فرهیختگان

در خصوص این مساله که چگونه فضاحت های سیاسی موجود در یک جامعه می تواند ریشه در امکانات انسانشناختی مردم یک جامعه داشته باشد و اینکه چگونه ادبیات می تواند به کاوش در همین ویژگی های انسان بپردازد....‌‌ مصطفی مهرآیین #فرهیختگان راهی به رهایی

حماس هم به دایره مقدسات اضافه شد؟! اخیرا متوجه شدم حماس هم به دایره مقدسات بعضی حزب‌اللهی‌ها و طرفداران حکومت اضافه شده است. مطلبی کار کردم درباره غزه و زیر آن نوشتم: لعنت بهت حماس...بعد دیدم انواع و اقسام توهین‌ها روانه دایرکت شد! برایم جالب شد؛ دایره مقدسات از رهبر سابق و رهبر فعلی و رائفی‌پور و پناهیان و جنتی و رئیسی و ائمه جمعه و مراجع تقلید، به حماس هم رسیده است. ذات کثیف و خبیث اسرائیل بر احدی پوشیده نیست. سوالم این است: بهانه این نسل‌کشی‌های حیرت‌انگیز را چه کسی به دست این حکومت خونخوار حرام‌زاده داد؟! جز طوفان الاقصی و حماس؟! حماس زمان برپا کردن طوفان، به مردم غزه هم فکر می‌کرد؟! به تأمین امنیت کودکان بی‌دفاع غزه بعد از گرد و خاکی که کرد هم فکر کرد؟! فکر نکرد؟! پس شکر خورد عملیات زد! جیمز الدر، سخنگوی صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) که برای بازدید به باریکه تحت محاصره غزه رفته بود، پس از بازگشت درباره جنوب غزه گفت: «خان یونس دیگر تقریباً وجود ندارد. در ۲۰ سال سابقه کاری‌ام برای سازمان ملل، هرگز چنین سطحی از تخریب ندیده‌ام. فقط آشوب است و ویرانه، و خرابه‌ها و آوارها در تمام جهت‌ها پراکنده‌اند. نابودی تمام و کمال!» بیش از ۴۰ هزار نفر بعد از طوفان الاقصی به زیر خاک رفته‌اند. بعد عده‌ای بدنبال اثبات این هستند که حماس عجب کاری کرد و باید برای آرمان فلسطین جنگید و مقاومت کرد! آرمان‌گرایی بدون توجه به جان انسان‌ها را باید در سطل زباله ریخت. آرمان‌گرایی بما هو آرمانگرایی هیچ ارزشی ندارد. آن آرمان‌گرایی ارزشمند است که چشم به منفعت انسان‌ها داشته باشد و لاغیر... یکی از همین تکلیف‌مداران مدافع حماس برایم لینک یک نظرسنجی را فرستاده و نوشته طبق این نظرسنجی خود مردم غزه از این وضعیت راضی هستند...تو یعنی بیشتر از آنهایی که زیر توپ و آتش هستند می‌فهمی؟! آهان یعنی مثلا رفته‌اند سراغ کودکی که از گرسنگی در حال جان کندن است و از او پرسیده‌اند: عزیزم حالا که در حال جان کندن هستی، بگو ببینم از این وضعیت راضی هستی؟! و آن کودک هم دستانش را مشت کرده و رضایتش را اعلام کرده و جان داده! دست بردارید...هر روز خبر سلاخی و تجاوز به زنان و کودکان و بی‌گناهان حالمان را خراب کرده است...این سخنان و دفاعیات شما هم جز نمک پاشیدن بر زخم‌هایمان کارکردی ندارد... آخر مکالمه‌ام با آن دوست قدیمی سوالی پرسیدم. گفتم: احتمالا شما هم جزء کسانی بودی که بعد از طوفان الاقصی خوشحالی کردی و به خیابان رفتی...الان چه احساسی داری؟! از حماقتی که بابت آن خوشحالی به خرج دادی شرمگین هستی؟! شما و امثال شما روزانه شوخی شوخی در نت در حال جمع کردن امضا برای مبارزه خیالی با اسرائیل هستید و در فلسطین، کودکان جدی‌جدی بابت گرسنگی در حال مردن و جان دادن هستند...حداقل خفه‌خون بگیرید و در سکوت سوگواری کنید...

پ.ن: صد لعن و نفرین بر اسرائیل حرام‌زاده خونخوار...محکوم کردن جنایات اسرائیل که امری بدیهی و واضح است...اما آنچه که باید مورد سوال واقع شود این است: حماس و حامیانش چرا و دقیقا با چه دلایلی طوفان الاقصی را رقم زدند؟! دقیقا بدنبال چه هدفی بودند؟! حالا که در نتیجه این عملیات‌شان این همه بی‌گناه در حال نابودی هستند، حرفشان چیست؟! چه دفاعی دارند؟! مسئولیتی هم پذیرفته‌اند؟!

هادی مسعودی #فرهیختگان راهی به رهایی

گزارش تصویری از خانه تاریخی شیخ بهایی عکاس: شهرزاد عنایتی http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/gozaresh-tasviri/16665-khane-tarikhi-aks-sheikh-bahaei-9505.html #فرهیختگان راهی به رهایی

بنای رازآلود «شیخ بهایی» @iranboom_ir حمام شیخ بهایی، بنایی 400 ساله در قلب شهر کهن اصفهان است که همچنان معماهایی حل‌نشده دارد. گفته‌ می‌شود این حمام فقط با یک شمع گرم می‌شد و این شمع همواره روشن بوده است. به گزارش ایسنا،حمام شیخ بهایی در محله‌ی قدیمی دردشت و در نزدیکی میدان عتیق اصفهان قرار دارد. سال ساخت این بنا با توجه به ترجمه‌ی شعر فارسی که بر سردر آن نوشته شده، به ابجد به سال 1025 هجری قمری است؛ اما برخی ساخت آن را سال 1030 هجری قمری و پس از مرگ شیخ بهایی می‌دانند. با وجود این‌که حمام شیخ بهایی در سال 1377 در فهرست آثار ملی قرار گرفت، اما تا کنون اقدامی جدی برای مرمت آن توسط مسوولان اداره‌ی میراث فرهنگی اصفهان انجام نشده است و به‌نظر می‌رسد کم‌کم می‌رود تا رازهایش را در خود دفن کند. محمد ریاحی - درباره‌ی این حمام به خبرنگار ایسنا در اصفهان، گفت: این بنا منسوب به شیخ بهایی، از عالمان بزرگ است و آنچه این اثر را رمزآلود کرده، نحوه‌ی گرم کردن آن است؛ شمع اتمی،‌ استفاده از مخزن آب طلا و استفاده از روغن دکان عصاری مجاور این بنا، نظریه‌هایی است که درباره‌ی نحوه‌ی گرم کردن آن مطرح می‌شود که هیچ‌یک به‌نظر قابل قبول نیست. او ادامه داد: در میان این شایعه‌ها، تنها نظریه‌ی قابل قبول درباره‌ی این حمام، وجود یک سیستم سفالینه‌ی لوله‌کشی زیرزمینی بین آب‌ریزگاه مسجدجامع و این حمام است که با روش مکش طبیعی، گازهایی را مانند متان و اکسیدهای گوگرد به مشعل خزینه‌ی حمام هدایت می‌کرد و این گازها به‌عنوان منبع گرما در مشعل خزینه می‌سوختند. ریاحی با بیان این‌که در زمان صفویه و قاجار برای پی بردن به راز شمع، بخشی از سازه‌ی اصلی تخریب و پس از آن، شمع این حمام خاموش شد، اظهار کرد: حمام شیخ بهایی، یکی از آثار ارزشمندی تاریخی اصفهان است که هنوز مرمت نشده است. اما مجتبی کنعانی - کارشناس میراث فرهنگی - نظر متفاوتی درباره‌ی این حمام دارد. وی به خبرنگار ایسنا گفت: اگرچه باورهایی که درباره‌ی گرم شدن این حمام با یک شمع وجود دارد، به واقعیت نزدیک است، اما هیچ‌یک از آن‌ها تا کنون به‌صورت علمی به اثبات نرسیده است. نظرهایی درباره‌ی وجود لوله‌های سفالی که به محل پساب‌های مسجدجامع می‌رفتند تا از گاز متان متصاعدشده از آن برای روشن شدن مشعل استفاده شود، وجود دارد، اما تا کنون چنین شبکه‌ای پیدا نشده است. وی با اشاره به نظرهایی مبنی بر وجود شمع همیشه روشن در این حمام، بیان کرد: به‌نظر می‌رسد این حمام با یک شمع گرم می‌شد، اما چگونگی این گرمایش تا کنون مشخص نشده است. کنعانی ادامه داد: حمام شیخ بهایی در دوره‌ی صفویه و حدود سال 1000 هجری قمری ساخته شده و تا سال 1360 همچنان فعال بوده است؛ اما به دلایلی مانند قرار گرفتن حمام در فهرست آثار ملی، مرمت، فرسوده شدن تدریجی آن و کم شدن نیاز مردم به حمام‌های عمومی، تعطیل شد. وی با بیان این‌که حمام را به شیخ بهایی نسبت داده‌اند، اما کتیبه‌ای در این‌باره وجود ندارد، اضافه می‌کند: مواردی که درباره‌ی خاموش شدن شمع پس از تخریب بخشی از حمام توسط انگلیسی‌ها برای پی بردن به راز آن مطرح می‌شود، به‌نظر صحیح نیست، زیرا سیستم گرمایشی حمام پیش از اکتشاف، از کار افتاده بود. این کارشناس میراث فرهنگی درباره‌ی وضعیت کنونی حمام، گفت: حمام شیخ بهایی اکنون در کما است و وضعیت مشخصی ندارد،. در سال‌های گذشته، برنامه‌ای برای معرفی این حمام به گردشگران مطرح نشد و سیاحان خارجی از وجود حمام اطلاعی ندارند؛ اما اگر مسوولان برای مرمت آن همت کنند و تیمی از کارشناسان به مرمت و بررسی آن بپردازند، شاید بتوان به راز حمام پی برد. برای گفت‌وگو درباره‌ی مرمت و نحوه‌ی معرفی حمام شیخ بهایی به گردشگران، با سرپرست اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان تماس گرفتیم و محسن مصلحی پاسخگویی به خبرنگار ایسنا را به ناصر طاهری - معاون میراث فرهنگی اصفهان - محول کرد؛ اما دسترسی به او در مدت تهیه‌ی این گزارش امکان‌پذیر نشد. به همین دلیل، حسن روانفر - قائم‌مقام در امور میراث فرهنگی در اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان - به پرسش‌ها درباره‌ی برنامه‌ها برای مرمت و احیای این حمام پاسخ گفت. به گفته‌ی او، اکنون مرمت حمام شیخ بهایی در مرحله‌ی استحکام‌بخشی است و اگر امسال اعتباری به حمام اختصاص یابد، مرمت آن حداقل به دو سال زمان نیاز دارد، در غیر این صورت، باید برای مرمت منتظر اعتبار سال‌های آینده باشیم. http://www.iranboom.ir/didehban/yademan-ha/10105---l-r.html #فرهیختگان راهی به رهایی

مقصود فراستخواه در گفت‌وگو با «شبکه شرق» - بخش دوم؛ تجربه عاطفی منفی ایرانیان زیاد است «من فکر می کنم در ایران یک ترومای اجتماعی و ذهن زخمی شکل گرفته که نتیجه‌اش ناامیدی و حتی یک نیهیلیسم پنهان است. بر اساس مطالعات کیفی که انجام دادم یک نوع نیهیلیسم پنهان عجیبی مثل خوره در جامعه مان نفوذ کرده و یک نوع هیچ انگاری منفعلانه هم رسیدیم.» #فرهیختگان راهی به رهایی

مرگ‌های مشکوک طالقانی ؟! مصاحبه‌ی پزشک آیت الله طالقانی از تحکیم ملت #فرهیختگان راهی به رهایی

زنان و فشار فرزند‌آوری مستند‌‌ گاردین ترجمه از انگلیسی به فارسی: ناصر فکوهی ویرایش و زیرنویس: پگاه دودانگه نامه فرهنگ، ۱۴۰۲ #فرهیختگان راهی به رهایی

جاغوری بزرگترین بازار فروش دختران و کودکان در افغانستان عمده کودکان و دختران ایرانی که توسط افغان ها ربوده شده و به افغانستان منتقل شدند هم در این بازار فروخته شدند #فرهیختگان راهی به رهایی

لنین|خالد رسول‌پور «لنین» در یک خانواده‌ی متوسط به بالای قشر کارمندی ِ روسیه متولد شده‌بود. او یک «روشنفکر» بود. او از همان نخستین روزهای فعالیّت حزبی‌اش و در حالی که هنوز تا انقلاب اکتبر پانزده سال مانده بود، به صراحت و دقّت اعلام کرد که «طبقه‌ی کارگر» نمی‌تواند بدون کمک ِ «روشنفکران» به آگاهی طبقاتی برسد و اگر به حال خودش رها شود حداکثر توان و آگاهی‌اش فعالیت در اتحادیه‌های کارگری برای افزایش دستمزد یا بهبود شرایط زندگی‌اش خواهد بود. بنابراین برای این‌که «طبقه‌ی‌ کارگر» انقلابی شود، برای اینکه «طبقه‌ی کارگر» انقلاب کند و به قدرت برسد، باید توسط ِ «روشنفکران»، آگاه شود و رهبری شود. «لنین» در همان زمان که انقلاب را رهبری می‌کرد و تا لحظه‌ای که از نفس افتاد، می‌دانست و (همان‌طور که همواره صریح و صادق بود)‌ به صراحت اعلام کرد که انقلاب روسیه نه بر اساس ِ قانون‌مندی‌های تاریخی و آموزه‌های مارکسی،‌ بلکه به علت شرایط بسیار ویژه، صرفاً در «ضعیف‌ترین حلقه‌ی سرمایه‌داری جهانی» روی داده و تنها زمانی خواهد توانست سر ِ پا بماند و به «سوسیالیسم» منتهی شود که در مقام ِ جرقه‌ی انقلاب‌ ِ جهانی یا دست کم انقلاب‌ اروپایی در کشوره‌های پیشرفته‌‌ای چون آلمان  عمل کند. به همین دلیل بود که بزرگ‌ترین و اساسی‌ترین اولویت ِ او و رفقایش حفظ نظام انقلابی به هر قیمت و در هر وضعیت بود تا در آن فاصله بتوانند کشورهای ملتهبی چون آلمان، مجارستان، لهستان و... را به انقلاب بکشانند. امّا آن انقلاب‌ها شکست خوردند و نظام ِ انقلابی ِ «لنین» در دنیا مطلقاً تنها ماند. «لنین» می‌دانست که «طبقه‌ی کارگر» روسیه ضعیف و در مقایسه با جامعه‌ی عظیم دهقانی، از لحاظ عددی بسیار ناچیز است. جنگ هولناک داخلی (که بیش از سه سال طول کشید و در طی آن گاه تسلط بلشویکها بر کشور تنها به دو سه شهر بزرگ محدود می‌شد) همان عدد ِ ناچیز را هم نابود کرد. پس «طبقه‌ی کارگر» حتا در اوج «آگاهی طبقاتی» هم، از هر سو در محاصره‌ی جامعه‌ی دهقانی قرار گرفت، تا جایی که هنگام ِ مرگ ِ «لنین»، سلطه‌ی ایدئولوژی ِ ضد انقلابی ِ دهقانی تقریباً همه‌‌ی تار و پود ِ نظام ِ «لنین» را فرا گرفته بود. خود ِ «لنین» در سال آخر زندگی ِ هوشیارانه‌اش به خوبی بر این واقعیّت آگاه بود و مُدام اخطار می‌داد و حتا اظهار ِ نومیدی می‌کرد. «برنامه‌ی جدید اقتصادی» (نپ) آخرین و بزرگترین تلاش ِ «لنین»‌ برای نجات انقلاب بود. بعد از مرگ «لنین»، انحراف ِ انقلاب شدت گرفت و رهبران ِ انقلابی و گارد ِ لنینی، یکی یکی اخراج،‌ زندانی، اعدام و ترور شدند. تمامیت‌خواه‌ترین و مهیب‌ترین دولت ِ تاریخ بر روسیه حاکم شد و استثمار طبقه‌ی کارگر و جامعه‌ی دهقانی مرزهای قرن نوزده‌ سرمایه‌ٔداری را هم زیر پا گذاشت. جای «روشنفکران انقلابی» را «مُدیران سیاسی» گرفتند که وظیفه‌شان عبارت بود از مدیریت ِ استبدادی ِ نیروی کار به زور ِ ارعاب و اعدام در جهت ِ توسعه‌ی صنعتی و انباشت عظیم ِ سرمایه برای نجات کشوری به نام «روسیه» از منجلاب ِ فقر و عقب‌ماندگی ِ علمی و فنّی و نظامی. دیگر نه‌ «طبقه‌ی کارگر» کاره‌ای بود و نه «جامعه‌ی دهقانی». همه برده‌ی «مدیران ِ سیاسی» بودند: قشر بسیار مرفّه و قدرتمندی که برای اولین بار در تاریخ بشری ظهور کرده بود. اما طنز ماجرا آنجا بود که این طبقه‌ی تازه ‌ظهورکرده‌ی تازه به قدرت‌رسیده‌ی تمامیت‌خواه، خود را «لنینیست» می‌دانست و ایدئولوژی ِ ملّی‌گرای ضدکارگری ِ خود را «لنینیسم» می‌خواند. از «لنین» یک خدا ساختند. پیکر خسته و درهم‌شکستهاش را مومیایی کردند و در معبدی مقدّس (که بعدها ناف ِ اردوگاه ِ استالینیستی و قبله‌‌گاه دین ِ استالینیسم گردید) به نمایش تاریخ گذاشتند. تک‌تک جملات ِ «لنین» را همچون آیه‌هایی مقدس بر در و دیوار روسیه نوشتند. صدها و هزارها شهر و روستا و خیابان را به نام او مسمّی کردند. و این همه در حالی بود که «لنین» در زمانی که زنده بود حتا نامه‌ی گرم و صمیمی ِ کارگران یک کارخانه برای نهادن ِ نام او  بر کارخانه‌شان را رد کرده‌بود و نیز در مقدّمه‌ی اغلب ِ کتا‌بهای تجدید‌چاپ‌شده‌اش تذکر داده بود که این کتاب متعلق به فلان دوران خاص است و مسائل روزگار کنونی قابل قیاس و استنتاج بر اساس آن کتاب‌ها نخواهند بود. «لنین»ی که حتا «مارکسیسم» را تنها در مقام «راهنمای عمل» می‌دانست و هرگونه اطاعت ِ مکتبی از آن را جزمیّت می‌دانست و مسخره می‌کرد، حالا خود تبدیل به خدای جزمیّات شده بود! مضحک‌تر آن‌که تمام آن‌چه «استالینیست»‌‌ها «لنینیسم» می‌نامیدند و عمل می‌کردند، خلاف ِ گفته‌ها و اندیشه‌های «لنین» بود. #فرهیختگان راهی به رهایی