Амга Культура

💫🎹🎼🎤☀️🎹🎼🎤💫🎹🎼🎤☀️ Амма улууһуттан эдэр ырыаһыт Иван Удин аатын үйэтитэр өрөспүүбүлүкэтээҕи *«Санаам тугу кэпсиирин, ырыа гынан ыллыыбын...»* аһаҕас ырыа күрэҕин балаһыанньата. Чаҕылхай талааннаах Иван Удин Орто дойдуга төһө да кылгас олоҕу олорон аастар, дьон-сэргэ сүрэҕэр элбэх үтүөнү, сырдыгы, кэрэни хаалларбыта. Кини үтүө аатын үйэтитэр сыалтан төрөөбүт Амматын улууһугар Сэргэ-Бэс сэлиэнньэтигэр эдэр ыччакка аналлаах ырыа күрэҕэ 2-с төгүлүн ыытыллар. *Тэрийээччилэр:* - Сулҕаччы нэһилиэгин дьаһалтата; - Иван Удин төрөппүттэрэ, аймахтара; - Сулҕаччытааҕы Х.Максимов аатынан култуура киинэ уонна Сэргэ-Бэстээҕи филиала; *Күнэ-дьыла:* - От ыйын 13-14 күннэрэ, 2024 сыл *Ыытыллар сирэ:* - Амма улууһа Сэргэ-Бэс бөһүөлэгэ, Х.Максимов аатынан култуура киинин Сэргэ-Бэстээҕи филиала. *Күрэх сыала:* - Саха эстрадатыгар саҥа тахсан испит Иван Удин сырдык аатын үйэтитии. *Соруктара:* - Сахалыы эстраднай ырыаны ыччакка пропагандалааһын; - Эдэр ыччакка айар дьоҕурдарын, көхтөрүн үрдэтии, талааннарын арыйыы; *Кыттааччыга ирдэбил:* - Күрэххэ 18-35 сааһыгар дылы саастаах кыттааччы сольнай эстраднай ырыанан кыттар, ырыатын эт куолаһынан толорор; - Кыттааччы 1 ырыаны ыллыыр (ырыа темата, доҕуһуола көҥүл); - Сайаапка от ыйын 13 күнүгэр диэри [email protected] электроннай аадырыска бэриллэр. - Кыттааччыттан – орг.взнос 500 солк. - Кыттааччы аһылыгын, айанын бэйэтэ уйунар, түһэр, хонор сир палатканан тэриллэр, сөптөөх утуйар таҥастаах кэлэрэ ирдэниллэр, миэстэтигэр аһылык атыыта тэриллэр. *Сыаналанар:* - Сыанаҕа ырыа ис айылгытын арыйар туттуу-хаптыы, көрөөччүлэри кытта үлэ; - Тупсаҕай таҥас-сап; - Толоруу таһыма; - Бэйэ уратыта (индивидуальность). *Түмүк:* Ырыа күрэҕин түмүгүнэн 👏🏻🤩🥳наҕарараадаланыахтара: 🌟 «Кылаан Чыпчаал» (Гран-при) 🌟 Үрдэл (лауреаты 1, 2, 3 ст.) 🌟 Үктэл (дипломанты 1, 2, 3 ст.)🌟 «Көрөөччүлэр биһирэбиллэрэ» уонна анал ааттар ааттаныллыахтара. Гран-при хаһаайына күрэх сүрүн спонсорыттан Иван Удин төрөппүттэриттэн *35 000* солкуобайы уу харчынан тутуоҕа.💥🥳😍👏🏻🎉🎊 Кыайыылаахтар добун суругунан, бирииһинэн наҕараадаланаллар. Хас биирдии кыттааччыга туоһу сурук туттарыллар. *Билсэр телефоннаргыт:* 89644281525 (ватсап) – Светлана Семеновна Федотова; 89245952214 (ватсап) - Мария Михайловна Удина (Иван Удин ийэтэ); 89245958452 (ватсап) – Жанна Григорьевна Максимова. Сайаапканы телефонунан биэриэххитин сөп, эбэтэр [email protected] электроннай аадырыска ыытыаххытын сөп. Сайаапкаҕа кыттааччы толору аата, сааһа, ханнык улуустан сылдьара, ырыатын аата, ааптара. Түһэр сиргэ наадыйааччылар сайаапкаҕа хайаан да ыйаргыт ирдэнэр.

Сегодня расскажу о музейном экспонате - комплект грампластинок (доклад И.В. Сталина, 1936 г.), который хранится в Амгинском музее истории Гражданской войны в Якутии. Непростая судьба грампластинок была неотделима от процесса развития аппаратов, их проигрывавших. Однако 20-30-е гг. прошлого века можно назвать «звёздным часом» этих нехитрых на первый взгляд звуковых носителей. С широким распространением грампластинок и репертуар стал более разнообразным. Кроме произведений классической и современной музыки, выпускались записи речевых программ. Были записаны выступления видных государственных и общественных деятелей Советского государства. Среди них, например, «Доклад товарища И. В. Сталина на чрезвычайном VIII всесоюзном съезде Советов 25 ноября 1936 г. о проекте Конституции Союза ССР». Альбом состоит из 21 пластинки, помещенные в футляр синего цвета. На футляре изображено барельефное тиснение профиля Сталина И. В. На каждой пластинке, вложенной в отдельный конверт, указан фирменный знак изготовителя («Московский завод памяти 1905 г.») в виде перекрещенных ласточки и скрипичного ключа.   В 2012 г.  директор библиотеки Макарова Светлана Егоровна подарила эти грампластинки Амгинскому музею. Сейчас грампластинки экспонируются в музее им. В.Г.Короленко (музейный комплекс «Старая Слобода»). https://t.me/afanasiy_noev

Амма улууһуттан эдэр ырыаһыт Иван Удин аатын үйэтитэр «Санаам тугу кэпсиирин, ырыа гынан ыллыыбын...» аһаҕас ырыа күрэҕин ыытыы программата Х.Максимов аатынан култуура киинин Сэргэ-Бэстээҕи филиала. *От ыйын 13 күнэ* 12.00 ч.-13.30 ч. – ыалдьыттары көрсүү, эбиэт. 13.30 ч.– регистрация 14.00 ч. - күрэх үөрүүлээх арыллыыта 14.30 ч. – күрэх саҕаланыыта 17.00 ч. – 18.00 ч. – киэһээҥҥи аһылык “Саһыл” сиригэр билсии сынньалаҥ киэһэтэ - Гитаранан ырыа күрэҕэ (баҕалаахтарга) - “Бастыҥ балык” балыктааһыҥҥа күрэх (баҕалаахтарга) - Иван Удин туһунан ахтыы киэһэтэ - Үҥкүү-битии киэһэтэ От ыйын 14 күнэ 10.00 - 12.00 ч. Эдэр ырыаһыттарга маастар кылаас, уопыт атастаһыыта. 12.00 - 13.00 ч - эбиэт. 14.00 - 17.00 ч. Гала концерт, кыайыылаахтары наҕараадалааһын, Сэргэ Бэстээҕи култуура дьиэтэ.

Сегодня расскажу о музейном экспонате, который хранится в Амгинском музее истории Гражданской войны в Якутии. Нагрудная подвесная бляха остяков и хантов «Орт-лонк. Мастерков шайтан» XVIII век. В 1936 году большая коллекция бронзовых, медных и латунных подвесок была привезена из района Обдорска (ныне г. Салехард) экспедицией Музея антропологии и этнографии Академии наук (Санкт-Петербург). Это было своего рода научное открытие. Большое количество подвесок, обнаруженных в могильниках остяков, ненцев, коми-пермяков и других народностей, населявших северные склоны Урала и бассейны рек Западной Сибири, свидетельствовало о развитом в этом регионе меднолитейном промысле. Существование национальных украшений, игравших роль «оберега», прослеживается до 1960-х годов. Ненцы, ханты, манси, эвенки покупали у русских мастеров заказанные украшения, платя драгоценными мехами — песцом, соболем. Этим в XIX-м веке пользовались перекупщики, приобретая у медников за бесценок их изделия и затем перепродавая их местному населению. Продукция русских литейщиков пользовалась широким спросом и на Дальнем Востоке. Крупный специалист по истории Сибири археолог А.П. Окладников отмечает, что большой спрос на медные и латунные бляхи в XIX-м, начале XX века вызвал к жизни настоящий промысел с несколькими центрами меднолитейного искусства. Последний расцвет производства подвесок пришелся на 1920-1930-е годы в Туле. Производство медных подвесок прекратилось после 1960-х годов, когда большая часть северных народов перешла на оседлый образ жизни и их быт изменился. На бронзовой бляхе изображен знаменитый остяцкий идол, называемый на здешнем остяцком диалекте Lonk, а по-русски шайтаном. Этот идол после данного этому народу крещения ещё довольно долгое время тайно содержался пока, наконец, не был открыт и сожжён подобно другим. Остяки называли его Орт-лонк, что означает «князь шайтанов», отмечая его большее значение перед другими. У русских же он был наиболее известен под именем Мастерков шайтан, так как за ним осуществлял присмотр идольский жрец по имени Мастер. https://t.me/afanasiy_noev

Аммалыы матыыбы дьон кутугар иҥэрбит 111 кылыһах-кырыымпаһыт 🎶 🌿☀️🌿Күүтүүлээх ыһыахпытыгар элбэх кыттааччы, көрөөччү ортотугар биһиги аммалыы матыыбы дьон кулгааҕар, кутугар иҥэрбиппит. Биһиги дорҕооммутунан Олоҥхо ыһыаҕа саҕаламмыта👏🏼❤️ @amma_olo5o

"САҤАРАР САҤАМ САТАТЫН САБАҔАЛААН, ЭТЭР ТЫЛЫМ ЭГЭЛГЭТИН ЭРИДЬИЭСТЭЭН” XVII Өрөспүбүлүкэтээҕи Олоҥхо ыһыаҕар Аммалар ситиһиибит👏👏👏