Ana vətən

اولدوز سایاراق گؤزله‌میشم هرگئجه یاری✨ @dastanca Instagram.com/dastanca2

هاوا :زنگه زور بوتاسی ۲۰۲۳ حیدر علی اف سارایی اوخویور: خاطره محمدخانلی ارکسترین رهبری: چنگیز مهدی‌پور

بؤیوک چیلله ایله کیچیک چیلله‌نین آدینا باغلی ائلات آراسیندا گزن نئچه پارا سؤیلمه وار. بیری بئله‌دی کی، بؤیوک چیلله دؤورانین سوروب گئدیرمیش، یولدا کیچیک چیلله‌یه توش گلیر. کیچیک چیلله بؤیوک‌دن سوروشور: - قیرخ گوندو یاراقلی- یاساقلی حکمران‌لیق ائله‌ییرسن، نئیله‌دین، نئیلمه‌دین؟ بؤیوک چیلله دئییر: - اون چوُوال‌لارینی {تول/توال/ حئیوان دَری‌سیندن سو قابی. چوال/جوال: قاب چرمی برای کشیدن آب از چاه. دول/دولچا}  یاری‌یا ائندیردیم، اوْت تایالارینی {اوت، تاخیل، سامان، اودون و سایرین قالاغی} اورتادان کئچیردیم، اوشاقدان- بؤیویه هامینی اوجاغین باشینا ییغدیم. بئله‌ده کیچیک چیلله آغیز بوزور: - آی های، گؤر ایندی خیردا لـله‌شین نئیلییه‌جک. اوُنلوغو {اون ساخلانیلان یئر. محل نگهداری آرد}  اوندان کسه‌جه‌یم آخورو دا سامان‌دان. جاهیل {گنج، جوان}  سومویو، آهیل {یاشلی، قوجا}  ایلیگی گؤینه‌ده‌جه‌یم. بیر بوْران قالخیزیم، بیر چوْوغون {شدّتلی یئل ایله یاغان قار ایله یاغیش} قوپاریم کی، گل گؤره‌سن. بؤیوک چیلله‌ دونیانین کؤر- کؤتویوندن حالی‌ایدی. بیلیردی کی، کیچیک چیلله‌نین عؤمرو آزدی، جمعی- جوملتانی اییرمی گونلوک های- کویو وار. اودور کی، اوزون کیچیک قارداشینا توتوب دئییر: - گئدیب اؤزونو ناحاق یئره اوجوز ائله‌مه، قاباغین بوْزآی‌دی {قیشین سون اون‌بئش گونو ایله یازین ایلک اون‌بئش گونو}. ائله اوتور- دور کی، بوْزآی‌دا هاوالار قاریشاندا دئسین‌لر: «کیچیک چیلله‌نین گونلری ماغیل گونلر ا‌یدی، عیناً یازین اورتا آیی کیمی‌ایدی». بو کیچیک چیلله ده هئچ اؤزونه گؤره دئییل. بؤيوک چیلله‌نین سؤزونو بیر ایل ائشیدر. بیر ایل ائشیتمز و ائشیدن ایل اؤزونو اوُرواتلی آپارار. ائله کی، قولاق‌آردینا وورور، باخ اوندا اوزونو گؤرمه. تا بوْزآیاجان گؤیون اوزونو بوروم- بوروم بوراسیدی. کیچیک چیلله‌نین قورتارماغینا بیر- ایکی گون قالمیشدان هر آخشام دوققازلاردا {کند ائولری، باغ‌لاردا بیر- بیرینه کئچیریلن آغاج‌لاردان دوزلدیلمیش قاپی} تونقال قالایاردیلار. واخت- وعده گلیب همین مقاما یئتن‌ده آغ‌ساققال‌لار جاوان- جومورلارا ائشیتدیرردیلر: - چیلله‌قوْوانین واختیدی ها! تونقال چاتیب اوجاق‌لاری گورلاندیرین کی، بوْز‌آی دامارلانیب چیلله‌یه دوْی گلسین {دوْو گلمک. غالب گلمک}. هه، ایندی کی، بوْزآیین آدینی توتدوق، قوی اوندا اونون خاصیّتین قانادینا دوزموش بیر ائل سؤیلمه‌سیندن ده سوراق وئرک. هه، سؤز او یئردن، او چاغدان تکان آلیب گلیر کی، ایل آیا گونه بؤلونوردو. بوتون آیلار گلیب اؤز گون‌لرینی گؤتورموشدو، تکجه آیین بیرینه هئچ بیر گون دوشمه‌میشدی. ییغیشیب گئنگش ائله‌یندن سونرا بو قرارا گلدیلر کی، آیلارین هره‌سی اؤزونون بیر- ایکی گونون، بو گون‌سوز قالمیش آیا وئرسین. اونون دا گون‌لری دوزلسین. بلی، اون‌بیر آیین کیمیسی بیر گون، کیمیسی ایکی گون کیمیسی ده اوچ گون وئردی. بئله‌لیکله آیلارین سایی دؤنوب اولدو اون‌ایکی. تزه دوزلَن آیین گون‌لری فصیل‌لرده‌کی آیلاردان ییغیلدیغینا گؤره اونون هاواسی‌نین احوالیندان باش آچماق موشگوله دؤندو. بیر ده گؤردون ایستی‌دی؛ اوستوندن بیر آز کئچمیش باخیرسان کی، بولود گلدی، سویوق دوشدو. او بیری گون یئنه آچیلدی. غرض،‌ بئله‌جه قات- قاریشیق، بوْز بیر آی عرصه‌یه گلدی. او سبب‌دن ائل- جماعات اونو «بوزآي» دئییب نشان‌لادی. #حسن_اوموداوغلو #ایکینجی_بؤلوم #ادبیات_ائوی @AdabiyatEvi

اسفند آیی خالق آراسیندا خیدیرنبی/خیدیر ایلیاس دا/ آلا چالپو آیی کیمی مشهوردور. بو دؤره جمله‌لر ده دئییلیر. آلا چالپونون سون هفته‌سی ایله یازین بیرینجی هفته سینده اسن قورو سویوق یئله «خیدیر» دئییلر. اوندان سونرا تورپاق قیزیشیر. بالا چیلله‌ چیخاندا سونرا کورداوغلو گئجه‌سی. کورداوغلو گئجه‌ چولده قالیر. او، گئجه چییینینه داش گؤتوروب دایانمادان دولانیر کی، بالا چیلله سویوغو اونو دوندورماسین. آتاسی دئییر: اوغلوم سحره کیمی  دونماسا یئر ایسینیبسونرا هاوا ایسینیر و یئر قیزیر. هه، او کی، قالدی ایل‌آخیر چرشنبه آخشامی‌نین سؤز- صحبتینه، بو دا بیر آیری اختلاطت‌دی. دده- بابادان نوروز بایرامیندان دؤرد هفته قاباق چرشنبه آخشامی تونقال چاتماق قایدادی. بو چرشنبه‌لرین ده اؤز آدی، عادتی وار. بیرینجی چرشنبه «ازل چرشنبه»دی. «ازل‌چرشنبه»یه «کول چرشنبه» ده دئیرلر. همن چرشنبه‌ده یاندیریلان تونقالین کولونو گؤیه سوووروب اوجادان قیشقیرارلار کی: «چیلله‌نین گؤزونه کول ائیله‌ییریک!» ایکینجی چرشنبه «موشتولوقچو چرشنبه»دی. بو چرشنبه‌ده هامی بیر- بیرینه موشتولوق وئرر کی، چیلله تمام- کمال سوْووشوب گئدیب. سونرا «گول» چرشبنه گلیر. «گول» چرشنبه‌ده تمیزلیک ائله‌مک، ائو ائشیگی، پالتار- پالازی چیرپیب، سیلیب گوله دؤندرمک قایدادی. قالیر دؤردونجو- بایرامدان قاباق‌کی چرشنبه. همین چرشنبه آخشامی «ایل‌آخیر چرشنبه» ساییلیر. بَری باشدان ناغدیجا بیلین کی، اولولاریمیز هفته‌نین گونلرینی اوغورونا، سایاسینا گؤره سیناقدان چیخاریب بیر پاراسینی آغیر، بیر پاراسینی دا یونگول ساییبلار. همین حساب‌لا اَن آغیر گون چرشنبه آخشامی، ان یونگول، سایالی گون جومه (جمعه) آخشامی‌یلا جومه‌دی. آغیر گون اولدوغوندان چرشنبه آخشامینا کهنه کیشی‌لر «دوز گونو» دئییردیلر. همین گون ائو بینه‌سی قویماق، اکینه- بیچینه باشلاماق، توی- دویون، ائله‌مک مصلحت بیلینمه‌ییب. ایشین بینه‌سینی، سفته‌سینی جومه‌ده قویماق اوغورلو ساییلیب. «جومه»نین ائلات آراسیندا اؤز آدی وار: «آدینا». بوشونا دئمه‌ییب‌لر کی:  بو گون آدینادی، ایش‌لر آواندینادی. غرض، چرشنبه آخشامی آغیر گون ساییلدیغیندان ایلین آخیرینجی هفته‌سی‌نین همین گونونده تونقال قالاییب اودون اوستوندن آتیلا- آتیلا جمعی آغری- آجیلاری تؤکر، یئددی جوره شیرین نعمت دادیب نحس گوندن قورتولار. سونرا دا خوش اوقات‌لا او بیری گونلره قدم باسیب نوروزو قارشیلارلار. دئییرلر کی، نه قدر آغری- آجیمیز،‌ قادا- بلامیز واردیسا،  هامی‌سینی تؤکدوک آخیر چرشنبه‌نین اوستونه...  (آذربایجان شفاهی خالق ادبیاتی کتابیندا) #سونونجو_بؤلوم #حسن_اوموداوغلو #ادبیات_ائوى @AdabiyatEvi

میترا همان خورشیده......شما حتی از اون فرهنگی که با جعل تاریخ،خود را به آن چسبانده اید هم بی خبر و بی اطلاعید. چیلله آخرین روز پاییز یا ماه آذر می باشد و به ماه دی ربطی ندارد. دی هم یکی از القاب اهورامزدا به معنی آفریننده هست نه به قبل زرتشت ربط داره و نه معنی خدای آفریننده ی نور رو میده من دارم برای کسانی که مدعی از نسل زرتشت بودن هستن درس اساطیر زرتشت میدم....خدایاااااا

نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در نشست وزرای کشورهای درحال‌توسعه محصور در خشکی که در ایروان برگزار شد، عنوان کرد این کشور آماده برداشتن گام‌های عملی و ملموس برای باز کردن کریدورهای ارتباطی در منطقه است. پاشینیان خاطرنشان کرد: مرزهای ارمنستان با ترکیه و آزربایجان بیش از ۳۰ سال است که بسته است و ما امروز در مورد امکان باز کردن ارتباطات حمل‌ونقل در منطقه صحبت و بحث می‌کنیم. وی تأکید کرد: نگرش ایروان به افتتاح ارتباطات حمل‌ونقل در پروژه «تقاطع صلح» منعکس‌شده است. رئیس دولت ارمنستان بابیان اینکه کشورش آماده است ارتباط با آزربایجان را در امتداد راه‌آهن‌های موجود در چندین جهت بازسازی کند، گفت: اول، مسیر شمالی که منطقه قازاخ آزربایجان را به منطقه تاووش ارمنستان متصل می‌کند و هم‌زمان به دیگر مناطق منطقه غربی آزربایجان را به نخجوان متصل می‌کند.

. قارانقولوق‌ سریلیب‌دیر و قان آلیب شهری قارانقولوق دئیه‌سن پیس گونه سالیب شهری بوران‌دی شاختادی، قاردی، دومان‌‌لاشیب هر یئر له‌له کؤچوب‌دو بو ائل‌دن وئران قالیب شهری دونن باهار خانیمین شاختا کسدی دؤشلرینی بویون‌ باهار خانیمین قیش‌لارا دالیب شهری سئحیرلییب‌لر اینان بیزلری بو ساهیره‌لر ایلان‌لاری دولاشیب بوینونا، چالیب شهری . بو ظلمتین سحرینده گونش گلر گؤره‌سن؟ ایشیق قارانقولوغون باغرینی ده‌لر گؤره‌سن؟ یئنه گلرمی باهار شاختا چؤکدورن وطنه؟ بولودلاری شهره سئوگی‌سین چیله‌ر گؤره‌سن؟ زامان بو قیشلاغی یایلاقلادارمی بیرده گؤرن؟ آزادلیغین کؤچو بو یوردادا گلر گؤره‌سن؟ واراقلانار بو قارانلیق بو قار بو شاختا، یئنه‌- یووا قورار دامیمیز اوسته سئرچه‌لر گؤره‌سن؟ قارا چکیب‌لر آیا-اولدوزا یوز ایللردیر آیی ایله اولدوزو آغ اؤرپه‌یه بله‌ر گؤره‌سن؟ . اؤلوم توزو سپیلرکن توکندی عصیانیمیز آخیب کسیک‌لریمیزدن دؤنوب گؤله قانیمیز کلبچه‌لر وورولوب، باغلانیب‌دی ال-قولوموز حاصارلانیب دولاشیق نرده‌لرله دورد یانیمیز سارالدی رنگیمیز آه قورخو ساردی کؤکسوموزو فقط فصیل‌لریمیز یوخ خزان‌دی هر آنیمیز و چیخمیشیق اؤزوموزدن قاییتماغا یول یوخ زیان‌خور حئیوانا دؤنموش شرفلی اینسانیمیز . بو ظلمتین سحرینده گونش گلر گؤره‌سن؟ ایشیق، قارانقولوغون باغرینی ده‌لر گؤره‌سن؟ گلن-گئدن، تارا-تاق-تاق، اؤلوم سسی دویولور یاخین صاباح‌دا سوسار قانلی گولله‌لر گؤره‌سن؟ اؤلوم مین‌ ایل‌دی بیزی یوخلادیب‌دی یولداش‌لار حایات گلیب بیزی سون‌دفعه سیلکه‌لر گؤره‌سن؟ یئنه اوچار گؤیوموزده آزادلیق ائلچی‌‌لری بیزیم‌ده شهرین آزادلیق پایین اله‌ر گؤره‌سن؟ ظولوم حؤکومداری‌نین چؤکدوررمی بایراغینی آیاق‌لار آلتینا بیرکزده سئلبه‌لر گؤره‌سن؟ و سونرا صحنه دئییشدی: اوتوردو بیر شاعر؛ قیچینی دیزینه آشیریب چاخماغینی چاخدی.... #آتیلا_حاجیزاده #مرکب_غزل _____ @Atilla_hacizade @Atilla_hacizade