سهند ایرانمهر

«خورخه لوئیس بورخس» (زادهٔ ۱۸۹۹) شاعر، روزنامه‌نگار و نویسنده‌ پرآوازه‌ آرژانتینی و از برجسته‌ترین نویسندگان آمریکای لاتین در قرن بیستم است. او را از پیشگامان داستان پست‌مدرن می‌دانند. بورخس مهارت ویژه‌ای در به هم آمیزی واقعیت و فانتزی داشت و به نگارش داستان‌های کوتاه نامور بود. از میان بهترین آثار بورخس می‌توان به «تاریخچه‌ای عمومی از بی‌عدالتی و شر» و «کتابخانه‌ بابل» اشاره کرد. داستانگرد @sahandiranmehr

رفتار گله‌ای یا توده‌ای (Herd behavior) رفتاریست که افراد در یک گروه بدون تفکر و بدون برنامه‌ریزی قبلی انجام می‌دهند و از عملکرد گروه تبعیت می‌کنند، ریشهٔ این اصطلاح مربوط است به رفتاری که حیوانات در گله‌ها، رمه‌ها از خود بروز می‌دهند. جان مینارد کینز در کتاب نظریهٔ عمومی در سال ۱۹۳۶ می‌گوید: خرد دنیوی به شما می‌آموزد که به خاطر حفظ آبرویتان همرنگ جماعت شوید و شکست بخورید تا اینکه بر خلاف جریان آب شنا کنید و موفق شوید. این نقل قول نشان‌دهندهٔ این مشاهدهٔ کینز است که شکست خوردن به همراه جماعت شما را از انتقادات دور می‌کند. اگر همه یک اشتباه یکسان را مرتکب شوند، برای ارتکاب این اشتباه سرزنش‌تان نمی‌کنند؛ بنابراین، پیروی از جمع شما را در زمین بازی یکسانی با دیگران قرار می‌دهد. Clean.minded @sahandiranmehr

صدای دکتر محمد معین خواندن بیت‌های آغازین دفتر دوم مثنوی معنوی دکتر محمد معین (۹ اردی‌بهشت ۱۲۹۷ رشت – ۱۳ تیر ۱۳۵۰ تهران) از صفحه اینستاگرام مصطفی کاظمی @sahandiranmehr

‍ سال ۱۳۴۱ آل‌احمد در سفر به هلند با زنی فرنگی آشنا می‌شود. این آشنایی به آنجا می‌انجامد که آل‌احمد برای خانم در یک هتل اتاقی کرایه می‌کند. اتاقی مشترک. خبر به گوش دانشور می‌رسد. نامه‌ای به جلال می‌نویسد پر از ناز و نیاز و خشم و عتاب و رنجش. نامه‌ای خواندنی و مفصل ‌است (نامه‌های سیمین دانشور و جلال آل‌احمد، به کوشش مسعود جعفری، کتاب سوم، صص۳۴۴- ۳۵۱). دانشور نوشته که ماجرا را اول به خلیل ملکی و همسرش که از دوستان نزدیک او و جلال بودند، اطلاع داده. خانم ملکی با جیغ و گریه گفته: تو که حق طلاق داری برو طلاقت را بگیر. خلیل ملکی هم «تبسمی کرد و گفت پس جلال از شما هم انشعاب کرد. بعد گفت جلال غربزدگی نوشته، اما در غرب به یک زن غربی پناه برده. آقای ملکی هم زد به گریه». سخن ملکی مهم است. خانم دانشور در پایان نوشته: «من از تو جدا می‌شوم. من ممکن است آدم کوچکی باشم، اما آنقدر حقیر نیستم که به حقارت تن بدهم. چقدر روی من سرمایه‌گذاری شده تا به این مرحله رسیده‌ام؟ چندهزار صفحه کتاب خوانده‌ام؟ چند هزار ورق یادداشت برداشته‌ام؟ چند صد ساعت کلاس را تحمل کرده‌ام؟ و ادعاها و غرورم هم يقينا از تو کمتر نیست. من ادعا می کنم که طرفدار اعتلای زن ایرانی و احقاق حقوق او هستم. هر کس هر حرفی می‌زند اول خودش باید عمل بکند. من می‌توانم و باید الگوی زن ایرانی باشم و اگر الگو هم نباشم، این الگو را در برابر چشمان زن ایرانی قرار می‌دهم. نشانشان می‌دهم که آن زندگی که به شما تحمیل شده غلط است. این تن دادن‌ها به ستم، این زجرها که شما می‌کشید، این وابستگی‌ها همه‌اش غلط‌‌اندرغلط است. شاید سیلی از سر من گذشته باشد. از این سیل شسته‌ورفته بیرون می‌آیم و در این مرز تازه آدم نوی، زن نوی می‌شوم و به زن ایرانی هم تفهیم خواهم کرد که بایستی زن نوی بشود». اما سیمین دانشور با همۀ رنجیدگی و خشم و خروش از همسرش جدا نشد. راه توجیه و اعتذار و بازگشت را برایش باز گذاشت. درنهایت هم او را بخشید.با طلاق نگرفتن آنچه را که در این نامه موجب اعتلای زن ایرانی و احقاق حقوق زنان نامیده بود، البته محقق نکرد. شاید سخن ملکی را پذیرفت که:«حالا موقع دادن شعار زنان پیشرو نیست». دانشور به خانم ملکی گفته بود:« درست است که من هر آن می‌توانم طلاق بگیرم، اما غلبه عقل بر عشق زمان می‌خواهد. بایستی با دقت و بررسی همه جانبه فصل آخر این کتاب را بنویسم». اگر مبنا نوشته‌ها و گفته‌های سیمین دانشور باشد او تا آخر عاشق آل‌احمد ماند. ✍️میلاد عظیمی امروز زادروز سیمین دانشور است @sahandiranmehr

‍ روش‌های کثیف برای پیروزی در مناظره (و شیوه‌هایی برای خنثی‌کردن آن‌ها) هدف مجادله یا مناظره، نه کشف حقیقت، بلکه اقناع مخاطب است. همچنین، مناظره و جدل، بخشی جدایی‌ناپذیر از کارکرد اصلی دموکراسی و حکومت پارلمانی است. اما گاهی اوقات، تلاش یک یا چند طرف دعوا، برای پیروزی در مجادله‌ها، با استفاده از فنون و شیوه‌های ناخوشایندی انجام می‌شود که با دشوار یا حتی ناممکن‌کردن امکان تداوم گفت‌وگو، رسیدن به هرگونه اجماع و توافق موقت یا دائمی را که کارکرد اصلی دولت مدرن است، به‌مخاطره می‌افکند. بو سئو، قهرمان دو دوره مسابقات جهانی مناظره و یکی از اعضای برجسته در جامعه این حرفه است. او با تأیید این نکته که قالب و ساختار مناظره امکان سوءاستفاده دارد، معتقد است، این ظرفیت درون همه هست که با یکدیگر خوب یا بد مخالفت کنیم. سئو مجادله‌کنندگان بد را به چهار دسته تقسیم می‌کند: اولی، طفره‌زن، کسی که از موضوعی به موضوع دیگر می‌پرد؛ دوم، دغل‌کار، کسی که نکته اصلی استدلال مطرح شده را بد بازنمایی می‌کند؛ سوم، مشاجره‌گر، کسی که هرگز راضی نمی‌شود و هرگز گزینه بدیلی ارائه نمی‌کند؛ و چهارم، دروغ‌گو، کسی که گزاره‌های اشتباه یا گمراه‌کننده‌ای بیان می‌کند. از نظر سئو، برای رسیدن به مجادله‌ای مفید و مثبت، ضروری است که انگیزه‌های منفی این‌چنینی را مدیریت و هدایت کرد. ترجمه و زیرنویس: شهاب غدیری @hamporseh @shahab.ghadiri ‏@sahandiranmehr

‍ ✔️برای چیزی بجنگ که بیارزه! شهریار گفت: شنیدم که رایِ هند( صاحب‌منصب و‌امیر هند) را ندیمی بود هنرپرور و دانش‌پرست…روزی در میانِ حکایات از نوادر و اعاجیب بر زبانِ او گذشت ( چیز عجیبی گفت)که من مرغی دیده‌ام آتش‌خوار که سنگ تافته و آهن گداخته فرو خوردی ( سنگ و‌ آهن داغ می‌خورد). ندماءِ مجلس و جلساءِ حضرت( حاضران در مجلس) جمله برین حدیث انکار کردند( ادعایش را رد کردند)و همه به تکذیب او زبان بگشودند و هر چند به براهین عقل و دلایلِ علم جوازِ این معنی می‌نمود، سود نمی‌داشت( هرچه دلیل می‌آورد کسی باور نمی‌کرد)... با خود اندیشه کرد که حجابِ این شبهت از پیشِ دیدهٔ افهامِ این قوم جز بمشاهدهٔ حسّ بر نتوان گرفت،( به خودش گفت استدلال بی‌فایده است و تا آن مرغ را نیاورم باور نمی‌کنند). همان زمان از مجلسِ شاه بیرون آمد و روی به بغداد نهاد و مدّتی دراز منازل و مراحل می‌نوشت و مخاوف و مهالک می‌سپرد تا آن جایگه رسید که شترمرغی چند بدست آورد( مدت زمان طولانی سختی‌ها و‌خطرات مرگبار را به جان خرید و مرغ آتشخوار را پیدا کرد) … و سویِ کشور هندوستان …آمد تا در ضمانِ سلامت به نزدیک درگاه شاه آمد. شاه از آمدنِ او خبر یافت، فرمود تا حاضر آمد. چون به خدمت پیوست، رسمِ دعا و ثنا را اقامت کرد. رای پرسید که چندین گاه سببِ غیبت چه بودست؟ گفت: فلان روز در حضرت حکایتی بگفتم ( فلان روز در حضور شما گفتم)که مرغی آتش‌خوار دیده‌ام، مصدّق نداشتند( باور نکردند)… نخواستم که من گزاف‌گوی باشم( دوست نداشتم فکر کنید من چرت‌وپرت می‌گویم) …برخاستم و به بغداد رفتم …و با مقصود باز آمدم و اینک مرغی چند آتش‌خوار آوردم تا آنچ از من بخبر شنیدند، به عیان بینند( رفتم مرغ آتشخوار را آوردم تا ببینید راست گفتم) … رای گفت: مرد که به پیرایه خرد و سرمایهٔ دانش آراسته بود، جز راست نگوید، لیکن سخنی که در اثباتِ آن عمرِ یک‌ساله صرف باید کرد، ناگفته اولی‌تر( نگفتنش بهتر). ✍️مرزبان‌نامه( باب پنجم)، سعدالدین وراوینی 🔸جمله آغاز ویدیو: «امیدوارم چیزی که براش می‌جنگی، ارزشش رو داشته باشه!» @sahandiranmehr