فلسفه اخلاق

شاید الان حس دویدن نداشته باشید، ولی اگر کفش‌های ورزشی‌تان را بپوشید و بطری آبتان را پر کنید، شاید پشت‌بند همین فعالیتِ کوچک، در خانه را باز کنید و ناگهان برای دویدن بیرون بروید. قدرت شروع ناقص جیمز کلییر ❤️☘ @filsofak

افسردگی در اعتیاد به کار آلبرکامو می‌گوید: «بزرگ‌ترین خطای انسان در این است که فکر می‌کند آمده است روی زمین تا کاری انجام دهد.»؛ خودت را هنگام انجام کار ببین که چگونه با کار کردن به‌خودت آسیب می‌زنی اما محصولی که به‌دست می‌آوری باعث می‌شود آسیبی که به خودت زده‌ای را فراموش کنی، گاهی آنقدر کار می‌کنی که اصطلاحا «Workaholic» می‌شوی یعنی معتاد به کار؛ اعتیاد به کار می‌تواند شکلی از افسردگی باشد، چون به هرحال تو با فرار کردن از خودت تمایل داری که زمان را از دست بدهی؛ . درنظر داشته باش که «Workaholic» به معنای انجام کار سخت نیست، بلکه به معنای مشغول بودن بیش از اندازه است، یعنی با وجود اینکه بیش از ۸ ساعت در طول شبانه روز کار کرده‌ای بازهم به دلیل فشارهای درونی تمایل به انجام کار داری و آنقدر زمان خود را صرف انجام کار می‌کنی که در نهایت از پارتنر، خانواده و دوستانت غافل می‌شوی، پزشک یا پرستار یا کارمندی که در طول شبانه روز بیش از ۸ ساعت کار می‌کند، ورزشکار، هنرمند یا هر انسانی که با وجود شرایط مالی مساعد در طول هفته بیش از ۴۰ ساعت کار می‌کند از خودش و افراد نزدیکش غفلت می‌کند. . یا کارگری که به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی مجبور به انجام کار بیش از اندازه است همگی نمونه‌هایی از اعتیاد به کار است. سورن کیرکگور می‌پرسد: «آیا ما شبیه کسی نیستیم که گیج و دستپاچه دستگیره‌ی در را نجات داده‌ایم، در حالی که خانه‌مان طعمه‌ی آتش شده است؟» به راستی ما چه چیزی را از آتشِ عظیمِ زندگی نجات خواهیم داد؟ آیا جز برای دیدن ماه و ستارگان و خورشید و دریاها و در آغوش گرفتن و بوسیدن و بوسیده شدن آمده‌ایم؟ ما اسیر شتاب و سرعت در زندگی شده‌ایم تا دستگیره‌ی در را از آتش عظیم زندگی نجات دهیم اما «از رنجی که می‌کشیم پیداست به آن چه می‌بایست، عمل نکرده‌ایم ✍🏽 عباس_ناظری ❤️☘ @filsofak

نقد و رونمایی از رمان "پرتگاه" اثر سیدمحمدعلی موسوی منتقدان: دکتر مصطفی سلیمانی ریحانه بیانی سعادت سادات جوهری 🔸از شبکه خبر: https://telewebion.com/episode/0xd12b5bf ❤️☘ @filsofak

از کجا بفهمیم که داریم چه چیز را می‌پرستیم و چه چیز را نمی‌پرستیم؟ ➕ ما از کجا بفهمیم که داریم چه چیز را می‌پرستیم و چه چیز را نمی‌پرستیم؟ در این باب دو تحلیل وجود دارد و هر دو تحلیل مورد تاکید روان‌شناسان دین بوده است؛ اگر بخواهیم ببینیم در زندگی در حال پرستش چه امری هستیم، دو تحلیل وجود دارد و با هر کدام از آنها که راه برویم، به بیراهه نرفته‌ایم: ➕ تحلیل اول این است که آن چیزی که حاضریم همه چیز را فدای او کنیم، اما حاضر نیستیم آن را فدای چیزی کنیم، آن بت ما و خدای ما می‌باشد، هر چه که باشد. یکی از شعرای عرب در قرن سوم هجری می‌گوید که روزگاری یک کِشتی‌ای در حال حرکت در دریا بود، ناگهان دریا متلاطم شد و امواج بلندی برخاست که این امواج و طوفان جان آنان را در معرض خطر و هلاک قرار داد، دیدند هیچ چاره‌ای جز این نیست که کِشتی را سبک کنند، آن وقت به ساکنان کِشتی گفتند که هر چه را می‌توانید به دریا بریزید، مردم ابتدا چیزهایی را که کمتر دوست می‌داشتند به دریا ریختند، گفتند سودی نبخشید، باز هم باید کِشتی سبک‌تر شود، باز آمدند یک چیزهای دیگری را به آب ریختند، و همین طور ادامه یافت، می‌گوید ببینید وضع به کجا رسید که عالِمی کتابهای خود را هم به آب ریخت! این معنایش این است که برای او کتاب‌ها از همه چیز ارزشمندتر بوده است، چرا که آخرین چیزی که به آب انداخت کتاب‌هایش بود. ➕ حال اگر قرار باشد ما روزی چیزها و تعلقات خویش را از خودمان دفع کنیم و آنها را دور بریزیم، درواقع از چه چیزی نمی‌توانیم قطع تعلق کنیم و می‌گوییم نخیر، به هر نحوی که هست باید این را نگه داریم؟ همان چیز خدای ما است. از این لحاظ فراوانند انسان‌هایی که خدایشان، خدای دین و مذهب نیست. چیز دیگری است که همه چیزشان را فدای آن می‌کنند. نه آن خدای دین و مذهب که در آیین خودشان - حال هر آیینی که باشد - وجود دارد؛ پس یک روش این شد که حاضر هستیم چه چیزی را دور بریزیم و چه چیزی را به هیچ قیمتی دور نمی‌ریزیم. ➕ تحلیل دوم: اما یک روش دوم هم وجود دارد و آن اینکه به چه چیزی بدون پرسش تسلیم هستیم؟ در واقع تسلیم چه چیزی هستید بدون آنکه درباب آن کندوکاو کنید؟ آن چیز خدای شما است. می‌شود کسی در باب شخصیت‌ها اینگونه باشد، مثلا کسی در باب روحانیون اینگونه باشد. قرآن می‌گوید که یهود و نصاری اینگونه بودند «اتخذوا احبارهم و رهبانهم ارباباً من دون الله و المسیح ابن مریم و ما امروا الا لیعبدوا الها واحداً لا اله الا الله هم سبحانه عما یشرکون» (توبه / ۳۱) قرآن می‌فرماید که یهود و نصاری عالِمان دین خود را می‌پرستیدند، پس می‌شود روحانیت‌پرستی کرد. روحانیت‌پرستی هم یک نوع بت‌پرستی است. هر چیزی را می‌شود پرستید. ▪️استاد مصطفی ملکیان ❤️☘ @filsofak

چرا باید به علم اعتماد کرد؟! اگر علم خطاپذیر است چرا باید به آن اعتماد کرد؟ چرا باید یافته‌هایی را مبنای عمل و فهم از جهان قرار دهیم که به احتمال زیاد نادرستی آن ها در آینده مشخص خواهد شد؟ از کجا معلوم داده‌های بعدی، نادرستی داده‌های امروز را نشان ندهند؟ به‌علاوه "بحران تکرارپذیری" گریبان‌گیر علوم زیستی نیز شده است: به این معنا که نتایج بسیاری از داده‌های منتشرشده در ژورنال‌های معتبر در بازآزمایی تکرار نشده‌اند! این پرسش مسئله‌ای قدیمی در فلسفه‌ی علم است که ذیل بحث "رئالیسم علمی" به آن پرداخته می‌شود. با این حال عموم خوانندگان، به‌ویژه پژوهشگران علمی، با این پرسش مواجه‌اند اما حجم کار آن‌ها در حدی است که فرصت پرداختن به مسائل فلسفی پیچیده را ندارند. در این سخنرانی تلاش شد برای مخاطبی که فلسفه نخوانده، اما با این پرسش مواجه است پاسخی عرضه شود. |آکادمی تلسی و کانال تکامل و فلسفه؛ هادی صمدی| @JameahiBehtarBesazim

حقیقت‌های جدید علمی با مجاب کردن مخالفانش و وادار کردن آن‌ها به دیدن نور حقیقت پیروز نمی‌شوند. بلکه دلیل پیروزی‌شان آن است که مخالفانشان سرانجام از دنیا می‌روند و نسل جدیدی بار می‌آید که با آن حقیقت علمی آشناست. 🔸|ماکس پلانک| ❤️☘ @filsofak

کسانی که معتقدند بستن دهان مخالفان فکری، زیانی ندارد، باید در نظر بگیرند که در نتیجه این خاموشی اولا فرصت عادلانه‌ای به عقاید مخالف داده نمی‌شود که اگر بر حقند حقانیت خود را ثابت کنند و دیگر آنکه آن قسمت از این عقاید که آزادی بحث، ممکن بود بطلان آن‌ها را نشان دهد، در نتیجه سکوت، هر چند منتشر نمی‌شوند از میان هم نمی‌روند و به جا می‌مانند. اما زیان بزرگ در ممنوع کردن بحثی که از آن نتیجه‌ای مخالف عقاید مقبول گرفته شود، به صاحب عقیده نمی‌رسد بلکه به مردمی می‌رسد که در نتیجه این منع، نمو و پیشرفت ذهن آنها متوقف می‌شود و عقل آنها از وحشت طغیان، راه و رسم بردگی در پیش می‌گیرد. چه بسیار ذهن‌های روشن و قابل که چون با منش سست و ترس همراهند یارای آن ندارند که افکار خود را با دلیری و قدرت پیگیری کنند و به نتیجه منطقی خود برسانند، از ترس آنکه مبادا نتیجه‌ای که به دست می‌آید در نظر توده عوام مخالف با دین یا اخلاق خوانده شود. اما زیانی که از این بابت به جهان وارد می‌آید اندازه نتوان گرفت. 🔸جان استوارت میل از کتاب‌ درباره آزادی ترجمه محمود صناعی ❤️☘ @filsofak

🔴 دام‌های اخلاقی 🔹در ضرب‌المثل "راه جهنم با نیت‌‌های خوب فرش شده است" واقعیتی نهفته است. کار‌‌های بسیار بدی توسط افرادی انجام شده که معتقد بودند درست عمل می‌کنند. 🔻حداقل سه دلیل وجود دارد: 1️⃣ واگذار کردن قضاوت اخلاقی به دیگران 🔰 ما قضاوت اخلاقی را به دیگران واگذار می‌کنیم، زیرا معتقدیم آن‌ها دانش خاصی در مورد درست و غلط دارند و ما می‌توانیم با پیروی از دستورات آن‌ها احساس پارسایی کنیم، حتی زمانی که آن‌ها به ما می‌گویند هزاران نفر را قربانی نماییم (همان‌طور که در جنگ‌‌های صلیبی و بسیاری از جنگ‌‌های مقدس قبل و بعد از آن رخ داده است). 🔰 سلب مسئولیت اخلاقی از خود در نهاد‌‌های مدنی نیز رخ می‌دهد، خصوصا زمانی که "اطاعت از ما فوق" به‌عنوان یک فضیلت به‌حساب می‌آید. معمولا به سربازان آموزش داده می‌شود که "ارتش چرا ندارد!" این وضعیت به آن‌ها امکان می‌دهد تا بی‌رحمی‌‌های وحشتناک را تنها با این مطلب که "من فقط از دستورات اطاعت می‌کنم"، توجیه کنند. 2️⃣ نامطلوب دانستن دیگران 🔰 زمانی که دیگران ذاتا حقیر و نامطلوب در نظر گرفته می‌شوند، می‌توان با چهره‌ای حق به جانب آن‌ها را منزوی کرد، به بردگی کشید، یا حتی نیست و نابود کرد. قوانین اخلاقی گروه ما، در مورد عناصر ذاتا نامطلوب اعمال نمی‌شوند. سیاه‌پوستان و همجنسگرایان در میان قربانیان همیشگی این کنارگذاری‌‌های اخلاقی بوده‌اند، اما بیشتر نژاد‌ها، ادیان، ملیت‌ها، گروه‌‌های طبقاتی و اقوام در بخش‌‌هایی از تاریخ مشمول بدگویی و آزار و اذیت بوده‌اند. 🔰 راه‌حل این مشکل، پرورش کودکانی است که معتقدند هیچ انسانی فاقد کرامت انسانی نیست، هیچ کسی ذاتا حقیر یا نامطلوب نیست، و هیچ انسانی هرچند متفاوت، بیرون از مرز‌‌های اخلاقی قرار نمی‌گیرد. 3️⃣ سرکوب افکار بد 🔰 افکار به اصطلاح بد، مانند افکاری که به‌همراه خشم و حسادت می آیند، رایج و طبیعی‌اند. اما افرادی که معتقدند "یک فکر بد به اندازه یک عمل بد نامطلوب است" اغلب به‌منظور حفظ خودپنداره مثبتشان، به این افکار، ناخواسته برچسب‌‌های ناجور می‌زنند یا آن‌ها را انکار می‌نمایند (یک روانشناس ممکن است خشم آن‌ها را ناهشیار بداند). این امر به مشکلات جدی در خودنظم‌دهی منجر می‌شود. برای مثال، خشم، چه تشخیص داده شود و یا ناشناخته باقی بماند، اشتهایی برای پرخاشگری ایجاد می‌نماید. اما قبل از این که ارتباط میان خشم و پرخاشگری را قطع کنیم، باید ابتدا تشخیص دهیم که در حال تجربه خشم هستیم. 🔰 تنها پس از این است که می‌توانیم به خود بگوییم، "من اکنون عصبانی هستم، پس باید مراقب رفتار خود در قبال این فرد باشم". برچسب‌زدن نامناسب، زمانی که یاد می‌گیریم بر اساس آن‌چه انجام می‌دهیم در مورد اخلاقی‌بودن خویش قضاوت کنیم، نه بر اساس آن‌چه فکر می‌کنیم، کمتر اتفاق می‌افتد. 👤#میشل_اسکالمن ❤️☘ @filsofak

🔴 دام های اخلاقی 🔹در ضرب‌المثل "راه جهنم با نیت‌‌های خوب فرش شده است" واقعیتی نهفته است. کار‌‌های بسیار بدی توسط افرادی انجام شده که معتقد بودند درست عمل می‌کنند. 🔻حداقل سه دلیل وجود دارد: 1️⃣ واگذار کردن قضاوت اخلاقی به دیگران 🔰 ما قضاوت اخلاقی را به دیگران واگذار می‌کنیم، زیرا معتقدیم آن‌ها دانش خاصی در مورد درست و غلط دارند و ما می‌توانیم با پیروی از دستورات آن‌ها احساس پارسایی کنیم، حتی زمانی که آن‌ها به ما می‌گویند هزاران نفر را قربانی نماییم (همان‌طور که در جنگ‌‌های صلیبی و بسیاری از جنگ‌‌های مقدس قبل و بعد از آن رخ داده است). 🔰 سلب مسئولیت اخلاقی از خود در نهاد‌‌های مدنی نیز رخ می‌دهد، خصوصا زمانی که "اطاعت از ما فوق" به‌عنوان یک فضیلت به‌حساب می‌آید. معمولا به سربازان آموزش داده می‌شود که "ارتش چرا ندارد!" این وضعیت به آن‌ها امکان می‌دهد تا بی‌رحمی‌‌های وحشتناک را تنها با این مطلب که "من فقط از دستورات اطاعت می‌کنم"، توجیه کنند. 2️⃣ نامطلوب دانستن دیگران 🔰 زمانی که دیگران ذاتا حقیر و نامطلوب در نظر گرفته می‌شوند، می‌توان با چهره‌ای حق به جانب آن‌ها را منزوی کرد، به بردگی کشید، یا حتی نیست و نابود کرد. قوانین اخلاقی گروه ما، در مورد عناصر ذاتا نامطلوب اعمال نمی‌شوند. سیاه‌پوستان و همجنسگرایان در میان قربانیان همیشگی این کنارگذاری‌‌های اخلاقی بوده‌اند، اما بیشتر نژاد‌ها، ادیان، ملیت‌ها، گروه‌‌های طبقاتی و اقوام در بخش‌‌هایی از تاریخ مشمول بدگویی و آزار و اذیت بوده‌اند. 🔰 راه‌حل این مشکل، پرورش کودکانی است که معتقدند هیچ انسانی فاقد کرامت انسانی نیست، هیچ کسی ذاتا حقیر یا نامطلوب نیست، و هیچ انسانی هرچند متفاوت، بیرون از مرز‌‌های اخلاقی قرار نمی‌گیرد. 3️⃣ سرکوب افکار بد 🔰 افکار به اصطلاح بد، مانند افکاری که به‌همراه خشم و حسادت می آیند، رایج و طبیعی‌اند. اما افرادی که معتقدند "یک فکر بد به اندازه یک عمل بد نامطلوب است" اغلب به‌منظور حفظ خودپنداره مثبتشان، به این افکار، ناخواسته برچسب‌‌های ناجور می‌زنند یا آن‌ها را انکار می‌نمایند (یک روانشناس ممکن است خشم آن‌ها را ناهشیار بداند). این امر به مشکلات جدی در خودنظم‌دهی منجر می‌شود. برای مثال، خشم، چه تشخیص داده شود و یا ناشناخته باقی بماند، اشتهایی برای پرخاشگری ایجاد می‌نماید. اما قبل از این که ارتباط میان خشم و پرخاشگری را قطع کنیم، باید ابتدا تشخیص دهیم که در حال تجربه خشم هستیم. 🔰 تنها پس از این است که می‌توانیم به خود بگوییم، "من اکنون عصبانی هستم، پس باید مراقب رفتار خود در قبال این فرد باشم". برچسب‌زدن نامناسب، زمانی که یاد می‌گیریم بر اساس آن‌چه انجام می‌دهیم در مورد اخلاقی‌بودن خویش قضاوت کنیم، نه بر اساس آن‌چه فکر می‌کنیم، کمتر اتفاق می‌افتد. 👤#میشل_اسکالمن

زمان همیشه با همین‌ سرعت می‌گذرد، فقط احساسات هستند که سرعتشان تغییر می‌کند. هر روز می‌تواند به اندازه تمام زندگی کش بیاید یا به اندازه‌ی یک تپش قلب بگذرد. بستگی به این دارد که آن زمان را با چه کسی میگذرانی. 🔸شهر خرس فردریک بکمن ❤️☘ @filsofak