فریاد سکوت

عراقی‌ها یک ضرب المثل شعبی و عامیانه دارند که وصف چنین اوضاعی است! می‌گن: «شوف الدنية اشگد معكوسة؛ تزرع بصل تطلع كوسة، و تكول عله البطه جاموسه» یعنی: ببین کار دنیا چقدر برعکسه که پیاز می‌کاری اما کدو درمیاد آن وقت است که به مرغابی می‌گی گاومیش.

☝️ 👇👇 از فیلم مصری((رفعت عینی للسماء)) يا: «چشمان خود سوی آسمان افراشتم»: در جشنواره کن امسال همین ماه مِیِ گذشته ۲۰۲۴م برای نخستین‌بار یک فیلم مصری جایزه‌ی «چشم‌طلایی» فیلم کن را از آن خود کرد. از آنجا که رسانه‌های فارسی‌زبان به دلیل مرعوبیت از تابوهای جنسیتی رایج خود به آن نپرداختند، گفتم چکیده‌ای از داستان آن را برای ثبت در اینجا بنویسم: در ۲۰۰ کیلومتری جنوب قاهره روستایی است به نام «البرشا»که‌ از قبطیان مصراند؛ قبطی‌ها، مسیحی و ده درصد جمعیت مصر را تشکیل می‌دهند و بارها مورد تعرض و در همین ماه گذشته خانه‌ها و یک کنیسه‌شان توسط افراط‌‌گرایان مسلمان به آتش کشیده شد. در روستای "البرشا" واقع در استان "المنیا" که داستان فیلم در آن اتفاق می‌افتد،زن و شوهری کارگردان به نام «ندی الریاض» و «ایمن الامیر» که در سال ۲۰۱۷م برای گردشگری به این روستا رفته بودند متوجه شدند تعدادی از دختران قبطی، یک گروه نوازنده خیابانی تشکیل داده‌اند و آهنگ‌های فولکلور مصری را می‌خوانند؛ این زن و شوهر متوجه می‌شوند محتوای ترانه‌های این دختران، بسیار جدید و مدرن است، وقتی بیشتر دقت می‌کنند می‌بینند این دختران ساده روستایی موضوع شعرهاشان علیه سرکوب‌های جنسیتی و تابوهای مردسالارانه و آزارهای جنسی و اجبار در ازدواج زودرس، کودک-همسری و مضامینی از این دست است. در چند مورد ملاحظه می‌کنند که جوانان روستا آنها را به باد فحش می‌گیرند و به سمت‌شان سنگ پرتاب می‌کنند. این جرقه‌ای می‌شود که این زن و شوهر چهار سال با تیم کارگردانی و فیلمبرداری‌شان در آن روستا بمانند و قصه‌ی زندگی این دختران را به صورت مستند به تصویر بکشند. تیم در گفت‌وگو با این دختران قبطی متوجه می‌شود آنها تئاتر خیابانی را به عنوان راهی برای غلبه بر مشکلاتی که از آن رنج می‌برند، مانند ازدواج زودهنگام، آزار و اذیت‌های جنسی و غیره برگزیده‌اند تا در برابر چشمان روستاییان دهشت‌زده، سینه‌‌شان را از رنج‌هایی که تحمل کرده‌اند با نوای سنج و کمانچه خالی کنند. ندی ریاض و ایمن الامیر با پی‌گیری قصه‌های این دختران نوازنده به مدت چهار سال متوجه برخی از رویدادهای زندگی آنها می‌شوند مانند این که یکی از آن‌ها مجبور به ترک روستا شده یا دیگری مجبور به قطع نامزدی یا بریدن از خانواده و... تیم برخی از رؤياهای این دخترها را به تصویر کشیده مثلاً یکی از آنها «هایدی سامح» است که آرزو داشته رقصنده‌ی باله باشد، اما نامزدش به او می‌گوید بعد از ازدواج فقط باید خانه‌داری کنی و شماره‌ی همه‌ی دوستانش را از موبایل هایدی پاک می‌کند، چیزی که باعث به هم خوردن رابطه آنها می‌شود و داستانهایی از این قبیل. مثلاً در یکی از شعرهای ترانه‌شان در فیلم می‌شنویم که دختران می‌خوانند: ((أنا جسمى مش خطية..ولا لبسى دا قضية مش عارفة أمشى بحرية.. ولا قادرة البس فستان)) «یعنی تن ما زنان گناه‌کار نیست، اشکالی هم در لباس‌هامان وجود ندارد، با این حال نمی‌توانیم با آزادی در روستای خودمان قدم بزنیم یا لباس راحتی خود را بپوشیم.» بازیگران این فیلم با نام‌های کاملاً واقعی خود به ایفای نقش پرداخته‌اند که عبارتند از ماجدة مسعود وهايدي سامح ومونيكا يوسف ومارينا سمير ومريم نصار وليديا هارون که همگی با تیم کارگردانی در جشنواره کن حضور یافتند و برنده جایزه «چشم طلایی» شدند. دختران نیل که چشم خود به وسعت آسمان دوخته بودند نه تنگناهای تابوزده‌ی یک روستا و محدودیت‌های اقلیتی دینی.

از این فیلم ☝️مصری که در ماه می همین امسال ۲۰۲۴برنده جایزه چشم طلایی جشنواره کن شد👇 👇👇👇

تقدیر همه ی راه نیست، فقط سر دو راهی هاست.