Getachew shiferaw

ጉድ ተመልከቱ! የትግራይ ወጣት በሙሉ በማስታወቂያ ወደ አማራ መሬት ግባ ተብሏል። ሰሞኑን ተፈናቃይ ይመለስ ተባለ። ሽማግሌዎች የሚያውቁትን ለዩ። ጠለምትን የማያውቀውን "ይህ እኛ ጋር አልነበረም" አሉ። ሆኖም ትህነግ ያመጣው ሁሉ እንዲገባ ተደረገ። ይህን ያየው ትህነግ የትግራይን ወጣት በስልክ ተመዝገቡ እያለ ነው። ወደዚህ ስልክ የደወሉ ሰዎች "ተፈናቃይ ነኝ በል" እየተባሉ መታወቂያ እየተሰራላቸው ነው። በቅርቡ ኮሚቴ ተብሎ በተወሰነው መሰረት ትህነግ/ህወሓት ለመከላከያ ተፈናቃይ ያስመዘግባል ነበር የተባለው። አሁን ግን ትግራይ ውስጥ በሌብነት ያስቸገረውን፤ ስራ አጡን፣ ሌላውንም በስልክ እየመዘገበ ነው። ተፈናቃይ ሲታጣ ስራ አጡን በስልክ እየመዘገበ ይገኛል። ይህ ቤት ለቤት ከተደረገው ቅስቀሳ ባሻገር ነው። የትግራይ ስራ አጥ ሁሉ ወደ አማራ ክልል ግባ ተብሎ እየተመዘገበ ነው። ትህነግ የውሎ አበል ከፍሎ በየወረዳው እየደወሉ ወጣቱን የሚመዘግቡ አዘጋጅቷል። በውስጥ መስመርና ግሩፕ እየተላከ ወጣት አምጡ እየተባለ ነው። ይህ አልበቃቸው ብሎ ነው በፌስቡክ ወደአማራ ክልል ሄዶ የሚሰፍር ይፈለጋል እየተባለ አድራሻ እየተለጠፈ የሚገኘው። ይህን በጅምላ የሚያመጡትን ሽማግሌዎች አናውቀውም ሲሉ ደግሞ ብልፅግና "ለሰላም ሲባል ወዘተ" እያለ አማራን መስፈሪያ አድርጎታል።

ራሱ ትህነግ አደናቅፎታል‼ ትህነግ ሲፎክርበትና ሲያምታታበት የከረመውን በ'ተፈናቃይ' ስም ታጣቂ የማስገባት ሂደት ራሱ አክሽፎታል። በራያ ያደረገው ወረራ እየታወቀ ጠለምት ላይም ተፈናቃይ ልመልስ ሲል በጊዜው ተደናግረው የወጡ ወርቅ ቆፋሪዎችን ይሆናል በሚል የጠለምት አማራ በጊዜው ወደ ትግራይ የሄዱት እነማን እንደነበሩ ስለምናውቃቸው ከየቀበሌው ሰዎችን ወክለን እንለይ በሚል ሆደ ሰፊነት በርካታ የትግራይ ተወላጆችን ተቀብለው እያስተናገዱ ነበር። ይሁን እንጂ በዛሬው ዕለት ትክክለኛው የትህነግ ዓላማና ፍላጎት ተገልጧል። ከሁሉም ቀበሌዎች የተመረጡ ሽማግሌዎች እንዳረጋገጡት ትህነግ ሦስት አይነት ቡድኖችን ይዞ መጥቷል። የመጀመሪያው በጠለምት ሽማግሌዎች ነዋሪ የነበሩ መሆናቸው የተመሰከረላቸው የትግራይ ተወላጆች ሲሆኑ እነዚህ ወደ ቀደመ ቀያቸው እንዲመለሱ ተደርጓል። ከተመለሰት መካከል ትጥቅ መፍታት የነበረባቸው ያልፈቱ በርካታ ሚሊሻዎች ይገኙበታል። ሆኖም ትህነግ በሁለተኛ ዙር ጠለምትን ወርረው የነበሩ የትህነግ አመራሮችን ከማቅረቡም በላይ በሦስተኛ ዙር የሚገቡ በሚል ጠለምትን በጦርነቱ ወቅት ብቻ የረገጡት የታወቁ ዲሽቃና ሞርታር ተኳሾችን ሳይቀር የያዘ የወራሪው ወታደራዊ አባላትን ለማስገባት አስተዋውቋል። የጠለምት ሕዝብም የሁለተኛና የሦስተኛ ዙር ተመላሽ የተባሉትን ቡድኖች ማንነት በግልጽ ያስረዳ በመሆኑ ትህነግ ደግሞ የወረራ አላማውን የሚያስፈፅምባቸው አካላት የማይገቡ ከሆነ አጠቃላይ ሂደቱ ይቋረጥ በሚል በሕዝብ ፊት ወስኗል። በሌላ በኩል በአገር ሽማግሌ ተለይተው የገቡት የትግራይ ተወላጆች እየተቧደኑ የጠለምት አማራዎችን ማጥቃት የጀመሩ ሲሆን ለአብነትም የጠለምት አማራ ማንነት አስመላሽ ኮሜቴ አባላትንና ንፁሃንን ከትላንት ጀምሮ ለማካሄድ ሲሞክሩ የቆዩ ሲሆን በዛሬው ዕለት የኮሚቴው ፀኃፊ የሆነው መብራት አዲስ ላይ አካላዊ ጉዳት ማድረሳቸው ታውቋል። ይህ አይነት ጥቃት ህዝብ በጥቃቱ ስጋት ተፈናቅሎ ትህነግ አካባቢውን ለመያዝ የሚጠቀመው ስልት ነው ተብሏል።

በዚህ ደረጃ ለምን ተፈልጎ ነው? የትህነግ/ህወሓት ሚዲያዎች በዚህ ቃለመጠይቅ ዙርያ እየተቀባበሉ መወድስ ሲያሰሙ አይቸ ተመለከትኩት። ለምን እንደተፈለገ ግራ የሚያጋባ ነው። ቃል በቃል የተነገረውን እጠቅሳለሁ። 1) የፋኖ ቃል አቀባይ የተባለ ልጅ "ህወሓት ለሶስተኛ ጊዜ አይሳሳትም። እርግጠኛ ነኝ ህወሓት አይሳሳትም" እያለ ትህነግ አማራ ላይ ጦርነት እንደማይከፍት ይከራከራል። ጌታቸው ረዳ በተለያየ ጊዜ ጦርነት አያዋጣንም እያለ ይፅፋል። የትግራይ ፕሬዝደንት ወዘተ የሚል የጌታቸው ቢሮ የሚቆጣጠረውን ፌስቡክ መመልከት ይቻላል። ይህን የሚለው በስልጣን የሚፋለሙት የራሱ ጓዶችን ጦርነት መክፈት ይፈልጋሉ ለማለት ነው። የጌታቸው ረዳ ደጋፊ አክቲቪስቶች በግልፅ ይፅፉታል። በትህነግ ጉባኤዎች በይፋ መነሳቱን የራሳቸው ሚዲያዎች ተናግረዋል። "ጦርነት በቃን" እያሉ የሚፅፉ የትህነግ አክቲቪስቶች አሉ። ይህን የሚሉት ትህነግ ለጦርነት ዝግጅት ስለሚያደርግ ነው። ጦርነቱ ደግሞ ታንዛኒያ ወይም ሞረኮ ላይ አይደለም። አማራ ላይ መሆኑ ይታወቃል። ትህነግ ለሁለት ተቧድኖ አንዱ አንደኛውን በጦርነት ዝግጅት እየከሰሰ ህወሓት ለሶስተኛ ጊዜ ጦርነት አይከፍትም እያሉ መከራከር የህልውና ጉዳይ ያለበት አማራ ጥያቄ ነው? 2) ትህነግ አሁንም በአማራ ላይ ጦርነት ከፍቷል። ራያ ላይ ከ50 ሺህ በላይ ንፁሃን የተፈናቀሉት በትህነግ ጥቃት ነው። ይህ በሆነበት፣ ከሳምንት በፊት አድርቃይ ድረስ መጥቶ መንደሮችን አውድሞ፣ ህፃናትን በእሳት አቃጥሎ በሄደበት ሁኔታ ህወሓት በአማራ ላይ ወረራ አይፈፅምም ብሎ በሚዲያ መናገር ለምን ተፈልጎ ነው? ትህነግ አማራን ስለማጥፋት በማንፌስቶው ያስቀመጠው፣ በሙዚቃ አሁንም ድረስ ለህዝብ የሚሰብከው፣ አማራን መግደል የእድሜ ዘመን ዕቅዱ ነው። ራሱ ትህነግ እንኳን አማራን እንደሚወርር ዛቻ ሲያወጣ በከረመበት የአማራ ህዝብን ጥያቄ አንስቻለሁ የሚል አካል ለምን ፈልጎት ይህን የመሰለ የህዝብ ግንኙነት ይሰራለታል? 3) ቃል አቀባዩ ህወሓት አይሳሳትም የሚለውን ትቶም፣ "ህወሓት ገፍቶ ቢመጣም ጥይት አንተኩስበትም" ይላል። ቃል በቃል። ትህነግ ገፍቶ የሚመጣው ወደየት ነው? በሰማይ በኩል ነው የሚመጣው? የአማራን ህዝብ ሳይነካ ነው የሚመጣው? አሁን አላማጣ ላይ እያደረገው የሚገኘው ይህን ያሳያል? የህዝብን ጥያቄ ይዣለሁ የሚል አካል ጥይት አንተኩስበትም ሲል፣ ሌላውም አይተኩስበት ዝም ብሎ ይሙት ማለት ነው? 4) በቃለ መጠይቁ ትህነግና ብልፅግና በአማራ ጉዳይ የተለያዩ መስለው ቀርበዋል። ነገር ግን የትህነግ ፖለቲካ አመራሮች ውሏቸው ከእነ ሽመልስና አብይ ጋር፣ ወታደራዊ አመራሮቹ ውሏቸው ከእነ ብርሃኑ ጁላና ይልማ መርዳሳ ጋር ነው። ከጌታቸው ረዳ፣ ደብረፅዮን፣ ታደሰ ወረደ፣ ወዘተ ውጭ ህወሓት ማን ነው? እነዚህ በሙሉ የአማራን ህዝብ ከሚገድለው ብልፅግና ወታደራዊና ፖለቲካዊ አመራሮች ጋር ነው ውሏቸው። ስንት አንገብጋቢ ነገር ባለበት ለዚህ ከአማራ ገዳይ ጋር ለሚውል ትህነግ በዚህ ደረጃ የህዝብ ግንኙነት ለምን ተፈልጎ ነው? 5) በልዩ ኃይሉ ላይ የተፈፀመው፣ በህዝብና በፋኖ ላይ እየተደረገ ያለው የብልፅግና እና የትህነግ የጓዳ ስምምነት ነው። ከሰላም ስምምነቱ በኋላ ለትህነግ የአማራን ግዛት አሳልፎ ለመስጠት በተደረገ የጓዳ ስምምነት ነው አማራው ላይ ጦርነት የታወጀው። ለዚህ የብልፅግና የጓዳ ተዋዋይ በዚህ ደረጃ መከራከሩ ለምን ተፈልጎ ነው? 6) በሚገርም ሁኔታ የትህነግ የሀሰት ተራኪዎች የሚደጋግሙትም በዚሁ ቃለ መጠይቅ እንደ እውነት ተነስቷል። አብይ አህመድ ከአማራ ጋር ሆኖ ትግራይን አወደመ የሚል ቃል በቃል በቃል አቀባዩ ተነግሯል። አማራ ሲወረር ራሱን በተከላከለበት የትህነግን የሀሰት ትርክት በራስ ህዝብ ላይ መትከል ለምን ተፈልጎ ነው? 7) ትህነግ አሁንም በፋኖ ላይ የሀሰት ሰነድ ያሰራል። ለውጭ ሚዲያዎችና ዲፕሎማቶች ሀሰት ያሰራጫል። አንድ ሀሰት የሚሰራጭበት ፋኖ ነው። ትህነግ ፋኖ ትግራይ ላይ የዘር ፍጅት እንደፈፀመ አድርጎ በሀሰት መክሰሱን አልተወውም። በዓለም አቀፍ ተቋማት አሁንም ድረስ የሀሰት ክስ እየቀረበ ነው። ትህነግ በዚህ ደረጃ ፋኖን እየከሰሰ ባለበት ሁኔታ ለምን የአማራን ስም የሚያከፋ፣ የሚያዘናጋ የህዝብ ግንኙነት እንዲሰራለት ተፈለገ? 8/ ለሰሚው ግራ በሆነ መልኩ አብይ አህመድ ጌታቸው ረዳን እንደሚያስፈራራ ጭምር ተደርጎ ቀርቧል። ይህ የፋኖ ጉዳይ ነው? የህወሓት ሌሎች አመራሮች በቀጠሯቸው አክቲቪስቶች በኩል ጌታቸው ረዳ የአብይ ወኪል ሆኖብናል እያሉ፣ ስብሃት ነጋ በይፋ ጌታቸው ረዳ የአብይ ወኪል ሆኗል እያለ አማራ ስለ ጌታቸው ረዳ ከስብሃት ተቃርኖ የሚከራከርበት ምን ምክንያት ተገኝቶ ነው? ጌታቸው ረዳ ከአብይ እግር እስኪደፋ እየተጣደፈ፣ ተቃቅፈው ፕሮፖጋንዳ እየሰሩ፣ የትግራይ ጠባቂዎች አይታመኑም ተብለው ሪፐብሊካን ጋርድ ተመድቦለት፣ ከመቀሌ አዲስ አበባ ይሻለኛል ብሎ፣ አብይ ህዝብ ሰብስቦ "ጌታቸው ረዳን አግዙት"እያለ፣ አብይ የጌታቸውን ወንበር ለማፅናት የአማራ ግዛቶችን ሰጥቶ ቅቡል ለማድረግ እየሰራለት በዚህ ደረጃ አብይና ጌታቸው ለአማራ የተለያዩ ማስመሰል ምንድን ነው ትርፉ? 9) በዚህ ደረጃ ትህነግ አይሳሳትም፣ ቢወርርም ጥይት ሊተኮስበት አይገባም እየተባለ የተነገረበት መነሻው በባህርዳሩ ጉባኤ ከአማራ ግዛቶች አንፃር የትህነግ ትንኮሳ ጉዳይ ስለተነሳ ነው። የአማራን የማንነትና ወሰን ጥያቄ የህዝብ፣ የፋኖ ጥያቄ ነው። ብአዴን ተግባራዊ እንደማያደርገው ማስቀመጥ ሲቻል ገና በስብሰባ ተነሳ ተብሎ በዚህ ደረጃ ትህነግን ለመከላከል መዋል አለበት? ስንት ጉዳይ እያለ፣ ዋናውን የአማራ ጥያቄ ተንሸዋርሮ በዚህ ደረጃ ለትህነግ መከላከያ የሚውለው በምን ምክንያት ነው? እስኪ አይታችሁ ፍረዱ!

ያመኑትን መዝግቡ! እስካሁን "ፋኖ የአማራ ህዝብ ብቻ ሳይሆኖ የኢትዮጵያም ምልክት ነውና ከእሱ ጋር ጦርነት አልገጠምንም" ሲሉ ነበር። ዛሬ አምነዋታል። የገዥዎቹ ሚዲያም፣ የፓርቲው ገፅ ሌሎች ገፆቻቸውም በሙሉ "ለፋኖ" እያሉ ጥሪ ሲያስተላልፉ ውለዋል። ጦርነቱ በአማራ እሴት፣ በአማራ ህዝብ ላይም የታወጀ ነው። ያመኑትን መዝግቡ!

ንቀቱ ቀጥሏል! መከላከያ ሰሞኑን የአማራን ተወካዮች አወያየሁ ባለባቸው መድረኮች በሙሉ ተላለፉ የተባሉ የአቋም መግለጫዎች ከተሰብሳቢው እውቅና ውጭ ተፅፈው የመጡ ናቸው። አይደለም የአማራን ህዝብ ብአዴንን አላመኑትም። በስብሰባ አላሳተፉትም ዛሬ የተሰጠችው የአቋም መግለጫም መከላከያ በእነ አዲሱ አረጋ አስፅፎ ያመጣት ናት። "እንዲትቀላቀሉ" አለ አዲሱ? ሰላም በዚህ መልኩ አይመጣም። የአማራ ህዝብ በየመድረኩ የተናገረው ሌላ ነው። ሰላም በዚህ መንገድ አይመጣም። ይህ ቀልድ ነው። ይህ ንቀት ነው። ጥላቻ ነው። ጥላቻና ንቀት ነው ለዚህ ጦርነት የዳረገን። "እንዲትቀላቀሉ፣ እንድቀበላቸው፣ እንድወጣ፣ እንድሆን፣..." ወዘተ እያሉ አፃፃፋቸውን ሳይቀይሩ ማወናበድ የፈለጉ ሰዎች በአማራ ላይ መጀመሪያውንም ጦርነት ያወጁ፣ አሁንም ሰላም እንዲመጣ የማይፈልጉ ናቸው።