کانال ایل زنگنە

زبان اداری امیرنشین زنگنە درقیطول کرکوک همانند حکومت کوردی اردلان درسنندج ماچۆ یاهمان هورامی بودەاست. لهجەی اصلی باجلان ،زنگنە، شبک ، طالبانی ، جباری ، کاکەیی وشیخان وزازا بە ماچۆ یا گۆران برمیگردد کە جزچهارمین لهجەی زبان کوردی می باشدو باورهای آنان نیزریشە در آئین میترایی وزردشتی دارد. اما اکنون متاسفانە بەدلیل سلطەی زبان وباورهای دیگر وباگذرزمان تاحدودی لهجە وباورخویش راازدست دادەاند ،البتە هنوزهم توسط برخی از بزرگترها این اصالت حفظ شدەاست.

"شهیدنوری رحیم زنگنە" اولین شهید محیط زیست درمنطقەی گرمیان اقلیم کوردستان وی سال 1965میلادی درروستای " علیان قدیم"ازتوابع "آو سپی"منطقەی گرمیان ازمادر متولدشدەاست. قبلا همانند پیشمرگە درچندین جنگ بارژیم بعث ازجملە جنگ قیوان و ماوت ودوز وکلار شرکت کردەودرجنگ علیە داعش در جلولا حضورداشتەاست. سال 2003همانند محیط بان وپلیس حفاظت ازمحیط زیست مشغول خدمت میشودو بعدازمدتی مسئولیت مرکز پلیس محیط زیست "کولەجو"بە او واگذار می گردد. شهیدنوری خیلی بەپرندگان وجانوران کوهی عشق می ورزیدوعاقبت جان خویش رانیزجهت حفظ محیط زیست منطقەی زنگنە وگرمیان فدا نمود. درتاریخ   2015/1/15باعدەای ازشکارچیان درگیرمیشودوبەشهادت می رسد.

برنامەی سیران ازصداوسیمای کرماشان در روستای زنگنە کلیایی چە جالب درکلیایی هم زنگنە داریم بی دلیل نیست کە عدەای ازصاحب نظران زنگنە را ایل مادر بسیاری ازایلات میدانند.

نقشەی سکونت ایلات وعشایر عراق درسال 1930میلادی

محمدبگ زنگنە یکی ازشاعران کوردبودە کە جهت نشان دادن تبحروآگاهی خودبەزبان فارسی هم شعرسرودەاست. آن قصر کە بر چرخ همی زد پهلو بر درگە او شهان نهاندی رو دیدیم کە بر کنگرەاش فاختە بنشستە همی گفت کە کوکوکوکو

(شاعیر قارەمان نجاة زنگنە) قارەمان نجاة حمید أحمد محمد سلیمان زنگنە خەڵکی گوندی قەرەبڵاخ لە ناوچەی زەنگابات ئەم شیعرەی نوسیوەتەوە وە منیش دەسخۆشی لێ دەکەم وڵاتی نەنکم ئەوبەر سیروانە گوندیی (خدریی) دڵگیر و جوانە گوندی باپیریش ئاوای (قەرەبڵاخ) گشت ئاوەدان و کێڵگە و ڕەز و باخ هەردووکیان لەسەر نەخشەی ئەوکاتە سەر بە ناوچەیەک ناو (زەنگابات)ە یەعنی ئاوایی و شوێنی زەنگنانە زەنگنەی هەمەدا_ ن و کرماشانە خانووی قوڕین و ئاسمانی ساماڵ باخی دار خورما لەگەڵ پرتەقاڵ کەوتۆتە باشوور شارۆچکەی کەلار دەشتی ئاویی و سەوز هەم کۆشک و تەلار وەختی خۆی لەبەر شەڕی خوێناویی لە نێوان زەنگنە و دەوڵەت سەفەویی بە سەرپەرشتی ئاغا نەوشیروان ڕوویان کردۆتە باشوور کوردستان زەنگنە هۆزێکی گەورە و دێرینە ئێجگار بڵاوە لەم سەر زەمینە لە بلووجستان تا ئازربایجان لە دیالەوە تاکو بادینان قسەیەک هەیە بڵاو و مەشهوور "لە کوردا زەنگنە و لە عەرەب جبوور" باپیرەی خۆمم گەرچی نەدیوە وەسفیان بۆ کردووم لێرە و لەوێوە حەمید خانزاد ی ئەحمەدی ناوە ناو دایکی لە پاش ناوی نراوە گەنجێکی سوورە باڵابەرز چاپووک بۆ ئیشی حەڵاڵ هاتۆتە کەرکوک ماوەیەک لە (خان خورما) حەماڵ بوو لە قەڵای کەرکوک خاوەنی ماڵ بوو ژنێک ئەهێنێ ئازا و قارەمان (نازەنین)ی خەڵک (قرخ و تاڵەبان) چەنێک مەحبوبە و چەن نازەنینە گۆزە ئاڵتوونە لە ژێرزەمینە هەندێ گۆرانی بە لەحن و سەدا بە شان و باڵی بەندە هەڵ ئەدا (ئەڕۆی بۆ مەکتەب بمبە لەگەڵ خۆت بمکە بە قەڵەم بمدە لە یەخەت) بە خێر چوون جێیان جەننەت عەدەن بێ فاتیحەی ڕۆحیان تا ئەبەدەن بێ _قارەمان

(میرسمایل بەگ زەنگەنە ) خاوەن قەڵای خورمادار لە کەرکووک ودامەزرێنەری میرنشینی زەنگنە لە قەیتوول."زنگنه قڵای قایم ڕۆژ گاران" **** زەنگنە قامەتێ بەرزە جۆر (کەوەر) کوڕێ شێر بیە و مل ژێر زۆر نەوەر ئێڵ زەنگنەی ساو ناوونیشان ئێران و عراق حساو لێ کیشان خاون وەزیرو چەنێ ئە میر بی زاڵم لە نواێ زارو ئەسیر بی زە نگنە فرە داشت بزن بهادر شێران دڵ مەلە خش هاوڕکاو نادر (زەنگه ی پاڵه وان )قه دیم ساڵانم ڕۆڵه ونتیجه ی گه وره ماڵانم ئێڵ زه نگنه پیایلێ خاس داشت (شیخ عەلیخان)ێ حکۆمەت ناس داشت بیس ساڵ له ایران هەرخوەێ بی وه زیر مەردی سیاسەت ،دانای دلپذیر ( الله قلی خان) زەنگنه ی شیردل پاک یاگەر(امیرکل) له دشمن بێ باک یاگرحسین خان له بەختیاری هەرکام حاکم بین و له ئێڵ دیاری زه نگنه ئفتخار ئێ سه رزه مینه په ی سه ردارانی تاریخ خه مینه په ی خاک کوردستان هه رتاج سه رن ده س تفنگ خاس ضد داگیرکه رن شەیدای ئازادین ، دلسۆزفەرهەنگ مەردی دیوان و هه م مەیدانی جەنگ میوان نەوازن حاتم تەێ وینە تاریخ تاریفان دیرێ لە سینە دەس تفەنگ خاس هەم قڵەم زەڕین هەرسەربەرزبینە جۆر کیوەێ(گەڕین) (حسین خان زەنگەنە) باریم وە قڵەم ئەڕا ئازادی قەد کردوە عڵە م گیان بەخشی پەری مەشرۆتە خوازی ناوێ جۆر نیکان مەن وە شانازی سەرکردەیل زەنگنە بانن وە هەزار حەشاربین جۆر گەنج حەێف وەدڵ مەزار سەردارەیل گران خاون قڵا و سان هەرکام لە مڵکێ موختاربین وخان بنووڕوە (قەیتوول)یا(قڵاسفێد) قەدیم قورپدار بین هە م قوبڵەێ ئمێد زە نگنە وە زیربین خاون سپاو فەوج دەورەێ سەفەوی ناوان ڕەسیە ئەوج نەفەس کیش نەوی بویشێدن لاچۆ ساو تەخت وبەخت بین ، خوە ش زوانەیل (ماچۆ) زەنگنە بەرینە مڵکێ جۆر بەهەیشت (موسڵ )تا(مایشت) وە گەرد (تێڵاندەیشت) ( کلاروکەرکووک ,کرماشاوشاباد) زەنگنه نشینن مڵکان بوو ئاباد له (بەختیاری )تامەرز(خوراسان) ناوزەنگنه دشمن مەکەی هراسان سینه له نواێ سته م سپه ڕکه ن جۆرشێرده بان له میدان شه ڕکه ن یارکریمخان بین (منظورکریمخان زند)تاپادشاهی تاریخ شاهده و خوەێ ده ێ گەواهی ئێ ئێڵ گه وره وهه م کورده واره بێ نازوبێ کەس جۆر یەتیم زاره شان وشه وکه تی چمانێ خاو بی که سان دڵ کزو ده ورناکه س باوبی بیل مۆربچڕم پی په ی باوانه گه م خویناو جاری که م له چاوانه گه م کۆ ئەسپ وتفەنگ و شکۆی وه رینم سەنگ مەتاونێ ناڵه ی ده رینم سیابپۆشم په ی سەردارانم کۆ حکۆمەت و هەیبەت جارانم ? چه مه ری بارن کوته ڵ کۆ بکه ن په ی ئێڵ مظلومم خودا ڕۆ بکه ن خودا ڕۆ له دەس ئێ ده وره ی دۆنه جام دڵه گه م لیفالیف خۆنه دروی ناکه سان بیه سه شه که ر که سان وعه شره ت ماتن و په که ر بیلا کۆتا که م بیانی ده ردم گرفتاری دام ده وره ێ نامه ردم هیوادارین جێگای ڕەزامەندی دڵسۆزانی هۆزونەتەوەکەمان بن. ڵیکۆڵەرو ڕەچەڵەک ناس اومید نورالدین حسن

هۆزی زەنگنە یەکێک لە هۆزە گەورەکانی کوردە کە لەمێژۆوبزوتنەوە سیاسیەکانی کورد ڕۆڵ ونەقشی گەورەوگرینگیان هەبووە بۆیە دژمن لە عێراق ویستووە ئەم هۆزە تعریب وپەرش وبڵاو بکات بەتایبەت لەشارێکی گرنگ وەک کەرکووک هەروەها لەئێرانیش هەوڵ دەدرێ ئەم هۆزە لەڕێ شیعەگەری بخرێتە خزمەت دەسڵاتی ئیسڵامی وپێش تریش لەلایەن هەندێک دەسڵاتی ئێران بۆسنوورەکان دوورخراون وەک ئەوکوردانەی لە خوراسان وخەواف وخۆزستانن یان لەترسی یەکڕێزی وبەدەسڵات گەیشتنی هۆزی زەنگنە لە دەسڵات دوورخراون وبەتایبەت لە گەورەشاری کوردان واتە کرماشان کەسەردەمێک ناوەندی دەسڵاتداری و نیشتەجی بوونی زەنگنەکان بووە بەرەوبەختیاری وباشووری ئێران تووشی کۆچی زۆرەملی هاتوون وپەرش وبڵاوکراون ومێژۆئەوانیش نەتەنیا وتک پێویست باس ناکرێ بەڵکوو لەڕێگای هەندێک جاش قەڵەمەوە چەواشە دەکرێت. (سەردارزەنگەنە )بۆیە هەندێک شێعرەکانی بۆ بەرگری لەهۆزەکەی وباسی شانازی وگەورەپیاوانی هوونیوەتەوە. شێعرەکانی ( سەردارزەنگەنە) بەنازناوی /شەفەق/ وەک قەڵخانێکن لە بەرانبەرهێرشی سەرکوتگەران ودەزگای پڕوپاگەندای پڕ چەواشەکاری دژمنان و ترۆسکەیەکن لە دڵی شەوەزەنگی ستەم کە مزگێنی بەخشی هەڵاتنی تیشکی خۆری ئازادی و ئاوەدانی بۆ نیشتمان ونەتەوەی کوردن. چەند نموونەیەک لەشێعرەکانی کاک سەردارزەنگنە دەخەینە بەردەست خوێنەران وهۆگرانی شێعروئەدەبی کوردی . هیوادارین جێگای ڕەزامەندی دڵسۆزانی هۆزونەتەوەکەمان بن.٭تەعریب وتەفریس وتەخریب کردنی هۆزی زەنگەنە خێاڵی خاوە٭ لە لایەن بڕێک بەکرێگیراو و خێاڵ خاو بۆ تەعریب وتەفریس کردنی هۆزی زەنگەنە وەک یەکێک لە هۆزە گەورەو ڕەسەنەکانی کورد لە دووشاری گەورەو گرینگی کوردستان واتە "کەرکووک "و "کرماشان" هەوڵ دان بەردەوامە. بەڵام دژمنانی کوردو هۆزی زەنگەنە باش بزانن زەنگەنە لە قووڵایی مێژۆی کوردستان ڕیشەی داکوتاوەو وەک قەڵای قایم هەردەم لە بەرانبەرهەرچەشنە هێرش سەربەرز ڕاوەستاوە ولە پێناو ئازادی کوردوکوردستان هەزاران هەزارشەهیدوقوربانی داوەو هەوڵی دژمنان بۆ زەربەلێدان وتەخریبی ئەم هۆزە ناودارونازدارە وەک پڵقی سەرئاوەو خێاڵیان خاوە. ٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭ ✰خاو تەعریب زەنگنە☆ ئەی هۆزی زەنگنە وەسفد بکەم چۊن؟ پۆڵاو ئاسنی؟ یا سارۆج بتۊن؟ نە بیدە تەعریب، نە "بەنی ئەسەد" هێمان هەر زەنگنەی ، کوردەوار هەسەد دژمن تواس مێژۆت وەیەک بپاشێ هەرجارێ ناوێ ئەڕاد بتاشێ بەڵام قسەی حەق هەردیرێ برەو تۆ نە فارسی و نە شیعە وعرەو کوردی ڕەسەنی [ ماچۆ] زوانتە کوردیاتی هۊر پیر و جوانتە پیرو جوانت گشت کوردەوارن هەرکام ڕوسەم تەرز لەڕۊ هەزارن پەێ شەڕ ئازادی گشت ڕوسەم تەورن چالاک وچابک بڵاچەێ ئەورن تاریخ تاریف کەێ لە سەران خاسد سەردارەیل ناودار هەم حەق شناسد "قڵاگەێ قەیتۊل" قڵاگەێ قەیتۊل بنۆڕ تەم دیرێ پەێ میران زەنگنە لە دڵ خەم دیرێ "کرماشان" هێمان شوێن پاێ شێرانتە تاریخ چەوگریان قڵایل وێرانتە حەێفە خاساند جایان بوو خالی داد پەێ" حوسەێن خان" ئاخ پەێ "کەڵوالی" گەردوون هەزارساڵ ئەگەر بەێدن خول داڵگ دی نیەزاێ شێر چۊ"ئەمیر کول" شکۆ ە وهەێبەت وینەی شاهان داشت گەورەشارکوردان لە ژێر فەرمان داشت زەنگنە بین منشا خێر وئابادی کام خان جۆر"حوسەین "بوو شەهید ئازادی؟ لەتاریخ مەردێگ کەم دیرێ نەزیر جۆر"شێخ عەلیخان"خێرخوازو وەزیر جۆر" میرسمایل" شاێ بێ جقەوتاج کی دی ئەمیرێگ لە کەس نیەێ باج؟ ئاخ پەێ ڕۆژگار چەرخ چەپیگەرد ئیسە تۊلەکی پێمان کەێ نامەرد بڕێگ زۆڵە کورد هەم حرام زاێە توان قڵاێ زەنگنە دراێ لە پاێە نیەزانن زەنگنە هەر هۆز جارانە قڵا گەێ قایم ڕۆژ گارانە هەرهێزێگ وە گەرد زەنگنە بوودە تۊش با بەردە بوو جۆر کەنگڵاشگ وپۊش دژمن مرۊژەو ،زەنگنە قوللەی قاف مرۊژ حەدێ چەس گەردقاف کەێ مەساف؟ ڕۆڵەیل زەنگنە شێر بێ گەزافن ڕۆسەمان وەڕاس ڕۆژ مەسافن وجاخ زەنگنە هەرخامۆش نیەو کوردەوڕیشەێ خوەێ فرامۆش نیەو تیر دژمنان بڕ نیەکەێ مەنزڵ خاوی تەعریبمان بەنە ژێری گڵ دژمنانی کورد خێاڵیان خاوە زەنگنە هێشتا سەرداری ماوە (سەردار زەنگەنە) ٭کەڵوالی = کەڵوالی خان زەنگنە ریس العشایر کرماشان. حوسەێن، حوسەێن خان=حوسەێن خان اعظم زەنگنە شەهیدی ڕێگای ئازادی ومەشرووتە لە ئێران ئەمیرکول =عەلیخان اعظم زەنگنە مەشووروە (سەردار ئجلال و ئەمیرکول) حوکمڕانی کرماشان لە شەڕی یەکم ودووهەمی جیهانی وساڵی(١٩٣٩ز ) وە لە ساڵی(١٧٠٧ز- ١٧١٦ز) یەکم پارێزگاری کرماشان بووە. شێخ عەلیخان زەنگنە= وەزیری شاە سولەیمان سەفەوی وحوکمڕانی کرماشان کە بەردەنووسی بێستوون لەشاری کرماشان لە بابەت بەخشینی هەندێک لە زەوی وموڵکەکانی بۆ کاری خێرخوازی نوسراوە.

کەڵە پیاوێکی دیار و پێشمەرگە و خاکپارێزیکی ماندوونەناسی زەنگەنەی (کرمنشاە) (سەردار سوحبەت زەنگەنە)یەکێک لەشاعێروقەڵەم بەدەستەکانی هۆزی زەنگنەیە . زۆربەی شێعرەکانی لەسەربابەتی شۆڕشگێڕی ونیشتمانپەروەری وئازادیخوازی وپشتیوانی لە مافی نەتەوە بن دەستەکەی وخۆشەویستی بۆ خەڵک وهۆزەکەی وژانی دووری لەزێدووڵاتەکەی هونیوەتەوە. ناوبراو لە یەکم ڕۆژی بەهاری ساڵی 1361 ی بە 1984زایینی لە بنەماڵەیەکی گەورەوناسراوو خانەدان ونیشتمانپەروەری هۆزی زەنگنە تیرە (جەلیلی )لە گوندی "چوارملەی دێزگران"سەربە شاری "شاباد" و پارێزگای "کرماشان"لە دایکبووە. پێویستە ئاماژە بکرێ هۆزی زەنگنە لە کرماشان سەدان ساڵ حاکم ودەسڵاتداری کرماشان ودەوروبەربوونە وزۆربەیان خۆیان بە نەوەوڕۆڵەکانی شێخ (عەلیخانی زەنگنە) دەزانن کە یەکێک لەوەزیرەکانی وڵاتی ئێران لەسەردەمی شا سوڵەیمانی سەفەوی بوو و خۆی و ماباقی کوڕو کوڕەزاکانی لە ئاوەدانی وخزمەت بەگەورەشاری کوردان واتە کرماشان و وڵاتی ئێران ڕۆڵی باش وگرنگیان هەبووە. بەردەنووسی شێخ( عەلیخانی زەنگنە) هێشتا لە کێوی بێستوون ماوە کە لەو بەردەنووسە باسی بڕێک لە خزمەتەکان و دابەش کردنی موڵکی خۆی بۆ مەکتەب ومزگەوت وبازاڕ و... کراوە. زەنگنەکانی دەوروبەری "شاباد"وبەتایبەت زەنگنەکانی دەشتی "دێزگران"واتە سێزدە گوندی دێزگران و زەنگنەکانی "هەرەسەم"و"هلێران"و"تێڵاندەشت"و "مایەشت" لە چەندین تیرەی زەنگنە بەناوەکانی تیرەی "کەریمەوەندی"،جەلیلەوەندی(جەلیلیانەکان)،دۆسەوەندی یان(پائیزەپائیزەیل)،ئەڵماسەوەندی، چۆین یان چۆبین ، و... پێک دێن. سێ تیرەی کەریمەوەندی و دۆستەوەندی وجەلیلەوەندی لە بنەڕەت لەناوی سێ برا هەڵگیراوە کە لە کەرکووک وموسڵەوە سەردەمی سەفەویەکان کۆچ دەکەن ودێن لە ناوچەی هەرەسم ودێزگران جێگیر دەبن ودوایی هەرکام ئەوڵادەکانیان بەناوی تیرەیەک ناوگیردەبن وزۆربەی جەلیلیەکان خوێندەوارو خاوەن دەسڵات دەبن تەنانەت بنەماڵەی جەلیلی هەندێک عولەمای گەورەیان لێ بوە وەک شێخ (هادی جەلیلی) کەیەکێک لە مەشایخ وعلمای گەورەی سەردەمی خۆی بووەوئێستاش مزگەوتێکی گەورە لەکرماشان بەناوی مزگەوتی جەلیلی هەیە. لە هەرەسەم بنەماڵەی جەلیلی بەتایبەت "ئازیائدین جەلیلی زەنگنە"و "ئا بەهائدین جەلیلی زەنگنە"و"ئا علووم "و"ئا باقر"...خاوەن موڵکی گەورەبوون وئا زیائدین خاوەن دەسڵات وکۆشکێک بەناوی"قەڵا چەرمێ"بوو کە هێشتا ئاسەواری ماوە. تیرەی دۆستەوەندیش پیاوی گەورەوشاعیریان زۆربووە وەک "ئسمائیل خان ڕۆستەمی "کە شاعیرێکی تەواناونیشتمانپەروەری سەردەمی خۆی بووە هەروەها میرعەلی خان ڕۆستەمی زەنگنە کوڕی ئسمایل خان کە پیاوی سوڵح وخێروچاکە بووەویەکێک لەشاعیرە بەتەواناکانی کورد. لە تیرەی کەریمەوەندیش زۆرپیاوی گەورەوئەدیب وشۆڕەسوار وخانەدان هەڵکەوتووە، کاک سەردارزەنگنە سەربەتیرەی کەریمەوەندی زەنگنەیە. پۆڵی سەرەتایی لە گوندی خۆیان تەواو دەکات دوایی بەهۆی نەبوونی مەکتەبی ئامادەیی ڕۆدەکاتە شاری شابادو دیپڵۆمی ئەدەبی وەردەگرێ هەمیشە یەکێک لەتەڵەبە بە دیسیپلین و زیرەکەکانی مەکتەب بووەوچەندین لۆحی سپاس وپێزانینی لەلایەن مامۆستایانی مەکتەبەوە پێ بەخشراوە. ئەوهەرلەسەردەمی سەرەتایی بەهۆی ئەوەی لەناوبنەماڵەکەیان کتێب خوێندن گرینگی پێدراوەولەنێوماڵیش کتێب خانەیکی کوردیان هەبوە زیاترلە کتێبی دەرز هۆگری کتێبی مێژۆیی ودیوانەشێعرە کوردیەکان دەبێ وهەروەک خۆی دەڵێی یەکم شاعیرانێک کە من لەگەڵ شێعریان ئاشنابووم شێعری باوەیاڵی نەمر غوڵامڕەزاخان ئەرکەوازی وشێعری کرانشینی نەمرشامی کرماشانی بوو هەڵبەت سەردەمی منداڵی ئەو لە کاتێک تێپەڕ دەبێ کەهێشتا سوشیال میدیا ودونیای مەجازی وئینتڕنەت هەمووی بەخۆی سەرقاڵ نەکردبوو وئەوکاتە شەونشینی وقسەی خۆشی گەورەساڵان وحکایات وشێعرخوێندن وشانامە خوێنی باوبووەو سرۆشتی جوانی گوندوخۆڕەی کانیاوی نساران و دەنگی قاسپەقاسپی کەولەبناران وکۆچ وباری هەواران و... هەموو لەسەرهەست وژیانی ئەو کاریگەریان دەبێت وهاندەردەبن بۆ هونینەوەو ئیلهامی شێعرەکانی. بەهۆی ئەوەی کوڕی بچۆکی بنەماڵەکەیەتی لای دایک وباوکی زۆرخۆشەویست بووە کاتێک لە ئامادەیی دەخوێنێ وناچاردەبێ ڕۆ بکاتە شارولەدایک وباوکی وزێدەکەی دووربێ یەکم شێعرەکانی لە ژانی فراق ودووری زێدەکەی دەنووسێ وکاتێک لای باوکی شێعرەکەی دەخوێنێ زۆرهاندەری دەبێ هەتالەشێعرا بەردەوام بێت. شێعرەکانی زۆربەی بەشیوەی کڵاسیک ولەقاڵبی مەسنەوی هوونیوە لەبەرئەوەی ئەوقاڵبەشێعریە لای زۆربەی خەڵک هێشتا باوتروئاشناترەوپەیام وبابەتی شێعرەکانی بەزمانێکی سادەو خەڵکی دەربڕیوە .لای ئەوزیاتر ناوەڕۆک وپەیامی شێعر گرنگ بووە نەک قاڵب وشیوەوفۆرم.بەهۆی ئەوەی خوێندن ونووسین بەزمانی کوردی لە ئێران ڕێگە پێدراو نەبووەوتەنیا چەندگۆڤارودیوانەشێعرێک بڵاو بوو بەتامەزرۆیی گۆڤارە ئەدەبیەکان وەک سروەو ئاوێنە دەخوێنێ لەحاڵێک زۆربەی ئەوانەی هاوتەمەن وهاوپۆڵی ئەودەبن