Nosog‘lom (abyuziv) munosabatlarda abyuzerning portreti
Juda ko′p oilalar, munosabatdagi insonlarda turli nizolarni ko‘ramiz. Ularning kelib chiqish sabablari, qanday oqibatlarga olib borishi haqida esa deyarli o‘rganilmaydi. Keling, bugun munosabatlarda abyuzerlar tasviri qanday bo‘lishi haqida gaplashamiz:
1. E’tiborsizlik. Bu munosabatlarda ehtiyoj va talablarni ignor qilaverish. Abyuzer hech qachon partnyorining ehtiyojlari haqida qayg‘urmaydi
2. Agressiya. Mojarolar baqir-chaqir, haqoratlar, jismoniy zarar yetkazishlar bilan bo‘lib o‘tadi
3. Ikki xil standartlar. Abyuzer o‘zi erkin yashaydi (xohlagan payti ko‘chaga chiqadi, o‘rtoqlari bilan ko‘rishadi, pulni xohlagancha sarflaydi), lekin partnyoriga esa bu narsalarga ruxsat yo‘q.
4. Nazorat va chegaralarni buzish. Abyuzer partnyorini barcha tirik mavjudotlardan qizg‘onadi va uning harakatlarini cheklashga urinadi. Yoki uning muloqotini nazorat qiladi — telegramini o‘ziga ulab olish, yozishmalarni tekshirib turish. Atrofda juda ko‘pchilikda kuzatiladi-a? )
5. Shantaj. Abyuzer har xil shartlar qo‘yadi va o‘zi xohlamagan narsani partnyori qilmasligi uchun uni manipulyatsiya qilishga urinadi: “Agar bugun uylarni tozalamasang, do‘stlaring bilan ko‘rishishga chiqmaysan”.
6. Qo‘pol hazillar, kinoyalar. Partnyorga nisbatan uning o‘ziga bo‘lgan ishonchini pasaytirish uchun qilingan qo‘pol hazillar, tabassum niqobi ostiga yashiriladigan kinoyalar. Parnyor maksimal yerga urilganidan keyin: “ha, men shunchaki hazillashdim-ku”, deyish.
7. Sherikning imkoniyatlarini past baholash. Abyuzer o‘z qurbonining shaxsiy hayoti, uning chegaralari bilan hisoblashmaydi. “Sening qiziqishlaring menikichalik muhim emas”. “Do‘stlaring senga yomon ta’sir o‘tkazmoqda”, “Sen bema’ni ishlar bilan shug‘ullanyapsan”.
8. Kayfiyatning o‘zgarishi. Abyuzer dunyodagi eng jozibali inson bo‘lishi mumkin, lekin yarim soatdan so‘ng u baqiroq zolimga ham aylana oladi. Uning xatti-harakatini oldindan aytib bo‘lmaydi. Partnyor esa uning oldida o‘zini qanday tutishni bilmaydi.
Bu nosog‘lom munosabatlardagi ba’zi belgilar. Bular qatoriga yana bir-ikki bandlarni qo‘shishim mumkin edi. (Biroq, ularni ham yozsam, aynan abyuziv munosabatlardagi insonlar qattiqroq jazavaga tushib qolishi mumkin).
@marufjonblogi