Dr. Sohrab Delangizan

مساله حق رای و جریانهای روشنفکری چپ مبارز در مقابل روشنفکری راست مصلحتگرا سهراب دل‌انگیزان دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی بخش قابل توجهی از مخالفان استفاده از حق رای، همان حقی که در مشروطه بسیاری خون برایش صرف شد و جنگی خونین درگرفت، موضوعاتی را طرح می‌کنند که بیشتر ناشی از یک انباشت بغض نادیده گرفته شده، مطالبات انباشت شده و تحمیل نظرات و عقایدی افراطی است، که آنها را از حق خویش نا امید کرده است. حقی که حتی حاکمیت در بعد از انقلاب کل آن را به شیوه های ممکن تصاحب و مصادره به مطلوب کرده است. اما کینه این گروه افراد نسبت به رفتارهای ناشایسته صورت گرفته توسط مدیران و شرایط اتفاق افتاده 45 سال گذشته، و نیز تاثیر صحبت‌های افرادی چون حاتم قادری و مصطفی مهرآئین که هر دو نفر روشنفکران چپ مبارز و افسرده های سنگین فلسفه و جامعه شناسی چپ مبارزه محور هستند، باعث شده تا سایه نفرت، فضای شناختی آنها را تحت تاثیر قرار دهد و وابستگی به مسیر پیدا کنید. لطفا هر پدیده را در شرایط حال و بر اساس الزامات عقلی همین زمان تحقق بررسی و تحلیل کنید. واقعیت این است که افراطی های کشور به دنبال روزنه ای هستند تا جنگی را آغاز کنند و از نتیجه آن کل حاکمیت را تسخیر و تمام مخالفان خود را از سر راه بردارند. مساله غزه و حماس را نادیده نگیرید. حماس را مردمی در غزه سرکار آوردند که در رای گیری مساله را جدی نگرفتند، یا در رای گیری شرکت نکردند و یا درست انتخاب نکردند. هزینه این انتخابشان حمله ای بود که بیش از 35 هزار کشته و 70 هزار زخمی و معلول و دو میلیون نفر آواره و سرزمینی سوخته و تخریب شده به همراه داشت. بدتر از آن این است که جنایتکارانی چون حاکمان کنونی اسرائیل برای این جنایت علیه بشریت بهانه بدست آوردند. درست است که غزه از ما دور است، ولی ما به غزه بسیار نزدیکیم. درست است که افغانستان از ما دور است، ولی ما به شدت به افغانستان نزدیک هستیم. روشنفکری چپ مبارز رادیکال همیشه خود را مخالف جریان قالب و غالب جامعه نشان می‌دهد و مشروعیت خویش را در همین تضاد دنبال می‌کند. اما روشنفکر راستگرای لیبرال سعی می‌کند تا با مصلحت گرایی، جریان‌های فایده مند تر را از دیگر مسیرها شناسایی کرده و بدور از هرگونه سوگیری، کینه، لنگر ذهنی و یا عقیدتی و بدور از هرگونه ایدئولوژی، خیر موجود را در چارچوبی مبتنی بر عقلانیت محدود شده کشف کند و دنبال نماید. پزشکیان به هیچ وجه سقف خواسته های این ملت و ما نیست. ما لایق بهترینها هستیم. اما همین ما، شرایطی را با عدم مشارکت وانتخابها و یا تحمل اشتباهات تکرای و نداشتن مطالبات منطقی و گفتمانی، انتخاب استراتژی‌های غلط و.. برساخته ایم که نمی‌توانیم حداکثرهایمان را از حاکمیت بخواهیم. لذا مجبوریم که روی حداقلهایمان با انتخاب‌هایی سخت و دردآور متمرکز شویم. هر فردی در این شرایط میتواند حق رای خویش را به صورت رای اعتراضی استفاده کند و یا آن را به جنگ طلبان یا سیاستمداران بدی تقدیم کند که آشکارا در تبلیغات ریاست جمهوری خود، از جنگ‌طلبی صحبت می‌کنند. راه را شما نشان می‌دهید با رای آشکارتان به کسی که انتخاب میکنید و یا با رای پنهانتان به دشمنان. موفق باشید پانزدهم تیر 1403 کرمانشاه https://t.me/drdelangizan

نقش آفرینی زنان در توسعه، اقتصاد و کارآفرینی سهراب دل انگیزان، دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی منتشر شده در شماره سوم فصلنامه پیشرو اصولاً زنان نقش بزرگی را در جامعه انسانی بر عهده دارند. اینکه نصف جمعیت جهان را زنان تشکیل میدهند و بیش از نصف تقاضای کالاهای مصرفی مربوط به آنان است، خودش موضوع مهمی است ولی در جای دیگری باید بررسی شود، ولی زنان عمیقاً و اصالتاً در برخی از وظایف و نقشها عالی و برتر از مردان هستند. همه ما نقش معلمین زن را در دوران ابتدایی و مخصوصاً در سالهای اول این دوره مهم میدانیم و حتی تجربه خاطره انگیز داریم. و یا پزشکان زنی که کودکان با آنها رابطه بهتر و عمیقتری دارند و یا پرستارانی که مانند فرشته دربیمارستانها زندگی و جان دوباره به بیماران میبخشند. از این گروه نباید از نویسندگان و هنرپیشگان و هنرمندانی که روح و احساسات عمیق انسانی را به جامعه هدیه میدهند نادیده گرفت و یا از معماران و مهندسان و کارمندان زنی که روح پروژه های عمرانی را لطیف تر از برگ گل طراحی میکنند و یا محیط ادارات را برای مراجعین، انسانی و محترمانه جلوه میدهند. اما توسعه را در یک جامعه باید بر اساس توانمندی و حضور مؤثر زنان در جامعه تعریف کرد. حضور بالاتر زنان در یک جامعه نشان دهنده پذیرندگی بالای آن جامعه از پذیرش حقوق زنان به عنوان انسانهایی آزاد و مستقل و مؤثر در جامعه است. جوامعی در توسعه پیشتر و پیشروتر هستند که زنانی تحصیلکرده تر، فعالتر، با نرخ اشتغال بالاتر و حاضر در همه شغلهای مدیریتی و تخصصی بالاتری داشته باشند. لذا نسبت توسعه و توسعه زنان نسبتی همسو و به شدت هم افزاست. یعنی توسعه بیشتر، نقش بالاتر برای زنانی توسعه یافته تر دارد و زنانی توسعه یافته تر، اثر مستقیم و شتاب دهنده بر توسعه خواهد گذارد. زنان و فقر از مهمترین حوزه هایی که توسعه در کشورهای در حال توسعه سعی در زدودن آن دارد، چهره کریه و غم زده و خجالت آور فقر است. گروه زنان در این حوزه بسیار مهم و قابل توجه هستند. برنامه های توسعه زنان شامل تحصیلات بالاتر، مهارتهای زیست اقتصادی و اجتماعی بهتر و موفقتر، استقلال مالی و تحرک و تعامل آنها برای جذب در کارآفرینی و اقتصادهای محلی و کسب و کارهای کوچک محلی، یکی از مهمترین بخشهای برنامه های فقر زدایی است که در راستای توسعه تعریف شده و با توسعه زنان شروع میگردد. از زاویه دیگر پذیرش مهارت، تخصص و مدیریت زنان در امور اقتصادی و اجتماعی و سیاسی یک جامعه، نشان دهنده ظرفیت یافتگی بالاتر زنان آن جامعه است و همین مسأله عاملی است که همین زنان با ایجاد انگیزه و الگوهای موفق در مدیریت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، و کسب و کار، زمینه جذب زنان بیشتری در دانشگاهها و زمینه های مهارت آموزی و ورود به رقابتهای مشروع و در مسیر توسعه امور اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را بیشتر خواهد کرد. زنان کارآفرین و توسعه حوزه کارآفرینی زنان البته که یکی از بخشهای اثرگذار و شاخصی است که هرگاه در جامعه ای در سطوح متفاوت ظاهر گردد، نشان دهنده رسیدن آن جامعه به سطوح مشخصی از توسعه خواهد بود. کارآفرینی فردی و اجتماعی عرصه هایی ارزشمند در جامعه هم در تولید کالاها و خدمات خصوصی و ثروت سازی فردی و هم در تولید خدمات اجتماعی و زیست محیطی پایدار و دوستدار توسعه، ظرفیت بالایی را برای حضور زنان دارند. زنان کارآفرین در جوامع پیشرفته جهان امروزه قابلیتها و توانمندی هایی بسیار بالا از خود نشان داده اند و برندهایی بسیار ارزشمند و قابل اعتماد را در عرصه های مختلف به جهان معرفی کرده اند. در عرصه های کارآفرینی اجتماعی نیز بسیاری از فعالیتهای دوستدار محیط زیست و فقر زدایی و یا نوع دوستانه برای جوامع فقیر از طرف زنان بزرگ شروع شده و پیگیری شده است. در داخل کشور وجود زنانی چون هایده شیرزادی "مادر زمین" و نقش اساسی این شیر زن بزرگزاده بزرگ منش در حوزه معرفی و توسعه صنعت بازیافت در کشور، جایگاه والایی در نقش آفرینی زنان را در امور اقتصادی و اجتماعی ایران و جهان تعریف و ایجاد کرده است. از همین گروه است همه زنان بزرگوار و توانمند عضو  انجمن و کانون زنان کارآفرین کشور که نشان داده اند در هیچ عرصه ای نیست که قابلیت و توانمندی همپا و حتی بیشتر از مردان نداشته باشند. این نقش ارزشمند زنان کارآفرین، تلاش جدی در حضور بالاتر و موثرتر زنان در عرصه های مهم اجتماعی، اقتصادی و کسب و کاری است که باید و شایسته است که مورد توجه و تشویق و ترویج قرار گیرد. زنان و ورزش در میدانهای ورزشی نیز این گروهها و تیمهای ورزشی زنان است که هر روز جامعه ایرانی را با شگفتی های جدیدی مواجه میسازد.

از فوتبال سالنی گرفته تا والیبال، از وزنه برداری تا دو و میدانی، از ورزشهای رزمی گرفته تا سایر ورزشها، این رقابتهای زنان ایرانی است که هر روز در میدانهای جهانی نشان از شایستگی و تقاضای پذیرش و پذیرندگی آنان را در حوزه های متجدد و پیشرفته امروزی نشان میدهد. زنان و دانشگاه در ایران از دهه هفتاد شمسی به این سو جمعیت زنان در پذیرش و تحصیلات دانشگاهی از مردان پیشی گرفته است و در دهه هشتاد و نود این سهم به بالاتر از شصت تا هفتاد درصد کل دانشجویان دانشگاه رسیده است. در 5 سال اخیر دوره های تحصیلات تکمیلی و مخصوصاً دوره های دکتری دانشگاهها به نحوه چشم گیری توسط زنان پوشش داده شده و لیاقت و توانمندی و هوش و سزاواری خود را در عرصه های علمی نیز به نمایش گذارده اند. این روند و فرایند، به حق میتواند نشان دهنده یک جامعه آماده تحول باشد که رکوردهای بزرگی را در توسعه، تکنولوژی، رقابتهای متفاوت ورزشی و علمی و نقش آفرینی در کارآفرینی و اقتصاد و سیاست در مقابل جامعه توسعه خواه ایرانی گذارده است. این افزایش و گسترش توانمندی و لیاقتهای چند وجهی و گسترده زنان ایرانی در همه زمینه ها، البته که باید با قوانین و مقررات تسهیل کننده، حمایت کننده و توسعه دهنده شایستگی بیشتر توسط دولت و حاکمیت همراه باشد. پذیرش این نقش بزرگ و حمایت مؤثر از آن میتواند در انتقال جامعه ایرانی از یک نسل توسعه خواه به یک نسل توسعه گرا و تجربه کننده میوه توسعه، یکی از حوزه های مهم برنامه های توسعه کشور محسوب گردد که باید مورد توجه و تأکید باشد. در این مسیر البته که نیاز به استمرار و گفتگوهای بسیار و بزرگی است، نباید از آنها روبرگرداند. مسیر توسعه مسیری پر چالش و ناصاف است که با حلم و صبوری و گفتگو قابل هموار سازی است. انشالله #زنان #توسعه #سهراب_دل_انگیزان https://t.me/drdelangizan

مصاحبه با اقتصاد 24 و انتشار در بهار نیوز تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۳ ساعت ۱۱:۲۵ کد مطلب : ۴۷۹۲۹۸ فرمانده اقتصادی ستاد پزشکیان اقتصاد دوران خاتمی را احیا می‌کند؟ گروه اقتصادی:پس از آن که انتخابات برای یک هفته دیگر به درازا کشید، دلار نیز به عنوان نشانگر تورم لحظه به لحظه در حال واکنش است. حالا چند روزی می‌شود که به کانال‌های بالاتر از ۶۰ هزار تومان رسیده و به تبعیت از آن قیمت برخی کالا‌ها نیزافزایش یافته است. به گزارش اقتصاد24،چنین اقتصاد دست به ماشه‌ای حالا انتخاباتی را پیش روی خود دارد که نظرات اقتصادی دو کاندیدای آن دو سر یک طیف قرار دارد و هر یک سرنوشت متفاوتی را می‌تواند رقم بزند. «سهراب دل انگیزان» استاد اقتصاد دانشگاه رازی نیز بر این باور است که هسته سختی در اقتصاد ایران شکل گرفته که اگرچه آن را تاثیرناپذیر کرده است، اما منجر به یک لاک دفاعی شده که از تغییر می‌ترسد و سیاست‌های رئیس جمهور بعدی مشخص می‌کند آیا این لاک بسته‌تر می‌شود یا آغوشش را به سمت تغییر باز می‌کند. حرکت دلار رنج شد سهراب دل انگیزان در تحلیل تحرکات اخیر بازار ارز با بیان این که رشد اخیر دلار هیجان ناشی از انتخابات نیست می‌گوید: اگر ما متوسط نرخ تورم در سال را کمترین مقدار مورد انتظارش یعنی ۳۶ درصد در نظر بگیریم، در هر ماه ۳ درصد می‌شود. بر این اساس اگر ما سال را با دلار ۶۰ هزار تومان شروع کرده باشیم، این سه درصد چیزی حدود ۱۵۰۰ تا ۲ هزار تومان است؛ لذا وقتی که الان ماه چهارم سال است ما باید ۱۲ درصد نسبت به اول سال رشد داشته باشیم. ما در ابتدای تیر ماه می‌بینیم که دلار ۶۰ تومان را رد می‌کند. قدعدتا انتظار ما بر این است که متوسطش بین ۵۷.۵ تا ۶۲.۵ باشد، یعنی الان در رنج متوسط خودش می‌چرخد و هنوز اتفاق خاصی را درک نکرده است. به گفته او بعدا ممکن است بعضی از اتفاق‌ها بیفتد و اثر بگذارد؛ مثلا رئیس جمهوری بیاید که شرایط تحریم‌ها و روابط خارجی را بدتر کند و به دنبال آن به دلیل وجود جو روانی و احساسات منفی تاثیرات محدودی را بگذارد. تاثیری که احتمالا از روز شنبه عصر با مشخص شدن نتیجه انتخابات آن را ببینیم. با گذشت یک تا دو ماه معلوم می‌شود هر رئیس جمهور قرار است چه کاری کند و اثر آن را واقعی‌تر می‌شود مشاهده کرد. اما در حال حاضر به نظرم دلار در رنج طبیعی خودش است و واکنش‌هایی که نشان می‌دهد ناشی از انتخابات نیست، یعنی ما باید نسبت به خرداد ۲ هزار تا ۲۵۰۰ تومان نوسان می‌داشتیم. بازی دلار در لاک دفاعی اقتصاد دل انگیزان در پیش بینی قیمت دلار در سایه دولت هر یک از این کاندیدا‌ها توضیح می‌دهد: اقتصاد ایران اقتصادی است که الان در پایین‌ترین دام تعادلی خودش به سر می‌برد. به گونه‌ای که ارزش اقتصاد ایران نسبت به قبل از تحریم‌ها به یک سوم رسیده است. از ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد دلار به نزدیک ۳۰۰ میلیارد دلار رسیده است. این شرایط ما را وارد هسته سخت تاثیر ناپذیری می‌کند و از یک طرف سبب شده فعالان اقتصادی یک لاکی را دور اقتصاد ببندند که سعی کنند حداقل شکل گرفته را حفظ کنند. با این نگاه آن هسته شکل گرفته تاثیر کمتری نسبت به زمانی که اقتصاد ۹۰۰ میلیارد دلار بود، می‌پذیرد. به باور این استاد اقتصاد دانشگاه، با این نگاه تا وقتی رئیس جمهور بعدی وارد کار نشود و سیاست‌هایش را اعمال نکند، این اقتصاد لاک بسته آغوشش را به سمت پذیرش تغییر باز نمی‌کند. یعنی اقتصاد ما در یک لاک شدید دفاعی فرو رفته است. اولین کار‌هایی که هر رئیس جمهوری جدیدی باید انجام دهد این است که پذیرندگی را در اقتصاد ایران امکان پذیر کند؛ که از مسیر گشایش‌های بین المللی، تخصص گرایی و به کار گرفتن مدیران و وزرا و استانداران بسیار با توان حاصل می‌شود. البته که این‌ها نیز باید پذیرنده باشند. اگر این دو کار انجام شود به گفته دل انگیزان آن وقت می‌توان انتظار داشت اقتصاد ایران آرام آرام به سمت پذیرندگی برود، ولی در شرایط کنونی که توان مدیران ما کافی نیست و سیستمش در یک لاک بسته هیئتی و خالص ساز فرو رفته است، اقتصاد ایران هم در بخش دولتی و هم در سیستم فعالیت‌های تولیدی بخش خصوصی درگیر آن هسته سخت است. به همین دلیل همه چیز وابسته به رئیس جمهور بعدی است که آیا قرار است این لاک محکم‌تر شود یا آن را باز کند. پالس مثبت طیب نیا به بازار ارز علی طیب نیا، وزیر خوشنام دولت یازدهم که از او به عنوان فرمانده اقتصادی ستاد پزشکیان یاد می‌کنند به تازگی با بیان اینکه بهترین شاخص‌های اقتصادی ما مربوط به دوران خاتمی است، ابراز امیدواری کرده که وضعیت اقتصاد در دولت پزشکیان نیز شبیه به آن دوران بشود.

سهراب دل انگیزان در این باره می‌گوید: در دوران آقای خاتمی ما اول قیمت بنزین را تغییر دادیم. بعد هر سال به اندازه نرخ تورم نرخ را تغییر می‌دادند. هیچ تاثیر خاصی نداشت و مردم خودشان می‌دانستند که خودشان را چطور و چقدر باید تطبیق دهند. در برق همینطور، در مورد ارز و تک نرخی کردنش نیز همینطور. صندوق ذخایر ارزی ایجاد شد که مازاد درآمد‌های ارزی به آن ریخته شود. در این زمان دولت یک رشد اقتصادی ۷.۵ تا ۸.۵ درصدی برای اقتصاد به وجود آورد و تورم از نزدیک ۴۹ درصد در سال ۷۴ به نزدیکی حدود ۱۰—۱۲ درصد رسید. این‌ها در آن زمان نشان می‌داد که یک انضباط مالی دقیقی اتفاق افتاده و قانون بر تشخص سوار شده بود. این اقتصاددان می‌افزاید: در دوره بعدی این اتفاقات برعکس شد. متاسفانه افراد هیچ گونه قانون پذیری و انضباط مالی نداشتند. در سال ۸۴ تا ۹۲ اقتصاد ما چیزی نزدیک به ۸۰۰ ملیارد دلار درآمد نفتی داشت، اما بهم ریختگی و بی انضباطی شدید در دولت نهم و دهم سبب شد آن ۸۰۰ میلیارد دلار دود شود و به هوا برود. کل نیاز‌های سالانه کشور ما از دلار ناشی از نفت چیزی در حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار است. چیزی حدود ۶۰ میلیارد دلار هم بخش خصوصی درآمد ایجاد می‌کند. اگر تحریم نباشد همین ۱۰۰ میلیارد دلار برای چرخاندن کشور و اقتصاد در حد کنونی کفایت می‌کند. پس ما کلا ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار در آن سال‌ها به دلار نیاز داشتیم. پس آن ۸۰۰ میلیارد دلار نزدیک ۴۰۰ میلیارد دلارش از بین رفت. او تصریح می‌کند: سوال بنده این است که اگر آن ۴۰۰ میلیارد دلار الان در صندوق ذخیره ارزی ما باقی مانده بود، دلار آنقدر کاهش ارزش نشان می‌داد؟ در کشور‌هایی مثل روسیه دلار کاهش ارزش نشان می‌دهد، ولی نه به این اندازه که ۳ هزار تومان بشود ۶۰ تومان! با این دید انضباط مالی که در آن زمان وجود داشت و هماهنگی که میان مدیران متفاوت و همه قوا وجود داشت، باعث شد یک انضباط مالی خوب شکل بگیرد. مدیران متخصص تشخیص را کنار بگذارند و به قانون عمل کنند. دل انگیزان همچنین یادآور می‌شود: این عوامل باعث می‌شود که ما یک اقتصاد قابل اعتماد و برنامه پذیر داشته باشیم. در دولت نهم و دهم نظام گزینش شایستگی بهم ریخت و همه افراد معمولی که شاید در حد مدیریت یک آرایشگاه هم نبودند آمدند و مدیریت‌های بسیار کلان گرفتند. این تمام سرمایه کشور را نابود می‌کند. آن زمان ما یادمان نمی‌رود که در قالب بنگاه‌های کوچک و زود بازده میلیارد‌ها دلار از پول‌های مملکت چطور نابود شد و هدر رفت. به نظر می‌رسد نگاه آقای طیب نیا نیز بیشتر از همین جهت شایسته سالاری و مقررات و انضباط مدیریتی و مالی است. #سهراب_دل_انگیزان #دلار #اقتصادایران https://t.me/drdelangizan

#برای_ایران ایران عزیز در یکی از پیچیده‌ترین شرایط دهه‌های اخیر خود قرار دارد. ما از طرفی با انباشت آثار سیاست‌های اشتباه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در دهه‌های گذشته مواجهیم و از طرف دیگر با کاهش نقش ایران در اقتصاد بین‌الملل و تضعیف مستمر توان نظام بروکراسی. اما شاید اغراق نباشد اگر بگوییم بزرگترین خطر در شرایط فعلی کاهش شدید سرمایه‌ی اجتماعی است. همه راجع به رأی اعتراضی ۶۰ + ۲۰ درصد مردم صحبت می‌کنند. اما نحوه‌ی رأی دادن نزدیک به ۲۰ درصد دیگر جامعه‌ی ایران را هم می‌توان نشانه‌ی اعتراض آنان به وضع موجود و مقابله با بدنه‌ی اصلی اصولگرایان دانست. شورای نگهبان هم که وزرا و مسئولین دولت فعلی را حتی در حد دو بزرگواری که انصراف دادند ارزیابی نکرد و دست رد به سینه‌ی آن‌ها و دیگر روسای جمهور و مجلس قبلی زد. خلاصه با وضعیتی مواجهیم که باید گفت نه ۸۰٪ که چه بسا تقریبا همه‌ی مردم و مسئولین معترض به وضع موجود و مسئولین حال و سابق هستند. در چنین شرایطی هیچ راه برون‌رفتی برای کشور از بحران‌های متعدد به‌جز بازسازی سرمایه‌ی اجتماعی نیست. یک سال پیش با جمعی از دوستان بر روی محتوایی کار کردیم که خلاصه‌ی حرفش این بود که بازگشت ایران عزیز به مسیر توسعه‌ی پایدار نیازمند اصلاحات توامان و مستمر در چهار حوزه‌ی «توانمندسازی مردم»، «گشایش‌های بین‌المللی»، «اصلاحات اقتصادی داخلی» و «توانمند‌سازی دولت» است و پرداختن به هر یک از این اجزا بدون داشتن برنامه‌ی جامع در مورد سایر اجزا منجر به توسعه‌ی پایدار کشور نمی‌شود و چه بسا هر تغییر به ضد خودش تبدیل شود. در چنین فضای ذهنی‌ای بود که دیدن صحبت‌های دکتر طیب‌نیای عزیز (که بنده تنها دو بار در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران توفیق دیدارشان را داشته‌ام) بارقه‌ی امیدی برایم ایجاد کرد که در راس تیم اقتصادی آقای پزشکیان فردی است که صورت مساله‌ی اقتصاد ایران را به درستی تشخیص داده، و می‌داند که برای خروج از بحران فعلی ما نیازمند یک برنامه‌ی جامع و هماهنگ (و نه تک يروژه‌های اصلاحی) هستیم و می‌داند که نقطه‌ی شروع اصلاحات ایجاد همدلی و وفاق در جامعه و ارکان نظام است. و می‌داند که لازمه‌ی حل مشکلات اقتصادی کاهش تنش و بهره‌گیری هر چه بیشتر از فرصت‌های بین‌المللی در شرق و غرب است. امید‌وارم که شرایط به‌گونه‌ای رقم بخورد که دکتر طیب‌نیای عزیز بتواند گوش‌شنوا، زبان گویا و بازوی‌توانمندی باشد برای دغدغه‌مندان ایران عزیز. ایران امروز بیش از هر زمانی نیاز به بازگشت به عقلانیت و عدالت واقع‌گرا و جلب خوشنودی اکثریت دارد. همان که مولای متقیان در نامه به مالک فرمود: وَلْيَکُنْ أَحَبَّ الاُْمُورِ إِلَيْکَ أَوْسَطُهَا فِي الْحَقِّ، وَأَعَمُّهَا فِي الْعَدْلِ، وَأَجْمَعُهَا لِرِضَى الرَّعِيَّةِ دوست داشتنى ‏ترين چيزها در نزد تو، در حق ميانه‏ ترين، و در عدل فراگيرترين، و در جلب خشنودى مردم گسترده ‏ترين باشد امیدوارم که انتخاب روز جمعه آغازی باشد بر مسیری تدریجی و مستمر برای نجات ایران عزیز.

افقهای استراتژیک 2030 و 2050 و رفتار نامزدهای ریاست جمهوری سهراب دل انگیزان دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی منتشر شده در روزنامه دنیای اقتصاد شماره 6046 مورخ چهارشنبه سیزدهم تیر 1403 چشم انداز اقتصادی و رفاهی کشور ایران را باید در دو افق 2030 و 2050 از نگاه استراتژیک در نظر گرفت. برای این دو مقطع اساسی باید تذکر داد که کشورهای منطقه ای رقیب ایران مانند عربستان، ترکیه و پاکستان و هم کشورهای کوچک ولی مهم منطقه مانند عمارات متحده عربی، قطر و کویت و حتی عراق، اردن و مصر اهداف بلند پروازانه ای تعریف کرده اند و رفتار آنها حضور جدی در اقتصاد و تجارت منطقه را پوشش میدهد. عملا برای این افقها بین همه کشورهای جهان رقابت بسیار بالایی در چند حوزه مهم تعریف شده است. ابتدا تمرکز روی اقتصاد نفت و انرژی در منطقه است. دوم تمرکز تجارت و خدمات تجاری در منطقه. سپس توسعه اقتصاد دیجیتال و برخط و مسأله نهایی و اساسی توسعه جدی و دانش بنیان تولید غذا از مسیر تکنولوژی های نوین مبتنی بر توسعه پایدار و صیانت از محیط زیست است. آنچه اساسا نمی‌توان نادیده گرفت این است که زنجیره فعالیت‌های همه بخش‌های اساسی این حوزه های اقتصادی و دانشی، در سراسر جهان گسترش یافته و هر کشوری که بخواهد در افقهای 2030 و 2050 صاحب جایگاه عزتمند و مستقل و رقابت محور اقتصادی و رفاهی باشد، باید در این زنجیره های گسترده تولیدی جهانی شده، جایگاه و سهم درخور داشته باشد. این موضوع اساسا به مهمترین استراتژی بنیانی منتخب کشورها بازمی‌گردد. روابط بین المللی قوی. داشتن ارتباطات بین المللی سالم، بدون اختلال، روان، شفاف و قانونی با پشتوانه همه قراردادها و پروتکل‌های همکاری و عضویت در همه سازمان‌های بین المللی اقتصادی و تجاری و پذیرفتن و اجرای همه پروتکل‌های شفاف و منطقی بین المللی یک الزام اساسی است. اینها حداقلهای وارد شدن به زنجیره ارزش جهانی هستند. در شرایط کنونی کشور ما که تحریم‌های ناجوانمردانه بین المللی کمر اقتصاد را خم کرده و ضمن تحمیل هزینه های بسیار اقتصادی و دور کردن اقتصاد کشور از زنجیره های جهانی، دولت مردان به انتخاب‌های غلط و گاه شر مطلق گسیل داشته است، باید که مورد توجه اصلی ترین لایه های تصمیم گیری، سیاستگذاری و برنامه ریزی کشور، رفع تحریم و وارد شدن به فرایندهای تجاری و مالی بین المللی باشد. بدون حذف و برداشتن تحریم‌های بین المللی حتی امید تداوم وضع موجود را نمی‌توان داشت. بدون برداشتن تحریم‌های بین المللی هیچ هدف استراتژیکی قابل تعریف نیست. در بهترین شرایط با وجود این سطح و حجم تحریمها، می‌توان افق اقتصاد و روابط بین المللی کشور را در حد کره شمالی و کوبا تعریف کرد. با این مقدمه مفصل مسأله تفاوت‌های ساختاری و نهادی نامزدهای ریاست جمهوری کنونی بسیار مهم است. جلیلی به عنوان یک نامزد به شدت رادیکال در تمام دوره هایی که مدیریت داشته همواره خود را حامی و طرفدار حفظ تحریمها نشان داده و قصد و هدفش اداره کشور با محدودیت‌های بیشتر و در چارچوب عدم مذاکره است. دوران مذاکرات او با کاترین اشتون و افزایش حجم تحریم‌های فلج کننده کشور را نمی‌توان نادیده گرفت. در مناظرات و مباحث کارشناسی طرح شده توسط ایشان نیز هیچگونه ادعا و یا حرکتی در راستای شروع مذاکرات و هدایت آنها به سمت گشایش افقی در دور دست را نمی‌توان دید. اما پزشکیان در همه صحبت‌ها و برنامه و مباحث کارشناسی و تحلیلی خودش، حرکت به سمت کاهش تحریمها و هدایت مذاکرات به سمت و سوی روابط بین المللی عزتمند و روان و بدون نقص را نوید داده است. اینکه پزشکیان تا چه اندازه به هدف گشایش افقهای روشن در برداشتن تحریم‌های بین المللی نزدیک خواهد شد را فقط می‌توان امید وار بود ولی به عنوان شاهد برای شدنی بودن چنین کاری و امکان نتیجه بخشی آن می‌توان به تلاش دولت یازدهم برای چنین کاری اشاره کرد. همه مردم ایران از یاد نبرده اند که نمونه اینگونه تلاشها میتواند موفق باشد و در سال 1394 که برجام امضا شد و تا قبل از خروج ترامپ از برجام، نتایج بهره مندی کشور از آن قرارداد، رسیدن نرخ تورم در سال‌های 1395 و 1396 به حدود 6 درصد و نرخ رشد اقتصادی به بالای 10 درصد که حتی 1395 با نرخ رشد بالای 15 درصد همراه بود. اما در همان دوره ضدیت با برجام و تلاش بسیاری از انقلابی نماهای امروزی را برای پاره کردن برجام، آتش زدن آن در صحن مجلس شورای اسلامی و تخریب دستاوردهای آن را نباید نادیده گرفت. همانهایی که امروز از جلیلی حمایت می‌کنند. پس از لغو قرارداد برجام توسط ترامپ در سال 1397 مشاهده شد که با نابودی مسیرهای ارتباطات بین المللی، تمام دستاوردهای داخلی و بین المللی کشور از دست رفت. لذا شروع تورمهای کمر شکن بالاتر از 40 و 50 درصد در سال و نرخهای رشد منفی را می‌توان از نتایج برقراری مجدد تحریمها دانست.

در کنار این مشکلات فلج کننده، توسعه رانت جویی و فساد اداری و مالی و غارت منابع داخلی کشور به اسم دور زدن تحریمها، در کنار بکار گرفته شدن بسیاری افراد غیر کارشناس و معمولی در پست‌های بسیار حساس تخصصی و کارشناسی و مدیریتی در سه سال اخیر، از استراتژی های وفادار گرایانه ای بود که دولت سیزدهم و طرفداران آقای جلیلی بکار گرفتند و وضعیت اقتصاد کشور را به سطحی حدود یک سوم اقتصاد در سال 1396 رسانیدند. امروز قدرت خرید کارگران و کارمندان ما کمتر از 40 درصد سال 1396 است و کسانی که بانی و عامل این وضعیت و توسعه دهنده آن هستند، هیچگونه مسئولیتی را نمی‌پذیرند و همه گناه را به گردن دولتها و افراد قبل از خود می اندازند. اما پزشکیان ضمن ادعای تلاش جدی برای رفع تحریمها، با اعلام مواضع کارشناسی و تخصصی و نیز قرار گرفتن خود او در بالاترین مراتب علمی و تخصصی، دانش و مهارتهای بالای علمی و تخصصی را در حل مسائل کشور مهم دانسته و دانایی و استفاده از دانش تخصصی و متخصصین را محور کارهای خویش معرفی کرده است. لذا به نظر می‌رسد حداقل فعالیتی در راستای گسترش تحریم‌ها نداشته باشد و با فرایندهای فسادستیزی، شفافیت گرایی، تخصص گرایی، گام‌های مؤثری در مسیر فساد زدایی بردارد. در کل در چارچوب افقهای 2030 و 2050 اساسی ترین هدف اقتصادی و رفاهی کشور باید روابط سالم و روان و بدون تنش و تحریم بین المللی باشدو نامزدی عملا باید مورد توجه و تایید جامعه قرار گیرد که در این مسیر، دارای نظریات شفاف و تیم با تجربه و توانمند باشد. در غیر این صورت به این سخن نغز دکتر سریع القلم باید اشاره کرد که: اگر چه افغانستان از ما دور است ولی ما به شدت به افغانستان نزدیک هستیم. دهم تیر 1403 #برای_ایران #پزشکیان https://t.me/drdelangizan