یەکگرتوو لە لوتکەدا

گەشەپێدانی قوتابیان و 27 ساڵ پێگەیاندن و کۆڵنەدان پەیامێکی پیرۆزبایی بۆ رێکخراوی گەشەپێدان لە دەرچویەکی ئەو قوتابخانەیە د. ئەمجەد محمد نهێنی سەرکەوتنە بەردەوامەکانی کاری قوتابیان لەپێش ڕاپەڕین و پاش راگەیاندنی یەکگرتووی قوتابیان و ئێستاش و داهاتوش دەتوانم پاش زیاتر لە 35 ساڵ ئەزمونم لە قۆناغ و دۆخە جیاوازەکانی ئەو مەیدانەدا بڵێم دەگەڕیتەوە بۆ باوەڕ بوون بە پەروەردەو پێگەیاندن و کۆلنەدان لەو بوارەو گرتنە بەری شێوازی نوێ و پێویست بە پێی قۆناغەکان، هەر کاتێک کار کرابێت بۆ تۆخکردنەوەی پەیامداری و پەیوەست کردنەوەی تاکەکان بە باوەڕو دینداریی ئەوەندە نزیک بون لە سەرکەوتن لە کاری زانستخوازی و پێشکەوتن و کارابون لە چالاکی رێکخراوەیی و ئامادەبون لە ناوەندەکانی خوێندن، کاڵ کردنەوەی گرنگیدان بە پەروەردەو پێگەیاندن بە هەر پاساوێک بوبێت ، پاشکەوتنی بەدوای خۆیدا هێناوە لە هەموو بوارەکانی تر دا، پیرۆزبایی گەرم ئاڕاستەی ستافە ماندوو نەناسەکانی ئەو رێکخراوە گەورەو سەنگینە دەکەم و شانازی دەکەم کە دەرچوی ئەو فێرگە پڕ لە بەخشینەم و وەفادارم و پەیمانم داوە کە هەردەم لە خزمەتیدا بم و دەست بەسنگەوە دەگرم بۆ سکرتێر و کارگێڕی و هەموو کادرەکانی و پێیان دەڵێم چاومان گەش و ڕونە و دڵمان پڕە لە خۆشەویستی و ڕێز بۆ هەموتان و سەروەری تۆمار دەکەن کە لەم قۆناغەدا ئالای خزمەت و کۆڵنەدان شەکاوە راگرن و پابەندی پەیامداری و خۆنەویستی بن، و هەلێکی زێڕین لە پێشتانە کە درێژە بە وانەی ئازایەتی و خەمخۆری ڕاستەقینە بدەن و چیتان هەیە پێشکەشی بکەن بۆ پێگەیاندنی نەوەکانمان، دوبارە ڕێزو خۆشەویستی و پێرۆزبایی لەهەمو ئەندامە سەربڵندەکانی ڕێکخراوی گەشەپێدانی قوتابیانی کوردستان

کورد زۆر پاکە پیسی مەکەن نێربازی بەچکەکانی قومی لوط ئەم کارەیان دەکرد زۆر حەیفە بە زمانی کوردی لەسەر خاکی کوردستان بە ئاڵای کوردی قسە لەسەر مافی نێربازی دەکەن زۆر بەداخەوە. پێغەمبەری خوا (صلی الله علیە وسلم) لە فەرموودەیەکدا دەفەرمووێت: (لَايَنْظُرُ اللَّهُ ُ عَزَّ وَجَلَّ إِلَى رَجُلٍ أَتَى ذكراً أَوْ امْرَأَةً فِي دُبُرِهَا)(رواه الترمذي والنسائي وابن حبان فس صحيحه. واتە: خوا بەچاوی بەزەیی تەماشای ئەو پیاوانە ناکات کە دەچنە لای پیاو یاخود لە پشتەوە دەچنە لای ژنان. واتە دبور خوای گەورە لە قورئانی پیرۆزدا دەفەرمووێت: {أَتَأْتُونَ الذُّكْرَانَ مِنَ الْعَالَمِينَ} ئەرێ لەناو ئەو هەموو خەڵکەدا ئێوە دەڕۆنە لاى نێرەکان و، ئارەزووتان لەگەڵ ئەواندا جێبەجێ بکەن. {وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُم مِّنْ أَزْوَاجِكُم ۚ } وە خێزان و هاو لوفى خۆتان کەخوا بۆى دروست کردوون وەلا دەنێن! {بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ} بەڵکو ئێوە هەر گەلێکى زۆر دەست درێژکارو ناڕەسەن و سەرکەشن. سورة الشعراء آية ١٦٥- ١٦٦. ئایا له ناو ئه‌و هه‌موو خه‌ڵکه‌دا ئێوه به شوێن نێرینه‌دا ده‌گه‌ڕێن و ده‌تانه‌وێت ئاره‌زووی جووت بوون له‌گه‌ڵ ئه‌واندا جێبه‌جێ بکه‌ن وازیش ده‌هێنن له هاوسه‌ران و هاو جووتانی خۆتان که په‌روه‌ردگارتان بۆی دروست کردوون به‌ڵکو ئێوه هه‌ر قه‌ومێکی ناله‌بارو به‌دڕه‌وشت و ناڕه‌سه‌نن. وە پێغەمبەری خوا(صلی الله علیە وسلم) دەفەرمووێت: (إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَى أُمَّتِي عَمَلُ قَوْمِ لُوطٍ)( رواه ابن ماجة الترمذي عن جابر عبدالله رضي الله عنه. واتە: لە هەموو شتێک زیاتر لێی دەترسێم کە تووشی (ئومەتەکەم ببێت کردەوەی نەتەوەی (لوط)ە..). واتە ( نێربازییە) دیسان دەفەرمووێت: عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي الله عنهما قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: ( مَنْ وَجَدْتُمُوهُ يَعْمَلُ عَمَلَ قَوْمِ لُوطٍ فَاقْتُلُوا الْفَاعِلَ وَالْمَفْعُولَ بِهِ). وصححه الألباني في صحيح. الترمذي (1456) وأبو داود (4462) وابن ماجه (2561) واتە: لە هەموو شوێنێکدا بینیتان کردووەی نەتەوەی(لوط)کرا، کاریگەر و کارلێکراو بکوژن. واتە (سەرکەوت و بن کەوتوو) پێغەمبەری خوا(صلی الله علیە وسلم)لە فەرموودەیەکی تردا دەفەرمووێت: عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: أَرْبَعَةٌ يُصْبِحُونَ فِي غَضَبِ اللَّهِ ويُمْسُونَ فِي سَخَطِ اللَّهِ، قُلْتُ: مَنْ هُمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ ﺍﻟْﻤُﺘَﺸَﺒِّﻬِﻴﻦَ ﻣِﻦَ ﺍﻟﺮِّﺟَﺎﻝِ ﺑِﺎﻟﻨِّﺴَﺎﺀِ، ﻭَﺍﻟْﻤُﺘَﺸَﺒِّﻬَﺎﺕِ ﻣِﻦَ ﺍﻟﻨِّﺴَﺎﺀِ ﺑِﺎﻟﺮِّﺟَﺎﻝِ، ﻭَﺍﻟَّﺬِﻱ ﻳَﺄْﺗِﻲ ﺍﻟْﺒَﻬِﻴﻤَﺔَ، ﻭَﺍﻟَّﺬِﻱ ﻳَﺄْﺗِﻲ ﻭَﺍﻟَّﺬِﻱ)( رواه الطبراني والبيهقي عن أبي هريرة رضي الله عنه. واتە: چوار کەس سبەینان و ئێواران لە ناو قەهر وتوڕەیی خوادان (ابو هریرە)(خوای لێ رازی بێت)دەڵێت ووتم ئەو چوار کەسە کامانەن ئەی پێغەمبەری خوا(صلی الله علیە وسلم) فەرموی ئەو پیاوانەی خۆیان دەبەنە سەرشێوەی ژنان و ئەو ژنانەی خۆیان دەبەنە سەر شێوەی پیاوان ئەو کەسەی نزیکی چوارپی دەکەوێت بە تایبەتی گوێ درێژ وە ئەوەی دەچێتە لای پیاو (واتە نێربازی دەکات.) هاورەگەزبازی ئەگەر لەڕووی یاسا ئاژەڵیانەی ئەوانیش ڕێگە پێدراو بێت لەھەر وڵاتێكدا، ئەوا لەڕووی كۆمەڵایەتییەوە دیاردەیەكی بێزراو قێزەون و ناشیرینە ھاوڕەگەزبازی نێوان نێرو نێر، مێ ومێ، بەر لەوەی حەز بێت نەخۆشییە، بەتەواوی و كەموكورتی و لادانە و پێویستی بەچارەسەرە نەك ماف باجارێ مافی خەڵکی بەشەرەف بدەن نەك لۆتی و بێرەوشتەکان زۆر حەیفە بەجلی کوردی جامانەی کوردیەوە قسە لەسەر مافی نێربازی دەکەن دەبوو بمرن دزی و تالانکردنیان کردوە بەیاسا کورد هیچ شتێك نەماوە شانازی پێوە بکات تەنها ئەو تۆزە شەرەف کەرامەتە مابوو ئەویشمان لێدەکەنە یاسا ئاژەڵیانەکە لەھەندێ شوێنیش بەو جۆرە سێكسە ئەوترێت سێكسی پۆخل، سێكسی پیس بەھۆی ئەوەی ئەبێتە ھۆكاری بڵاو بوونەوەی كۆمەڵێك نەخۆشی ترسناك كەلەڕێگای سێكس و بەتایبەتی پاشەڵەوە بڵاو ئەبنەوە کورد بۆیە مالی ویران بووە بۆهەموو شتێك بەکویرانە لاسایی ئەوروپا دەکاتە ئێمە لەگەل ئەو گەشە پێشکەوتنەی ئەوروپاین دەستخۆسیشیان لێدەکەین بەڵام مادام ئیمە مسوڵمانین خاوەنی ئەو یاسایە جوانەنین ناکرێت ئیمە ملکەچی هەموو شتێك بین بەناوی کرانەوە کۆمەڵگایی ئیمەش ببێتە گۆمەلگایەکی ئاژەلیانە خۆژیان هەر مادە و جنس نییە ... د.ئومێد محمد قادر

یەکگرتوو چی دەوێت لەم کاتەدا؟ وەک دەزانین کە ئیستە سەرجەم هێزو لایەنە سیاسیەکان لە جموجووڵی خۆ ئامادەکردن دان بۆ هەڵبژاردنەکانی عێراق، یەکگرتووش وەک هێزێک ناکرێت لەو دۆخەدا جوڵەو هەڵوێستەکانی نەخاتە ڕوو، ئەوەی پێویست بێت دور لە چاوی کامیرا و راگەیاندنەکان و بە پێی پێویستی قۆناغەکە و لە چوارچێوەی ستراتیژی کۆنگرەی هەشتەم کردویەتی و دەیکات، یەکێک لەو جوڵەو بژاردە پێویستانە دەستپێشخەری و دواندنی فەرمی لایەنەکانە، بۆ ئەوەی ڕای گشتی ئاگادار بێت کە یەکگرتوو هەڵوێست و دیدگای خۆی هەیەو بەدوای باشترین بژاردە دا دەگەڕێت کە گونجاو بێت، لەو روانگەیەوە دەستپێشخەریی دروستکردنی هاوپەیمانی لەگەل هێزەکانی دەرەوەی دەسەڵات وەک بژاردەیەک گفتوگۆی لەسەر دەکرێت، بزوتنەوەی گۆڕان وەک هێزێک کە دەگونجێ لانی کەم جەماوەرەکەی نیگەران بێت لەدەسەڵات یەکێکە لەو هێزانەی کە پێویستە اقامە حجەی لەسەر بکەیت و دەستپێشخەری و پڕۆژەی خۆتی بۆ بخەیتە ڕوو، بێگومان ئەم دەستپێشخەریە بۆ سەرجەم هێزەکانی تریشەو سەردان و بەسەر کردنەوەکان بدرێن بە راگەیاندن یاخود نا ، ئەمەش دەرخەری ئەو راستیەیە کە دەبێت یەکگرتوو بە سروشتی خۆی و دیدگای یەکگرتوانەی خۆی جوڵەو هەنگاوەکانی دیاری بکات و رۆلی سەرەکی هەبێت نەک لە پەراوێزدا بێت و پاشکۆ بێت، یەکگرتوو سەرتاسەریەو حزبی شارو دەڤەرێک نیە بە تەنها، و هەنگاوەکانی وردەکاری دەوێت و دەبێت خۆی بەرژەوەندیەکانی دیاری بکات و خۆی واقیع بۆ خۆی دروست بکات و نەکەوێتە ژێر هەژمونی هیچ سیاسەتێکی دیاریکراوو، و نەبێتە دەنگدانەوەو پاشکۆی هیچ هێزێکی تر. یەکگرتوو بە سروشتی خۆی و دیدگای یەکگرتوانەی خۆی جوڵەو هەنگاوەکانی دیاری دەکات و دەبێت رۆلی سەرەکی هەبێت نەک لە پەراوێزدا بێت و پاشکۆ بێت، یەکگرتوو سەرتاسەریەو حزبی شارو دەڤەرێک نیە بە تەنها، و هەنگاوەکانی وردەکاری دەوێت و دەبێت خۆی بەرژەوەندیەکانی دیاری بکات و خۆی واقیع بۆ خۆی دروست بکات و نەکەوێتە ژێر هەژمونی هیچ سیاسەتێکی دیاریکراوو، و نەبێتە دەنگدانەوەو پاشکۆی هیچ هێزێکی تر.

محمد قوتب گه‌وره‌ بیرمه‌ندی سه‌رده‌م و پێنووس نوورینێكی پڕ به‌رهه‌م 4/4/2014 كۆچی دوایی محمد قوتب (رحمه الله) کورتەیەک لە مێژووی ژیانی مامۆستا محمـد قوتب رحمەاللە ناوی: محمـدی کوڕی قوتب کوڕی ئیبراهیمی شاذلییە، لە 26/4/1919 دا لە گوندی مووشای سەر بە پارێزگاری ئەسیووط لە دایکبووە. باوکی موختاری ناوچەکەیان بووە. دایکی ناوی فاطمەی کچی عوسمان بوو، لە خانەوادەیەکی زانستدۆستبووە، هەموو براکانی ئەزهەریان تەواوکردووە، ناودارترینیان ئەحمەد حسێن موشییە کە شاعیربووەو لە بواری نووسین و ئەدەبدا ناوبانگی هەبوو. ئەمەشە وای لەم دایکە کرد کە هەر زوو سەیدو محمـد قوتبی برای بنێرێتە خوێندن بۆ قاهیرە کە ماڵی خاڵیان لەوێ بوو. محمـد قوتب خوێندنی سەرەتایی و ئامادەیی خوێندو لە ساڵی 1940دا زانکۆی قاهیرە/ بەشی زمانی ئینگلیزیی تەواوکرد، پاشان دبلۆمیشی لە پەروەردەو دەروونناسییدا وەرگرت. سەید قوتبی برای _کە دوازدە ساڵ لە خۆی گەورەتربوو سەرپەرشتی خوێندن و رۆشنبیرکردنی دەکرد، ئەو بۆی بووبووە باوک و براو مامۆستاو هاوڕێ.. مامۆستا محمـد قوتب رحمەاللە هەرچەندە لە رێکخستنەکانی ئیخواندا نەبوو، بەڵام لە ساڵی 1954دا کەوتە بەر حەملە گشتگیرە بەرفراوانەکەی جەمال عەبدونناصرو ئەمیشیان لەگەڵ سەیدی برایدا راپێچی زیندان کرد. ئەم ماوەیەکی تێدا مایەوەو ئازادبوو، بەڵام سەید رحمەاللە ماوەی دە ساڵی تیدا مایەوە پاشان بە واسیتەی عبدالسلام عارف کە سەرۆکی عێراق بوو، دۆستایەتی لەگەڵ جەمال عبدالناصردا هەبوو، داوای لێکرد ئازادی بکات، ئازادیان کرد بەڵام دوای ساڵێک هەردووکیان کەوتنەوە بەر حەملەیەکی سەختتر لەوەی پەنجاکان. ئەمجارە سەید رحمەاللە ئیعدام کراو محمـد قوتبیش ماوەی شەش ساڵ لە زینداندا مایەوە. لە 17/10/1971دا ئازادکرا! دەربارەی ئەم میحنەتە سەختەی کە بەسەر خۆی و براو هەرسێ خوشکەکانییدا هات و هەموویان زیندان کران و رەفعەتی خوشکەزای لەژێر ئەشکەنجەدا گیان سپارد، مامۆستا محـمد قوتب دەفەرموێ: ( تووشی کارەساتێک بووین کە بە خەیاڵی کەسدا نایات، تومەز ئەمە پیلانێکی گشتگیریی خاچپەرست و زایۆنیستی جیهانییبوو کەموخلووقاتێک جیبەجێیاندەکرد کە ناویان ناوی موسوڵمانانەبوو.. بەڵام ئەم میحنەتەش لە کۆتاییدا هەر توێشووی رێی خواوویستییە). مامۆستا محمـد قوتب دوای ئازادبوونی چووە عەرەبستانی سعوودییەو لە زانکۆی (ئوممولقورا) لە مەککەی پیرۆز بوو بە مامۆستاو ئیتر لەوێ لە گەڕەکی (ئەلعەوالی) نیشتەجێبوو. مامۆستای بیرمەندی گەورە لە 4//2014 لە نەخۆشخانەی (المرکز الطبي الدولي) لە جیددە لەتەمەنی 95 ساڵییدا گیانی پاکی سپارد. مامۆستا محمـد قوتب گەورەترین بیرمەندی ئەم سەردەمەی ئیسلامەو لە بوارەکانی فیکری ئیسلامییدا یەکەمینە. بەرهەمێکی زۆرو زۆر کاریگەریی بۆ نەوەکانی داهاتوو جێهێشتووە. لەوانە: 1_ الإنسان بين المادية والإسلام(1951) 2_شبهات حول الإسلام (1956) 3_قبسات من الرسول(1957) 4_هل نحن مسلمون؟(1959) 5_جاهلية القرن العشرين(1965) 6_دراسات في النفس الإنسانيّة. 7_التطور والثبات في حياة البشرية 8_منهج التربية الإسلامية (دوو بەشە: النظرية والتطبيق) 9_منهج الفن الإسلامي 10_دراسات قرآنية في النفس والمجتمع 11_حول التأصيل الإسلامي للعلوم الاجتماعية 12_معركة التقاليد 13_مذاهب فكرية معاصرة 14_مغالطات(2006) 15_مفاهيم ينبغي أن تصحح 16_كيف نكتب التاريخ الإسلامي؟ 17_لا إله إلا الله عقيدة وشريعة ومنهج حياة 18_دروس من محنة البوسنة والهرسك 19_العلمانيون والإسلام 20_هلم نخرج من ظلمات التيه 21_واقعنا المعاصر 22_قضية التنوير في العالم الإسلامي 23_كيف ندعو الناس؟ 24_المسلمون والعولمة 25_ركائز الإيمان 26_لا يأتون بمثله 27_من قضايا الفكر الإسلامي المعاصر 28_حول التفسير الإسلامي للتاريخ 29_الجهاد الأفغاني ودلالاته 30_دروس تربوية من القرآن الكريم 31_حول تطبيق الشريعة 32_المستشرقون والإسلام 33_رؤية إسلامية لأحوال العالم المعاصر 34_مكانة التربية في العمل الإسلامي 35_هذا هو الإسلام!

ئه‌بوبه‌كر هه‌ڵه‌دنی: ئێستا ژمارەی هێزه‌ چه‌كداره‌كانی هەرێم لە ژماره‌ی هێزه‌ چه‌كداره‌كانی 17 وڵاتی ئەندامی ناتۆ زیاترە. ....... په‌رله‌مانتار مامۆستا ئه‌بوبه‌كر هه‌له‌دنی ئه‌ندامی لیژنەی کاروباری پێشمەرگە له‌ په‌رله‌مانی كوردستان رایگه‌یاند: ئەمەریکا و هاوپەیمانان فشاریان بۆ هەرێم هێناوە بۆ ڕێکخستنەوەی هێزە چەکدارەکان، بەڵام سەرۆکایەتی هەرێم دانی پێداناوە کە حزبەکان ڕێگرن لە یەکگرتنەوە و چاکسازیکردن، دەشڵێت، ژمارەی هێزی چەکداری هەرێم لە 17 وڵاتی ئەندامی ناتۆ زیاترە. په‌رله‌مانتار ئەبوبەکر هەڵەدنی، ئەندامی لیژنەکە لە لێدوانێکدا بە "ناس کورد"ی ڕاگەیاند، "کۆبوونەوەکە بۆ بەدواداچوون بووە لەسەر ئەو کێشانەی پێشمەرگە بەتایبەت ڕێکخستنەوەی هێزەکانی پێشمەرگە و چاکسازیکردن تیایدا، چونکە ژمارەیەکی زۆر پێشمەرگەی بندیوار هەن دەوام ناکەن و موچەکانیان لەگەڵ فەرماندەکانیان بەش دەکەن، پێشمەرگەی ڕاستەقینەش دەبێت دەوامەکانیان بکەن." وتیشی، "ناکرێت هەرێمێکی چوار پارێزگایی زیاتر لە 400 هەزار هێزی چەکداری هەیە کە لە ژمارەی هێزە چەکدارەکانی 17 وڵاتی ئەندامی ناتۆ زیاترە، بەڵام تائێستا خاوەنی هێزێکی ڕێکخراو نییە و دەیان هێزی لەژێر چەندین ناوی جیاوازدا هەیە و هەریەکێک لەو هێزانە فەرمان لە کەسێک و لایەنێک وەردەگرن." هەڵەدنی ئاماژەی بەوەشکرد، "لە کۆبوونەوەی نێوان وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه‌ و سەرۆکایەتی هەرێم لیژنه‌ی پێشمه‌رگه‌ی په‌رله‌مان دانیان بەوەدانا کە چەندین کێشەی زیاتر لەو کێشانە بوونیان هەیە و حزبەکانیش ڕێگرن لە یەکگرتنەوەی هێزەکان و ڕێکخستنەوە و چاکسازیکردن تێیدا." "یاسای چاکسازی نەک لەسەر پشتی کیسەڵ بەڵکو لەسەر پشتی مێرولە دەڕوات و هیچ چاکسازییەک لە ناو هێزەکانی پێشمەرگە دەستیپێنەکردووە و وەک وتم، سەرۆکایەتی هەریمیش دان بەوەدا دەنێن حزبەکان ڕێگرن لە ئەنجامدانی چاکسازی، چونکە بەرژەوەندی خۆیان و بەرپرسەکانیانی تێدایە."، هەڵەدنی باسی لەوەشکرد، "لەئێستادا هاوپەیمانان فشارێکی زۆریان بۆسەر حکومەت دەستپێکردووە و وتوویانە هاوکاریکردن و ناردنی پارەی پێشمەرگە بەندە بە چاکسازیکردن و یەکخستنەوەی سەرجەم هێزە چەکدارەکان، بۆیە بڕیارمانداوە ئەم کۆبوونەوانە بەردەوام بن." جەختیشیکردەوە، "بەدواداچوونەکانمان لەوبارەیەوە و بەردەوام دەبێت، هەروەها هەوڵدەدەین فشار بکەین بۆ باشکردنی خواردن و جلوبەرگ و چەکی پێشمەرگە و هەروەها یەکسانکردنی دەوامەکانیان، جگە لەوەی داوامان کردووە گۆڕانکاری لە پێوەرەکانی شەهیدی پێشمەرگە بکرێت." لەم خولەی پەرلەمانی کوردستان، یاسای چاکسازی پەسەندکرا و حکومەتی هەرێمی کوردستانیش یاساکەی خستەبواری جێبەجێکردنەوە و بەگوێرەی یاساکە چاکسازی لە ڕیزەکانی هێزەکانی پێشمەرگە دەکرێت و موچەی بندیوارەکان دەبڕدرێت.... 7_4_2021

یەکگرتوو چی دەوێت لەم کاتەدا؟ وەک دەزانین کە ئیستە سەرجەم هێزو لایەنە سیاسیەکان لە جموجووڵی خۆ ئامادەکردن دان بۆ هەڵبژاردنەکانی عێراق، یەکگرتووش وەک هێزێک ناکرێت لەو دۆخەدا جوڵەو هەڵوێستەکانی نەخاتە ڕوو، ئەوەی پێویست بێت دور لە چاوی کامیرا و راگەیاندنەکان و بە پێی پێویستی قۆناغەکە و لە چوارچێوەی ستراتیژی کۆنگرەی هەشتەم کردویەتی و دەیکات، یەکێک لەو جوڵەو بژاردە پێویستانە دەستپێشخەری و دواندنی فەرمی لایەنەکانە، بۆ ئەوەی ڕای گشتی ئاگادار بێت کە یەکگرتوو هەڵوێست و دیدگای خۆی هەیەو بەدوای باشترین بژاردە دا دەگەڕێت کە گونجاو بێت، لەو روانگەیەوە دەستپێشخەریی دروستکردنی هاوپەیمانی لەگەل هێزەکانی دەرەوەی دەسەڵات وەک بژاردەیەک گفتوگۆی لەسەر دەکرێت، بزوتنەوەی گۆڕان وەک هێزێک کە دەگونجێ لانی کەم جەماوەرەکەی نیگەران بێت لەدەسەڵات یەکێکە لەو هێزانەی کە پێویستە اقامە حجەی لەسەر بکەیت و دەستپێشخەری و پڕۆژەی خۆتی بۆ بخەیتە ڕوو، بێگومان ئەم دەستپێشخەریە بۆ سەرجەم هێزەکانی تریشەو سەردان و بەسەر کردنەوەکان بدرێن بە راگەیاندن یاخود نا ، ئەمەش دەرخەری ئەو راستیەیە کە دەبێت یەکگرتوو بە سروشتی خۆی و دیدگای یەکگرتوانەی خۆی جوڵەو هەنگاوەکانی دیاری بکات و رۆلی سەرەکی هەبێت نەک لە پەراوێزدا بێت و پاشکۆ بێت، یەکگرتوو سەرتاسەریەو حزبی شارو دەڤەرێک نیە بە تەنها، و هەنگاوەکانی وردەکاری دەوێت و دەبێت خۆی بەرژەوەندیەکانی دیاری بکات و خۆی واقیع بۆ خۆی دروست بکات و نەکەوێتە ژێر هەژمونی هیچ سیاسەتێکی دیاریکراوو، و نەبێتە دەنگدانەوەو پاشکۆی هیچ هێزێکی تر. یەکگرتوو بە سروشتی خۆی و دیدگای یەکگرتوانەی خۆی جوڵەو هەنگاوەکانی دیاری دەکات و دەبێت رۆلی سەرەکی هەبێت نەک لە پەراوێزدا بێت و پاشکۆ بێت، یەکگرتوو سەرتاسەریەو حزبی شارو دەڤەرێک نیە بە تەنها، و هەنگاوەکانی وردەکاری دەوێت و دەبێت خۆی بەرژەوەندیەکانی دیاری بکات و خۆی واقیع بۆ خۆی دروست بکات و نەکەوێتە ژێر هەژمونی هیچ سیاسەتێکی دیاریکراوو، و نەبێتە دەنگدانەوەو پاشکۆی هیچ هێزێکی تر.

نەخۆشی هاوڕەگەزبازی .... دەستخۆشی لە ئاسایشی سلێمانی بۆ دەستگیرکردنیان .... ئیدانەکردنی دەستێوەردانی کونسڵخانەی ئەمەریکا لە کاروباری ئاینی و کۆمەلایەتی گەلەکەمان دا ... هاوڕەگەزبازی کارێکی قەبیح و بێزراوە لای ئەوەی سروشتی نەشێوێنرابێ ، یان عەقڵی لە دەست نەدابێ ، دەبێ وەک نەخۆش ڕەفتار لەگەڵ ئەو کەسە بکرێ نەک ڕەواجی پێ بدرێ و بە ئازادی تاکەکەس بژمێررێ، دەبێ جیا بکرێتەوە و (عزل ) بکرێ ، نەهێڵرێ تێکەڵی خەڵک بێ ، دکتۆری دەروونی بۆ دابین بکرێ ئەگەر ئومێدی چاک بونی هەبێ ، ئەگەر چاک نەبێ ئەو کە تاکە کەسێکە دەبێ لەناوببرێ ، پێش ئەوەی مرۆڤایەتی قەڵاچۆ بکا لەناو ببا ، قورئان دەفەرموێ : (لعمرك انهم لفي سكرتهم يعمهون ) ئەوانە سەرخۆشن و بێ هۆشن و ئاسەوارە خراپەکانی کارەکەیان نابینن ، ئەوانە تۆوی مرۆڤایەتی قڕدەکەن ، کەشتی مرۆڤایەتی نوقم دەکەن ، نسل ی مرۆڤایەتی لەناودەبەن . ئەوە ئازادی تاکەکەسی نیە ، ئەوە نەخۆشی دەروونیە ، پەتایەکە لە کرۆنا خراپترە . ئەمە تاوانە لە یاسای سزادانی عێراقی ، بۆی نیە ئەمەریکا لەم بوارەدا کە تایبەتە بە گەلی عیراقەوە دەستێوەردان بکا . داواکاریشین لە دەسەڵاتدارانی حکومەتی هەرێم ئاسانکاری و هاوکاری لاوانمان بکا لە ئەنجامدانی پرۆسەی هاوسەرگیری دا ، تاکو نەبنە جێ ی تەماحی کەسە گڵاوەکان و پیلان گێڕان و ئەوانەی وان لە پشتیان بۆ لەناوبردنی گەلەکەمان . ئەوانە مافی گشتی پێشێل دەکەن ، مافی ئافرەت دەخۆن . لوط پێغەمبەر (ص) فەرموی : ( قال یاقوم هؤلاء بناتي هن اطهر لكم ) ئەوە ئافرەتانی پاکن بۆتان ، گەردەتانەوێ تێری کەن ئارەزووی سێکسیتان . بۆ لەناواتاندا نیە کەسێ خاوەن عەقڵ بێ نەهێڵێ (اليس منكم رجل رشيد ) . لە ڕوانگەی ئیسلامەوە ئەوانە میکرۆبن دەبێ نەمێنن لەناوبرێن ، نەک ئەو پیسانە بەخەڵک بناسرێن .... م.فاتح عبدولرحمان

باوکێکی مسوڵمان لە بەریتانیا هەڕەشەی زیندانی لەسەرە، چونکە ڕازی نییە کوڕەکەی وانەکانی ئاساییکردنی هاوڕەگەزبازی بخوێنێ. ڕازی نابم کوڕەکەم بچێتە وانەی پەیوەندییەکانەوە لەقوتابخانە، تا پێی بوترێ کە تۆ لەجەستەیەکی هەڵەدای، من ئامادەم غەڕامە بدەم، یان تەنانەت زیندانیش بکرێم. ئەمە وتەی ئەو باوکەیە کە ڕازی نییە منداڵەکەی لە فیتڕەت و سروشتی مرۆڤ بوون دەربچێ، بەهۆی وانەکانی قوتابخانە لەبارەی پەیوەندییە سێکسییەکانەوە، کە تێیدا هاوڕەگەزبازی و ڕەگەز گۆڕین ئاسایی دەکرێت، یان دەکرێ بڵێین: دەچێنرێ لەمێشکی منداڵان، وەک چۆن لەکەیسی منداڵە کەنەدییەکە بینیمان. ئەم بابەتانە سەرەڕای ئاسایی کردنیان لەژێر زەبری میدیا وسیاسەت و زانستی ساختە، هێشتا دەکرێتە پڕۆگرام و لە قوتابخانەکان دەوترێتەوە، تا نەوەیەکی لە سروشت دەرچوو و نەشاز و نامۆ بێنێتە جیهانەوە. سەرچاوە: https://rb.gy/jnl4ba

حکومەتی نەرمۆکە یەکەم کەس کە دەستەواژەی نەرمۆکەی بەکاربرد ئابوریناسی سویدی ( جونار میردال) بوو خاوەنی خەڵاتی نۆبڵە لە ئابوریدا لە ساڵی ۱۹۷٤ز، لە کتێبی ( درامای ئاسییەوی ـ لە هەژاری گەلانی دنیا دەکۆڵێتەوە) لە ساڵی ۱۹٦۸ز بڵاوکرایەوە. مەبەستی میردال لە بەکارهێنانی چەمکی حکومەتی نەرمۆکە ئەو حکومەتە بوو کە یاسا دەردەکات بەڵام جێبەجێی ناکات، ئەمەش لەبەر ئەوە نیە کە یاساکە کەموکورتی تێدایە، بەڵکو لەبەر ئەوەیە کە کەس رێز لە یاسا ناگرێت، زەبەلاحەکان هیچ باکیان پێی نیە، چونکە ئەوەندە هێزو داراییان هەیە بیان پارێزێت لە یاسا، گرگن و قەزەمەکانیش بەرتیل وەردەگرن و چاو لە ناپاکی و نادادییەکان دەپۆشن، بێهێزی و بێپێزی حکومەتیش هاندەرە لەسەر گەندەڵی و زیاتر بڵاوبونەوەی و زۆرتر دەیبات بەرەو رەخوە، گەندەڵی لە هەردوو بواری دەستەڵاتی یاسا دانان و دەستەڵاتی جێبەجێکردن پەرە دەستێنێت، تا دەگاتە دەستەڵاتی دادوەری و پەروەردەو زانکۆکان، لە سایەی حکومەتی نەرمۆکەدا گەندەڵی دەبێتە سیمای ژیانی کۆمەڵگا. دیارترین سیمای حکومەتی نەرمۆکە: ـ لاوازبوونی شکۆو هەیبەتی حکومەت لەسەر ئاستی ناوخۆو دەرەوە. ـ رێزنەگرتنی یاساو لاوازبوونی متمانەی هاوڵاتی بە یاسا، هەرچەند یاساکانیش بەهێزو پێشکەوتووبن بەڵام جێبەجێ ناکرێن، لەسەر ئاستێکی دیاریکراو نەبێت، وەك بەکارهێنانی یاسا لە دژی ئەو کەسانەی کە دژن بە گەندەڵی و داوای مافەکانی خۆیان دەکەن، یان دژی ئەو کەسانە بە کار دەبرێت کە دزو لادەری بچوکن. ـ بوونی دەزگاو دامەزراوەی زۆری حکومی ناپێویست بەشێوەیەك زیاتر بۆ جێگاکردنەوەی خەڵکانێکە نەك بۆ خزمەتکردن. ـ بوونی خەڵکانێکی باڵادەستی گەندەڵ کە تەنهاو تەنها لەبیری بەرژەوەندی خۆیاندابن. ـ زۆربوونی رێژەی هەژاری و نادادی کۆمەڵایەتی و لاوازبوونی گەشەپێدانی گشتگیر. ـ دابەشبوونی کۆمەڵایەتی و سەرهەڵدانی چینایەتی. ـ بڵاوبوونەوەی پەتای گەندەڵی و لە یاسا دەرچون و تاڵانچێتی و بە تاڵانبردنی ماڵ و داهاتی گشتی و خۆدزینەوە لە باج و داهاتەکان. ـ بوونە پاشکۆی وڵاتانی بێگانەو لاوازبوون لەبڕیاردا. ـ تێکەڵبوونی برژەوەندی سیاسی و بەرپرسەکان بە دەزگاو دامەزراوە حکومیەکان. ـ داڕوخانی ژێرخانی پەروەردەو فێرکردن لەسەر ئاستی ناوەندە پەروەردەیی و زانکۆکان. ـ بوونی سەرکوتکاری سیاسی و ترس و تۆقاندن. ـ پشت بەستن بە وڵاتانی بێگانەو پەکخستنی توانا ناوخۆییە کان. ـ لایەنگریکردن لە سەرمایەدارو دەوڵەمەندەکان و پشتگوێخستنی هەژاران. ـ پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ و رێزنەگرتنی هاوڵاتی. ـ نەبوونی شەفافیەت و جیانەکردنەوەی بەرژەوەندییەگشتی و تایبەتەکان، بەتایبەت لە نێوان داهاتی گشتی و داهاتی تایبەت. د. ابوبکر پێنجوێنی سەرنج و هەڵسەنگاندن بۆ بەڕێزتان جێدەهێڵم !!؟