انتشارات ققنوس

شانزدهم تیرماه زاد روز گلی امامی @qoqnoospub

چهارمین جلسه از سلسله‌جلساتِ «سه‌شنبه‌های حکمت زندگی» 📙 پنل اول: هرچه تلاش کنی نمیتوانی از خودِ واقعی‌ات فرار کنی بر مبنای کتاب «صبحانه با سِنِکا» ارائه‌دهنده: ستاره باقری (دانش‌آموخته‌ی روان‌شناسی و فلسفه) ‌————————— 📗 پنل دوم: معنای زندگی از دیدگاه مونتنی بر مبنای کتاب «معنای زندگی از دیدگاه فلاسفه‌ی بزرگ» ارائه‌دهنده: محمدرضا جمیلی (دکترای فلسفه، مدرس دانشگاه) ‌————————— ‌ زمان: سه‌شنبه، ۱۹ تیر ساعت ۱۸ تا ۲۰ مکان: سه‌راه ادبیات، مجتمع دکتر شریعتی جهاد دانشگاهی، ساختمان استاد غلامحسین یوسفی، طبقه سوم، سالن شورا 🟣 حضور برای همه آزاد و رایگان است کاری مشترک از حکمت زندگی و سازمان دانشجویان

تو برای همیشه مسئولِ همه‌ آن چیزهایی هستی که اهلی‌شان می‌کنی... امروز بیست و نهم ژوئن زادروز آنتوان دو سنت‌اگزوپری خالق شازده کوچولوست. #شازده_کوچولو #آنتوان_دوسنت‌اگزوپری #مدیا_کاشیگر #انتشارات_آفرینگان @qoqnoospub @qoqnoosp Afarinegan

آنچه ما را پاكيزه مي‌كند نگاهي به كتاب فلسفه تراژدی نوشته جوليان يانگ علي سهرابی روزنامه اعتماد ۴ تیرماه۱۴۰۳ كتاب «فلسفه تراژدي» نوشته جوليان يانگ گزارشي است از نظرورزي فيلسوفان در باب تراژدي در طول دو هزار و پانصد سال گذشته، گزارشي كه از افلاطون و ارسطو در يونان باستان آغاز مي‌شود و با كامو و ژيژك در زمان حاضر به پايان مي‌رسد. اين كتاب شامل 16 فصل است و يانگ در هر فصل به بررسي نظريات يكي از فلاسفه تراژدي مي‌پردازد (به استثناي فصل آخر كه نتيجه‌گيري مباحث كل كتاب است). در عين حال، يانگ در اين كتاب رويكردي منفعلانه ندارد، بلكه در انتهاي هر فصل از موضع خويش به نقد آراي فيلسوف موردنظر مي‌پردازد. براي بررسي بحث كلي كتاب مي‌توان دو پرسش كانوني فلسفه تراژدي را پيش چشم داشت: تراژدي چيست؟ و چرا به‌رغم تاثير اندوهبارش، ما همچنان بدان علاقه‌منديم و براي‌مان ارزشمند است؟ پرسش نخست، پرسشي است معطوف به چيستي و سرشت تراژدي و پرسش دوم به «تاثير تراژيك» اشاره دارد.در ارتباط با پرسش دوم مي‌توان گفت كه تراژدي واجد خصلتي متناقض‌نماست؛ از يك‌سو، تباهي و نابودي افرادي را به نمايش مي‌گذارد كه چه ‌بسا از بهترينِ ما هستند و از سوي ديگر، علاقه ما به اين وقايعِ اندوهبار نشانگر وجود چيزي سودمند و مثبت در تراژدي است. در واقع، همين امر سودمند و مثبت است كه پايه نظريه كاتارسيس ارسطو قرار مي‌گيرد (يانگ، 17). شلينگ براي اشاره به اين امر سودمند و مثبت اصطلاح «تاثير تراژيك» را ابداع كرد. به‌زعم شلينگ، «تراژدي يوناني نه ‌تنها اصلا ما را «از پاي درنمي‌آورد»، بلكه در ما «احساس التيام ايجاد مي‌كند و به ‌قول ارسطو ما را پاكيزه مي‌كند.»» (يانگ، 143) در واقع، در مواجهه ما با تراژدي عواطف منفي‌مان برانگيخته و بدين طريق پالوده مي‌شوند. يكي از دغدغه‌هاي اصلي يانگ در اين كتاب، پيگيري همين مفهوم «تاثير تراژيك» نزد فيلسوفان مختلف است. پاسخ دم‌دستي به پرسش نخست شايد چنين چيزي باشد: تراژدي داستاني است بسيار غمناك يا به قول شوپنهاور «نمايش يك بدبختي بزرگ.» (يانگ، 417) اما اين پاسخ بيش از اندازه ساده است و نمي‌تواند ظرايف مساله را نشان دهد. شايد تعريفي كه كامو از تراژدي در مقابل ملودرام و درام به دست مي‌دهد رضايت‌بخش‌تر باشد: «در درام و ملودرام يك نيرو مشروع است و نيروي ديگر نامشروع، درحالي كه در تراژدي نيروهايي كه در تقابل با يكديگر قرار مي‌گيرند «به‌ يكسان مشروع هستند و به ‌يكسان موجه».» سخن كامو با به‌ياد آوردن نمايشنامه آنتيگونه قابل فهم‌تر مي‌شود. «آنتيگونه حق دارد اما كرئون ناحق نيست.» (يانگ، 377) به اين ترتيب در نظر كامو «تراژدي ايدئال بيش از هر چيز تنش است... تعارضي است ميان دو نيرو كه هر كدام نقاب دوگانه خير و شر را بر چهره دارند.» (يانگ، 378) دو نمايشنامه‌اي كه معمولا فلاسفه به عنوان الگوي تراژدي انتخاب مي‌كنند، اديپ شهريار و آنتيگونه است. در تراژدي اديپ ما شاهد تعارضي ميان آزادي بشر و تقدير هستيم، تعارضي ميان تقدير محتوم و موجودي كه خودش را آزاد مي‌داند. اديپ پس از اطلاع از تقدير شوم خويش، مي‌كوشد به ‌منزله موجودي آزاد در برابر تقدير خويش بايستد، اما او با كنش‌هايش دقيقا همين تقدير را محقق مي‌سازد، تقديري شوم كه درنهايت به نابودي او مي‌انجامد. در نمايشنامه آنتيگونه شاهد تعارضي ميان نظم الهي و نظم بشري هستيم. آنتيگونه كه نماينده نظم نخست است، به ‌منزله فيگوري انقلابي خيره‌سرانه بر تعهدش به مردگان، تكاليف خانوادگي‌اش و به خاك سپردن جنازه برادرش پولونيكوس كه در برابر نظم حاكم قيام كرده پاي مي‌فشرد.در مقابل كرئون، نماينده نظم بشري، به عنوان حاكم بر مجازات و اجراي بي‌چون‌وچراي قوانين تاكيد مي‌ورزد. به اين ترتيب، تنش ميان اين دو نظم درنهايت به تباهي هر دو مي‌انجامد. اما موضوع مساله‌ساز براي فلاسفه، نه چيستي تراژدي، بلكه اين بوده است كه والاترين ارزش و رسالت تراژدي چيست يا به تعبيري «تراژدي بايد چگونه چيزي باشد تا بتواند بيشترين اهميت ممكن را در اقتصاد كلي زندگي بشر داشته باشد.» به عبارتي، دغدغه فلاسفه نه دغدغه‌اي توصيفي، بلكه دغدغه‌اي ارزش‌گذارانه بوده است. (يانگ، 419) بنا بر شرح يانگ، نحوه مواجهه فلاسفه تراژدي با اين پرسش برمبناي يك روش‌شناسي دومرحله‌اي است. آنان در مرحله نخست به بررسي اين مساله مي‌پردازند كه «مهم‌ترين كاربرد تراژدي چيست؟» چه چيزي مقوم تاثير تراژيك است؟ به‌طور مثال، هگل ارزش حداكثري تراژدي را در دوراهي اخلاقي مي‌بيند، براي شلينگ اين امر در نشان‌ دادن سازگاري آزادي و ضرورت نهفته است و نيچه تراژدي را فراهم‌آورنده فراغتي متافيزيكي براي رنج و تناهي انسان مي‌داند (يانگ، 419).فيلسوف تراژدي، در مرحله دوم، اثري را به عنوان الگويي از تراژدي برمي‌گزيند كه كاركرد موردنظرش را برآورده مي‌سازد.

به اين ترتيب، براي برخي فيلسوفان اديپ شهريار نقش الگوي تراژدي را ايفا مي‌كند و براي فيلسوفان ديگر نمايشنامه آنتيگونه. فلاسفه تراژدي بر مبناي كاركردي كه براي تراژدي در نظر مي‌گيرند و نمايشنامه‌اي كه برمي‌گزينند در يكي از دو سنت كانتي يا هگلي فلسفه تراژدي قرار مي‌گيرند. فلاسفه سنت كانتي كه يانگ آنان را «والاباوران» (sublimeists) يا معتقدان به امر والا مي‌نامد، همچون شلينگ، هولدرلين و نيچه، امر مهم در تراژدي را تجربه حالتي از وجود مي‌دانند كه شخص در آن حالت بر رنج و تناهي زندگي فائق مي‌آيد. (يانگ، 421)…… ادامه در لینک زیر https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/218715/ @qoqnoospub

      «آموزش، دین و گفتمانِ اصلاح فرهنگی در دوران قاجار» اثری به غایت پژوهشگرانه و روشنگرانه در حوزهٔ تاریخ «مدرن‌سازی» ایران است که بازهٔ زمانی صد سالهٔ مابین دوران برنامهٔ اصلاحی عباس میرزا از ۱۱۷۹ تاطلیعهٔ انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ را در بر‌می‌گیرد. این کتاب که کانون مطالعهٔ ‌خود را فرآیند اصلاح آموزشی در ایران قرار داده تلاش‌ کرده تا اصلاحات در ساختار آموزشی ایران در نخستین دورهٔ مدرنیزاسیون اجتماعی‌فرهنگی را درساحت گسترده‌‌تر پروژهٔ مدرن‌سازی در کشوری غیرغربی و بیرونی نسبت به‌خاستگاه‌های فلسفی‌سیاسی مدرنیته، واکاوی کند. همانگونه که در پیشگفتار کتاب آمده این اثر تنها منبع برای مطالعه‌ی تاریخ پیدایشمدارس جدید در ایران است که نویسنده در آن کوشش کرده تا نظرگاه موافقان ومخالفان اصلاحات در نظام آموزشی ایران را در بطن تاریخ فراخ‌تر مواجهٔ‌‌ ایرانیان با مدرنیته و چالش‌ها و مخاطرات آن مورد بررسی قرار دهد. اساساً تضاد و تباین‌ مدافعان سنت و مروجان تفکر جدید شاید هیچ ‌کجا به اندازهٔ اصلاحات در ساختارآموزش ایران، برجسته و‌ چالش‌برانگیز نبوده و همین امر اثر حاضر را به منبعی کلیدی نه در فقط در زمینهٔ تاریخ ایران مدرن بلکه در گسترهٔ موسع‌تر تاریخ اندیشه و روشنفکری ایران بدل می‌کند.   کتاب در هشت بخش تدوین شده و همانگونه که انتظار می‌رفته نویسنده بحث خود را از نخستین درک و دریافت‌ها از عقب‌ماندگی تاریخی ایران در دوران عباس‌میرزا آغاز کرده است. کتاب سپس سیری در سفرنامه‌های اولیهٔ عصر قاجار و نخستین نشانه‌های پی بردن به کاستی‌های مدیریت کشور کرده و بعد با مروری ژرف در تاریخ تأسیس دارالفنون و نیز مدارس میسیونری، تاریخ مدرنیزاسیون آموزشی در ایران راواکاوی کرده است.   کتاب در نهایت با پیوند برقرار کردن میان مباحث مربوط به تغییر مرزهای هویت و نیز مشروعیت سیاسی در ایران و نسبتش با امر آموزش، و سپس بررسی نسبت ورود«امر نو» از یک سو، و جهان صلب‌انگاره‌های مذهبی و سنتی از سوی دیگر، بحث خود در تاریخ اصلاحات آموزشی نوین در ایران را پایان داده است.   کتاب برای تمامی علاقه‌مندان به تاریخ ظهور ایران مدرن و نیز پژوهشگران حوزهٔ اندیشه و تاریخ اجتماعی ایرانِ جدید منبعی بی‌نظیر و یگانه است. #آموزش_دین_گفتمان_اصلاح_فرهنگی_در_دوران_قاجار       @qoqnoospub

      تجدیدچاپ شد @qoqnoospub