خرمگس

فرهاد قنبری فضای مجازی زبان ناخودآگاه جمعی ماست. در سال‌های اخیر حملات بسیاری به شبکه‌های مجازی صورت گرفته‌است و افراد بسیاری شبکه‌های اجتماعی را به گسترس ولنگاری و فحشا و خشونت و دودستگی اجتماعی و دروغ و امثالهم متهم کرده‌اند. اما واقعاً این گزاره چه میزان صادق است؟ اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند همهٔ مردم دست‌دردست هم شادان و خندان به افق‌های پرفروغِ آینده خیره شده بودند و خبری از فلاکت و دروغ و دزدی و شرارت نبود؟ اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند تمام زنان و دختران جوان با حجاب کامل در حال چنگ‌زدن به ریسمان الهی بودند؟ اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند هیچ دودستگی در جامعه وجود نداشت؟ اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند ولنگاری و فحشا از جامعه رخت بربسته بود و سؤال مهم‌تر اینکه، آیا در همه کشورهایی که هیچ شبکهٔ اجتماعی فیلتر نیست و سرعت اینترنت‌شان ده‌ها برابر ایران است همه غرق در فحشا و ولنگاری و دزدی و دروغ و رذالت هستند؟ ژاک لاکان روانکاو فرانسوی و بزرگترین شارح اندیشه‌های فروید معتقد بود: «ناخودگاه، بیرون است». به عقیدهٔ او ناخودآگاه انسان در اعماقی مرموز و فهم‌ناپذیر پنهان نشده، بلکه در کنش‌ها و رفتارهای روزمرهٔ او خود را نشان و بروز می‌دهد. طبق این گزارهٔ لاکانی برای پی‌بردن به عقده‌های فروخورده، ناکامی‌ها، انحرافات و سرخوردگی‌های روحی و روانی و یا میزان تسأهل و رواداری و پذیرش دیگری و یا کینه و نفرت انباشته در جامعه، نیازی به روانکاوی و کاویدن دریچه‌های پنهانِ ذهنی افراد نیست، بلکه می‌توان با نگاهی به کنش‌های اجتماعی و خصوصی مردم به بسیاری از زوایای پنهان شخصیتی آنها پی‌برد. (به‌عنوان مثال تصاویر پروفایل افراد می‌تواند دریچه‌ای به روی ناخودآگاه آنها باشد. مثلاً فردی که اغلب تصاویر پروفایل او را گل و گیاه و طبیعت و نقاشی‌های رنگارنگ تشکیل می‌دهد در مقایسه با فردی که تمام عکس‌های پروفایلش تصاویر تاریک و سیاه و افسرده است دو نگاه متفاوت به زندگی را نشان می‌دهند. یا فردی که تصاویر بسیار متعدد و مختلفی از ظاهر خویش به نمایش می‌گذارد با کسی که هیچ عکسی در پروفایل ندارد و حتی نامش نیز یک کلمهٔ اختصاری است، هر کدام میزانی از توجه‌طلبی، محافظه‌کاری، عدم اعتماد به محیط پیرامون و امثالهم را بیان می کنند.) در این نگاه دیگر، شبکه‌های اجتماعی نیستند که عامل گسترشِ خشونت و ولنگاری و رکیک‌گویی و بدزبانی و فساد و فحشا و دروغ و امثالهم هستند بلکه این جامعه است که ناخودآگاهِ جمعی خود را در شبکه‌های اجتماعی به نمایش می‌گذارد و شبکه‌های اجتماعی صرفاً آینه‌ای برای تماشا و انعکاس واقعیت حاکم بر جامعه هستند. تعداد دنبال‌کنندگان و لایک‌ها و کامنت‌هایی که توسط مردم در صفحات مختلف شبکه‌های اجتماعی ثبت می‌شود، دریچه‌های باز و آشکاری به سوی ناخودآگاهِ جمعیِ بخش بزرگی از جامعه است. کامنت‌ها و لایک‌هایی که در زیر مطالب کانال‌های خبری یا فعالین و کنش‌گران سیاسی و اجتماعی قرار می‌گیرد یا تعداد دنبال‌کنندگان سلبریتی‌ها دریچه‌ای به سوی ناخودآگاه و عقده‌های سرکوب‌شدهٔ جامعه است. حضور گسترده در صفحات بازیگران پورن، یا حضور فعال در صفحهٔ همسر و دختر ترامپ، یا پیگیری کیم کارداشیان و جهانبخت و بلیزریان دریچه‌ای گویا از عقده‌های سرکوب‌شدهٔ بخشی از جامعه است. خشونت کلامی و رکیک‌گویی و میل به توهین و تحقیر دیگری در کامنت‌های صفحات ورزشی و سینمایی و سیاسی دریچه‌ای به سوی ناخودآگاه جمعی جامعه است. فضای مجازی دریچه‌ای به روی ناخودآگاه جمعی و عقده‌ها، سرخوردگی‌ها و ناکامی‌های یک جامعه است. دقت به اینکه بیشترین صفحاتی که در اینستاگرام توسط شهروندان یک کشور دنبال می شوند، چه صفحات و افرادی هستند. توجه به اینکه پرمخاطب‌ترین کانال‌های تلگرامی چه کانال‌هایی هستند. توجه به اینکه بیشترین جست‌وجو در گوگل توسط افراد یک جامعه حول چه موضوعات و محورهایی است. توجه به اینکه جک‌ها، لطیفه‌ها و کلیپ‌های پرطرفدار شبکه‌های اجتماعی حول چه موضوعاتی است. توجه به اینکه استقبال و اقبال مردم به سمت چه اخباری است و مواردی از این قبیل، خود زبان رسا و گویای "ناخودآگاه جمعی" یک جامعه است. حاکمان و سیاست‌مداران به جای تلاش برای بستن شبکه‌های اجتماعی و پاک کردن صورت مسئله می‌توانند با مطالعه و توجه بیشتر بر روی این شبکه‌ها، شناخت بهتری از جامعه و آسیب‌های اجتماعی موجود در جامعه داشته و سعی در حل آن داشته باشند. @kharmagaas

"زندگی با هرزگی و فسق فقط به اخلاقیات لطمه می زند ولی تظاهر به پاکی و تقوا به کل انسانیت." @kharmagaas بی بازگشت - تئودور فونتانه

فرهاد قنبری محرومیت جنسی و گسترش خشونت یکی از اتفاقات مهمی که در دهه‌های اخیر در کشور ما رخ داده و در کنار توزیع ناعادلانهٔ ثروت، بخش مهمی از نارضایتی سیاسی و اجتماعی جامعه را تقویت می‌کند، عدم دسترسی عادلانه یا متوازن به منابع «لذت جنسی» در جامعه است. در دهه‌های اخیر سه رویداد و اتفاق مهم در سطح جامعه رخ داده‌است که به پرخاشگری و عصبانیت ناشی از عدم دسترسی متوازن به منابع لذت جنسی دامن می‌زند. اولین مورد رشد سریع سطح سواد و آگاهی‌های اجتماعی است. امروزه در اغلب روستاهای دور افتاده هم، دختران و پسران جوان امکان قبول شدن در دانشگاه و تحصیلات عالی را دارا هستند. این مسئله باعث بالا رفتن حس استقلال‌طلبی و اهمیت دادن به نیازهای فردی از جمله نیاز جنسی شده‌است. در واقع اگر تا نیم قرن پیش بسیاری از زنان در روستاها و شهرهای کوچک و حتی شهرهای بزرگ رابطهٔ زناشویی را یک وظیفهٔ طبیعی و در راستای باروری و فرزندآوری تلقی می‌کردند و آشنایی چندانی با لذت جنسی نداشتند اما امروز به‌ندرت فردی را می‌توان یافت که با لذت جنسی بیگانه باشد و آن را حق طبیعی خود نپندارد. دومین مسئله، رشد فزایندهٔ ابزارهای ارتباطی از قبیل ماهواره‌ و اینترنت و شبکه‌های اجتماعی است. شبکه‌های اجتماعی و ارتباطی به دو طریق بر ایجاد نارضایتی جنسی و عدم توزیع متوازنِ لذت دامن می‌زنند. اینترنت و ماهواره در یک سو باعث دسترسی سریع و آسان به برنامه‌های صوتی و تصویری با محتوای اروتیک و پورنوگرافیک شده‌اند. مخاطبان این برنامه‌ها (به‌ویژه محرومان جنسی که مصرف‌کنندگان اصلی‌ آن هستند) ناخودآگاه دچار حس سرخوردگی شده و از وضعیت و شرایط خود ابراز ناخشنودی و نارضایتی می‌کنند. در سوی دیگر این ماجرا شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام قرار دارند که به عنوان ویترین بدن‌نمایی و لذت‌جوییِ طبقات ثروتمند جوامع عمل می‌نمایند. مخاطبان این شبکه‌ها اغلب در حسرت زندگی پر زرق و برق سلبریتی‌ها و لذت‌های عیاشانه به نمایش گذاشته شده توسط آنها به سر می‌برند. (فالوئرهای چند میلیونی برخی بدن‌نمایان و بازیگران پورن و درج کامنت های رکیک و جنسی در صفحات آنها، اغلب ریشه در چنین سرخوردگی دارد). سومین مسئله، تعطیلی روسپی‌خانه‌های شهرهای بزرگ بود که به‌صورت غیرمستقیم به طبقات محروم از لذت جنسی، خدمات ارائه می‌داد و طغیان جنسی آنها را تعدیل می‌نمود. تعطیلی این مکان‌ها، باعث سرخوردگی‌ها و عصبانیت ناشی از فشار جنسی برای بسیاری از افرادی شد که چه از لحاظ مالی و چه از لحاظ عاطفی و.. امکان ازدواج یا برقراری رابطهٔ جنسی نداشتند. این مسئله، هرچند بعدها با تصویب قوانینی در راستای ازدواج شرعی کوتاه مدت (موقت و صیغه) سعی در تعدیل آن شد؛ اما در عمل صیغه و ازدواج موقت هم توسط برخی سیاسیون و قشر ثروتمند مصادره شد و خود به نارضایتی بیشتر محرومان جنسی دامن زد. امروزه بخش مهمی از رشد روزافزون حرص و آز برای کسب ثروت، بخش مهمی از مفاسد اقتصادی و اداری و همچنین بخش مهمی از نارضایتی‌های اجتماعی، ریشه در همین توزیع ناعادلانهٔ لذت جنسی در جامعه دارد. فردی که با ولعی سیری‌ناپذیر به دنبال انباشت ثروت خویش است تا به هر طریقی خود را به پاتایا یا ارمنستان برساند، پیرمردی که با وعده‌های مالی و سیاسی سعی در جذب و صیغه کردن دختران جوان دارد، جوانی که شیفتهٔ صورت‌ها و بدن‌های پلاستیکی چهره‌های اینستاگرامی است و در کل بسیاری از پرخاش‌ها و نارضایتی‌های درون خانواده‌ها و درون جامعه، ناشی از توزیع نامتوازن لذت جنسی یا «احساسِ» توزیع نامتوازن لذت جنسی است. @kharmagaas

- سابقه انتخابات‌های گذشته نشان می‌دهد که رای حداقل نیمی از مردم ایران، رای جناحی و حزبی نیست. - عمده رای آقای قالیباف در استان‌ها و نقاطی از کشور است که بیشتر از گرایش سیاسی با توجه به شهرت و دیسپلین و ظاهر و قدرت بیان و... رای می‌دهند. قالیباف رأی آنچنانی در میان بدنه جریان ارزشی و اصلاح‌طلب ندارد. - کناره‌گیری قالیباف به نفع جلیلی احتمالا باعث پیروزی پزشکیان در همان دور اول انتخابات خواهد شد اما کناره‌گیری جلیلی به نفع قالیباف باعث شکل‌گیری رقابتی جدی و نزدیک میان پزشکیان و قالیباف خواهد شد. - عدم انصراف قالیباف و جلیلی به احتمال بسیار زیاد باعث دو مرحله‌ای شدن انتخابات خواهد شد. @kharmagaas

فرهاد قنبری مناظره دوم - خط اصلی مناظره امروز انشاء‌خوانی همیشگی کاندیداها در مورد آموزش و پرورش بود. اینکه مقوله آموزش و پرورش سرمایه‌گذاری است نه هزینه، اینکه سرانه آموزش پایین است، اینکه مهمترین وزارتخانه وزارت آموزش و پرورش است و... اما این دست سخنان دیگر در اهالی آموزش و پرورش، شور و شوق چندانی نمی‌آفریند. آنها طی دهه‌های گذشته به وفور دیده‌اند که آسانسوری‌ترین و ضعیف‌ترین وزیران، وزرای آموزش پرورش بوده‌اند و امروز با همه تبلیغات حول آموزش و رتبه‌بندی معلمان و...، تفاوتی در معیشت‌شان ایجاد نشده و هنوز نسبت به کارمندان سایر وزارتخانه‌ها تفاوت درآمدی معناداری دارند. - سعید جلیلی همان نقش نخودی همیشگی خویش را داشت و هنوز بعد سه دوره کاندیداتوری متوجه این نشده است که مناظره با قصه‌گویی و روضه‌خوانی متفاوت است. - سخنان کاندیداهای حاضر در مناظره بیشتر از آنکه اعلام برنامه های کاندیدا باشد نقد دولت روحانی بود. نمایندگان جریان پایداری در تلاش بودند که تمام مشکلات کشور از جمله شرایط بد اقتصادی را به مدیریت ضعیف دولت روحانی نسبت دهند و در مقابل پزشکیان از وحدت کلمه سخن گفت و به مانند مناظره قبلی سعی در توصیه‌های اخلاقی و پدرانه داشت و پورمحمدی در صدد شلوغ کردن فضا و مهم نشان دادن خود در تصمیم‌‌گیریهای نظام در دهه‌های گذشته بود که هیچکدام جذابیت چندانی برای مخاطب نداشت. - تلویزیون طی سالهای گذشته در اختیار تفکر جبهه پایداری بوده و به همین دلیل سخنان نمایندگان این جریان سیاسی جذابیت و تازگی چندانی برای مخاطب ندارد اما این مسئله برای اصلاح طلبان متفاوت است و آنها انتظار دارشتند که پزشکیان از فرصت مناظره ها نهایت استفاده را کرده و از زاویه دید خود علل مشکلات موجود را توضیح دهد اما ایشان هم توانایی لازم برای ایفای چنین نقشی را ندارد. - حامیان جبهه پایداری مشارکت در انتخابات را وظیفه دینی خود می دانند و مناظره انتخاباتی تاثیر چندانی در سبد رای این جریان سیاسی نخواهد داشت. در مقابل مناظره ها فرصتی بسیار مهم برای قالیباف و به ویژه پزشکیان است تا بتوانند بخشی از ناراضیان وضع موجود و قهر کنندگان با انتخابات را به مشارکت ترغیب نمایند. مناظره امشب چنین آورده‌ای برای هیچکدام از این کاندیداها نداشت. @kharmagaas

زاکانی و قاضی زاده در دو انتخابات ریاست جمهوری اخیر چون به زنگ تفریح و پوششی بودن خود آگاهند، مدام وعده وعیدهای غیرمعقول و عجیب غریب می‌دهند و انتظارات جامعه و به ویژه حامیان خود از را بالا می‌برند. آنها نمی‌دانند بخشی از مخاطبان ساده دل تلویزیون (که عموما هم حامی جریان فکری آنها هستند) چنین وعده‌هایی رو باور کرده و چند سال بعد که از محقق شدن آنها ناامید می‌شوند، به مخالف سرسخت نظام و گفتمان محافظه ‌کار تبدیل می‌شوند. زاکانی در هر شکل و صورتی بزرگترین دشمن جناح اصولگرایی است و این جریان سیاسی اگر دنبال جلب آرای عمومی است باید راه خود را از امثال زاکانی جدا کند. @kharmagaas

ریشه این میزان بی‌اعتمادی و نفرتی که در میان بخشی از مردم، نسبت به کارگزاران سیاسی وجود دارد را در این مناظره‌ها می‌توان مشاهده کرد. یکی به خاطر منافع سیاسی و جناحی خود، مانع اجرای سیاستی شده و بهانه رد آن را به نقشه دشمن معرفی کرده است و افتخار کاندیدای دیگر این است (آن هم در نظامی که با شعار برقراری عدل و قسط دفاع از مستضعفان جهان ایجاد شده است) که زمانی که در مجلس مریض شده بر خلاف همکارانش خرق عادت کرده و به بیمارستان دولتی رفته است.. @kharmagaas

پزشکیان: وقتی ویزیت پزشک‌ها ۱ تا ۲ دلار است دکترها تقصیری ندارند که زیرمیزی می‌گیرند پ.ن: سخن گفتن از عدالت بدون شناخت دقیق مفاهیم اجتماعی، روضه خوانی است و نه تنها به عدالت منجر نمی‌شود بلکه به بی‌عدالتی گستره هم دامن می‌زند. آقای پزشکیان در یک جمله هم رشوه‌گیری برخی پزشکان را عادلانه دانست و هم این واقعیت ساده که وقتی معلم و کارگر و کارمند و دست فروش و...، ایرانی درآمدش یک دهم همتای آمریکایی خود است، درآمد پزشکش هم باید یک دهم همتای آمریکایی خود باشد. قرار نیست که کارگری که ماهی دویست دلار هم درآمد ندارد، دستمزد یک هفته خود را برای ویزیت یک سرماخوردگی ساده پرداخت کند. همین الان هم هفتاد هشتاد درصد مردم توان پرداخت هزینه‌های دندانپزشکی را ندارند. @kharmagaas

جهل باعث شجاعت است. @kharmagaas ماهی در آب - ماریو بارگاس یوسا