منوچهر کلشی پور

‍ ئه‌مڕۆ 50 ساڵ به‌سه‌ر له‌سێداره‌دانی شه‌هيد له‌یلا قاسم کەڵهوڕی و هه‌ڤاڵانى تێده‌په‌ڕێت. لە رۆژی 28ی نیسانی 1974 لە ھەڵمەتێکی بەرفراوانی ھێزە ئه‌منی و سەربازییه‌كانی رژێمی بەعس لە بەغدا، لەیلا قاسم و چوار لە هه‌ڤاڵانى (جەواد ھەمەوەندی، نەریمان فوئاد مەستی، حەسەن حەمەڕەشید و ئازاد سلێمان میران) دەستگیر کران. رژێمی بەعس بە مەبەستی چاوترساندنی لاوان و قوتابییان و توێژى رۆشنبیری کورد و گه‌لى كوردستان، دوای دەستگیرکردنیان به‌په‌له‌ حوكمێكى نادادپه‌روه‌رانەى دژ بە لەیلا قاسم کەڵهوڕی و هه‌ڤاڵانى دا و بڕیاری لەسێدارەدانی بۆ دەرکردن، سەرلەبەیانی رۆژی 12ی ئایاری 1974، لەیلا قاسم و ھەر چوار هه‌ڤاڵه‌كه‌ى لە سێدارە دران. کورتەیەک لە ژیاننامەی لەیلا قاسم کەڵهوڕی کچە تێكۆشەری كورد، ساڵی 1952 لە گوندی بانمیلی سەر بە شاری خانەقین لە خێزانێكی نیشتمانپەروەری كورد لە دایك بووە. قاسم حەسەنی باوكی لەیلا، كرێكاری كۆمپانیای پاڵاوگەی نەوتی ئەلوەند بووە، دوای خانەنشینیی ساڵی 1971 لە خانەقینەوە ماڵیان گواستۆتەوە بەغدا، ئەو کات تەواوی خوشك و براكانی لەیلا بە ناوەکانی (سەبیحە، سەلام، سەفا، سەلاح) قوتابی بوون و لە پاڵ ئەرکی خوێندن بۆ پەیداکردنی بژێوی کاریان کردووە. لەیلا قاسم کەڵهوڕی بۆ یەكەم جار لە ساڵی 1958 لە خانەقین چووەتە بەر خوێندن و قۆناغەكانی سەرەتایی و دواناوەندی لەو شارە تەواو كردووە، لە ساڵی 1971 دا لە بەشی كۆمەڵناسی كۆلێجی ئادابی زانكۆی بەغدا وەرگیراوە. لەیلا قاسم کەڵهوڕی لەگەڵ ئەوەی لە بنەماڵەیەکی هەژار و کوردپەروەر بوو هەمیشە بەرانبەر بەو زوڵم و زۆردارییەی ڕژێمی عێراق لە دژی گەلی كورد دەیکرد، بیری ئازادیخوازانە و خەبات و تێكۆشان زیاتر پەرەی دەسەند. T.me/havalkordish

‍ #شێخ_مه‌حمودی_مه‌لیکی_کوردستان📽 نامە پڕ لەهەڵوێست و ئازایەتیەکەی شێخ محمودی نەمر لەوەڵامی نامەیەکی هەڕەشە ئامێزی وەزیری جەنگی ئێران لە ساڵی ١٩٢٦ دا کە داوای خۆڕادەستکردنی لێدەکات بەهێزەکانی ئەرتەشی شاهنشایی ئێران و کۆتایهێنان بەشۆڕش ٠ ئەمەی خوارەوە دەقی نامەکەی شێخی نەمرە : بۆ ئاغای عبداللە خانی تەهمباسی ـ وەزیری جەنگی ئێران دوای سەلام نامەکەت کە بەئاغای محمودی سەردار ناردت گەیشت ، دەمەوێت بەم دوو وشەیە وەڵامت بدەمەوە ، من هەتا ئێستا ئێوەم بەدۆست ناسیوە ، ئێستا کە ئێوە پەیمانی دۆستایەتیتان شکاند بەتەمای ئەوەن بەهەڕەشە سەر بەئێمە دابنەوێنن ، ئێمە چاوڕێی ئەوەمان لەئێوە نەدەکرد ! لەگەڵ ئەو هەموو نەسیحەتانەی دۆستەکانم کە پێیان دەگوتم لەئێوە ئەمین نەبم ، بەڵام من بڕوام پێنەدەکردن ، چونکە پەیمانم بەجەنابی دۆستی دێرین ڕەزا خان دابوو کە وەفاداربم بۆ ئەو دۆستایەتیە ، بەڵام وا دیارە ئیتر خراپ نیە واز لەشەڕی ئینگلیز بهێنم و لەگەڵ ئێوەدا بکەومە جەنگەوە ئەوکات بەدرێژی وەڵامی نامەکەت لەنێوانی کرماشان و تاراندا دەدەمەوە ، بەڵام دیسانەوە لەبەر ئەوەی کە شای محترم ڕەزا خان دۆستێکی دێرینی منە مۆڵەتتان دەدەم کە پاشەکشە بەهێزەکانتان بکەن و بۆ دواوە بگەڕێنەوە ، لەو بڕوایەدا نیم کەشای ئێران بەم وەزعە دڵخۆش بێت ٠ حەفیدزادە محمود ١٩٢٦/٥/١٢ تێبینی : ئەم نامەیە لەکاتێکدابووە کەهێزێکی زۆری نیزامی ئەرتەشی ئێران بەسەر پەرشتی وەزیری جەنگ هاتبوونە ناوچەی مەریوان و بارەگای سەرکردایەتی شێخی نەمر لەگوندی پیران لەسەر سنوری نێوان هەردوو وڵات بوە ، وایان زانیبوو دوای ئەو هەڕەشەیە دەستبەجێ خۆی ڕادەستیان دەکات، بەڵام کە دەزانن شێخ ئەو سەرکردەیە نیە بەهەڕەشەیەک سەری نەوی بکات و دەستبەرداری خەبات و شۆڕش ببێت ، بەناچاری دوای وەڵامی نامەکەی شێخ محمود پاشەکشە بەهێزەکانیان دەکەن و لەناوچەکە دوور دەکەونەوە ٠ سەرچاوە: مێژووی پەیوەندیەکانی شۆڕشی شێخ محمود بەئێرانەوە لەبەڵگەنامە نهێنیە فارسیەکاندا نووسین و ساخکردنەوەی کەمال نوری معروف ٠ شێخ مەحموود بەرزنجی یان مەحموود حەفیدزادە (١٨٧٨ – ٩ی تشرینی یەکەمی ١٩٥٦) T.me/havalkordish

شەرەف یان پارە.....؟ بڕیار بوو لەگەڵ کچێک کە زۆر یەکترمان خۆش ئەویست زەماوەند بکەین. ئەو کچە، تاقانەی یەکێک لە دەوڵەمەندترین پیاوانی شار بوو. شەوێک لە ماڵی خزمێک میوان بووم. لەو کۆڕەدا چەند کەسی دیکەش بەشدار بوون. یەک لەوانە پیرەپیاوێک بوو کە خەڵکی شارێکی دوور بوو، دەیانگوت زۆر گەڕیدە و دنیادیدەیە. داوایان لێکرد لە بەسەرهات و بیرەوەری ژیانی خۆی شتێکمان بۆ بگێڕیتەوە. وتی: سەردەمی لاویەتیم، ئاگری شەڕ وڵاتی داگرتبوو. ئەرتەش حوکمی هەموو لای دەکرد. لەو بگرە و بەردە، من بە شەقی سیاسەت کەوتبوومە بەندیخانە. ڕۆژێک لاوێکیان هێنا و وتیان ئەمشەو لێرە دەمێنیتەوە. ڕەنگی بزرکابوو، دەیگوت لێرە غەریبم، تازە دوێنێ شەو لەگەڵ هاوریەک، هاتوومەتە ئەم شارە. دوێنێشەو لە هوتێلی شار تەنیا یەک وتاغی بەتاڵ هەبوو، بە کرێمان گرت. هەر ئەو کاتە پیاوێکی غەریبیش هاتە هوتێل. جێگا بۆ ئەو نەمابوو. پێکەوە شاممان خوارد. لە سەر سفرە، کابرا لە لامان درکاندی کە هەموو دارایی خۆی کردۆتە پارەو لە جانتاکەی ناوە و دەیەوێ ناوچەی شەڕ بەجێبێڵێت. هاوڕێکەم بە کابڕای گوت: تۆ بەو هەموو پارەوە ناکرێ لەدەرەوە بخەوی. وەرە لە جێگای من بخەوە. من هیچم نیە و بێخۆفم، دەچم لە سالونی هوتێل دەخەوم. من و کابرا چوێنە وتاغەکەوە. کاتی خەوتن شەیتان کەوتە کەوڵم کە کابرا بکوژم و پارەکەی بڕفێنم. بەڵام لە دەروونەوە لەگەڵ وێژدانی خۆم دەستەویەخە بووم. لەم ڕاو و بێڕایەدا، بە بێدەنگی هاتمە دەرەوە و ڕووم کردە دارستان و قەراخی چۆم. تا نیوەشەو بیرم دەکردەوە کە خودابەردار نیە کاری وا بکەم. ئاخۆ بۆ ئەو پارە چەندە ڕەنجی کێشاوەو و لە نانی ژن و منداڵی گرتۆتەوە؟ زانیم ددانی من ئەو نانە نابڕێ، بۆیە لەحنەت لە شەیتان، بێدەنگ گڕامەوە و خزامە نێو جێگەی خۆم و خەوتم. بەیانی بە قیژە و هەرای خزمەتکارانی هوتیل وە خەبەرهاتم. سەری کابرا بە چەقۆ بڕابوو. هاوڕێکەم و جانتای پارەش دیار نەبوون. زانیم کە دوێنێشەو پێش هاتنەوەم هاوڕێکەم ئەو کارەی کردووە!! بەڵام منی غەریب و بێکەس لەم ئاگربارانەدا ئەو هەموو ژنێڕاڵە یاسا نەزانە چۆن تێبگەینم؟ ئەو شەوە تا بەیانی وەکوو مەنجەڵ دەکوڵا. دەیگوت تەنیا دایکە پیرێک شک دەبەم و ماڵمان لە فڵانە دێهاتە لە باکووری وڵات. دەزانم تا ڕێوی قەباڵەی خۆی بخوێنێتەوە، کەوڵی دەکەن. هەرواش بوو. کاتێ دەیانبرد بۆ پای سێدارە، چاوی هیوای بڕیە چاوانم و وتی وەرە پیاوەتیم لە گەڵ بکە، هەر کاتێ رزگار بوویت، بچۆرە دێهاتەکەی ئێمە و بە دایکم بڵێ تەنیاکوڕەکەت بێتاوان بوو. پاش چەند مانگ کە لە زیندان ئازاد کرام. ڕێگەی باکوورم گرتە بەر. کە چوومە ئەو دێهاتە وتیان درەنگ هاتووی. هەر زوو هەواڵەکەمان پێگەیشت. دایکی پاش چەن ڕۆژ دوای ئەو هەواڵە لە خەفەتان دیقی کرد.. بەسەرهاتی کابرا کە گەیشتە ئێرە، پرسیارم کرد: ئەو لاوە ئەو شەوەی زیندان، هیچ باسی هاوڕیەکەی نەکرد؟ وتی ئەوەی من لەبیرم مابێت، وتی ناوی فڵانەکەسە، خەڵکی فڵانە شارە و... بە بیستنی ئەو قسانە تەزووی سەردم بە لەشدا هات. ئەوانەی ئەو دەیگوت هەمووی ناوونیشانی خەزوورم بوو. پاش ئەو شەوە، زۆر بە دوایدا چووم، هەر خۆی بوو. جا دەزگیرانی من، ئەبوو بە میراتگری ماڵێک کە هێلمە(گرێچن) بە هێلمەی فەرشەکەشیان حەرام بوو، لە سەر گۆڕی سێ بێتاوان بنیات نرابوو. پاش چەند مانگ خەزوورم عومری درێژی بۆ ئێوە بەجێهێشت و کچیش چاوەڕی گواستنەوە بوو. نەمەدەزانی چ بکەم. بۆیە چەندین کەسم هەڵبژارد: قازی، نوینەری پێشووی پارلمان، زانای ئایینی، مافناس، چەند لاوێکی هاوتەمەنی خۆم و وەلحاسڵ لە هەموو مەرامێک... بەبێ ئەوەی ناوی کچە بێنم، لە شوێنیکا کۆ بووینەوە و داوام لیان کرد ڕای خۆیان بفەرموون. یەکیان وتی: ئەگەر بمانەوێ زۆر لێی وردببینەوە، کەس ماڵی حەلاڵ نیە. جارجارە دەبێ خۆتی لێ گێل بکەی. ئەوی دیکە دەیگوت: وەرە بەو پارە بنکەیەکی خێرخوازی دامەزرێنین. ئەوی دیکە: زەکاتەکەی بدەی تەواوە. لاوێک پرسیاری کرد ماڵی خەزوورت لە کوێیە؟ ئەویتر..... وتم بەڕێزان وانابێت. تکایە بە شێوەی دەنگدانی شاراوە. ڕای خۆتان بنووسن. دوایی کە سەرەنجم دەدا زۆربەیان نووسیبوویان لەگەڵی زەماوەند مەکە. خەڵکی قسەیان و کردەوەیان یەکناگرێ و هەمیشە لە پشتی شانۆگەری درۆزنانەوە بە تەواوی هێزەوە مڵازیان گرتووە کە لە گرفتی کەسانی دیکە، بە دوای قازانجی خۆیان دا بگەڕێن. ئاخۆ ئەو کچە کە تەواوی تەمەنی لە تەڕی خواردووە و لە وشک خەوتووە، حازرە لەگەڵ من، لە ماڵێکی هەژارانە، دوور لە ناز و نێعمەتی ماڵە باوکی، ژینی هاوبەش دەستپێبکات، یان ئەوینیش سنوورێکی هەیە؟ باڵزاک ۱۸۴۸ پاریس/( محمد نجابتی) خوێنەری هێژا؛ باڵزاک پێمان دەڵێت: ئەم هەڵبژاردنە هەموو رۆژێ دووپات دەبێتەوە. نابێت پێوەرمان بەرژەوەندی تاکەکەسی خۆمانبێت. ماڵی حەرام بۆ خۆمان حەڵاڵ نەکەین. دڵنیابن ماڵی حەرام لە سەر گۆڕی بێتاوانان بنیات نراوە... T.me/havalkordish

Rêzdar Leyla Qasim, di gulana 1974 de ji alîyê dagikeranê Baĝdayê hat dardakirin. Nemir Leyla Qasim, yekemîn keça Kurdê ku bi destên dagirkeran hatîyê dardakirin.Ez wê bi rêzdarî bibîrtînim. Rihê wê şad be. Şêr Ṣêre çi jin û çi mêr. ( seyda Cîgeexwîn)

‍ وێنەیەکی مێژووی رەحمەتی مام جەلال سەردانی جمال عبدالناصری کردووە لە قاھیرە ساڵی١٩٦٤ بەیاوەری فواد عارف...روحیان شادبێیت T.me/havalkordish

‍ خاتوونە بەتەمەنە نیاندەرتاڵەکەی شانەدەر و چەند وتەیەک ئەم چەند ڕۆژە پەیکەرە دروستکراوەکەی ئەو خاتوونە، سەرنجی جیهان و کوردیشی بۆ ئەم بابەتە ڕاکێشا و چەند ڕۆژێکە بووە بە باتێکی گەرم لەسەر تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان. مژارەکە قسەی هەمەجۆر و چەندین بابەتی گاڵتەجاڕیشی بەدوای خۆیدا هێناوە. لە ڕاستیدا ئەمە یەکەم جار نیە شانەدەر ببێتە سەردێڕی جیهان لە پەیوەست بە نیەندەرتاڵدا. پێشتر لە ساڵی ١٩٧١ دا بە هەمان شێوە پەرتووکی The first flower people (یەکەم خەڵکانی گوڵ) دەرچوو (بیست ساڵ دەبێت کۆپیەکم هەیە). لەو پەرتووکەدا ئەوە ڕاگەیەندرا کە نیاندەرتاڵ ڕۆحانی بوون و ژیانێکی سادە نەژیاون و مانای سمبوڵیان داوە بە شتەکان. بەشێکی ئەو تێگەیشتنەش لە ڕێگای ئەو گوڵانەوە هاتبووە کایەوە کە لەسەر تەرمەکان دۆزرابوونەوە. هەروەها کە هەندێکیان شکانی ئێسکی زۆر کاریگەر بە جەستەیانەوە بوو، سەرەڕای ئەوە چاکبووبوونەوە و دوای ئەوەش ژیابوون. کە ئەوە دەریخست ئەوان کۆمەڵگەیەک بوون کێوی نەبوون و ڕۆحی هاوکاری کۆمەڵایەتی لەناویاندا هەبوو بوو. ئەوانە و چەند شتێکی تر وایانکرد کە بۆچوونە کۆنەکان لەسەر نیاندەرتاڵ بگۆڕێت کە پێشتر وادانرابوو ئەوان نیمچە ئاژەڵی دەژیان. هەرچەندە دواتر هەندێک بۆچوونی جیاواز سەبارەت بە گوڵەکان هاتە کایەوە و هەندێک پێیان وابوو کە ئەوە ئاژەڵی بچووک بردبێتیە کونەکانیەوە، بەڵام بابەتەکە هێشتا مشت و مڕ و بۆچوونی نوێتری لەسەرە. بە گشتی شانەدەر شوێنیکی گرنگە لە جیهانی تیگەیشتن لە نیاندەرتاڵدا. شوێنی تریش هەیە لە جیهاندا کە پاشماوەی نیاندەرتاڵی تێدایە، بەڵام ئەوەی کە شانەدەر لەوانی تر جودادەکاتەوە چەند خاڵێکی گرنگە کە بریتین لەمانەی خوارەوە: تێڕوانینەکان بۆ ژیانی نیاندەرتاڵەکان: ئەو ئێسکەپەیکەرە زۆرانەی لە شانەدەرەوە دۆزراونەتەوە نوێنەرایەتی گروپی تەمەنیی جیاوازەکان و ڕەگەزی نێر و مێ دەکەن کە ئەوە وردەکاریی زیاتری کۆمەڵگەکە و ژیانی نیاندەرتاڵەکان دەخەنەڕوو. شیکاری ئێسک و ددانەکانی ئەو نیاندەرتاڵە هەمەجۆرانە زانیاری دەربارەی خۆراک و تەندروستی و برینەکانیان دەدات کە لە ماوەی ژیانیاندا تووشی بوون. بۆ نموونە هەندێک لەو برینانەی کە لە نیاندەرتاڵەکان لە ژیانیاندا هەیان بووە، برینی قوڵن. سەرەڕای ئەوە ئەوان توانیبوویان لە ژیاندا بەردوام بن. کە ئەمە دەری دەخات کۆمەڵگەیەک بووە ئاگایان لەئەندامانی یەک بووە و چاودێری یەکتریان کردووە. پێشکەوتنە تەکنەلۆژییەکان: ئەو ئامرازانەی لە ئەشکەوتی شانەدەر دۆزراونەتەوە توانا تەکنەلۆژییەکانی نیاندەرتاڵەکان پیشان دەدەن. بۆ نموونە تیغە بەردەکان کە دەستکردی خۆیان بووە، لێهاتوویی و داهێنەری ئەوان لە دروستکردنی ئامێری ڕاوکردن و کۆکردنەوە و چالاکییەکانی ڕۆژانەدا نیشان دەدەن. نیشتەجێیی درێژخایەن: بوونی چەندین چینی نیشتەجێیی لەناو ئەشکەوتەکەدا ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە نیاندەرتاڵەکان بۆ ماوەیەکی درێژخایەن لە شانەدەر نیشتەجێ بوون. لێکۆڵینەوە لەو ماوە درێژخایەنە دەرفەت دەدات کە لەگەڵ تێپەڕبوونی کاتدا لێکۆڵینەوە لە گەشەسەندنی کولتووری و تەکنەلۆژییان بکەن. واتە لەبەر ئەوەی کە چەند چینێک پاشماوەی ئەوان هەیە، ئەوە وا دەکات کە بزانرێت چۆن لەگەڵ سەردەمدا لایەنە هەمەجۆرەکانی کۆمەڵگەی نیاندەرتاڵی گەشگۆڕاوە. هەوڵەکانی بنیاتنانەوە: پشکنینەکانی ئەم دواییەی شانەدەر کە لە ساڵی ٢٠١٨ دا بوو، ئەنجامەکەی دۆزینەوەی ژنێک بوو کە بە زێت-نیاندەرتاڵ ناسراوە. کەلەی ئەو ژنە وردەکاریەکانی بە جۆرێک مابوو، توانرا بۆ یەکەم جار شێوەی نیاندەرتاڵ بە گشتی بخرێتەڕوو. پێشتر وا دانرابوو کە زۆر لە مرۆڤی ئەمڕۆ جیاوازتر بێت. لێکۆڵینەوە لە لایەنی جەستەیی نیاندەرتاڵەکانی شانەدەر وایکردووە کە تێگەیشتنێکی دەوڵەمەندتر سەبارەت بەو لایەنە و گونجانیان لەگەڵ ژینگەکەدا بێتە کایەوە. بەڵگەی ناشتنی سەرەتایی: شانەدەر چەندین پاشماوەی گۆڕی نیاندەرتاڵی تێدە دۆزراوەتەوە کە هەندێکیان ئەگەری شێوازەکانی ناشتنی تایبەتیان پێوە دیارە. بە تایبەت دۆزینەوەی ناشتن بە گوڵەوە یەکێک بوون لەو شتانە. جگە لەوانە هەمووی، ئەگەرێک هەیە کە شانەدەر وەک گۆڕستانی ناو کۆمەڵگەی نیاندەرتاڵ سەیرکرابێت و شوێنێکی تایبەتی لایان هەبووبێت. ئەمانە هەمووی ئەگەرن و هەندێکیش لەگەڵ ئەو بۆچوونە نین و ڕۆژبەڕۆژ تیۆری نوێ دێنەکایەوە و لێکۆڵینەوەکان بەرەو زیاتر ڕوونبوونەوە دەچن. لە ڕاستیدا شتێکی گەورەی نوێ لەم ماوەیەدا نەدۆزرابووەوە. ئەوەی کە سەرنجی جیهانی ڕاکێشا، شێوەی کەسێکی نیاندەرتاڵ دروستکرایەوە لەسەر کەلەسەری ژنێکی نیاندارتاڵ کە پێشتر لەلایەن تیمێکی بەریتانی لە ساڵی ٢٠١٨ دا دۆزرابووەوە. ئێسکەکە بەردێک کەوتبوو بەسەرەیدا و کەلەی سەرەکە پلیشابووەوە و تەخت بوو بوو.

Hiç bir jenosîd, katliam, cinayet ve zulüm unutulmaz. Hiç bir jenosid cezasız kalmaz/kalmamalı. Bir gün yaptığınız bütün bu katliam ve jenosidler uluslararası camiada lanetlenecek ve sicilinize birer utanç belgesi olaraktan işlenecektir. Dêrsimde insanlık rencide edildi, Dêrsim de insanlık katledildi. Unutmadık unutulmayacak… Dêrsim wera sono🙏🙏 T.me/havalkordish

آیا تاریخ عدالت دارد ؟

‍ کوردی- فارسی دەربارەی میرات، سیاسەتی ناسنامە، ناسنامەی نەتەوەیی "ماکلین" دەڵێت: میرات دروستکەری ناسنامە و شوناسە. (McLean, 2006) "کاڤۆرا" ئێژێ: میراتی کۆن بەشێکن لە ناسنامەی نەتەوەیی و دەرکەوتن و نیشانەکانی ئایکۆنۆگرافیای نەتەوەن کە هەستی بەردەوامی و سەر بە دانیشتووانێک دەڕەخسێنن. (Kavoura, 2014) "تیۆدۆرا پاپاس" ئاماژە بەوە دەکات کە میرات دەتوانێت ببێتە هۆی پەرەپێدانی ڕێبازێکی بنەمادار بە ناسنامە بۆ بووژانەوەی بەهێزتر لە بەرنامەدانان و بەڕێوەبردنی سیاسەتی ناسنامەدا. (Theodora Pappas, 2020) "سمیت" پێی وایە میرات دەتوانێت دەسەڵاتی زەمەنی و ماددی بە بنیاتنانی ناسنامەکان بدات. (Smith, 2006) بە گوێرەی "ئۆری" و "ماکلین" و "ماکدۆناڵد"، میرات سەلماندوویەتی کە بەهێزە لە دروستکردنی هاودەنگی گرووپیدا بەهۆی دۆخی ناساندن و شوناس بەخشین. (Urry, 1995& McLean, 2006& Mac Donald, 2013) ماکدۆناڵد هەروەها پێی وایە کە میرات بۆ بنیاتنانی شوناس و گرووپ و نەتەوە بەکارهێنراوە چونکە کاریگەری لەسەر شێوازی دەربڕین و هەستکردن هەیە. (Mac Donald, 2013) "زیبێل" دەبێژێ: میرات دەتوانێت وەک ئامرازێک بۆ دڵنیابوون لە خۆ و بیرکردنەوە لە خود و پێداچوونەوە بە خۆدا مامەڵە بکات. (Siebel, 2018) و ماکلین ئاماژە بەوە دەکات کە میرات توانستی بەهێزکردنی هەم ناسنامەی ناوخۆیی و شوناشی شوێن و هەم وابەستەیی نەتەوەیەکی هەیە وەکوو نەتەوەیەکی تایبەت و جیاواز. (McLean, 2006) هەروەها پێی وایە هەستی ماناداریی کە لە ئەنجامی میرات و شوێنەوە دێتە ئاراوە، گرینگییەکی تایبەتی هەیە بۆ نەتەوە لە جیهانی گلۆبالیزەدا. هەروەهاتر ماکلین پێی وایە کە میرات، ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە سڕینەوەی ئەو مانا نەرێنییانەی کە بە ناسنامەی درۆ و ساختە ڕژاون. (McLean, 2006) لە ڕوانگەی ئەوەوە دیاردەی میرات دەتوانێت ببێتە دەرئەنجامێکی ناسنامەی بەهێز بۆ نەتەوە. هەروەها ماکلین ئاماژە بەوە دەکات کە میرات ئاستێکی بەرزتر لە پەیوەندی لە چوار ئاستی "ڕەوایەتیی، "بەردەوامی"، "قووڵی" و "وابەستەیی" ڕەوەند لەگەڵ نەتەوەدا دروست دەکات. ---- دربارە میراث، سیاست هویت، هویت ملی "مک لین" می گوید: میراث، آفرینندە هویت است. (McLean, 2006) . "کاوورا" می گوید: میراث باستانی، بخش هایی از هویت ملی هستند و مظاهر و نشانەهای شمایل انگاری ملت هستند کە حس تداوم و تعلق بە یک جمعیت را ارائە می کنند. (Kavoura, 2014) "تئودورا پاپاس" اشارە می کند کە میراث، می تواند بە توسعە یک رویکرد مبتنی بر هویت برای بازیابی قویتر در برنامەریزی و مدیریت سیاست هویت منجر شود. (Theodora Pappa, 2020) "اسمیت" بر این باور است کە میراث می تواند اقتدار زمانی و مادی بە ساخت هویت ها بدهد. (Smith, 2006) از نگاە "اوری" و "مک لین" و "ماکدونالد"، میراث ثابت کردە است کە در ایجاد همبستگی گروهی بە دلیل وضعیت هویت بخشی، قدرتمند است. (Urry, 1995 & McLean, 2006 & Mac Donald, 2013) همچنین ماکدونالد بر این باور است کە میراث، برای ساختن هویت ها، گروەها و ملت ها استفادە شدە است زیرا بر نحوە بیان و احساس، تاثیر می گذارد. (Mac Donald, 2013) "زیبل" می گوید: میراث می تواند بە عنوان وسیلەای برای اطمینان از خود و تامل در خود عمل کند. (Siebel, 2018) و مک لین اشارە می کند کە میراث، این پتانسیل را دارد کە هم هویت مکانی و هم دلبستگی یک ملت را با منحصر بە فرد کردن و متمایز کردن مردمان آن ملت، تقویت کند. (McLean, 2006) نیز بر این باور است کە حس معنادار کردن حاصل از میراث و مکان، اهمیت ویژەای برای ملت در دنیای جهانی شدە دارد. مک لین همچنین بر این باور است کە میراث، نقش مهمی در پاک کردن معانی نامطلوب آغشتە شدە بە هویت های دروغین و کاذب دارد. (McLean, 2006) از نگاە او پدیدە میراث می تواند بە یک نتیجە هویتی نیرومند برای ملت تبدیل شود. مک لین همچنین بە این نکتە اشارە می کند کە میراث، سطح بالاتری از پیوند در چهار سطح "اعتبار"، "تداوم"، "عمق" و "وابستگی" دیاسپورا با ملت را ایجاد می کند. T.me/havalkordish

‍ ،            ((  خانەوادەیەک لە مێژوودا )) ،شێخ مووساو شێخ عیسای بەرزنجەیی و نەوەکانیان  ......... شۆڕ بونەوە بەڕەچەڵەکی بنەماڵەکەدا  ،،، شێخ بابەعەلی هەمەدانیو نەوەکانی کێ بوو ڕۆڵیان چی بوو ، ئەم کتێبە دوو بەرگی مجلدە شۆڕبونەوەیە بەمێژووی دوو زاناو دانای گەلەکەمان شێخ عیساو شێخ مووسسای بەرزنجی و نەوەکانیانی و چەندین بابەتی مێژووی سیاسی و کۆمەڵایەتی بۆ ئەم بەرهەمە پشت بەستراوەبە ١١٤ سەرچاوەی کوردی و ٣٠ سەرچاوەی عەرەبی و ١٢ سەرچاوەی فارسی و دەیان دەسنوس و بەڵگەو وێنەی مێژووی تیا تۆمار کراوە ،،،، ( ٧٠٠ لاپەڕەیە ) ،   کتێبی دووەم :  بەشی یەکەم  ،  شێخ ڕەزای شێخ محەمەدی باڵدرێژ کوڕی شێخ ڕەزای دێلێژە و نەوەکانی  .......... ، شێخ عەبدوڵڵاو نەوەکانی ، بەشی دووەم ، گوندی سۆڵە لەمێژوودا   سۆڵەو شوێنەوارە مێژوویەکانی ،،،، سۆڵەو مێژووی نیشتمان پەروەری ،،،، شۆڕشی کوردستان وشێخ مەحمودی نەمرو خەڵکی سۆڵە ،،،شۆڕشی ١٤ ی تەموزی ساڵی ١٩٥٨ و خەڵکی سۆڵە ،،، شۆڕشی ئەیلول ،،، شۆڕشی نوێ و سۆڵە ،،،،بنەماڵەی شێخ محەمەدی شێخ سەعیدو خەباتی سیاسی ژنان ،،،، ژنە ناودارەکانی ناوچەکەو شۆڕشی نوێ      ،،،،،،، T.me/havalkordish