه‌ای را پیشنهاد نمی‌کند روابط متغییرها را مورد مطالعه قرار نمی‌دهد 🔸ب) تحقیق ارزشیابی: این روش به ارزش‌گذاری درباره فوائد اجتماعی, مطلوب بودن یا مؤثر بودن یک فرایند, محصول, یا برنامه می‌پردازد و به کاربرد یافته‌های خود توجه دارد. این نوع تحقیق اغلب با توصیه‌هایی در جهت اقدامات سازنده همراه می‌باشد و در پی یافتن قوانین کلی و قابل گسترش به سایر موقعیتها نیست. 🔸ج) مطالعه موردی : عبارت از مطالعه عمیق و گسترده یک مورد در مدت زمان است. در این روش یک فرد یک خانواده, یک گروه و یا یک دانشگاه مورد مطالعه دقیق و همه جانبه قرار می‌گیرد هدف مطالعه شناخت کلیه متغیرهای مربوط به مورد است 🔸د) مطالعه پیمایشی : در اين نوع تحقيق هدف بررسي توزيع ويژگيهاي يک جامعه است و بيشتر تحقيق هاي مديريت از اين نوع مي باشد. در پژوهش پيمايشي پارامترهاي جامعه بررسي مي شوند. در اينجا پژوهشگر با انتخاب نمونه اي که معرف جامعه است به بررسي متغيرهاي پژوهش مي پردازد. پژوهش پيمايشي به سه دسته تقسيم مي شود: 1️⃣روش مقطعي :گرد آوري داده ها درباره يک يا چند صفت در يک مقطع زماني خاص. براي مثال بررسي ميزان علاقه دانشجويان سال اول دبيرستان به ادامه تحصيل در يک رشته خاص 2️⃣روش طولي : در بررسي پيمايش طولي، داده ها در طول زمان گردآوري شده تا رابطه بين متغيرها در طول زمان سنجيده شود. همانند  تحقيقات تحولي که به بررسي روندها و تحول پديده ها در طول زمان مي پردازند از اين دسته هستند. 3️⃣روش دلفي : جهت بررسي ديدگاه هاي يک جمع صاحب نظر در مورد يک موضوع ويژه مي توان از اين تکنيک استفاده کرد. مانند «بررسي ديدگاه اساتيد دانشگاه در باره يک طرح جديد آموزشي» 🔸هـ ) تحقیق تکاملی( توسعه‌ای): شامل داشتن اطلاعات دقیق در زمینه‌های توسعه برنامه‌ها و رشد و تکامل افراد می‌باشد. این نوع مطالعه به بررسی میزان تغییرات و الگوهای برنامه‌ها و یا رشد افراد در طول مدت زمان می‌پردازد و ممکن است به دو روش طولی (تداومی) و عرضی(مقطعی) صورت گیرد. 🔸و) مطالعات همبستگی یکی از روشهای بسیار متداول در تحقیقات توصیفی است که به بررسی روابط دو متغیر می‌پردازد. در تحقيقات همبستگي اگر هدف پيش بيني متغيرهاي وابسته بر اساس متغيرهاي مستقل باشد به متغير وابسته متغير ملاک و به متغير مستقل متغير پيش بين گويند. همچنين وجه تمايز تحقيق همبستگي با تحقيق آزمايشي در اين است که در اينجا متغيرهاي مستقل دستکاري نمي شوند. 🔸ز) تحقیقات پس از وقوع : این نوع تحقیقات به بررسی روابط علت و معلولی بوسیله بررسی پی‌آمدهای موجود می‌پردازد. اگر سؤال تحقیق هنگامی مطرح گردد که مقدار متغیر مستقل قبلاً و بطور طبیعی مشخص باشد, چنین تحقیقی را بعد از وقوع می‌نامند. 🔹 روش تجربی تحقیق تجربی یا آزمایشی یکی از دقیق‌ترین و کارآمدترین روشهای تحقیق است که برای آزمون فرضیه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد هدف این تحقیق بررسی تأثیر محرکها, روشها و یا شرایط خاص محیطی بر روی یک گروه آزمودنی می‌باشد. از خصوصیات روش تجربی این است که ضمن دستکاری یا مداخله در متغیرها و کنترل شرایط نتایج بدست آمده را در مورد گروهی که با انتساب تصادفی انتخاب شده‌اند, مورد مشاهده قرار می‌دهد.

🔶اجزاء اصلی یک پروپوزال (Proposal) آشنایی با ساختار و چارچوب یک طرح پژوهشی، می تواند تاثیر شایانی در تهیه و تنظیم یک پروپوزال خوب و سنجیده داشته باشد. ساختار یک پروپوزال علمی به شرح زیر می باشد. 🔹1. عنوان تحقیق (Project Title) بدون مشخص کردن عنوان تحقیق، مسلما هیچ پژوهشی قابل اجرا نخواهد بود. عنوان و موضوع پژوهش مسیر و طرح نهایی یک تحقیق را مشخص می کند. برای تهیه یک عنوان مناسب برای یک پژوهش علمی رعایت نکات زیر الزامی می باشد. 👈موضوع انتخاب شده باید نو و بدیع بوده و ارزش تحقیق و پژوهش را داشته باشد. 👈موضوع انتخابی باید متناسب با نیازهای روز جامعه باشد که در نهایت پژوهش انجام شده بتواند راه حلی برای برخی از نیاز های جامعه ارائه دهد. 👈عنوان تحقیق باید جامع، مختصر، واضح و غیر سوالی باشد همچنین از انتخاب عنوان های خیلی کوتاه یا خیلی طولانی بپرهیزید. 👈پژوهشگر باید عنوان تحقیق را متناسب با حوزه کار و تخصص خود انتخاب کرده و توان انجام تحقیق در حوزه انتخابی را داشته باشد. 👈از واژه هایی مانند: بررسی، تبیین، تحلیل، ارزیابی، مطالعه و… در ابتدای عنوان استفاده شود. 👈به متغیرهای وابسته و مستقل در عنوان تحقیق اشاره شود. 👈هدف های تحقیق، قلمرو مکانی و زمانی پژوهش باید در عنوان مشخص باشند. 👈موضوع پژوهش باید عملی و اجرایی باشد. 🔹2. بیان مسئله و اهمیت موضوع تحقیق (Importance and Statement of Topic) هر محقق بر اساس یک سوال که در ذهن خود دارد دست به یک کار تحقیقاتی می زند. در واقع می توان گفت که مسئله مطرح شده در این بخش، همان سوالی است که برای محقق به وجود آمده است و هدف او از طرح آن ریشه یابی مشکلات به وجود آمده و ارائه راهکارهایی برای رفع آن ها است. 🔻رعایت نکات زیر در بیان مسئله از اهمیت ویژه ای برخوردار است. 🔸پژوهشگر باید شواهدی را مطرح نماید که وجود معضل یا مشکل را در جامعه نشان دهد. 🔸پژوهشگر باید هدف خود از انجام این تحقیق را نشان دهد و مشخص نماید که قصد مطالعه بر روی یکی از متغیر ها را دارد. 🔸پژوهشگر باید بتواند مشکل مطرح شده را بیان کند و شواهد آن را به طور مستند نشان دهد. 🔸از دیگر موارد مهم در این قسمت مشخص نمودن قلمرو مکانی و زمانی تحقیق است. 🔹3. پیشینه تحقیق (Review of Literature and Relevant Topics) یک پژوهشگر باید تحقیقات خود را هم راستا با پژوهش های هم مضمون قرار دهد و آن را در کنار دستاوردهای تحقیقاتی سایر پژوهشگران رشد دهد. که برای این کار رجوع به مدارک و اسناد حول موضوع انتخاب شده، برای افزایش آگاهی ضروری می باشد. از اهداف این بخش (پیشینه تحقیق) می توان به موارد زیر اشاره کرد. 🔸جلوگیری از دوباره کاری و سرقت ادبی 🔸بهره گیری از تجربیات محققان پیشین 🔸آگاهی از نقاط ضعف پژوهش های قبلی 🔸آشنایی با روش های تحقیق که در پژوهش های پیشین مورد استفاده قرار گرفته است. 🔹4. اهداف تحقیق (Aims of Research) در این بخش محقق باید هدف خود را از انجام تحقیق مشخص نماید. اهداف یک پژوهش به دو دسته کلی تقسیم می شوند: 🔸 1. اهداف کلی: اهدافی هستند که مستقیما از موضوع تحقیق نشات می گیرند. 🔸 2. اهداف ویژه و کاربردی: این اهداف نشات گرفته از مسئله پژوهش و اهداف کلی هستند و یا به عبارتی زیر مجموعه اهداف کلی هستند. این اهداف مشخص می کنند که چه چیزهایی در این پژوهش، تحقق می یابند و چه چیزهایی تحقق نخواهند یافت. 🔹 5. فرضیه ها (Hypothesizes) در واقع فرضیه را می توان حدس و گمان پژوهشگر در ارتباط با وجود تفاوت یا احتمال وجود رابطه و یا اثر، در بین متغیرها دانست. بیشتر مفروضات یک پژوهش، حدسیاتی هستند که بر اساس دانش و تجربه و به طور منطقی از نظریه ها استنباط می شوند. 👈نکته حائز اهمیت این است که پذیرش یا رد یک فرضیه با مطالعه و تحقیق و انجام آزمایش مشخص می شود لذا محقق نباید سعی در تایید فرضیه مطرح شده خود داشته باشد. بدیهی است که پذیرش یا رد فرضیه هیچ گونه اثر سویی بر تحقیق یا محقق نخواهد داشت. 🔹 6.روش و مراحل تحقیق (Methodology) یکی از مهم ترین بخش های یک طرح پژوهشی یا پروپوزال، ارائه روش های انجام تحقیق می باشد. در این قسمت، پژوهشگر باید به مواردی از قبیل نوع تحقیق، مراحل انجام تحقیق که شامل ابزار و روش های گردآوری داده ها، جامعه آماری و حجم نمونه، روش نمونه گیری، ابزار و روش های تجزیه و تحلیل داده ها (تحلیل کمی و کیفی) می باشد، اشاره نماید. 🔹 7. منابع و مآخذ (References) یک پیشنهاده پژوهشی یا پروپوزال (Proposal) زمانی ارزش علمی دارد که مستند باشد. یک پژوهشگر باید تمامی المان ها و داده هایی که در متن استفاده کرده را با ذکر منبع در پروپوزال درج نماید. تمامی منابعی که در متن به آن ها رجوع شده است باید در این بخش به طور کامل معرفی شوند.

💢در فرستادن مقاله به مجلات چه تفاوتی بین استفاده از ایمیل دانشگاهی و شخصی هست؟ ایمیل دانشگاهی حداقل به چند دلیل معتبر تر است: ۱- دانشگاه ها برای هر فرد یک آدرس ایمیل تعریف می کنند اما ایمیل شخصی را با نام های متعدد برای هر نفر می توان به تعداد نامحدود ایجاد کرد که همین موجب مشکلات زیادی شده است. حتی فرد دیگری می تواند با نام شما یک ایمیل برای خودش ایجاد کند. ۲- از پسوند ایمیل دانشگاهی می توان به نام مؤسسه و اعتبار آن پی برد. ۳- داشتن ایمیل دانشگاهی نشان می دهد فرد با دانشگاه ارتباط دارد. ۴- در اصل تولید علم باید در یک مؤسسه یا نهاد علمی مانند دانشگاه انجام شود، استفاده از آدرس شخصی (منزل) یا آدرس شرکت یا ایمیل شخصی نشان از یک ناهنجاری دارد (تولید علم در جایی به غیر از مکان اصلی تولید علم). البته در برخی موارد خاص برخی از نویسنده ها از گروه تحقیقاتی یک شرکت ممکن است مقاله ای را ارائه دهد.

✅ جلوگیری از دو تکه شدن یک پاراگراف در میان صفحات در WORD مقاله، گزارش و پایان نامه 🔹 هنگامی که در حال تایپ یک متن در Word هستید و مکان‌نما به انتهای صفحه می‌رسد، ادامه‌ متن به طور خودکار در صفحه‌‌ی بعدی تایپ می‌شود. این موضوع باعث می‌گردد پاراگرافی که در حال تایپ آن هستید در میان این دو صفحه، دو تکه شود. اگر مایلید که در این مواقع کل پاراگراف به صفحه‌ بعد منتقل شود، می‌توانید از این ترفند استفاده نمایید. 🔸بدین منظور هنگامی که مکان‌نمای تایپ در محدوده‌ی پاراگراف مورد نظر قرار دارد، بر روی فلش کوچک پایین سمت راست محدوده‌ی Paragraph در تب Home کلیک کنید. 🔸در پنجره‌ بازشده به تب Line and Page Breaks بروید. 🔸 تیک گزینه‌ی Keep lines together را فعال نموده و روی دکمه‌ OK کلیک کنید. 🔸 تنظیمات ورد برای جلوگیری از دو تکه شدن پاراگراف در ورد 🔸 با این کار کل این پاراگراف به صفحه‌ بعد منتقل می‌شود.

💢تأملاتی در اصطلاح مأخذ: نگارنده بسیار مشاهده می‌شود که در؛ ⚠️ کتاب‌ها ⚠️مقالات ⚠️پایان‌نامه‌ها ⚠️رساله‌ها و مانند اینها، ذیل تصاویر، نمودارها، نقشه‌ها، جداول و امثالهم نوشته میشود: 📛مأخذ: نگارنده (یا مأخذ نگارندگان)📛 در این زمینه نکاتی قابل ذکر است: 1️⃣ نکته اول این که هر اثری اعم از کتاب و مقاله و رساله،"نام" نگارنده‌ای را بر خود دارد، که این نام حاکی از آن است که هر آنچه در این اثر (کتاب، مقاله یا رساله) آمده است، حاصل کار و نوشته و اثر نگارنده یا کسی است که "نام" او روی جلد اثر به عنوان مؤلف درج شده است، مگر این که مأخذ آن ذکر شده باشد. 🔰بنایراین اگر ذیل تصویر یا نقشه یا نمودار یا جدولی مأخذی ذکر نشده باشد یعنی: توسط نویسنده اثر تهیه شده است. 2️⃣ وقتی برای موضوعی مأخذ یا منبعی ذکر میشود یا به مرجعی ارجاع میشود، معمولاً در متن "نام نویسنده"، "تاریخ نشر" و "صفحه"درج میشود. 🔰با استفاده از دو موضوع "نویسنده" و "تاریخ"، خواننده اثر میتواند در انتهای اثر (کتاب، رساله، مقاله و غیره) در میان فهرست منابع و مأخذ، سند ارجاع مورد نظر را بیابد؛ آن را ارزشگذاری کند؛ به آن مراجعه کند؛ شرح موضوع را ببیند؛ و احتمالاً راستی‌آزمایی کند. 🔰 امّا وقتی نوشته میشود "مأخذ نگارنده"؛ این امکان وجود ندارد؛ و خواننده نمیداند به کجا مراجعه کند؛ و اصولاً نمیتواند به جایی مراجعه کند (درست مثل وقی که نوشته میشود: مأخذ: آرشیو نگارنده). 3️⃣ بدیهی است که نگارنده در باره سایر آثار خویش نیز همچون آثار سایرین رفتار میکند. 4️⃣اگر اصرار بر نوشتن مأخذ نگارنده باشد آنگاه ذیل همه صفحات و بندها (پاراگراف‌ها) و جملات نیز باید این دو کلمه نوشته شوند. 5️⃣در عین حال، در برخی از موارد میتوان از واژه "نگارنده" نیز استفاده کرد. کلمه نگارنده معمولاً وقتی نوشته میشود که نقشه‌ای توسط نگارنده برای مطلبی (کتاب، مقاله یا رساله) بر اساس نوشته‌ای تهیه شده باشد. مثلاً اگر نویسنده‌ای با استفاده از سفرنامه ابن‌بطوطه نقشه‌ای برای شهر بغداد تهیه کند باید ذیل آن بنویسد: تهیه شده توسط نگارنده بر اساس ابن‌بطوطه، 1365. یا اگر با استفاده از نقشه امروز مرکز تهران و مراجعه به اسناد و آثار تاریخی و مشاهدات عینی، نقشة 100 سال قبل مرکز تهران را تهیه نماید، باید ذیل آن بنویسد: تهیه‌شده توسط نگارنده با استفاده از "نقشة تهران" و "(یک یا چند اثر قابل مراجعه)" و "مشاهدات عینی". 6️⃣در واقع، همه منابع و مآخذ و مراجع باید برای مخاطب قابل دسترس باشند. به همین دلیل است که علاوه بر مورد فوق، برخی استنادات مثل "جزوه درسی" نیز قابل استناد نیست؛ مگر آن که جزوه مورد استفاده از انتشارات دانشگاهی و برای همگان قابل ابتیاع و مراجعه باشد؛ والا نوشته‌هایی که بر اساس حرفهای شفاهی در کلاس نگاشته شده‌اند به عنوان مرجع و مأخذ قابل استناد نیستند. 7️⃣اگر نویسنده‌ای میخواهد به خواننده اطمینان خاطر بدهد یا زحمات خویش برای تهیّه اثر را به رخ بکشد، میتواند در ابتدای اثر بنویسد: تذکر: همه تصاویر و جداول و نمودارها و مانند اینها که مأخذی برای آنها ذکر نشده توسط نگارنده تهیه یا ترسیم شده‌اند. 8️⃣علیرغم همه اینها، اگر مؤسسه ای (مثلاً یک دانشگاه) چنین رویه‌ای را مقرر فرموده است، و طبیعی است که به حرف کسی برای تغییر رویه توجّه نفرماید و از حرف خود برنگردد، خوب است که اجازه فرمایند به جای "مأخذ: نگارنده"، نوشته شود "تهیّه‌شده توسط نگارنده". تا خواننده به دنبال شناسایی "مأخذ" و مراجعه به آن نباشد.