زبان‌شناسی همگانی

لطفا اشتباه نخوانید! می‌نویسم تنگ بخوانید تنگ می‌نویسم کشتی بخوانید کشتی حتی می‌گویم کشتی بزرگی در دریا نمایش دادند ولی دریا اسم سالن بود، پس بخوانید کشتی. می‌نویسم غیبت بخوانید زندان بخوانید سیاهی بخوانید نفرین هیچ شباهتی نیست؛ این تاریکی یک موضوع کاملا روشن است ولی باز اشتباه می‌خوانیم و می‌گوییم غیبت؛ یعنی می‌شود همین‌طور ادامه داد، یعنی شلوغش نکن اینجوریاهم نیست. عجیب است این اشتباه خواندن لطفا غیبت را اشتباه نخوانید! #تلنگر 🇮🇷 @linguiran

نخستین کنگره ملی ایران‌شناسی ایران پنج‌شنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۹ الی ۱۹ 🇮🇷 @linguiran

✅ هر کلمه یک ایده است. به این کلمات نگاه کنید: خاک، هاله، تن، پناه، زیتون، درخشان، توزین، زلال، دردبار، دیگ، سیر، لنگر. با دیدن هر کلمه چیزی در ذهن شما تداعی نشد؟ عینی یا ذهنی بودن کلمات فرقی نمی‌کند، مهم این است که هر کلمه تداعی‌کنندۀ تصاویر و مفاهیمی است که گاه گنگ و گاه واضح‌اند. و این تداعی‌ها بهترین جرقه برای شروع نوشتن‌اند. کافی است یک واژه را در مرکز ذهنت نگه داری و شروع کنی به قلم زدن. بنویسی که به آن واژه چه حسی داری، آن واژه در زندگی تو چه نقشی دارد؟ آیا می‌توانی مفهوم‌پردازی آن واژه را در ذهن خودت گسترس بدهی؟ دربارۀ رنگ و بوی آن واژه چه فکر می‌کنی؟! و ده‌ها سوال منطقی و فرامنطقی دیگر که تو برمی‌گزینی و در پاسخ آن‌ها کاغذ سیاه می‌کنی. به گمانم کسی در این تمرین موفق‌تر است که به زبان و کلمه به عنوان ارزشمندترین دستاورد بشری نگاه کند. اما اغلب آدم‌ها چون از بدو تولد، زبان مادری مفت و مسلم به چنگ‌شان آمده، با زبان برخوردی شلخته و سرسری دارند. مثل هر چیزی که سهل به دست می‌آید و فراوان است. اما برخورد نویسنده با کلمات از سر احترام و کمیابی است. نویسنده واژه‌ها را بهتر خرج می‌کند. او می‌داند که «هر واژه یک ثروت است» و هزاران هزار سال تلاش انسان است که زبان را به شکل و صورت فعلی پیشکش ما کرده. نوشتن، قدر دانستن کلمه‌هاست. #شاهین_کلانتری 🇮🇷 @linguiran

#هوشنگ_ابتهاج (سایه) شاعر مارکسیستِ معترض پیش از انقلاب که از قضا پس از انقلاب نیز به زندان افتاد و حتی تا پای اعدام هم رفت، در خاطراتش می‌گوید: -وضعیت سانسور قبل از انقلاب چطور بود؟ خیلی بد، یه چیز عجیب و غریبی بود. مدت‌ها شعری نمی‌تونستم چاپ کنم. بعضی ممنوع‌القلم و عده‌ای هم ممنوع‌الاسم بودن. اصلا باورکردنی نیست؛ تو یک دوره اصلا کلماتی ممنوع شده بود؛ مثلا گل سرخ و جنگل ممنوع شده بود. اگه در شعری گل سرخ یا جنگل می‌اومد اجازه چاپ پیدا نمی‌کرد. شما حتی اگه شعر حافظو می‌خوندید که کلمه گل سرخ توش باشه، سانسور می‌شد. شاید برای شما باورکردنی نباشه! به‌خصوص بعد از داستان (اعدام) گل‌سرخی که دیگه حرام بود. یه روز کسرایی به من تلفن کرد و ناراحتی و عصبی که این چه وضعیه و دیگه چی‌کار میشه کرد؟ گفتم: باز چیه سیا؟ گفت: دیگه لغت جنگل رو نمیشه تو شعر آورد، این چه وضعیه! گفتم غصه نخور سیا! شعر فارسی انقدر امکانات داره که هر مشکلی رو حل میکنه. گفت: یعنی چی؟ گفتم: جنگل یعنی یک جای پر از درخت دیگه حالا اگه یک آینه بالای جنگل بگیریم و عکس جنگلو در آینه ببینیم و وصف کنیم دیگه لازم نیست اسم جنگلو ببریم. آیینه‌ای به بزرگی آسمان داریم. تو میتونی آسمانی رو وصف کنی که پر از سبزی و شاخه و برگ و اینا باشه. دیدم غش‌غش پای تلفن می‌خندد. پ.ن: این روزها که حال همه‌مان خوب نیست یادآوری روزهایی که حتی نام گل و جنگل را هم ممنوع کرده بودند، شاید کمی آرام‌مان کند. و بخندیم به طنز روزگار که چگونه ولیعهد پدری نگران آزادی این روزهای ماست که به شهادت شاعر مارکسیست، مردم را حتی از سُرخی گل و سبزی جنگل هم محروم کرده بود. منبع: پیر پیرنیان اندیش (خاطرات سایه) #جواد_موگویی 🇮🇷 @linguiran

جزا، نقدِ نقد است؛ چون انسان فطرتاً با نسیه مشکل دارد. #جمله_امروز @DrTayyeban 🇮🇷 @linguiran

✅ درباره پسوند "-ار" پسوند "-ار" در فارسی امروز به بن ماضی افزوده می‌شود و در موارد زیر به کار می‌رود: ۱. برای ساختن صفت فاعلی، مانند: نمودار، خواستار ۲. برای ساختن اسم مصدر، مانند: رفتار، دیدار ۳. برای ساختن صفت مفعولی، مانند: گرفتار این پسوند بازمانده پسوند tar- ایرانی باستان است که در ایرانی میانه غربی به صورت هایtār- و dār- در می‌آید. اما بنا به ملاحظات قواعد ایرانی میانه غربی tār- و dār- را نمی‌توانیم پسوند به‌شمار بیاوریم بلکه باید ār- را پسوند فرض کنیم چون اگر tār- و نیز dār- را پسوند به حساب بیاوریم، مجبوریم ماده‌هایی را فرض کنیم که در ایرانی میانه غربی چنین ماده‌هایی وجود ندارد. در فارسی میانه ترفانی -buxtār به معنی "نجات‌دهنده" صفت فاعلی است از فعل buxtan به معنی 'نجات دادن' و kištār به معنی "کشت" اسم مصدر است از فعل kištan به معنی 'کاشتن' جالب این است که در زبان پهلوی کلمه گفتار یا guftār صفت فاعلی است به معنی 'گوینده'. حتی در فرهنگ مکنزی برابر انگلیسی آن speaker ذکر شده است. درحالی‌که در فارسی جدید ما کلمه "گفتار" را اسم مصدر به کار می‌بریم یعنی الان معنی speaking می‌دهد نه speaker. این پسوند در زبان پهلوی بیشتر برای ساختن صفت فاعلی به‌کار می‌رود. به همین خاطر کلمات "گفتار" و "کردار" و "رفتار" هر سه در زبان پهلوی صفت فاعلی هستند: gufta:r = speaker گوینده karda:r = active,worker,doer کننده rafta:r = goer رونده گاهی این پسوند در آخر یک کلمه در یک جمله نقش صفت فاعلی و در جمله دیگر نقش صفت مفعولی دارد: fre:fta:r = deceiver, deceived در پهلوی لغت "فریفتار" هم به معنی 'فریبنده، فریب دهنده' است و هم به معنی 'فریفته، فریب خورده'. #فریبرز_کوچکی_زاد 🇮🇷 @linguiran

واقعا توجیهی نداره هنوز که هنوزه گرامرهای اصلی، مهم و ساده‌ای مثل «گذشته ساده» رو من می‌بینم خیلی‌ها مشکل دارن. درست جمله نمی‌سازن‌. به جز شاگردهای سطح مبتدی، دیگه برای بقیه واقعا صورت خوبی نداره که نتونن مثلا کارهای دیروزشون رو روان و راحت با فعل‌های درست تعریف کنن. ازت می‌خوام این سه تا کار رو انجام بدی: 1. اول اینکه گرامر برات مهم باشه.‌ اهمیت بدی به درست جمله سازی کردن. غیرت داشته باشی سرش! راضی نباشی به اینکه صرفا با گفتن نامرتب کلمات بخوای منظورت رو برسونی. اگر بهترین آموزش رو هم ببینی ولی به گرامر ارزشی قائل نباشی، باعث میشه کلی اشتباه کنی توی نوشتن و صحبت. 2. بری از لینک زیر، گرامر زمان گذشته ساده رو کامل گوش کنی و یاد بگیری. https://t.me/+VTWrRgG1x1Zalj16 این‌که برات آشناست و یه چیزایی از قبل یادته و شکل گذشته فعل go رو بلدی فایده نداره. باید مسلط باشی و کامل همه چیش برات شفاف باشه. 3. شروع کنی به استفاده کردن. تمرین کنی. فقط توی ذهنت نباشه. بهترین تمرین برای گرامر، نوشتنه. مثلا کارهای هفته پیشت رو بنویسی. صدای خودت رو هم می‌تونی ضبط کنی و کارهایی که دیروز انجام دادی رو تعریف کنی. #grammar #Mohsen_Maghfoori @qkschool ✨📚💚

جایزه جهانی کتاب سال فراخوان داد. فراخوان سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران توسط خانه کتاب و ادبیات ایران منتشر شد. به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، فراخوان سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران منتشر شد، مهلت ارسال آثار این جایزه تا ۳۱ شهریورماه ۱۴٠۳ است. سی‌ودومین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با هدف شناسایی و معرفی کتاب‌های ارزشمند در دو حوزه مطالعات اسلامی و مطالعات ایرانی، در سه بخش تألیف، ترجمه و تصحیح که برای نخستین‌بار طی سال گذشته میلادی (۲٠۲۳) به زبان‌های گوناگون در کشورهای مختلف (غیر از ایران) چاپ شده‌ است، در بهمن‌ماه ۱۴٠۳ برگزار می‌شود. دبیرخانه جایزه جهانی کتاب سال از تمام ناشران، پدیدآورندگان و صاحب‌نظران دعوت می‌کند یک نسخه مکتوب از کتاب موردنظر خود را برای شرکت در این دوره از جایزه به نشانی دبیرخانه و نسخه الکترونیک کتاب را نیز به پایگاه الکترونیکی جشنواره به نشانی www.bookaward.ir ارسال کنند. بر اساس این فراخوان موضوع آثار ارسالی در بخش مطالعات اسلامی شامل کلیات، معارف اسلامی، تاریخ اسلام، رجال، اخلاق، علوم قرآنی، حدیث، ترجمه متون اسلامی، قرآن‌پژوهی و تفسیر، فقه و حقوق اسلامی، علم کلام، فلسفه، تصوف و عرفان، تاریخ علم در اسلام، فرهنگ و تمدن اسلامی، اقتصاد اسلامی، هنر و معماری اسلامی، مطالعات اسلامی معاصر و... و در بخش مطالعات ایرانی شامل کلیات، زبان و زبان‌شناسی ایرانی، مردم‌شناسی، تاریخ علم در ایران، شعر و ادب فارسی، تاریخ ایران، هنر و معماری ایرانی، تاریخ و تمدن ایران باستان، ترجمه آثار اندیشمندان ایرانی و… است. آثار ارسالی باید از ابتکار و خلاقیت در ارائه بینش اسلامی و تحقیقات و مطالعات ایرانی و بهره‌مندی از ارزش فرهنگی درخور توجه و منطبق با معیارهای تحقیقی و پژوهشی و استناد به منابع معتبر و علمی، برخوردار باشند. تناسب حجم کتاب با محتوا، فصل‌بندی موضوعات، رعایت هماهنگی فصل‌ها و یک‌دستی مطالب، ذکر فهارس فنی، اهتمام به ویراستاری، آرایه مناسب کتاب و نداشتن اغلاط چاپی، رعایت معیارهای اساسی ترجمه در کتاب‌های ترجمه‌شده، رعایت آداب و قواعد تصحیح انتقادی متون به همراه توضیحات و حواشی لازم و ارائه نسخ بدل به حد کافی در کتاب‌های تصحیح‌شده از ویژگی‌های آثار ارسالی است. متقاضیان می‌توانند آثار خود را تا ۳۱ شهریور  ۱۴٠۳ به دبیرخانه سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به نشانی تهران، خیابان انقلاب اسلامی، خیابان برادران مظفرجنوبی، کوچه خواجه نصیر، پلاک ۲، طبقه اول (کد پستی: ۱۳۱۵۷۷۳۴۱۱) ارسال کنند یا برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن ۰۲۱۶۶۴۱۵۲۵۵ داخلی ۲۷۱ تماس بگیرند. 🇮🇷 @linguiran

جایزه جهانی کتاب سال فراخوان داد. فراخوان سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران توسط خانه کتاب و ادبیات ایران منتشر شد. به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، فراخوان سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران منتشر شد، مهلت ارسال آثار این جایزه تا ۳۱ شهریورماه ۱۴٠۳ است. سی‌ودومین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با هدف شناسایی و معرفی کتاب‌های ارزشمند در دو حوزه مطالعات اسلامی و مطالعات ایرانی، در سه بخش تألیف، ترجمه و تصحیح که برای نخستین‌بار طی سال گذشته میلادی (۲٠۲۳) به زبان‌های گوناگون در کشورهای مختلف (غیر از ایران) چاپ شده‌ است، در بهمن‌ماه ۱۴٠۳ برگزار می‌شود. دبیرخانه جایزه جهانی کتاب سال از تمام ناشران، پدیدآورندگان و صاحب‌نظران دعوت می‌کند یک نسخه مکتوب از کتاب موردنظر خود را برای شرکت در این دوره از جایزه به نشانی دبیرخانه و نسخه الکترونیک کتاب را نیز به پایگاه الکترونیکی جشنواره به نشانی www.bookaward.ir ارسال کنند. بر اساس این فراخوان موضوع آثار ارسالی در بخش مطالعات اسلامی شامل کلیات، معارف اسلامی، تاریخ اسلام، رجال، اخلاق، علوم قرآنی، حدیث، ترجمه متون اسلامی، قرآن‌پژوهی و تفسیر، فقه و حقوق اسلامی، علم کلام، فلسفه، تصوف و عرفان، تاریخ علم در اسلام، فرهنگ و تمدن اسلامی، اقتصاد اسلامی، هنر و معماری اسلامی، مطالعات اسلامی معاصر و... و در بخش مطالعات ایرانی شامل کلیات، زبان و زبان‌شناسی ایرانی، مردم‌شناسی، تاریخ علم در ایران، شعر و ادب فارسی، تاریخ ایران، هنر و معماری ایرانی، تاریخ و تمدن ایران باستان، ترجمه آثار اندیشمندان ایرانی و… است. آثار ارسالی باید از ابتکار و خلاقیت در ارائه بینش اسلامی و تحقیقات و مطالعات ایرانی و بهره‌مندی از ارزش فرهنگی درخور توجه و منطبق با معیارهای تحقیقی و پژوهشی و استناد به منابع معتبر و علمی، برخوردار باشند. تناسب حجم کتاب با محتوا، فصل‌بندی موضوعات، رعایت هماهنگی فصل‌ها و یک‌دستی مطالب، ذکر فهارس فنی، اهتمام به ویراستاری، آرایه مناسب کتاب و نداشتن اغلاط چاپی، رعایت معیارهای اساسی ترجمه در کتاب‌های ترجمه‌شده، رعایت آداب و قواعد تصحیح انتقادی متون به همراه توضیحات و حواشی لازم و ارائه نسخ بدل به حد کافی در کتاب‌های تصحیح‌شده از ویژگی‌های آثار ارسالی است. متقاضیان می‌توانند آثار خود را تا ۳۱ شهریور  ۱۴٠۳ به دبیرخانه سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به نشانی تهران، خیابان انقلاب اسلامی، خیابان برادران مظفرجنوبی، کوچه خواجه نصیر، پلاک ۲، طبقه اول (کد پستی: ۱۳۱۵۷۷۳۴۱۱) ارسال کنند یا برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن ۰۲۱۶۶۴۱۵۲۵۵ داخلی ۲۷۱ تماس بگیرند. 🇮🇷 @linguiran