Webspirants GPSC

via Press Information Bureau https://ift.tt/kIu0Wr8

via Press Information Bureau https://ift.tt/twB9alh

વીરાંગના દુર્ગાવતી ટાઇગર રિઝર્વ • મધ્યપ્રદેશે નવા વાઘ અનામતમાં કથિત ગેરરીતિઓની તપાસ શરૂ કરી વીરાંગના દુર્ગાવતી ટાઇગર રિઝર્વ:  • વિશે: અનામત મધ્યપ્રદેશના સાગર, દમોહ અને નરસિંહપુર જિલ્લામાં ફેલાયેલો છે. ◦ તેમાં નૌરાદેહી વન્યજીવ અભયારણ્ય અને દુર્ગાવતી વન્યજીવ અભયારણ્યના ભાગોનો સમાવેશ થાય છે. ◦ ગોંડી લોકોની રાણી રાણી દુર્ગાવતીના નામ પરથી નામ આપવામાં આવ્યું છે, તે મધ્ય પ્રદેશમાં સ્થાપિત સાતમું વાઘ અનામત છે. • વિશેષતાઓ: પન્ના ટાઈગર રિઝર્વને દુર્ગાવતી સાથે જોડવા માટે ગ્રીન કોરિડોરનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેનાથી વાઘ અનામતની વચ્ચે મુક્તપણે ફરી શકે છે. ◦ અનામતમાં નર્મદા અને યમુના નદીના તટપ્રદેશના વિસ્તારોનો સમાવેશ થાય છે. ◦ ઐતિહાસિક સિંગોરગઢ કિલ્લો અનામતની સીમાઓમાં આવેલો છે. • પ્રાણીસૃષ્ટિ: સાગ, સાજા, ધોરા, બેર અને આમળા. • વનસ્પતિ: વાઘ, ચિત્તો, વરુ, શિયાળ, ભારતીય શિયાળ, પટ્ટાવાળી હાયના, નીલગાય, ચિંકારા, ચિતલ, સંભાર, કાળું હરણ, બાર્કિંગ ડીયર, કોમન લંગુર અને રીસસ મેકાક, સફેદ-રમ્પ્ડ અને ભારતીય ગીધ જોવા મળે છે.

MeDevIS પ્લેટફોર્મ • વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) એ તાજેતરમાં MeDevIS પ્લેટફોર્મ લોન્ચ કર્યું છે. MeDevIS: • વિશે: MeDevIS પ્લેટફોર્મ તબીબી ઉપકરણો પર માહિતી માટેનું પ્રથમ વૈશ્વિક ઓપન એક્સેસ ક્લિયરિંગહાઉસ છે. • બિન-માનક ઉપકરણ નામોને હેન્ડલ કરવું: બહુવિધ પ્રકાશનોમાં પરંપરાગત કાગળ-આધારિત સાહિત્યની શોધને બદલે છે, ખાસ કરીને જ્યારે બિન-માનક ઉપકરણ નામો સાથે કામ કરતી વખતે, જે જટિલતાને વધારી શકે છે. • વિશેષતાઓ: આ પ્લેટફોર્મ સરકારો, નિયમનકારો અને વપરાશકર્તાઓને વિવિધ આરોગ્ય પરિસ્થિતિઓના નિદાન, પરીક્ષણ અને સારવાર માટે તબીબી ઉપકરણો પસંદ કરવામાં, પ્રાપ્ત કરવામાં અને ઉપયોગમાં લેવામાં સહાય કરે છે. ◦ MeDevIS 2301 પ્રકારનાં તબીબી ઉપકરણોને સમાવે છે, જે પ્રજનન સ્વાસ્થ્ય, બિનસંચારી રોગો અને COVID-19 જેવા ચેપી રોગો જેવી આરોગ્યની ચિંતાઓને સંબોધિત કરે છે. • ઉદ્દેશ્ય: તબીબી ઉપકરણોના નામકરણને સરળ બનાવવું. • સંદર્ભો: MeDevIS માં તબીબી ઉપકરણો માટે બે આંતરરાષ્ટ્રીય નામકરણ પ્રણાલીઓનો સમાવેશ થાય છે. ◦ યુરોપિયન મેડિકલ ડિવાઇસ નામકરણ (EMDN) મુખ્યત્વે યુરોપિયન દેશોમાં વપરાય છે ◦ ગ્લોબલ મેડિકલ ડિવાઇસ નામકરણ (GMDN) ઓસ્ટ્રેલિયા, કેનેડા, યુએસએ અને અન્ય સભ્ય દેશોમાં વપરાય છે.

ઝિકા વાયરસ • મહારાષ્ટ્રના પૂણેમાં અત્યાર સુધીમાં ઝીકાના આઠ ગર્ભવતી મહિલાઓ સહિત ઓછામાં ઓછા 15 કેસ મળી આવ્યા છે. ઝિકા વાયરસ: • વિશે: તે મચ્છરો દ્વારા પ્રસારિત થતો વાયરસ છે , જે શરૂઆતમાં યુગાન્ડામાં 1947 માં રીસસ મેકાક વાંદરામાં ઓળખાયો હતો. ત્યારબાદ, 1950 ના દાયકા દરમિયાન અન્ય આફ્રિકન દેશોમાં મનુષ્યોમાં ચેપ અને રોગના પુરાવા બહાર આવ્યા. • ટ્રાન્સમિશન: ઝિકા વાયરસ ચેપગ્રસ્ત એડીસ મચ્છરના કરડવાથી ફેલાય છે, જે ડેન્ગ્યુ, ચિકનગુનિયા અને પીળો તાવ પણ ફેલાવે છે. ◦ ઝીકા વાયરસ મનુષ્યો વચ્ચે સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટ થઈ શકે છે. ◦ ચેપગ્રસ્ત માતાઓ બાળજન્મ દરમિયાન તેમના નવજાત શિશુમાં વાયરસ સંક્રમિત કરી શકે છે. • લક્ષણો: ઝિકા વાઈરસ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિઓમાં વારંવાર કોઈ લક્ષણોનું કારણ નથી. ◦ ઝિકા વાયરસના ચેપના લક્ષણો ડેન્ગ્યુ જેવા અન્ય અર્બોવાયરસ રોગો જેવા જ છે, જેમાં તાવ, ત્વચા પર ચકામા, નેત્રસ્તર દાહ, સ્નાયુ અને સાંધાનો દુખાવો, અસ્વસ્થતા અને માથાનો દુખાવોનો સમાવેશ થાય છે. ◦ સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ઝીકા વાયરસના ચેપથી બાળકો માઇક્રોસેફલી સાથે જન્મે છે. • નિદાન: પ્રયોગશાળામાં હાથ ધરવામાં આવેલા રક્ત પરીક્ષણો દ્વારા • સારવાર: ઝિકા વાયરસના ચેપ અથવા રોગ માટે કોઈ ચોક્કસ સારવાર અથવા રસી અસ્તિત્વમાં નથી.  ◦ ફોલ્લીઓ, તાવ અથવા સાંધામાં દુખાવો જેવા લક્ષણો ધરાવતા લોકોએ આરામ કરવો જોઈએ, હાઇડ્રેટેડ રહેવું જોઈએ અને એન્ટિપ્રાયરેટિક્સ અને/અથવા પીડાનાશક દવાઓ સાથે લક્ષણોનું સંચાલન કરવું જોઈએ. • નિવારણ: ઝિકા વાયરસનું નિવારણ અને નિયંત્રણ મચ્છરના સંવર્ધન સ્થળોને ઘટાડવા પર આધાર રાખે છે. ◦ મચ્છર-માનવ સંપર્ક ઘટાડવા માટે, જંતુ ભગાડનારનો ઉપયોગ કરો, હળવા રંગના કપડાં પહેરો, બારીઓ અને દરવાજા પર સ્ક્રીનનો ઉપયોગ કરો અને મચ્છરદાની નીચે સૂઈ જાઓ.

કેરળમાં વિઝિંજમ આંતરરાષ્ટ્રીય બંદર • કેરળમાં વિઝિંજમ આંતરરાષ્ટ્રીય બંદર તેના ઉદ્ઘાટન કન્ટેનર જહાજને પ્રાપ્ત કરે છે. વિઝિંજમ આંતરરાષ્ટ્રીય બંદર: • વિશે: કેરળના તિરુવનંતપુરમમાં આવેલ વિઝિંજમ બંદર, ભારતનું પ્રથમ ડીપ વોટર કન્ટેનર ટ્રાન્સશિપમેન્ટ પોર્ટ છે, જે કેરળ સરકારના મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. • ડેવલપમેન્ટ મોડલ: પોર્ટ હાલમાં ડિઝાઇન, બિલ્ડ, ફાઇનાન્સ, ઓપરેટ અને ટ્રાન્સફર (DBFOT) આધારને અનુસરીને પબ્લિક-પ્રાઇવેટ પાર્ટનરશિપ ઘટક સાથે મકાનમાલિક મોડેલમાં વિકાસ હેઠળ છે.  ◦ આ મોડલ હેઠળ, પોર્ટ ઓથોરિટી એક નિયમનકારી સંસ્થા અને મકાનમાલિક તરીકે કામ કરે છે, જ્યારે ખાનગી કંપનીઓ (ખાસ કરીને આ કિસ્સામાં અદાણી વિઝિંજમ પોર્ટ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ) પોર્ટની કામગીરી, ખાસ કરીને કાર્ગો હેન્ડલિંગનું સંચાલન કરે છે. • બહુમુખી કાર્યક્ષમતા: પોર્ટ કન્ટેનર ટ્રાન્સશિપમેન્ટ, બહુહેતુક અને બ્રેક-બલ્ક કાર્ગોનું સંચાલન કરવા માટે સજ્જ છે. આંતરરાષ્ટ્રીય શિપિંગ માર્ગથી માત્ર દસ નોટિકલ માઇલ દૂર વ્યૂહાત્મક રીતે સ્થિત છે. • કાર્યક્ષમ કામગીરી: ન્યૂનતમ કિનારે ડ્રિફ્ટ અને ઓછી જાળવણી ડ્રેજિંગ જરૂરિયાતો સાથે, પોર્ટ ઓપરેશનલ ખર્ચમાં ઘટાડો સુનિશ્ચિત કરે છે. ટ્રાન્સશિપમેન્ટ હબ: • વિશે: ટ્રાન્સશિપમેન્ટ હબ એ એવા બંદરો છે જે મૂળ અને ગંતવ્ય બંદરો વચ્ચે કાર્ગો ટ્રાન્સફર માટે મધ્યવર્તી બિંદુ તરીકે સેવા આપે છે. ◦ ભારતના લગભગ 75% ટ્રાન્સશિપમેન્ટ કાર્ગો દેશની બહાર સ્થિત બંદરો પર પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે. આ મોટાભાગનો કાર્ગો, 85% થી વધુ, કોલંબો, સિંગાપોર અને ક્લાંગના બંદરો દ્વારા નિયંત્રિત થાય છે. ભારતમાં ટ્રાન્સશિપમેન્ટ હબ વિકસાવવાનાં પગલાં: • કોચીન પોર્ટ: કોચીન પોર્ટ ઓથોરિટી (CoPA) એ કોચીનમાં આંતરરાષ્ટ્રીય કન્ટેનર ટ્રાન્સશીપમેન્ટ ટર્મિનલની સ્થાપના કરી છે. • ગ્રેટ નિકોબાર : આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓનો ભાગ, ગ્રેટ નિકોબાર ટાપુમાં આવેલ ગલાથિયા ખાડીને આંતરરાષ્ટ્રીય કન્ટેનર ટ્રાન્સશિપમેન્ટ પોર્ટના વિકાસ માટે નિર્ધારિત કરવામાં આવી છે.

કાવેરી પેનલ • કાવેરી પેનલ કર્ણાટકને તામિલનાડુ માટે પાણીનો પ્રવાહ સુનિશ્ચિત કરવા કહે છે. કાવેરી પેનલ: • કાવેરી જળ વિવાદ: કાવેરી પાણીની ફાળવણી એ તમિલનાડુ અને કર્ણાટક વચ્ચે લાંબા સમયથી ચાલતો મુદ્દો છે, જેનું મૂળ 1892 અને 1924ના ભૂતપૂર્વ મદ્રાસ પ્રેસિડેન્સી અને મૈસૂર રજવાડા વચ્ચેના કરારોમાં છે. • કાવેરી જળ વિવાદ ટ્રિબ્યુનલની સ્થાપના: 1990 માં, કેન્દ્ર સરકારે કાવેરી જળ વિવાદ ટ્રિબ્યુનલની સ્થાપના કરી , જેણે 2007 માં તેનો ચુકાદો બહાર પાડ્યો.  ◦ જો કે, નિર્ણયથી વિવાદ ઉકેલાયો ન હતો, જેના કારણે તમિલનાડુ અને કર્ણાટક બંનેએ ચુકાદાની સમીક્ષાની માંગણી કરતી અરજીઓ દાખલ કરી હતી. કાવેરી ડેલ્ટા:  • કાવેરી નદી બેસિન: કાવેરી નદીનું બેસિન, આવરણ81,155 કિમી2, દક્ષિણ ભારતના સૌથી મોટામાંનો એક છે. તે કર્ણાટક (42.23%), કેરળ (3.53%), પુડુચેરી (0.2%), અને તમિલનાડુ (54.04%) દ્વારા વહેંચાયેલું છે, જેમાં કર્ણાટક અને તમિલનાડુ સૌથી વધુ શેર ધરાવે છે.  • કાવેરી નદી: કાવેરી નદી, જે લગભગ પ્રવાસ કરે છે800 કિલોમીટર, બંગાળની ખાડીમાં ખાલી થાય છે.

via Press Information Bureau https://ift.tt/5kPMumS

via Press Information Bureau https://ift.tt/D1t3aEl