على عبدالعلى زاده

پند های کرونا: کرونا پدیده ای که جهان را غافلگیر کرد و همه را ترساند. این پدیده هم مانند دیگر رویدادهای پیش بینی نشده سنجه ای شد تا دولت ها و مردم هر کشور ارزیابی شوند. در ایران نیز کرونا با زیان های جانی و مالی گسترده در پهنه سرزمین، ارزیابی های مهمی کرده که باید برای برنامه های آینده کشور به دقت بررسی و برای تغییرات ساختاری و ذهنی و رفتاری دولت مردان و مردم در راستای بهبود اداره کشور برنامه ریزی کرد. من چند نکته از این ها را می نویسم تا آغازی باشد که دیگران هم به آن پرداخته و بخشی از زیان های کرونا را با بهبود آینده مردم و کشور جبران کنیم: ۱- دسته بندی ده طبقه ای مردم کار بسیار مهمی است که نداشتن آن باعث شد در دولت احمدی نژاد یارانه به همه طبقات دهگانه پرداخت و مورد انتقاد همه کارشناسان اقتصادی و اجتماعی قرار گرفت. در آغاز دولت روحانی بیشتر مردم و بویژه اصلاح طلبان می خواستند دولت زود این طبقه بندی را با شناسایی توان مالی مردم انجام و دست کم با قطع ‌یارانه‌ پنج دهک بالا هم عدالت را اجرا و هم بار یارانه را کم‌ کند. اما دولت کاری نکرد. با آمدن کرونا و تعطیلی بنگاه های اقتصادی و کارهای روزمره، جامعه با انبوهی از نان آوران‌ خانه نشین با دست های خالی روبرو شد. دولت که آهی در بساط ندارد با دولت های پولدار دور و نزدیک مقایسه شد. نیکو کاران هم چون به نهادهای امدادی مانند بهزیستی و هلال احمر و کمیته امداد اعتماد ندارند و حکومت اجازه رشد سمن های ( سازمان مردم نهاد) را نداده است نتوانستند کمک های خداپسندانه را به نیازمندان برسانند. کمک بیش از پنج میلیارد ریالی به پیرمردی را که با پخش یک گزارش در فضای مجازی رویداد می‌توان نشانه آمادگی مردم برای کمک به هموطنان صدمه دیده از کرونا دانست. چون طبقه بندی دهگانه مردم، و نهادهای نیکوکاری مردمی را نداشتیم دولت و مردم توانمند و نیکوکار نتوانستند کمک‌های خود را به هدف برسانند و خانوارهای زیادی در زیر فشار کرونا خرد شدند. نتیجه : هر چه زودتر : الف - مردم در ده طبقه توان مالی شناسایی و دسته بندی شوند. ب - نیکوکاران و نیک نامان جامعه مانند چهره های فرهنگی و هنری و ورزشی برای راه اندازی نهادهای نیکوکاری ( سمن ) تشویق و با گسترش این نهادها در همه شهرها کار پشتیبانی مالی و فرهنگی سه دهم پائین جامعه به آن ها سپرده شود. ج - با گسترش سمن های نیکوکاری در سال های آینده می‌توان کمیته امداد و سازمان بهزیستی را بسته و نهادی را در هلال احمر مامور ساماندهی و نظارت بر ارتباط سمن ها و سه دهک پایین جامعه کرد. سپردن کار کمک به محرومان به نیکوکاران بهتر از سپردن این کار به کارمندان حقوق بگیر است. با این کار دولت کوچکتر و مردم در اداره کشور سهم بیشتری می یابند.

به نام خدا تحريم پلى به سوى توسعه بردن تحريم به سوى جنگ چند نكته مهم دارد: ١- خلاف نظر رهبرى و خواست ملت است. ٢- ايده آل ترامپ است كه ما تحريم را بسوى جنگ ببريم و او با يك اجماع جهانى ما را تنها به دام انداخته و جنگ گسترده اى را آغاز كند. ٣- خسارت هاى جنگ براى ايران بسيار زياد و تلخ تَر از ٨ سال جنگ تحميلى صدام خواهد بود. ٤- مظلوم بودن ملت ايران در برابر خودسرى و طغيان ترامپ عليه همه مقررات و نهادهاى جهانى، حذف ، و جنگ طلبى ايران در حافظه تاريخى جايگزين مظلوميت ايران و دفاع ترامپ از جهان در برابر ايران جنگ طلب خواهد شد. ⁃ چاره تحريم جنگ نيست. ما جنگ طلب نيستيم و با تجربه جنگ ٨ ساله ظالمانه صدام هيچ تمايلى به جنگ نداريم. اما با نيروى دفاعى قدرتمندى كه داريم در برابر هر تجاوز نظامى، يكپارچه مقاومت ميكنيم. ما به تصميم هاى بين المللى احترام ميگذاريم. ترامپ عهد شكن و جنگ طلب است و گزينه جنگ را روى ميز و ناوهاى جنگى را پشت مرزهاى ما دارد. ⁃ اينها را بايد با صداى بلند به گوش جهان و تاريخ برسانيم. ⁃ ٥ - راهكار << نه تحريم و نه جنگ >> اين است كه ما در حال تحريم به سوى توسعه برويم به بركت ١٦ سال كار صادقانه دولت هاى هاشمى و خاتمى زير ساخت هاى توسعه در كشور فراهم شده و ميتوان با مديريت و برنامه استوار بر توانمندى هاى كشور بر بيكارى و فقر غلبه كرد و برنامه رهائى كشور از درآمدهاى نفتى را محقق ساخت. ⁃ ٦ - تحريم راه حل اقتصادى - اجتماعى دارد و به جاى نرمش در برابر زورگويان خارجى بهتر است در برابر مردم خوب ايران نرمش خاضعانه كرد و با همبستگى و افزايش سرمايه اجتماعى مشكلات را رفع كرد.

چند نکته مهم : ۱- ترامپ و یارانش می دانند که با تحریم مردم ایران به زحمت می افتند اما حکومت عوض نمی شود. ۲- اگر مدیران ایران بتوانند بر تحریم پیروز شوند دیگر اعتبار و ابهتی برای آمریکا در منطقه و جهان باقی نمی ماند. ۳- رهبران ایران باید تجربه دفاع مقدس را سرلوحه کار قرار دهند و در برابر تحریم به فکر فرار نباشند یا مانند آقای بنی صدر طرحی مانند دادن زمین و گرفتن زمان نداشته باشند بلکه باید در مقابل تحریم بایستند و تحریم را شکست بدهند و آن را به راهی به سوی توسعه تبدیل کنند. در این صورت با اداره کشور بدون نفت و حتی بدون ارز و با توکل به خدا و همراهی مردم دشمن را ناکام خواهند کرد و از این پس هیچ رهبر دیگری فکر تحریم ایران را به خود راه نخواهد داد. ۴- رهبران ایران باید به جای چه کنم چه کنم نداشتن درآمد نفتی باید ببینند کشورهای دیگر بدون نفت و معدن چگونه کشورشان را اداره و توسعه داده اند؟ ۵- مردم ایران در جنگ نشان دادند که جان خود و فرزندانشان را میدهند تا از کشور و انقلاب دفاع کنند و در دیماه ۹۶ هم نشان دادند که پای وفاداری به انقلاب ایستاده اند. حال جای شگفتی و تاسف است که چرا رهبران با مردم به این خوبی گفتگو نمی گنند و هیچ راهی برای حرکت و افتخار آفرینی در شکست دوباره آمریکا نشان نمی دهند؟ ۶- بی گمان باید ترامپ به فکر جنگ باشد زیرا با طولانی شدن تحریم اعتبار آمریکا زیر سوال می رود و سران ایران راه مبارزه با تحریم را پیدا میکنند بنا براین باید با تبدیل تحریم به جنگ و آن هم جنگی با تایید جهان یا اکثریت کشورها صحنه بازی را عوض کند و خود را از بن بست تحریم نجات دهد.روشن است بستن تنگه هرمز ایجاد بحران جهانی سوخت خواهد شد و با تبلیغات رسانه ای صهیونیزم افکار جهانی علیه ایران خواهد شد و اجماع جهانی برای باز کردن تنگه شکل خواهد گرفت و آمریکا به قهرمان نجات جهان تبدیل می شود. پس باید از فکر بستن تنگه بیرون آمده و به فکر بسیج امکانات کشور برای رونق اقتصادی و کارآفرینی باشیم هر چند از مدیرانی که با درآمد نفتی و یا با استقراض از بانک مرکزی مدیر میشوند چندان .....

سلام این روزها که حلقه تحریم تنگ تر می شود مردم نگران آن هستند که سرانجام این راه به کجا می رسد؟ آیا جنگ می شود؟ پاره ای حرف ها هم گزینه جنگ را پر رنگ نشان میدهند. تحریم یک جنگ سیاسی - اقتصادی است و راه مبارزه با آن برنامه ای سیاسی اقتصادی است نه جنگ نظامی. از روز نخست تحریم روشن بود که تحریم اقتصادی نمی تواند یک ملت یک پارچه را از پا درآورد هر چند سختی و دشواری های سنگینی را خواهد داشت و اگر رهبران جامعه برنامه ریزی مناسبی داشته باشند از شدت تحریم کاسته خواهد شد. با بررسی انگیزه های تحریم کننده و پیشینه رفتاری او ( آمریکا ) با جمهوری اسلامی راه پاسخ گویی به تحریم روشنتر می شود.آمریکا در جنگ تحمیلی ۸ ساله می خواست انقلاب اسلامی را شکست داده و حکومت ایران را تغییر دهد اما پاسخ امام و مردم ایران به جنگ ( پایداری و مقاومت تا پیروزی و نابودی صدام ) درس عبرتی شد که هیچ جنگ طلبی جرات حمله و جنگ نظامی با ایران را نداشته باشد. اینک ترامپ آشکارا میگوید که می خواهد رویای شکست خورده جنگ ۸ ساله را تکرار کند و جمهوری اسلامی را نابود کند.

روشن است که حکومت و مردم در توسعه نقش اصلی دارند و بسته به شرایط هر کشوری این نقش ها بویژه نقش پیشتازی در توسعه روی دوش حکومت یا مردم است. پر رنگی نقش هر یک بستگی به میزان آگاهی آنان از توسعه دارد. در ایران پیش از انقلاب شاه شعار توسعه میداد و در عمل با صنعت مونتاژ و ایجاد یک پایتخت بزرگ و چند قطب مونتاژ پیگیری می کرد و هیچ جای پایی در این مهم برای مردم نعریف نکرد. امروزه حکومت دارای دو گروه توسعه خواه و بی اعتماد به توسعه می باشد که هیچ یک شناحت درستی از توسعه نداشته و با گفتگو با مریدان هر دو گروه روشن میشود قصه پیل اندر خانه تاریک است و برای همین با اینکه صدها میلیارد دلار در طول شش برنامه توسعه هزینه شده رنگی از توسعه به چشم نمی آید . گه گاه سوسو هایی از توسعه دیده میشود اما چون فهم مشترکی از توسعه نداریم پس از مدت کوتاهی آن سوسو ها رنگ می بازند. و شوربختانه برنامه های توسعه حود نمایش آشکاری از پیل در خانه تاریک است و طرح های درون برنامه ها و روش های اجرای برنامه فرسنگ ها از مسیر توسعه دور هستند. در این میان مردم نیز توسعه را نمی شناسند و نمی دانند چه دردی از دردهای آنان را درمان خواهد کرد و آنان که اندک هستند ولی خواهان توسعه هستند آن را از دولت و حکومتی می خواهند که زمان و ثروت ملی را ازدست داده و توسعه را نیافته !!!! در چنین شرایطی روشنفکران و توسعه شناسان باید راه روشنگری و شناساندن توسعه را به مردم و حکومت در پیش گیرند و با آگاهی مردم توسعه را به خواست ملی تبدیل کنند و حکومت در چنین شرایطی در پی مردم بسوی توسعه کشیده خواهد شد. پس مشکل اصلی این است که توسعه خواهان و توسعه شناسان اندکی هم که داریم مردم را کنار گذاشته و از هر رسانه و بلندگویی توسعه را از حکومت می خواهند. ادامه روش موجود دستاورد نیکویی نخواهد داشت و ما این را از سال ۱۳۲۷ ( آغاز تهیه و اجرای نخستین برنامه توسعه ) تا کنون دیده ایم.بیایید چگونگی حضور مردم در فرایند توسعه را به گفتمان جدی فضای مجازی و رسانه ای کشور تبدیل و راه نوینی در اداره کشور با محوریت مردم باز کنیم.

سلام به دعوت خانه توسعه آذربایجان موفق شدم در تبریز با عنوان < فرهنگ توسعه > سخنانی را تقدیم دوستان کنم پس از آن دوستانی پرسیده اند که توسعه چگونه آغاز میشود آیا حکومت ها توسعه را آغاز کرده و پیش می برند یا مردم نقشی در راه توسعه دارند؟ این نقش چگونه است و کی آغاز میشود؟

به نام خدا يكى از پيامدهاى بد تحريم، دست روى دست گذاشتن مديران كشور و چشم براه آينده بودن است كه كى تحريم به پايان مى رسد و مى توانيم نفت فروخته و كالا وارد كنيم؟ براى همين هم ميگويند كه وضع نگران كننده نيست وهمه نيازها فراهم گشته و درانبارها هستند يا آنقدر ارز داريم كه ميتوانيم دوباره دلار را به سه هزار تومان برگردانيم تا زمان بگذرد و تحريم پايان يابد!! مگر بازى ورزشى است كه هنگام پايان آن روشن و نزديك باشد؟ چرا نمى گويند و نمى خواهند از تحريم پلى به سوى توسعه بسازند؟ اگر چنين انديشه اى را به برنامه و حركت تبديل كنيم آنگاه تحريم نعمتى براى ايران و شكستى براى ترامپ خواهد شد. اگر بنا باشد تحريم ده سالى به درازا بكشد چه خواهيم كرد؟ بى گمان آمريكا نميگذارد تحريم به درازا بكشد چون نگران است ما از خواب بيدار شده و از تحريم راهى به سوى توسعه باز كنيم ، از اين روى تحريم را طولانى نميكند تا پس از يكى دو سال دوباره ما را تحريم كند ، درست مانند سر اسيرى را زير آب كردن و پيش از خفگى براى نفسى بيرون آوردن، با اين بازى ما زيان بزرگى كه ميكنيم از دست دادن توسعه است و اين همان چيزى است كه دشمن مى خواهد، حكومت و مردمى گيج كه نميدانند كى سر از آب بيرون ميايد تا نفسى تازه كنند اين زندگى نيست و زنده مانى است كه ...... حكومت با همه اركانش بايد به فكر توسعه بدون ارز باشد. آنقدر امكانات و دانش در كشور داريم كه ميتوان چرخ سازندگى و توسعه را حركت داد. در اين باره به يارى خدا بيشتر خواهم نوشت.

سلام، چند روز است كه فكر ميكنم دولت روحانى با كارنامه منفى ٦ ساله در دو سال باقيمانده چگونه ميتواند با كارهاى كم هزينه نمره هاى خوب بگيرد و با بهبود كارنامه ٨ سال را پايان بدهد؟ به نظرم دو كار مهم و كم هزينه وجود دارد كه دو سال براى انجام آن زمان كمى نيست. ١- بازسازى نظام بانكى كشور و رساندن نرخ بهره به زير ٦٪؜ اين كار نيازمند پژوهش است و بايد با بررسى پيشينه چند كشور كه اين كار را در گذشته انجام داده اند روشى براى ايران بومى سازى و اجرا شود. اما چند شرط لازم است: الف- در تيم پژوهش نبايد از كارشناسان محترم بانك مركزى يا بانك ها استفاده كرد زيرا اين ها با همين روش بد كه ايران را فداى بانك ها ميكنند خو گرفته و اين ها هستند كه كشور را به اينجا رسانده و آن را ادامه ميدهند پيشنهاد من تشكيل كارگروه پژوهش با دانشجويان دكترا و ارشد اقتصاد و علوم بانكى و IT است. جوانان به وضع موجود نه بدهكارند و نه وابسته. بلكه انتقاد دارند و آن را نمى پذيرند و آماده نو آورى هستند. ب- اصل بايد نجات ايران از اختاپوس بهره و تنزيل باشد، نظام بانكى موجود با بهره بالاى ٢٥٪؜ از يك سو واحدهاى توليدى را نابود و از سوى ديگر با خلق پول از ريشه هاى اصلى تورم و تضعيف ارزش پول ملى هستند ، بنا بر اين بايد پذيرفت در انقلاب بانكى كشور بايد بانك هاى پوشالى و بى اعتبار وابسته به نهادهاى قدرت و... حذف و شفاف و قانونى رفتار كردن أساس ادامه كار بانك ها باشد إعلام ورشكستگى چند بانك براى ايران خطرى ندارد ولى ورشكستگى ايرن براى همه زيانبار و تلخ است. ٢- دومين كار مهم اصلاح نظام مالياتى كشور است. ماليات بايد حامى توليد داخلى و اصلاح اقتصاد كشور باشد. امروزه ماليات به سيستم فساد گرفتار شده و فساد سيستمى را در كشور گسترش ميدهد. در كارگروه پژوهش بايد از دانشجويان ارشد و دكترا بهره برد و از اميد بستن به كسانى كه با فرايند موجود كار كرده اند دورى كرد. در فرايند جديد بايد IT چنان بكار گرفته شود كه نيازى به مميز و مراجعه ماليات دهنده به اداره ها نباشد. ( آنچه در كشورهاى ديگر شده). اگر چنين شود دولت روحانى ميتواند به كارنامه دو سال آخر ببالد. انشاالله