حافظ‌ خوانی

#کلاس‌آنلاین در کانال حافظ‌خوانی ✔️🔹شرح مختصری از غزل ۱۵۲ حافظ با مطلع در ازل پرتو حسنت ز تجلی دم زد عشق پیدا شد و آتش به همه‌ عالم زد ✅ این غزل یکی از غزل‌های انگشت شمار عرفانی از حافظ است 🎙 #محمدرضاکاکائی ۴ خرداد ماه ۱۴۰۲ خورشیدی 🔹کانال حافظ‌‌‌خوانی ✔️ https://t.me/hafezaneha1

#ارغوان ✍ #هوشنگ_ابتهاج [ه_سایه] 🎙 #محمدرضاکاکائی ۱۹ تیرماه ۱۴۰۳ خورشیدی ارغوان شاخه همخون جدا مانده من آسمان تو چه رنگ است امروز آفتابی‌ست هوا یا گرفته‌است هنوز من در این گوشه که از دنیا بیرون است آفتابی به سرم نیست از بهاران خبرم نیست آنچه می‌بینم دیوار است آه این سخت سیاه آن چنان نزدیک است که چو بر می‌کشم از سینه نفس نفسم را بر می‌گرداند ره چنان بسته که پرواز نگه در همین یک قدمی می‌ماند کورسویی ز چراغی رنجور قصه پرداز شب ظلمانی‌ست نفسم می‌گیرد که هوا هم اینجا زندانی‌ست... 🔹کانال حافظ‌خوانی ✔️ https://t.me/hafezaneha1

#کلاس‌آنلاین در کانال حافظ‌خوانی ✔️🔹شرح مختصری از غزل ۲۶ حافظ با مطلع زلف آشفته و خوی کرده و خندان لب و مست پیرهن چاک و غزل‌خوان و صراحی در دست 🎙 #محمدرضاکاکائی ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ خورشیدی 🔹کانال حافظ‌‌‌خوانی ✔️ https://t.me/hafezaneha1

📍شاخ / جام من همان ساعت که از می خواستم شد توبه‌کار گفتم این شاخ اردهد باری پشیمانی بود #حافظ شاخ یا سَرون، که بالغ (شراب قدحی) هم گفته‌اند، کهن‌ترین جام باده است که هنوز در گرجستان به کار می‌برند. 📜کهن‌ترین مأخذ ما در «اوستا» است، آنجا که در وندیداد از تشتها یا جام‌های باده نام می‌برد، در این روال: «زرین، سیمین، آهنین، پولادین، سنگین، گلین، دارین (چوبین)، شاخین». در زبان سنسکریت هم sakha یا شاخه آمده. 📜تاریخچهٔ این جام برمی‌گردد به کشته شدن گاو یکتا که از خون آن گاو، شراب پدید آمد و از شاخش نخستین جام باده نمودار گشت. ✅فرهنگ‌ها نیز گاه به درستی و گاه با اندکی تحریف از این جام یاد کرده‌اند. اسدی طوسی: شاخ «سروی گاو را گویند.» (لغت فرس، ص۱۳۷) برهان قاطع: «سرو را پیالهٔ شراب نیز گویند.» و در اوستائی هم sru و srva باشد. انجوی شیرازی: «شاخ ظرفی که در آن شراب نوشند و در ولایت گرجستان شراب و بوزه به شاخ گاو و بز کوهی میانه تهی خورند». برهان تبریزی نیز بن پایهٔ ایرانیِ این جام را از یاد برد و نوشت: «پیاله و ظرفی که در آن شراب خورند و چون در ولایت گرجستان بیشتر شراب را در شاخ گاو می‌خورند به این اعتبار، پیاله و ظرفی را که در آن شراب خورند، شاخ گفته‌اند.» 🔖در دوره اسلامی این جام را «شاخ باده» یا «شاخ طرب» و یا «شاخ نشاط» می‌گفتند. ↩️ در دوران حافظ نیز شاخ در معنای باده یا جام معمول بوده است و اگر جام شاخ به دوران حافظ باب نبود، مطهر شاعر هم‌زمانش که از شیراز به هند رفت، نمی‌سرود: دل به می‌ زنده کن ای دوست که بی‌میوهٔ می نیست از شاخ طرب مایهٔ برخورداری ▪️خاقانی جام شاخ را در کنار واژهٔ «پیردهقان» آورد که به مفهوم شراب است: هین جام رخشان در دهید آزاده را جان در دهید آن پیر دهقان در دهید از شاخ برنا ریخته ◾️اسفرنگی: در آفتاب جام تو گل کرد شاخ باده گشت از صفاش عارض یاقوت ارغوانی (دیوان، ص۵۰۳) ◾️شمس طبسی شاعر سده ششم قمری مفهوم واژه را به روشنی بدست داده است: در کش آن شاخ پر از باده از آن کز لطفش مرغ جان خواهد تا که طبع سمندر گیرد (دیوان، ص۱۱۳) ◾️شیخ ناصر سرهندی از شاعران سدهٔ یازدهم، از نشئه شاخ چنین سروده است: به دستی که انداز مل کرده است به شاخی کزو نشأه گل کرده است (مخزن‌الغرایب، ج۴، ص۱۵۳) ◾️مولانا نیز در شاخ و ماغ یا مرغ برکه که بر روی صراحی‌ها و درون ساغرها نقش می‌زدند و نمونه‌ها فراوان‌اند. در بیت زیر سخن مولوی جز این نیست که بِهِل (رغم) مرغ صراحی (ماغ) را و پر کن آن شاخِ سرگشادهٔ تهی را: رغم سپید ماغ را رقص در آر شاخ را وان كرم فراخ را بازگشای تو به تو ✅📚🔎✍گردآوری و تحقیق: #محمدرضاکاکائی 🗓 ۱۹ تیرماه ۱۴۰۳خورشیدی ⤵️🔻برخی از منابع که بررسی شده است ➖در بزم حافظ خوش‌خوان، هما ناطق، انتشارات خاوران، چاپ اول، پاریس، بهار۱۳۸۳. صص۴۳۳-۴۳۷ ➖برهان‌ قاطع، محمدحسین خلف تبریزی معروف به برهان، به کوشش دکتر محمد معین، ج۲، ص۱۱۳۰. ➖فرهنگ جهانگیری، جمال‌الدین حسین‌بن فخرالدین انجوی شیرازی (سده دهم و آغاز یازدهم). مشهد: چاپ دانشگاه مشهد۱۳۵۱، ج۱، ص۳۷۸. ➖دیوان قوام‌بن‌رستم (مطهر) ترتیب و تصحیح از عبدالرزاق، پتنه، خدابخش اورینتل پبلک لایبرری، بی‌تاریخ. ص۱۷۰. ➖دیوان خاقانی به کوشش دکتر ضیاءالدین سجادی، تهران: زوار، ۱۳۲۸. ص۳۷۷. ➖مولوی، کلیات شمس تبریزی با مقدمهٔ بدیع‌الزمان فروزانفر به کوشش علی دشتی_فروزانفر. تهران: چاپ سپهر۱۳۶۰، ص۸۰۹. 🔹کانال حافظ‌خوانی ✔️ https://t.me/hafezaneha1

#ادبیات‌ایران [قسمت سوم] کارشناس برنامه #مهدی‌اخوان‌ثالث برنامه‌‌ای از رادیو ملی ایران نکاتی در خصوص واژگانی در ابیات حافظ که توسط اخوان‌ثالث شرح و توضیح داده می‌شود که به صورت سریالی در کانال حافظ‌خوانی به اشتراک گذاشته خواهد شد این قسمت: #باز_شکاری کاغذین جامه به خوناب بشویم که فلک رهنمونیم به پای علم داد نکرد #حافظ ✂️تدوین #محمدرضاکاکائی 🗓 ۱۷ تیرماه ۱۴۰۳ 🔹کانال حافظ‌خوانی ✔️ https://t.me/hafezaneha1

#ادبیات‌ایران [قسمت دوم] کارشناس برنامه #مهدی‌اخوان‌ثالث برنامه‌‌ای از رادیو ملی ایران نکاتی در خصوص واژگانی در ابیات حافظ که توسط اخوان‌ثالث شرح و توضیح داده می‌شود که به صورت سریالی در کانال حافظ‌خوانی به اشتراک گذاشته خواهد شد این قسمت: #کاغذین_جامه کاغذین جامه به خوناب بشویم که فلک رهنمونیم به پای علم داد نکرد #حافظ ✂️تدوین #محمدرضاکاکائی 🗓 ۱۵ تیرماه ۱۴۰۳ 🔹کانال حافظ‌پژوهی ✔️ https://t.me/hafezpajohi