<< جشن سیزده به در >> سیزده به در , یعنی روز سیزده فروردین به << در >> رفتن. واژه ی << در >> به چمار ( = معنا) دشت است و نباید این واژه را به گونه ی << بدر >> نوشت; بنابراین , سیزده به در , یعنی روز سیزده را به دشت رفتن که به پیروی از کار جمشیدشاه و روز بدرقه ی فره وهرهای درگذشتگان یا همان مهمانان نوروزی مان است , می باشند. سیزده فروردین , روز ,به شگونی است. بیشتر مردم به باور بدشگونی, به مرغزارها و کنار جویبارها رفته و به شادی می پردازند, تا به بدشگونی دچار نشوند. تاکنون هیچ دانشمندی این روز نیک را بدشگون نگفته یا ننوشته است. در برگ دویست و سی و شش آثارالباقیه ی بیرونی , در جدول ,به شگون و بدشگونی روزها , سیزده ی نوروز را که تیرروز نام دارد, روز فرخنده و نیکی آورده است. جمشید پادشاه پیشدادی که بنیانگذار نوروز نیز است , سیزده نوروز را در سبزه زاری , خیمه و خرگاه برپا می نمود و با مردم , دیدار همگانی داشت. پس از اسلام , چون عربها سیزده ی همه ی ماههای قمری را بدشگون می دانستند , ایرانیها نیز به پیروی آنها , سیزده ی ماههای خورشیدی را بدشگون دانستند. سیزده ی ماه خورشیدی که تیرروز نام دارد , وابسته به فرشته ی بزرگ و ارجمندی است که << تیر >> نام دارد. چون فروردین ماه , هنگام جشن و شادمانی و زمان فرود آمدن فره وهرها و دیدار با فرزندان و بازماندگانشان در گیتی است ; بنابراین ایرانیان باستان پس از دوازده روز جشن گرفتن که به یاد دوازده ماه سال است , روز سیزدهم که روز فرخنده ای است را به باغ و صحرا رفته و بدین گونه , آیین مند ( =رسمی ) بودن دوازده روز را به پایان می رساندند. این روز فرخنده رابا پرهیز از هرگونه آسیب رسانی به زیستبوم مان , جشن می گیریم. سیزده به درتان همایون باد.
زنده یاد دکتر علیرضا کشوردوست.
ادامه مطلب ...