سعدی

۲۵ اردیبهشت روز حکیم ابوالقاسم فردوسی گرامی‌باد.

برخیز تا تفرج بستان کنیم و باغ چون دست می‌دهد نفسی موجب فراغ کاین سیل متفق بکند روزی این درخت وین باد مختلف بکشد روزی این چراغ سبزی دمید و خشک شد و گل شکفت و ریخت بلبل ضرورت است که نوبت دهد به زاغ بس مالکان باغ که دوران روزگار کرده‌ست خاکشان گل دیوارهای باغ فردا شنیده‌ای که بود داغ زر و سیم خود وقت مرگ می‌نهد این مرده ریگ داغ بس روزها که برآید به کوه و دشت بعد از من و تو ابر بگرید به باغ و راغ سعدی به مال و منصب دنیا نظر مکن میراث بس توانگر و مردار بس کلاغ گر خاک مرده باز کنی روشنت شود کاین باد بارنامه نه چیزیست در دماغ گر بشنوی نصیحت و گر نشنوی به صدق گفتیم و بر رسول نباشد به جز بلاغ @ShekhMoslehedinSadi

به عمر خویش ندیدم شبی که مرغ دلم نخواند بر گل رویت چه جای بلبل باغ تو را فراغت ما گر بود و گر نبود مرا به روی تو از هر که عالم است فراغ ز درد عشق تو امید رستگاری نیست گریختن نتوانند بندگان به داغ تو را که این همه بلبل نوای عشق زنند چه التفات بود بر ادای منکر زاغ دلیل روی تو هم روی توست سعدی را چراغ را نتوان دید جز به نور چراغ @ShekhMoslehedinSadi

ای روبهک چرا ننشینی به جای خویش با شیر پنجه کردی و دیدی سزای خویش دشمن به دشمن آن نپسندد که بی‌خرد با نفس خود کند به مراد و هوای خویش از دست دیگران چه شکایت کند کسی سیلی به دست خویش زند بر قفای خویش دزد از جفای شحنه چه فریاد می‌کند گو گردنت نمی‌زند الا جفای خویش خونت برای قالی سلطان بریختند ابله چرا نخفتی بر بوریای خویش گر هر دو دیده هیچ نبیند به اتفاق بهتر ز دیده‌ای که نبیند خطای خویش چاه است و راه و دیدهٔ بینا و آفتاب تا آدمی نگاه کند پیش پای خویش چندین چراغ دارد و بی‌راه می‌رود بگذار تا بیفتد و بنشین به جای خویش با دیگران بگوی که ظالم به چه فتاد تا چاه دیگران نکنند از برای خویش گر گوش دل به گفتهٔ سعدی کند کسی اول رضای حق طلبد پس رضای خویش @ShekhMoslehedinSadi

یار بیگانه نگیرد هر که دارد یار خویش ای که دستی چرب داری پیش‌تر دیوار خویش خدمتت را هر که فرمایی کمر بندد به طوع لیکن آن بهتر که فرمایی به خدمتگار خویش من هم اول روز گفتم جان فدای روی تو شرط مردی نیست برگردیدن از گفتار خویش درد عشق از هر که می‌پرسم جوابم می‌دهد از که می‌پرسی که من خود عاجزم در کار خویش صبر چون پروانه باید کردنت بر داغ عشق ای که صحبت با یکی داری نه در مقدار خویش یا چو دیدارم نمودی دل نبایستی شکست یا نبایستی نمود اول مرا دیدار خویش حد زیبایی ندارند این خداوندان حسن ای دریغا گر بخوردندی غم غمخوار خویش عقل را پنداشتم در عشق تدبیری بود من نخواهم کرد دیگر تکیه بر پندار خویش هر که خواهد در حق ما هر چه خواهد گو بگوی ما نمی‌داریم دست از دامن دلدار خویش روز رستاخیز کان جا کس نپندارد به کس من نپندارم به هیچ از گفت و گوی یار خویش سعدیا در کوی عشق از پارسایی دم مزن هر متاعی را خریداری‌ست در بازار خویش @ShekhMoslehedinSadi

گرم قبول کنی ور برانی از بر خویش نگردم از تو و گر خود فدا کنم سر خویش تو دانی ار بنوازی و گر بیندازی چنان که در دلت آید به رای انور خویش نظر به جانب ما گرچه منت است و ثواب غلام خویش همی‌پروری و چاکر خویش اگر برابر خویشم به حکم نگذاری خیال روی تو نگذارم از برابر خویش مرا نصیحت بیگانه منفعت نکند که راضیم که قفا بینم از ستمگر خویش حدیث صبر من از روی تو همان مثل است که صبر طفل به شیر از کنار مادر خویش رواست گر همه خلق از نظر بیندازی که هیچ خلق نبینی به حسن منظر خویش به عشق روی تو گفتم که جان برافشانم دگر به شرم درافتادم از محقر خویش تو سر به صحبت سعدی درآوری هیهات زهی خیال که من کرده‌ام مصور خویش چه بر سر آید از این شوق غالبم دانی همانچه مورچه را بر سر آمد از پر خویش @ShekhMoslehedinSadi