جامعه شناسی در یک نگاه

👥 مراسم رونمایی کتاب: ✅ " الفبای زندگی؛ خواندن و نوشتن به‌مثابه زیستن" 🔻با حضور: دکتر نعمت‌الله فاضلی (نویسنده کتاب) و دکتر مقصود فراستخواه (سخنران ویژه) ✅ زمان: پنجشنبه سوم خرداد ۱۴۰۳، ساعت ۵ تا ۷ عصر ✅مکان: خیابان وصال شیرازی، بین خیابان ایتالیا و بلوار کشاورز، کوچه دکتر شیرین بیانی، موزه تصاویر معاصر (کافه تاریخ) 👥حضور برای علاقمندان آزاد است. https://t.me/hamrokhpub

📝 کتاب با ما چه می کند؟ 🔻نعمت الله فاضلی، ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ ✅ دوستم دکتر رضا صادقی نژاد که کتابخوان و کتابدوستی حرفه ای است دعوت کردند در شرکت لبنیاتی چوپان درباره کتاب برای همکارانشان سخنرانی کنم. پذیرفتم و گفتم موضوع سخنرانی ایم اینست که "کتاب با ما چه می کند؟" 🔻گفتم در کتابم "الفبای زندگی؛ خواندن و نوشتن به مثابه زیستن"(۱۴۰۳) یکی از مساله هایی که کاویده ایم همین پرسش است. معتقدم تجربه های خواندن و خوانندگان از گمشده های زمانه ماست. 🔻گفتم می خواهم در این سخنرانی ام از گمشده هایی صحبت کنم که نه تنها گمشده اند بل گمشدگی شان هم فراموش شده است. ✅ می دانیم که گمشده ها زیادند و برخی شان خوشبخت اند، چه، لااقل فراموش نشده و نمی شوند و ما در پی شان هستیم. مثل چی؟ مثل شادی. یا حتی پول! یا حتی اشیا گمشده مان. یا عشق و محبت! 🔻اما گمشده هایی هم هستند که کسی در پی شان نیست. مثل چی؟ مثل خواننده های کتاب ها و تجربه های خواندن آنها. 🔻می دانیم و بدیهی است که نویسندگان برای خوانندگان می نویسند و بدبخت نویسنده ای که خواننده ندارد. و می دانیم که رولان بارت از "مرگ مولف" نوشت. بارت گفت معنای واقعی متن چیزی نیست که مولف منظور دارد بل همانی است که در خوانش و ذهن خواننده شکل می گیرد. ✅ هوارد بکر، جامعه شناس کلاسیک در اثر ماندگارش "جهان های هنر" نشان داد نویسنده و هنرمند تنها حلقه ای از زنجیره سازنده آثار و هنرها هستند و چاپخانه ها، ناشران، کتابفروش ها، ویراستاران، مطبوعات، رسانه ها، منتقدان، و خوانندگان و مخاطبان حلقه های دیگر زنجیره آفرینش های هنری و ادبی و فکری را تشکیل می دهند. 🔻نمی خواهم وارد بحث های نظری شوم و مثلا نظریه دریافت یا نظریه های جامعه شناختی هنر و معرفت را پیش بکشم. همین قدر کفایت می کند که بدانیم و اذعان کنیم که خوانندگان کتاب ها نقش و سهم مهمی در دنیای هنر، کتاب و فکر دارند. 🔻اما با وجود این، در بحث کتاب و گفت و شنودهای جمعی درباره کتاب معمولا نویسنده ها و خالقان کتاب عموما به چشم می آیند. در مرتبه بعد هم ناشران و کمی هم کتابفروشان. جای خوانندگان و تجربه های خواندن آنها در گفتمان عمومی کتاب خالی است. ✅ بگذارید روشن تر و انضمامی تر بگویم. تاکنون نشنیده ایم که کسی یا کسانی در مقام "خواننده بزرگ " صاحب شهرت و منزلتی باشد. شما اطلاعی دارید؟ در حالی که نویسنده بودن فی نفسه مقام و منزلتی دارد. چرا خواننده بودن منزلت ندارد؟ 🔻خواننده ها را گویی به مصرف کننده کتاب تقلیل داده ایم. در حالی که خواننده مصرف کننده نیست و عمل خواندن کنش خلاقه و مولد است و سهم مهمی در فرهنگ و دنیای کتاب دارد. 🔻تجربه های خوانندگان بر خلاف تجربه های نویسندگان ناشناخته مانده است. خوانتدگان از خواندن کتاب ها تجربه های سازنده و گاه شگفت انگیزی دارند. ✅ احمد اخوت در تازه ترین کتابش "خود نوشتن"(۱۴۰۳)   می نویسد پرستاری توانست بخاطر خواندن کتاب های آگاتا کریسی کسی را که سم خورده بود نجات دهد. 🔻جان کاک هم در کتاب "جان های بیمار، ذهن های سر حال"(۱۴۰۱) که درباره زندگی ویلیام جیمز است می نویسد جیمز در جوانی قصد خودکشی داشت، اما با خواندن کتاب " جستارهای انتقادی عمومی" شارل رنوویه، فیلسوف فرانسوی، از خودکشی منصرف شد. ✅ میلیون ها مورد از این تجربه ها هست. اما این تجربه ها ناشناخته و ناگفته مانده اند. کتاب ها نقش مهمی در توسعه اجتماعی و توسعه فردی ما داشته و دارند. اما این نقش اغلب به صورت کلی و نظری بیان می شود و تجربه های خواندن و خوانندگان پنهان مانده و می مانند. 🔻نمی خواهم بگویم تاثیرات خواندن همیشه و برای همه نجاتبخش بوده است. برخی هم با خواندن کتابی به بیراهه کشیده شده اند. اما هم تجربه نجات یافتگان هم بیراهه رفتگان بندرت گفته و شنیده می شود. 🔻پیامد این گمشدگی و پنهان بودگی، "شوق خواندن " را می کاهد و چه بسا کاسته باشد. کامیابی های ریز و درشت کتاب خوان ها که حاصل خواندن است، انگیزه بخش و شوق آفرین است. 🔻حال که شبکه های اجتماعی امکان بیان هر چیزی را فراهم ساخته، می شود فضاهایی هم برای تجربه های خوانندگان ایجاد کرد. ما نیاز داریم که بدانیم کتاب با ما چه می کند؟ ✅ دقت کنید منظورم این نیست که سهم کتاب در تکوین و توسعه فرهنگ و تمدن ناگفته و ناشنیده مانده است. خیر. ده ها کتاب ارزشمند در این زمینه هست.  منظورم تجربه های خوانندگان است. خوانندگان هم مثل نویسندگان کار ارزشمند و سازنده ای انجام می دهند. تجربه های خواندن هم مثل تجربه های نوشتن سختی ها و زیبایی هایی دارند. 🔻به خبرنگار خبرگزاری کتاب پیشنهاد دادم فقط با نویسندگان درباره کتاب های شان صحبت نکنید. سراغ خوانندگان بروید و از آنها بخواهید تجربه های خواندن های شان را روایت کنند.

📚معرفی کتاب: 🔶 65) نوروزنوشت؛ نگاهی اندیشه‌ورزانه به نوروز امروز 🔻نوشته دکتر نعمت الله فاضلی 🔹 انتشارات همرخ، اسفند 1402 ✅ نوروزنوشت، یادداشت‌های نوروزی دکتر نعمت‌الله فاضلی، انسان‌شناس و جامعه‌شناس ایرانی است. این جستارهای کوتاه و جذاب، روایتی اندیشه‌ورزانه از نوروز در ایران معاصر هستند و نوروزی را روایت می‌کنند که عمیقا با مفاهیم فردی و اجتماعی همچون آزادی، برابری، زیبایی، توسعه، فرهنگ و حوزه عمومی گره خورده‌اند. دکتر فاضلی در این کتاب، به نوروز از زاویه‌ی کاملا بدیعی نگاه کرده است و جنبه‌های مختلف آن را از نقطه نظر مطالعات فرهنگی آشکار کرده است. نویسنده در این کتاب به بدن‌مندی، زیبایی‌شناسی، آگاهی‌بخشی، پویایی، و … نوروز پرداخته و نسبت این جشن ملی را نه تنها با فرهنگ و تاریخ ایران، بلکه با جامعه امروز و فردا نیز بحث کرده است. ✅ سفارش با تخفیف ویژه: 📞 09103303882 🛒 https://hamrokh.com/kala/nowruz-nevesht/

👥سخنرانی دکتر نعمت الله فاضلی در همایش 🔶 سالروز پایان سرایش شاهنامه🔶 ✅ زمان: جمعه، 18 اسفند 1402، ساعت 10 ✅ مکان:مشهد، سالن همایش آرشیو مصلی نژاد @kheradsarayeferdowsi

👥سخنرانی دکتر نعمت الله فاضلی در نشست 🔶 نوروز به مثابه کتاب🔶 ✅ زمان: سه شنبه، 15 اسفند 1402، ساعت 10:30 ✅ مکان: بوستان قیطریه، فرهنگسرای ملل، تالار فرهنگ، کانون فرهنگ و زندگی.

👥 سخنرانی دکتر نعمت الله فاضلی با عنوان 🔻کتاب چگونه و‌ چرا فرهنگ را می سازد؟ ✅ زمان: سه شنبه، ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ ؛ ساعت ۱۰:۳۰ صبح ✅ مکان: بوستان قیطریه، فرهنگسرای ملل، تالار فرهنگ، کانون فرهنگ و زندگی. 🔻ورود برای همه ی علاقمندان آزاد و رایگان است.

📝شاعران انسان شناس 🔻نعمت الله فاضلی، ۲۴ دی ۱۴۰۲ ✅ در کتاب "اندیشیدن با هنر" فصلی را به فقر زیبایی شناختی علوم اجتماعی در ایران اختصاص داده ام و از شکاف عمیق علوم اجتماعی ایرانی و زیبایی شناسی صحبت کرده ام. 🔻 کتاب "زبان، فرهنگ و جامعه" نوشته کریستین جوردن و کوین تیوت را که نشر فرهامه تازه روانه بازار کرده خواندم. فصل "ارتقای شعرشناسی قومی: مکتب دقیق انسان شناسی" اش را خواندم. متحیر و در عین خوشحال شدم.  🔻در این فصل " تلاقی شعر و انسان شناسی" را نشان می دهد. پاول فریدریش مولف این فصل است. می نویسد از دهه ۱۹۵۰ شعرشناسی قومی اهمیت چشمگیری در انسان شناسی پیدا کرد و به تدریج گسترش یافت تا امروز. 🔻نکته جالب فهرست طولانی انسان شناسان شاعر در حوزه انسان شناسی زبان شناختی است. ادوارد ساپیر، گری اسنایدر، استنلی دایموند، دل هایمز، دنیس تدلاک، ناتانیل تاون، اوانس پریچارد، کارل کروبر، برایان سوان و کلاید کلاکهون، چهره های برجسته انساشناسی، شاعر بودند. 🔻و شگفت تر انجمن انسان شناسی آمریکاست که "در سال ۱۹۸۳ در نشست سالانه اش انبوهی از خوانش ها، مرورها، مقالات ژورنالی، همایش ها و مجموعه ها" را به انسان شاسان شاعر اختصاص می دهد. 🔻پاول فریدریش گزارش خواندنی از جایگاه و اهمیت شعر در انسان شناسی زبان شناختی می دهد که چگونه انسان شناسان و شاعران با هم در شناخت فرهنگ همکاری می کنند. 🔻 اگر شاعران انسان شناس و انسان شناسان شاعر در شاخه های دیگر انسان شناسی‌ را هم احصا کنیم فهرست بلندبالایی می شود و تصویر تازه ای از اهمیت و موقعیت شعر و شاعری در شناخت فرهنگ و علم انسان شناسی شکل می گیرد. ✅ در ایران هم انسان شناسان بزرگ مثل مرتضی فرهادی، سید مهدی ثریا، اصغر عسگری خانقاه و محمود روح الامینی شاعر هستند. 🔻پیوند زیبایی شناسی و انسان شناسی بسیار عمیق و محکم است. در همه علوم اجتماعی، دانشمندان کامیاب و برجسته نویسنده یا شاعرند. ✅ پیوند علوم اجتماعی با هنر را رابرت نیزلت نیز در کتاب "جامعه شناسی به مثابه فرم هنری" نشان می دهد. 🔻امیدوارم با نشر و ترجمه کتاب هایی از این نوع کم کم فقر زیبایی شناختی علوم اجتماعی جبران شود و محققان این علوم در ایران آگاه شوند و خلاقیت های هنری و ادبی شان را با علم ادغام کنند و راه و روش تازه ای در کارهای شان پیش بگیرند.

👥 نشست نقد و بررسی کتاب 🔶 اندیشیدن با هنر🔶 ✅ زمان: دوشنبه، 25 دی 1402، ساعت 17 ✅ مکان: خیابان شهید مطهری، نرسیده به مفتح، پلاک 240، طبقه پنجم ، واحد 22

👥 سخنرانی دکتر نعمت الله فاضلی در نشست مجازی 🔻رونمایی و نقد و برسی کتاب: «ساختن؛ انسان شناسی، باستان شناسی، هنر و معماری» ✅ زمان: چهارشنبه، 6 دی 1402، ساعت 17 صبح ✅ لینک ورود به جلسه: https://www.skyroom.online/ch/farhameh/farhameh

👥 سخنرانی دکتر نعمت الله فاضلی با موضوع 🔻زیستن در دنیای کتاب ✅ زمان: سه شنبه، 21 آذر 1402- ساعت 10:30 ✅ مکان: بوستان قیطریه، فرهنگسرای ملل، تالار فرهنگ، کانون فرهنگ و زندگی