✑ Қара сөзбен

1916 жылдың жайын зарлаған “Самал тау” әнін қайта-қайта тыңдап, көңілім босап кетті…

"Шүбәсіз, Біз адам баласын ең көркем, ең керемет бейнеде жараттық" ("Тин" сүресі, 4-аят). Адам ең көркем, ең сұлу бейнеде және ерекше үйлесіммен жаратылған. Адам – жаратылыс тұрғысынан келбетті, тәні сұлу, рухани қуаты жоғары жаратылыс.

Имам Ғазали "әл-Мустасфа" еңбегінде: "Шариғат адамзат игілігі үшін мына бес нәрсені сақтауды мақсат қылды: дін, жан, ақыл, нәсіл және мал-мүлік. Осы бес нәрсені сақтауға бағытталған кез келген әрекет – ізгілік, ал жоюға арналған нәрсенің бәрі – зиян деп танылады".

ҚҰТЫЛДЫМ ДЕП БОС ҚИЯЛДАУ Нәпсінің кемшіліктерінің бірі — Алланың азабынан құтылудың есігінің алдында тұрмын деп құр бос қиялдауы. Яғни, нәпсінің белгілі бір құлшылықтарды орындап жүрген соң Алланың қаһарынан құтылып, рақымына іліктім деп қиялдап, өзін жаннаттықпын деп елестетуі. Құтылу есігін алуан түрлі құлшылықтар мен зікірлер арқылы қақпақшы болады. Қағудың не керегі бар?! Есік ашық тұр емес пе?! Алайда көп күнә жасағанымен қоймай, оның парқында болмағандықтан, өзін-өзі есепке тарту есігін жауып тастаған. Сондықтан осындай ойға келеді. Ғұлама Әбу Абдуррахман әс-Суләмидің “Нәпсі дертінің дауасы” кітабынан (ауд. Бауыржан Әлиұлы)

Лол

ҚҰТЫЛДЫМ ДЕП БОС ҚИЯЛДАУ

Мен — қазақ, қазақпын деп мақтанамын, Ұранға “Алаш” деген атты аламын. Сүйгенім — қазақ өмірі, өзім — қазақ, Мен неге қазақтықтан сақтанамын.

Мен біткен ойпаң жерге аласа ағаш, Емеспін жемісі көп тамаша ағаш. Қалғанша жарты жаңқам мен сенікі, Пайдалан шаруаңа жараса, Алаш!

Қазақтар қонақты үш түрге бөледі: арнайы қонақ – шақырылған қонақ; құдайы қонақ – кездейсоқ жолаушы; қыдырма қонақ – ас ішетін уақытты күтіп, әдейі келген адам.

УӘСУӘС (көкейге жаман ой салу, азғыру) Жаман ойға берілу адамның өзіне зиян. Жаман ойдағы адам комфортта өмір сүрсе де, өзін жақсы сезіне алмайды. Ішкі жан дүниесі таршылықта болады. Уәсуәс адамның нәпсісіне араласса, былғайды. Тіпті, адамның өзі жаман ой салып, азғырушыға айналады. Біз көбіне біреудің орнына ойланып, шешім қабылдауға асығамыз. Қонаққа шақырмаса, бүйткен шығар деп, шаруамызды бітіріп бермесе, сөйткен шығар деп жаман ойлай бастаймыз. Сондай-ақ біреуді әңгімелеп, талқылайтын жаман әдетіміз бар. Қасымыздағы адамды азғырып жібереміз, тіптен. Мінеки, осындай қасиеттер бойыңыздан байқалса, әдетке айналмас бұрын әрекет қылыңыз. Әдетке айналса, сіздің ғана емес, басқаның да өмірін быт-шыт қылады.