Tarix_elementar

💥 1886 yil 28 iyunda – Kattaqo’rg’onda birinchi rus-tuzem maktabi ochildi. Bu yerda dastlab 10 nafar o’quvchi ta’lim olgan bo’lsa, bir yildan so’ng ularning soni 18 nafarga yetdi. Bolalarga ta’lim berish jarayoni o’lkaning boshqa hududlaridagi kabi olib borilar, ammo bu jarayonda bir qator nomutanosibliklar ham mavjud edi. Masalan, rus guruhlariga dars beruvchi o’qituvchilar yiliga 600 so’m oylik olishgan bo’lsa, mahalliy sinf o’qituvchilari 120 so’m maosh olardi. Ma’lumot o’rnida qayd etish joizki, Turkistonda rus-tuzem maktablarini ochishdan asosiy maqsad o’lkani ruslashtirish edi. Birinchi rus-tuzem maktabi 1884 yil 19 dekabrda Toshkentda ochilgan. Unda 41 bola o’qigan. 1891 yilXivada, 1894 yil Buxoroda ham ochilgan. Ularning soni o’n to’qqizinchi asr oxirida yuzdan oshgan. Rus-tuzem maktabida ta’lim muddati 4 yil bo’lgan. U ruscha va mahalliy sinflarga bo’lingan.

💥 1868-yil 28-iyunda general Kaufmanning Samarqanddagi qarorgohida amir Muzaffar Buxoro amirligini Rossiya imperiyasining protektoratiga aylantirgan shartnomani imzoladi. Shartnomaga kora, amir urush boshlashda o’zini aybdor deb tan olib, "abadiy do’stlik" nishonasi sifatida podsho qo’shinlarining harbiy xarajatlarini qoplash uchun 500 ming rubl to’lash majburiyatini oldi. Shartnomaga muvofiq, podsho tomonidanbosib olingan Chinozdan Zirabuloqqacha bo’lgan barcha hudud, Xo’jand, O’ratepa, Jizzax, Samarqand, Kattaqo’rg’on shaharlari bilan birga podsho Rossiyasi hududiga qoshildi. Ular yangi — Zarafshon okrugini tashkil qildi. Qolgan hududlar ustidan amir oz hokimiyatini saqlab qoldi, biroq Turkiston general-gubernatorining ko’rsatmalarini bajarishga majbur edi. Amir Rossiyadan keladigan savdogarlar uchun butun amirlikda erkin savdo qilish imkoniyatini berish majburiyatini o’z zimmasiga oldi.

💥 1906 yil 27-iyun - Turkistonda birinchi milliy gazeta «Taraqqiy» chop etilgan kun Turkistonda birinchi jadid matbuot organi – “Taraqqiy” gazetasi Toshkent shahrida Ismoil Obidov muharrirligida 1906-yil 27-iyundan e’tiboran chop etila boshlangan. Uning tahririyati O’ratepa ko’chasidagi 97-uyda joylashgan edi. Gazetaning bir yillik obuna bahosi 5 so’m bo’lgan, bir donasi 50 tiyindan sotilgan. Gazeta to’rt sahifada chop etilib, unda e’lonlar ham bosilgan. “Taraqqiy” gazetasining shiori “Najot: maslakda sabot, to’g’rilikda ijobat” deb nomlangan. Nashr ilmiy, adabiy, siyosiy, faniy, tijoriy gazeta bo’lganligi ta’kidlab ko’rsatilgan. Gazetaning atigi 20 soni chiqib, rus hokimiyati tomonidan yopilgan, muharrir qamoqqa olingan.

💥 27 iyun – Matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlari kuni! Bugun ommaviy axborot vositalari xodimlari o’zlarining kasb bayramlarini nishonlayaptilar. Axborot sohasidagi erkinlik va oshkoralikni ta’minlash hamda keng jamoatchilikka yetkazishda ommaviy axborot vositalarining faolligini oshirish bugungi kunning dolzarb vazifasidir. Ayniqsa, taraqqiyot va ijtimoiy hayot voqyeliklarini xalq ommasiga yetkazishda televideniye, radio, internet hamda bosma nashrlarning o’rni beqiyos. Fursatdan foydalanib, barcha matbuotchilarni bugungi kasb bayrami bilan muborakbod etamiz. Bayram, muborak. Qalamingiz hamisha o’tkir bo’lsin!