شنەی نەوژین کوردستان

☘☘☘☘☘☘☘ کوردی/فارسی; بۆ زۆربەی خەڵک ماسی سوور یەکێک لە دڵڕفێنترین بەشەکانی سەر سفرەی حەفت سینە.  بەڵام پێش لە بڕیار داین بۆ سەندنی ماسی سوور ، ئەم چەن خاڵە بخوێننەو: 1. ماسی سوور لە بنەماڵەی ماسیە هێرش بەرەکانە کە بە خواردنی هێلکە و بەچکەی ماسییە کانی تر، وەختێک کە ماسیە سوورەکان دوای سێیانزەبەدەر ئەیانخەینە ناو ئاکواریۆم و گۆلەکان و ڕۆخانە کان ، ئەونە هۆی کەم بوونی جەماوەری ماسیەکان تر. ۲. سەندنی ماسی سوور ئەتوانێ کارێ نائەخلاقی بێ. ماسی سوور لە دۆخێک شیاوا و درووس،حەفت تا هەشت ساڵ ئەتوانێ زینگ بمێنێ، بەڵام بە بارودۆخی نەشیاو و نادرووسی نیگاداری،چەن ڕۆژە دوای سەندنیان ئەمرن. ئەم ماسی گەلە بە گەرمای فرە و جوولە و تەکان داین فرە هەستیارن. و بە تەکان دایێن فرەی جێگەی ماسییەکە لەوانەسە کە جەلدە لێ بەن و بمرن. ۳. بەڵگەکەلێکیش هەس کە ئەیژن پێست و ئاوی ئەم ماسی گەلە، ئەوێتە هۆی نەخوەشینگەل پێستبۆ مرۆڤ. ٤. ماسی سوور گرێ دراوە بە کەلتووری وڵاتی چین و پێوەندی بە کەلتووری ئێمە نیە. ئایا بە زانین ئەم چت گەلە بازم ماسی سوور ئەسێنن؟؟ ☘☘ برای اغلب مردم ماهی قرمز یکی از ارکان جذاب سفره هفت سین است. اما قبل از تصمیم گیری برای خرید ماهی قرمز این چند مورد را مطالعه بفرمایید: ۱. ماهی قرمز از انواع ماهی‌های تهاجمی است که به‌ویژه با خوردن تخم و نوزاد ماهی‌های دیگر، با رها کردن ماهی قرمز در آکواریوم ها و رودخانه ها و دریاچه ها باعث کاهش جمعیت ماهی های دیگر  می‌شود. ۲. بە وجە اخلاقی قضیه هم نگاهی بیاندازیم.در صورت شرایط مناسب این ماهی ها هفت تا هشت سال میتوانند زنده بمانند اما در اغلب موارد این ماهی ها بعد از چن روز از خریدنشان میمیرند یا بهتر بگویم که به دست ما انسانها کشته میشوند. هرسال در نوروز حدود هفت میلیون ماهی قرمز کشته میشوند. این ماهی ها بسیار حساس به گرما و تکانه ها  مثل زربه زدن به تنگ ماهی، هستند ک موجب سکته کردنشان میشود. علاوه بر این شرایط نگهداری مخصوصی میخواهند که در اغلب موارد رعایت نمیشود. ۳. مواردی از  انتقال بیماری ها وحسایت های پوستی از طریق پوست ماهی یا آب ماهی به انسان به چشم میخورد. ۴. این ماهی متعلق به فرهنگ چینی هاست و ارتباطی با فرهنگ ما ندارد. با این وجود آیا هم مسر به خرید ماهی قرمز هستید؟؟ ☘☘☘☘☘☘☘ @shiney_newjin_kurdistan

کوردی/ فارسی کوردی: میرات‌گەل مێژوویی لە سەرجەم قاڕەگەل دونیا بەهۆی قەیران‌گەل ژینگەیی ها لە مەترسیا.بۆ ئەوەی کە لە ڕەنگدانەوەی فرە ناخوەش ئەم بابەتە خاس تێبگەن، تەنیا گڕتێچوون کلیسای نۆتێردام لە پاریسی بۆ بەسە وا لە ساڵ 2019 تا چ ڕادەیک بووە هۆی خەم و پەژارەی گشت خەڵک دونیا. فرەیک لە بایەخ‌گەل و هەستەکان پەیوەندی بە شوناس میرات‌گەل مێژووییەو هەس. بە ئەم نەبوونیە گەورە و زەبەلاحە وا لە پێشمانە چۆن ڕووبەڕوو ئەوین؟ فارسی: میراث تاریخی در تمام قاره‌ها به سبب بحران اقلیمی در خطر است. برای این که تأثیر شدیداً عاطفی این موضوع را درک کنید کافی است به یاد آورید که آتش گرفتن کلیسای نوتردام در پاریس در سال ۲۰۱۹ تا چه اندازه باعث تأثر و اندوه مردم جهان شد. بسیاری از ارزش‌ها و احساسات مربوط به هویت و تعلق با میراث تاریخی عجین شده است. با فقدان عظیمی که پیش روی ماست چگونه مواجه خواهیم شد؟ @shiney_newjin_kurdistan

☘☘☘☘☘☘☘ ئێکۆسیستم هەڵسۆکەوتی نێوان کۆمەڵێ زیندەوەرە و پەیوەندیان لە تەک سروشتی بێ گیانا.سروشت خۆی دیاری ئەکات کە چ گیانلەبەرێک لە چ شوێنێکا و لە چ بارودۆخێکا ژیان بە سەر ببات.کەوایە با بە دەسکاری سروشت ئێکوسیستمی نەشێوێنین.بۆ نموونە کێفەکانمان جێگای دار میوە نیان نین.یا ئاژەڵان خۆیان ئەتوانن ئەو چتە پێویستە بۆیان بیخۆن .تکایە ئێکوسیستمی سروشتمان نەشێوێنین ☘☘ اکوسیستم تعامل بین اعضای یک جامعه زیستی و همچنین تعامل آنها با محیط غیر زنده است. محیط تعیین می کند که چه موجوداتی و به چه تعدادی و در کجا می توانند زندگی کنند . پس‌با دستکاری طبیعت اکوسیستم آن را به هم نریزیم .برای مثال در کوه هایمان درخت میوه نکاریم و اجازە بدهیم کە حیوانات خودشان غذای مناسب خود را بیابند و با دستکاری‌ طبیعت اکوسیستم را به هم نریزیم ☘☘☘☘☘☘☘ @shiney_newjin_kurdistan

☘☘☘☘☘☘☘ پارێزگای کوردستان لەباری بەربڵاوی دارستان گەل سووزیاگ بە10232 هێکتار،لە بەین پارێزگاکان ئێرانا ها لە پلەی پێنجەما. ☘☘ کردستان از نظر وسعت جنگل های سوخته شده با ۱۰۲۳۲ هکتار، در رده ی پنجم در بین استانهای ایران قرار دارد. ☘☘☘☘☘☘☘ @shiney_newjin_kurdistan

☘☘☘☘☘☘☘ کوردی/فارسی: خۆشحاڵی مافی هەموو کەسێکە، بەڵام ئەم سروشتە جوانە شایانی ئەم دۆخە نیە... پێش لە هەر چتێک نایلۆن بەکار نەوەین و لانی کەم لە دوای خلیسکانێ دەڵقەکان تەک دەس خوەمان بێرینە خوارەو و لە ناو سروشت جێ نەتڵین... لە بیری نەکەین...تکایە🌷 ☘☘ خوشحالی حق همەست اما طبیعت سزاوار این وضعیت نیست. در ابتدا حائز اهمیت است کە از نایلون استفاده نکنیم ، وەلی حداقل بعد از سرسرەبازی نایلون ها را با خودمان پایین بیاوریم و در طبیعت رهایشان نکنیم. حفاظت از محیط زیست را از یاد نبریم... لطفا🌷 @shiney_newjin_kurdistan ☘☘☘☘☘☘☘

☘☘☘☘☘☘☘ جۆرێک مەلووچک کە وادیارە خەریکی خواردنی مێرووە.١ی بەفرانباری ٢٧٢١ کوردی دەور و بەر سنە ناردراوی کاک شاهۆ دەربەندی ☘☘ زرد پره لیمویی در حال تغذیه ( احتمالا از لارو حشرات) ۱ بهمن ۱۴۰۰ اطراف سنندج فرستادە شده آقای شاهو دربندی @shiney_newjin_kurdistan ☘☘☘☘☘☘☘

☘☘☘☘☘☘☘ صدمات غذا دهی به حیات وحش( پرندگان و پستانداران وحشی) در این مطلب سعی میشود به طور مختصر برخی اسیب های غذا دهی دستی به حیات وحش عنوان شود.‌امید که دلسوزان طبیعت با اگاهی و درایت بیشتر عمل کنند.‌ لطفا کامل مطالعه فرمایید.‌ الف: غذا دهی به حیات وحش باعث برهم خوردن نظم زیستگاه میشود. و اما چگونه؟ ۱. تغذیه حیات وحش باعث تغییر رفتار انها میشود، ممکن است اعتماد بیش از حدی به انسان کرده و نزدیک شوند و همین انها را بیشتر در معرض خطر شکار شدن قرار دهد. و همچنین همین از بین رفتن ترس طبیعی موجب نزدیکی بیش از حد اونها به جوامع مسکونی و تقابل انسان و حیات وحش میشود ( بخصوص جانداران شکارچی مانند گرگ و خرس و ..) ۲. تغذیه دستی باعث تغییر رفتار مهاجرتی پرندگان شده و ممکن است مهاجرت برخی پرندگان را به تعویق اندازد. و همین امر موجب اسیب به انها شود. ۳. تجمع غیر طبیعی حیات وحش در منطقه ای خاص( مکان غذا دهی) باعث انتقال بیماری های مسری موجود شده و جمعیت بیشتری از افراد یگ گونه را به کام‌‌مرگ‌ بکشاند.‌ ۴. هر چالش طبیعی تعدادی از افراد با ژنتیک ضعیف جمعیت یک گونه را حذف و بدین شکل نسلهای بعدی دارای ژنتوتیپ قوی تر و مقاوم تر به چالشهای طبیعی( مانند برف و سرما) خواهند بود. تغذیه دستی این روند طبیعی را مختل و موجب بروز ضعف ژنتیکی در نسلهای اینده آن گونه میشود.‌ ب: تغذیه دستی حیات وحش به خود همین افراد تغذیه شونده نیز فورا اسیب میزند، چگونه؟ ۱. تغذیه خوارکی هایی که بطور طبیعی در رژیم غذایی گونه ی تغذیه شونده قرار ندارد و یا پسماند غذای انسانی که حاوی مقادیر زیادی نمک، ادویه جات و ... برای سیستم گوارش حیات وحش مضر بوده و گاها موجب مرگ انی و یا ضعف جسمانی و مرگ تدریجی انها میشود. نکته: در موارد خاص با تحقیقات میدانی و ‌کارشناسی ممکن است تصمیم به غذا رسانی مقطعی برای جمعیتی از گونه ای خاص گرفته شود. که این امر در حیطه ی اختیار ارگان مربوطه بوده. و بهتر ان است عامه مردم خودسرانه عمل نکرده و ناخواسته موجب صدمه به حیات وحش نشن. جهت کمک به حیات وحش میتوان راه کارهایی فردی چون ، مصرف انرژی کمتر، تولید زباله و پسماند کمتر، مصرف پروتیین حیوانی کمتر، نخریدن و نگهداری نکردن حیات وحش در منزل و قطع زنجیره ی قاچاق حیات وحش ، در پیش گرفت. و یا در قالب فعالین و انجمن های زیست محیطی سعی در کاهش اسیب به زیستگاهای حیات وحش توسط داشت. شاهو دربندی ( کارشناس منابع طبیعی) @shiney_newjin_kurdistan ☘☘☘☘☘☘☘

صدمات غذا دهی به حیات وحش( پرندگان و پستانداران وحشی) 👇🏻