📌 Zerikarli ma’ruzalar, “Referat”, “Kurs ishi”, “Mustaqil ish”lardan voz kechish vaqti keldi
Prezidentning joriy o‘quv yilini sifatli yakunlash, bitiruv va kirish imtihonlarini tashkil etish masalalari muhokamasiga bag‘ishlab o'tgan yili o‘tkazgan yig‘ilishi to‘g‘risidagi rasmiy axborotda bir jihat alohida e’tiborni tortdi: “Zerikarli ma’ruzalar o‘qish, konspektlar yozdirish kabi o‘zini oqlamagan usullardan voz kechib, ta’lim metodikasini rivojlantirish va pedagoglar saviyasini oshirish g‘oyat muhim masalaligi ta’kidlandi”..
Bilasizmi, bu —
bizdagi eng og‘riqli nuqtalarimizdan biri. Shubhasiz, ko‘proq oliy ta’lim tizimimizda mavjud bo‘lgan, dunyo o‘zgarib, boshqalar hademay Marsga qadam qo‘yishga chog‘lanayotgan bir paytda hanuzgacha voz kecholmayotganimiz
siyqasi chiqqan o‘qitish usulidir.
Bir necha yillar oldin universitetda o‘qib yurgan vaqtlarimizda domlalarimiz “Referat”, “Kurs ishi” degan topshiriqlar berardi. Avvaliga uni berilib yozardigu, taqdim etar chog‘imiz o‘qituvchimizning tayyorlagan “ish”imizning varog‘i nechtaligiyu “Referat” degan ustki qismining qanchalik chiroyliliga qarab baho qo‘yishidan keyin (deyarli o‘qib ko‘rishmasdi) hafsalamiz ham so‘na boshlagan.
Bora-bora hafsala o‘rnini ko‘zbo‘yamachilik, uddaburonlik tuyg‘usi egallagan. Bu shunday kuchayganki, “domla baribir o‘qimaydiku” deya kitoblardan to‘g‘ri kelgan joyini ko‘chirar yoki biror tayyor Referatning muqovasini almashtirib, topshirib qo‘ya qolardik. U vaqtlarda internetdan tayyor material olish urfga kirmagandi.
Albatta, bu ishimizni oqlab bo‘lmaydi. Lekin
asosiy ayb baribir tizimda edi. Chunki pedagog hisobot uchun talab qilardi, biz esa uning istagini bajarardik. Bundan boshqa maqsad-muddaomiz yo‘q edi. Qaytanga
qanchadan-qancha qog‘ozning uvol ketgani qolgan. Aslida kengroq mulohaza qilib ko‘rilsa, bunday o‘qitish usuli butun boshli mamlakatning kadrlar salohiyati uchun katta zarar. Albatta, yosh mutaxassis vaqt o‘tib, amaliyotda bilmaganlarini o‘rganib ketishi mumkin. Lekin buning uchun o‘sha qimmatli vaqt yo‘qotiladi. Yangi xodimni «odam qilguncha» ish beruvchining fig‘oni falakka chiqadi.
Ayrim darslarda
ma’ruzalarning o‘ta zerikarli va yo‘g‘on ichakdek cho‘zilishidan esa ko‘zimizni uyqu bosib, go‘yo 80 daqiqalik para 80 yilga cho‘zilgandek tuyulardi. Zamon o‘zgarsa ham unday o‘lik ma’ruzalarning «o‘lmay yashashi»ni hazm qilib bo‘lmaydi. Aksariyati dunyodan bexabar gaplar.
Hozir-chi? Yaqinda “Telegram”da bir institut o‘qituvchisining talabalarga masofadan turib bergan topshirig‘ini o‘qib qoldim:
“Mustaqil ishlarni talab darajasida yozib, jo‘natinglar... Topshirmaganlardan yakuniy olinmaydi”. Uning so‘rayotgani kamida 30-40 qog‘ozlik ish ekan. Ko‘ryapsizmi talabni?! Demak, hanuz bu amaliyot bor.
Xo‘sh, talabalar nima qiladi? Darrov internet «titkilab», u so‘ragan mavzuni topib, hech qiynalmay o‘sha topshiriq qurg‘urni do‘ndiradi. Hatto shunday “ish”larni pulga tayyorlab beradigan dastyorlar ham ko‘p hozir. Eng yomoni, buni hurmatli domlalarimiz ham yaxshi bilishadi. Lekin...
Ayting, kimga kerak bunaqa ko‘zbo‘yamachilik?! Bu bilan kimni aldayapmiz?! Shu ketishda qayoqqa boramiz? Qanday qilib dunyodagi raqobatda yutib chiqamiz?!
Qolmishiga
vazirlarimiz televizorga chiqib, “Zamonaviy pedagogik texnologiyalar”, “Innovasion ta’lim” degan iboralarni qo‘llashdan charchashmaydi. “Qo‘ying-ye” devorasiz-da keyin.
Shuning uchun ham davlat rahbari doim “kadr yo‘q” deb kuyunishini tushunish mumkin. Mana bunday o‘qitish usulidan voz kechilmas ekan, zamonaviy kadrlar yetishib chiqishi qiyin. Juda qiyin...
Do'stlaringizga ulashing
@YQQUZB_KANAL |
Instagram