نارنجیِ محو

وقتی استاد که کارگردان مشهوری هم هست خودش بعد از کلاس اومد گفتگو رو باهام شروع کرد و گفت «فیلمت شاهکار بود» داشتم به این فکر می‌کردم که این حرف‌ها چقدر حس عجیب و جدیدیه برام. بعضی از جملاتش رو نمی‌شنیدم چون داشتم فکر می‌کردم شاید اونقدر هم که حس بی‌ارزشی توی‌ زندگی بهم داده شده آدم بی‌ارزشی نیستم. چیز شاهکاری در مورد من وجود نداشته. من هیچ ویژگی مثبت پررنگ ظاهری و باطنی برای بقیه آدم‌ها نداشتم و بیشتر عمرم رو با بیرون شدن و شکست خوردن و نرسیدن و اخراج شدن و تنها موندن و فراموش شدن و توی سایه موندن و درک نشدن و انزوا گذروندم. توی جامعه هم جایگاهی نداشتم. توی اون جامعه‌ی کوچیک آدم‌های اونجا که چند هفته است می‌شناسمشون هم همون طوری بود ولی انگار بعد از نمایش فیلم و ده دقیقه تعریف کردن‌های اون کارگردان از فیلم نگاهشون عوض شده بود بهم. چند نفرشون تازه متوجه شدن وجود دارم و چند نفرشون بعد از اون صحبت اون شخص اومدن باهام صحبت رو شروع کردن. وقتی بیرون اومدم و توی کوچه‌ها به گذشته‌ام فکر کردم. به این فکر کردم که چرا زندگی اونقدر بی‌رحمه که ارزش یه آدم رو باید چیزی که می‌سازه تعیین کنه نه چیزی که خودش هست. اما بعد گفتم به خودم گفتم همین یک شب رو بیخیال اورثینک و آدم‌ها بشو تو زورت به دنیا نمی‌رسه.

وقتی فیلم تموم شد به خاکستری هم که کنارم نشسته بود فکر کردم. به نور تند ظهرها که از پنجره خونه‌اش به داخل می‌تابید و من لای حرف‌هاش گم می‌شدم و فکر می‌کردم این که همه‌ی روزهای تعطیلت رو بذاری که با قصه‌ها ور بری، کار درستیه؟ به لحظه‌هایی فکر کردم که خصوصی‌ترین خاطراتم رو بیرون می‌کشید و طوری بهش نگاه می‌کرد که انگار از قصه‌های دیگه قصه‌ترن. به جنون مشترک. به صبحی که توی پارک جنگلی در مورد خودکشی حرف زد. به روز آخر تدوین که زنگ زدم که ازش کمک بخوام ولی بدون این که حس بدی بهم بده کمک کرد. به این فکر کردم که چقدر ازش پشتکار یاد گرفتم. به این فکر کردم که کاش می‌‌تونستم چیزی بیشتر از اون چیزی که توی فیلم هست نشون بدم تا که خاکستری بیرون قاب نباشه.

پنجشنبه وقتی اولین فیلمی که ساختم توی سالن پخش شد حال عجیبی داشتم. استرس، کمی غم، کمی شادی. منشا این حس‌ها بیشتر به مادرم و صداش ربط داشت که توی فیلم پخش می‌شد نه خودم. من صدای مادرم رو می‌شنیدم که با زبونی حرف می‌زد که خودم سال‌ها از بیانش در هر جایی خجالت می‌کشیدم. به گذشته فکر کردم. به رنجی که توی صدای مادرم توی فیلم بود فکر کردم و می‌دونستم که بازی نیست و واقعیه. به صداش وقتی که ادای ناراحت شدن رو درمی‌آورد فکر می‌کردم و می‌دونستم که واقعیه. به خاطرات کودکی فکر کردم که توش معنی بعضی از کلماتی که مادرم به کار برد رو نمی‌فهمیدم. به سال‌ها پیش فکر کردم که کسی که اون موقع دوستش داشتم به خاطر زبان متفاوت ما با اکثریت جامعه، به مادرم گفت دهاتی. وقتی فیلم تموم شد و صدای دست زدنی بلندتر از بقیه از سه صندلی اونورتر شنیدم برام این معنا رو داشت که مادرم داره تشویق می‌شه. زنی که بهترین سال‌های جوونیش رو توی کوه‌ها آواره بود و سال‌های بعد به خاطر مرگ برادرش که همبازی کودکیش بود سال‌‌ها پنهانی توی خلوتش گریه می‌کرد و اشک‌هاش رو از ما پنهان می‌کرد تا ما نبینیمش و نشون بده قوی‌ هست. زنی که هیچکس از ما بهش حسی نداد که لایقش بود. زنی که هیچوقت تشویق نشد.

از این به بعد به هر شکل اشتباهی که دوست داشته باشم اینجا می‌نویسم و بلند بلند ثبت می‌کنم چون آدم‌های بیرون از اینجا به اندازه کافی من رو شبانه‌روز زجر می‌دن تا برم عقب‌تر و برم توی لونه‌ی خودم. چون اینجا تنها جایی هست که می‌تونم توهم این رو برای خودم ایجاد کنم که دارم حرف می‌زنم. حرف می‌زنم نه فکر. حرف می‌زنم و قرار نیست رنج متقابل بگیرم. دنیا برای آدم‌های دیگه و اینجا برای من. فکر می‌کنم حق داشته باشم به اندازه یک مرغ فضا برای خودم داشته باشم تا اینجا دیگه کسی بهم حمله کنه. مگه نه؟

این رو چه کسی و چرا باید فورارد کنه؟

من توی‌ کل عمرم از آدم‌هایی فرار کردم که توی جنبه‌های مهم زندگیشون از اصول ساده سنتی پیروی می‌کنن. حالا این که این اصول چی هستن به صورت اختصاصی قابل بحثه ولی هر چقدر به آدم‌هایی نگاه می‌کنم که جنبه‌های مهم زندگیشون مدرن هستن، به نظرم می‌آد ساختن هر چیزی باهاشون صد برابر دشوارتره. دقیقا صد برابر نه دو برابر و این اغراق هم نیست. تو آدمی می‌بینی که تفکر و زبان فکری و عقیده و تجربه زیسته نزدیکی باهاش داری ولی نمی‌تونی چیزهای خیلی خیلی ساده رو باهاش بسازی چون همیشه یه خصوصیت شخصیتی یا فکر یا عقیده یا یک توهم خیلی شخصی‌سازی شده داره که معلوم نیست توی قوطی کدوم عطاری در چه زمانی پیداش کرده و همین یک دونه گند می‌زنه به همه چیز. و توی یک نفر دیگه یک دونه دیگه هست که گند می‌زنه به همه چیز‌. و در سومی یک دونه دیگه هست که گند می‌زنه به همه چیز. و در دهمی یک دونه دیگه هست. و در چهلمی یک دونه دیگه هست. و همه‌ی این‌ها با هم متفاوت هستن. البته مسلما از اون‌ور دریچه من دارم گند می‌زنم به همه چیز ولی خب من می‌دونم و قبول دارم که آدم گند‌بزنی هستم ولی هیچکس این رو در مورد خودش قبول نمی‌کنه‌.

سه هفته از یکی از وحشتناک‌ترین روزهای عمرم می‌گذره. دوشنبه روزی بود که بعد از دویدن طولانی داشتم توی خیابون راه می‌رفتم که زمین خوردم. افتادم روی آسفالت. ساده به نظر می‌آد از بیرون. همه چیز از بیرون ساده است. ولی من یک دقیقه روی زمین نشسته بودم. نمی‌تونستم دیگه بلند بشم و توی این یک دقیقه فکری از ذهنم گذشته بود که نمی‌تونستم باهاش کنار بیام. اونقدر برام وحشتناک بود که به زخم و پاره پاره شدن توی خیابون هم فکر نکردم. به هیچ چیز دیگه جز این فکر. در نهایت به کسی زنگ زدم ولی سه هفته نگفتم چه اتفاقی افتاد و هیچکس هم نفهمید و نپرسید. حتی اون شخص. این جملات دری‌وری به نظر می‌رسن ولی خلاصه زندگی من همینه. هزاران چیز بزرگ و کوچیک که هیچکس هرگز در موردم نمی‌دونه. نه دورترین‌ها و نه نزدیک‌ترین‌ها.

در جهان نه عدالتی وجود داره، نه کارمایی، نه از هر دست بدی از همون دست می‌گیری، نه خدا به کمر کسی می‌زنه. بس کن دیگه ایرانی. -اگنس‌گِرِی- @sut_tw