از روسی

بیست‌وپنجمین شمارهٔ فصل‌نامهٔ قلم منتشر شد. @faslnameyeqalam

▪️فصل‌نامۀ ادبی ـ فرهنگی قلم ▪️شمارهٔ بیست‌وپنجم ▪️تابستان ۱۴۰۲ @faslnameyeqalam

افسانهٔ بابِل و آغاز عصر ترجمه بر طبق کتاب مقدس، فرزندان و نوادگان آدم و نوح همگی یک زبان و یک گویش داشتند تا این‌که ایشان در بابل با ساخت برجی مرتفع قصد آن کردند به عرش الهی و اسرار خداوندی دست یابند؛ خداوند از تکبر ایشان خشمگین شد و: ⁶ И сказал Господь: вот, один народ, и один у всех язык; и вот что начали они делать, и не отстанут они от того, что задумали делать; ⁷ сойдем же и смешаем там язык их, так чтобы один не понимал речи другого. ⁸ И рассеял их Господь оттуда по всей земле; и они перестали строить город [и башню]. ⁹ Посему дано ему имя: Вавилон, ибо там смешал Господь язык всей земли, и оттуда рассеял их Господь по всей земле. ⁶ و خداوند گفت‌: «همانا قوم‌ یكی‌ است‌ و جمیع‌ ایشان‌ را یک زبان‌ و این‌ كار را شروع‌ كرده‌اند، و اکنون هیچ‌ كاری‌ كه‌ قصد آن‌ بكنند، از ایشان‌ ممتنع‌ نخواهد شد.» ⁷ «اكنون‌ نازل‌ شویم‌ و زبان‌ ایشان‌ را در آن‌جا مشوش‌ سازیم‌ تا سخن‌ یكدیگر را نفهمند.» ⁸ پس‌ خداوند ایشان‌ را از آن‌جا بر روی‌ تمام‌ زمین‌ پراكنده‌ ساخت‌ و از بنای‌ شهر باز ماندند. ⁹ از آن‌ سبب‌ آن‌جا را بابل‌* نامیدند، زیرا كه‌ در آن‌جا خداوند لغت‌ تمامی‌ اهل‌ جهان‌ را مشوش‌ ساخت‌. و خداوند ایشان‌ را از آن‌جا بر روی‌ تمام‌ زمین‌ پراكنده‌ نمود. عهد عتیق، سِفر پیدایش، فصل ۱۱، آیات ۶ تا ۹. پس از خشم خداوند بر بابلیان، آن‌ها مجبور شدند برای دریافتن سخن یک‌دیگر کسانی را به‌عنوان مترجم تربیت کنند. این‌گونه بود که عصر ترجمه آغاز شد. ★ بابل (از اکدی Bābilim) لفظاً به معنای «دوازهٔ خداوند» است. جزء اول همان است که به‌صورت باب از عربی وارد فارسی شده و جزء دوم همان است که در میکائیل و جبرائیل اسرافیل و اسماعیل و نام‌ بسیاری دیگر از فرشتگان و خدایان باستان در بین‌النهرین باقی مانده، به معنای «خدا/اله/الهه» (اِل/ئیل). #ترجمه محمدمهدی یزدانی @az_rusi

Переводчики! С днём переводчика! روز مترجم را به همهٔ مترجمان گرامی تبریک می‌گویم. اگر هشتگ‌های #مترجم #ترجمه #چیستی_ترجمه را در کانال جست‌وجو کنید، چند مطلب در این باره از زبان ادیبان و مترجمان خواهید یافت. @az_rusi

Гражданское неповиновение — умышленное, но не насильственное нарушение закона с целью привлечения общественного внимания к проблеме. = نافرمانی مدنی @az_rusi

УЙТИ ПО-АНГЛИЙСКИ — уйти незаметно, не попрощавшись. = بی خداحافظی رفتن. О происхождении этого фразеологизма читайте здесь. @az_rusi

شیوهٔ قراردادن نشانهٔ تکیه در Word – راه اول: پس از واکه‌ای که می‌خواهید بر روی آن نشانهٔ تکیه بگذارید، اعداد 0301 را بنویسید و سپس Alt+x را بفشارید. این راه برای قرار دادن نشانهٔ تکیه در متن، وقت‌گیر و دشوار است. – راه دوم: ایجاد کلید میان‌بُر (شورتکات) در قسمت Insert > Symbol > More Symbols > در کادر  Character code اعداد 0301 را وارد کنید. سپس در کنار همان کادر روی کلید Shortcut Key بزنید و سپس در قسمت Press new shortcut key هر کلید میان‌بُر و سریعی که می‌خواهید انتخاب کنید و Assign را بزنید. سپس، «پس از» واکه‌ای که می‌خواهید بر روی آن نشانهٔ تکیه بگذارید، کلیدی که خودتان تعریف کرده‌اید را (مثلاً F7) بزنید تا تکیه گذاشته شود. نکته: بهتر است پس از قراردادن تکیه در واژه‌ها، قلم (فونت) متنتان را به همان قلم قبلی دوباره تغییر بدهید تا تکیه درست بر روی واکه‌ قرار بگیرد. محمدمهدی یزدانی @az_rusi

<...> Скоро мы совсем перестанем понимать язык народа; мы вот говорим: "теория прогресса", "роль личности в истории", "эволюция науки", "дизентерия", а мужик скажет: "Шила в мешке не утаишь", и все теории, истории, эволюции становятся жалкими, смешными, потому что не понятны и не нужны народу. Но мужик сильнее нас, он живучее, и с нами может случиться, пожалуй, то же, что случилось с племенем атцуров, о котором какому-то ученому сказали: "Все атцуры перемерли, но тут есть попугай, который знает несколько слов их языка". Помните, у Андерсена сказано: "Позолота-то сотрется, свиная кожа останется", а у нас мужики говорят: "Всё минется, одна правда останется". Надо писать проще, народ говорит просто, даже как будто — бессвязно, а — хорошо. Мужик не спросит: "Почему треть больше четверти, если всегда четыре больше трех", как спрашивала одна ученая барышня. Лев Николаевич Толстой [...] ما به‌زودی دیگر قادر به درک زبان این مردم نخواهیم بود. [امروزه] می‌گوییم: «تئوری ترقّی»، «رُل شخصیت در تاریخ»، «تحوّل علم»، «دیسانتری»*؛ امّا رعیت می‌گوید: «دم خروس از جیبَش پیداست». [در چنین شرایطی،] همه‌ی نظریّات و تحوّلات و داستان‌ها، تأسف‌برانگیز و مضحک می‌شوند؛ به‌ این‌ خاطر که نه برای مردم قابلِ‌درک‌اند و نه این‌ چیزها به دردشان می‌خورد. امّا رعیت از ما قوی‌تر و سرسخت‌تر است. شاید روزی حکایتمان، حکایت قبیله‌ی آتسورها شود. به دانشمندی راجع‌به این قبیله گفتند: «آتسورها که همه‌شان به‌رحمت خدا رفته‌اند؛ ولی یک طوطی‌ای این‌جا هست که چند کلمه‌ای از زبانشان بلد است». [...] اندرسن* می‌گفت: «رویه‌ی طلا می‌فرساید؛ پوست خوک امّا باقی می‌ماند»، ولی رعیت ما می‌گوید: «همه‌چیز می‌گذرد؛ فقط حقیقت است که باقی می‌ماند».‌ ما باید ساده‌تر بنویسیم. مردم ساده و بی‌آلایش حرف می‌زنند. حتی اگر به‌نظر حرف‌هایشان بی‌ربط است؛ امّا درست حرف می‌زنند. رعیت [هیچ‌گاه] نمی‌پرسد: «چرا یک‌سوم باید بیشتر از یک‌چهارم باشد، وقتی‌که چهار همیشه بیشتر از سه است؟»؛ حال‌آن‌که بانویی عالِم این‌چنین سؤالی پرسیده بوده‌است. لف تالستوی (لئون تولستوی) از گفت‌وگوهای ماکسیم گورکی با تالستوی؛ جلد چهاردهم مجموعه‌ی آثار ماکسیم گورکی، لف تالستوی، یادداشت ۲۳. مترجم: محمدمهدی یزدانی ---------------------- * هانس کریستین اندرسن، نویسنده شهیر دانمارکی * اسهال خونی @az_rusi https://t.me/az_rusi

چند اصطلاح «سگی» 1. Как собака: Совершенно, совсем, очень сильно بسیار، خیلی زیاد، شدید Я устал как собака! مثِ سگ خسته‌م! 2. Живут как кошка с собакой! مث سگ و گربه مدام با هم دعوا دارن! 3. Каждая (всякая) собака: Каждый, все همه، هر کسی Каждая собака это знает! هر سگی اینو می‌دونه! 4. Ни одна собака: никто هیچ‌ کس، هیچ کسی Его здесь ни одна собака не знает. هیچ سگی(=کسی) اینجا نمی‌شناستش. 5. Вот где собака зарыта! اصل مطلب همین‌جاست! کُنه مطلب همین‌جاست! 6. Вешать всех собак на кого.л (или: на шею кому.л) раз. تهمت زدن، بُهتون زدن، دروغ بستن به کسی، فحش دادن به کسی 7. Собаку съесть (на чём? в чём?) مو سفید کردن در کاری، خبره بودن در کاری، باتجربه بودن در کاری Он собаку съел в этом деле! مو سفید کرده تو این کار! 8. С собаками не сыщешь! سخت پیدا کردن، پیدا نکردن (تحت‌اللفظی: حتی با سگ پیدا نکردن) 9. Собак гонять وِل گشتن، پرسه زدن (سگ چراندن، گرداندن) @az_rusi

В какой последовательности лучше изучать падежи русского языка (как иностранного, при системном подходе)? 1. Именительный (Потому что самый простой падеж ря: нет склонения, нет предлогов); 2. Предложный (Простая система склонения: большинство слов в этом падеже склоняются одинаково); 3. Винительный (Многие слова не склоняются (неодушевленные сущ., кроме тех, оканч. на -а (-я)), а еще самый употребительный падеж в ря); 4. Родительный (Очень похож на винительный в плане склонения); 5. Дательный (Исключений почти нет, часто употребительный падеж); 6. Творительный (используемый меньше по сравнению с другими падежами). محمدمهدی یزدانی @az_rusi