کانال گلچین : سخن بزرگان ، شعر ، حکایت ، ضرب المثل

  ضرب المثل ،شعر یا مطلبی ست که در عمق جان و فکر عامه مردم نفوذ کرده است .  تعدادی ضرب المثل از اشعار شیرین سعدی:👇👇👇 ادب از که آموخت؛ از بی ادبان! (سعدی)   تا مرد سخن نگفته باشد عیب و هنرش نهفته باشد (سعدی)   چگونه شکر این نعمت گزارم ، که زور مردم آزاری ندارم!! (سعدی)   خانه از پای بست ویران است ، خواجه در نقش ایوان است (سعدی) طریقت (عبادت) بجز خدمت خلق نیست (سعدی)  صوفی نشود صافی، تا در نکشد جامی بسیار سفر باید، تا پخته شود خامی (سعدی) امیدوار بُوَد آدمی به خیر کسان مرا به خیر تو امید نیست، شر مرسان (سعدی) دیدار یار غایب، دانی که چه ذوقی دارد ابری که در بیابان بر تشنه‌ای ببارد (سعدی) سر گرگ را هم اول می‌باید برید نه چون گوسفندان مردم درید (سعدی) با سیه دل چه سود گفتن وعظ نرود میخ آهنین در سنگ (سعدی) مشک آن است که خود ببوید ، نه آنکه عطار بگوید (سعدی) 💠 @golchinaz 💠 🌹🌷🌸🍁🌻🍁🌸🌷🌹  

سعدی*مواعظ* قصاید* قصیدهٔ شمارهٔ ۲۸ - در مدح امیر انکیانو بس بگردید و بگردد روزگار دل به دنیا درنبندد هوشیار ای که دستت می‌رسد کاری بکن پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار اینکه در شهنامه‌هاآورده‌اند رستم و رویینه‌تن اسفندیار تا بدانند این خداوندان ملک کز بسی خلقست دنیا یادگار اینهمه رفتند و مای شوخ چشم هیچ نگرفتیم از ایشان اعتبار ای که وقتی نطفه بودی بی‌خبر وقت دیگر طفل بودی شیرخوار مدتی بالا گرفتی تا بلوغ سرو بالایی شدی سیمین عذار همچنین تا مرد نام‌آور شدی فارس میدان و صید و کارزار آنچه دیدی بر قرار خود نماند وینچه بینی هم نماند بر قرار دیر و زود این شکل و شخص نازنین خاک خواهد بودن و خاکش غبار گل بخواهد چید بی‌شک باغبان ور نچیند خود فرو ریزد ز بار اینهمه هیچست چون می‌بگذرد تخت و بخت و امر و نهی و گیر و دار نام نیکو گر بماند ز آدمی به کزو ماند سرای زرنگار سال دیگر را که می‌داند حساب؟ یا کجا رفت آنکه با ما بود پار؟ خفتگان بیچاره در خاک لحد خفته اندر کلهٔ سر سوسمار صورت زیبای ظاهر هیچ نیست ای برادر سیرت زیبا بیار هیچ دانی تا خرد به یا روان من بگویم گر بداری استوار آدمی را عقل باید در بدن ورنه جان در کالبد دارد حمار پیش از آن کز دست بیرونت برد گردش گیتی زمام اختیار گنج خواهی، در طلب رنجی ببر خرمنی می‌بایدت، تخمی بکار چون خداوندت بزرگی داد و حکم خرده از خردان مسکین درگذار چون زبردستیت بخشید آسمان زیردستان را همیشه نیک دار عذرخواهان را خطاکاری ببخش زینهاری را به جان ده زینهار شکر نعمت را نکویی کن که حق دوست دارد بندگان حقگزار لطف او لطفیست بیرون از عدد فضل او فضلیست بیرون از شمار گر به هر مویی زبانی باشدت شکر یک نعمت نگویی از هزار نام نیک رفتگان ضایع مکن تا بماند نام نیکت پایدار ملک بانان را نشاید روز و شب گاهی اندر خمر و گاهی در خمار کام درویشان و مسکینان بده تا همه کارت برآرد کردگار با غریبان لطف بی‌اندازه کن تا رود نامت به نیک در دیار زور بازو داری و شمشیر تیز گر جهان لشکر بگیرد غم مدار از درون خستگان اندیشه کن وز دعای مردم پرهیزگار منجنیق آه مظلومان به صبح سخت گیرد ظالمان را در حصار با بدان بد باش و با نیکان نکو جای گل گل باش و جای خار خار دیو با مردم نیامیزد مترس بل بترس از مردمان دیوسار هر که دد یا مردم بد پرورد دیر زود از جان برآرندش دمار با بدان چندانکه نیکویی کنی قتل مار افسا نباشد جز به مار ای که داری چشم عقل و گوش هوش پند من در گوش کن چون گوشوار نشکند عهد من الا سنگدل نشنود قول من الا بختیار سعدیا چندانکه می‌دانی بگوی حق نباید گفتن الا آشکار هر کرا خوف و طمع در کار نیست از ختا باکش نباشد وز تتار دولت نوئین اعظم شهریار باد تا باشد بقای روزگار خسرو عادل امیر نامور انکیانو سرور عالی تبار دیگران حلوا به طرغو آورند من جواهر می‌کنم بر وی نثار پادشاهان را ثنا گویند و مدح من دعایی می‌کنم درویش‌وار یارب الهامش به نیکویی بده وز بقای عمر برخوردار دار جاودان از دور گیتی کام دل در کنارت باد و دشمن بر کنار 💠 @golchinaz 💠 🌹🌷🌸🍁🌻🍁🌸🌷🌹

سعدی*مواعظ* قصاید* قصیدهٔ شمارهٔ ۲۸ - در مدح امیر انکیانو بس بگردید و بگردد روزگار دل به دنیا درنبندد هوشیار ای که دستت می‌رسد کاری بکن پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار اینکه در شهنامه‌هاآورده‌اند رستم و رویینه‌تن اسفندیار تا بدانند این خداوندان ملک کز بسی خلقست دنیا یادگار اینهمه رفتند و مای شوخ چشم هیچ نگرفتیم از ایشان اعتبار ای که وقتی نطفه بودی بی‌خبر وقت دیگر طفل بودی شیرخوار مدتی بالا گرفتی تا بلوغ سرو بالایی شدی سیمین عذار همچنین تا مرد نام‌آور شدی فارس میدان و صید و کارزار آنچه دیدی بر قرار خود نماند وینچه بینی هم نماند بر قرار دیر و زود این شکل و شخص نازنین خاک خواهد بودن و خاکش غبار گل بخواهد چید بی‌شک باغبان ور نچیند خود فرو ریزد ز بار اینهمه هیچست چون می‌بگذرد تخت و بخت و امر و نهی و گیر و دار نام نیکو گر بماند ز آدمی به کزو ماند سرای زرنگار سال دیگر را که می‌داند حساب؟ یا کجا رفت آنکه با ما بود پار؟ خفتگان بیچاره در خاک لحد خفته اندر کلهٔ سر سوسمار صورت زیبای ظاهر هیچ نیست ای برادر سیرت زیبا بیار هیچ دانی تا خرد به یا روان من بگویم گر بداری استوار آدمی را عقل باید در بدن ورنه جان در کالبد دارد حمار پیش از آن کز دست بیرونت برد گردش گیتی زمام اختیار گنج خواهی، در طلب رنجی ببر خرمنی می‌بایدت، تخمی بکار چون خداوندت بزرگی داد و حکم خرده از خردان مسکین درگذار چون زبردستیت بخشید آسمان زیردستان را همیشه نیک دار عذرخواهان را خطاکاری ببخش زینهاری را به جان ده زینهار شکر نعمت را نکویی کن که حق دوست دارد بندگان حقگزار لطف او لطفیست بیرون از عدد فضل او فضلیست بیرون از شمار گر به هر مویی زبانی باشدت شکر یک نعمت نگویی از هزار نام نیک رفتگان ضایع مکن تا بماند نام نیکت پایدار ملک بانان را نشاید روز و شب گاهی اندر خمر و گاهی در خمار کام درویشان و مسکینان بده تا همه کارت برآرد کردگار با غریبان لطف بی‌اندازه کن تا رود نامت به نیک در دیار زور بازو داری و شمشیر تیز گر جهان لشکر بگیرد غم مدار از درون خستگان اندیشه کن وز دعای مردم پرهیزگار منجنیق آه مظلومان به صبح سخت گیرد ظالمان را در حصار با بدان بد باش و با نیکان نکو جای گل گل باش و جای خار خار دیو با مردم نیامیزد مترس بل بترس از مردمان دیوسار هر که دد یا مردم بد پرورد دیر زود از جان برآرندش دمار با بدان چندانکه نیکویی کنی قتل مار افسا نباشد جز به مار ای که داری چشم عقل و گوش هوش پند من در گوش کن چون گوشوار نشکند عهد من الا سنگدل نشنود قول من الا بختیار سعدیا چندانکه می‌دانی بگوی حق نباید گفتن الا آشکار هر کرا خوف و طمع در کار نیست از ختا باکش نباشد وز تتار دولت نوئین اعظم شهریار باد تا باشد بقای روزگار خسرو عادل امیر نامور انکیانو سرور عالی تبار دیگران حلوا به طرغو آورند من جواهر می‌کنم بر وی نثار پادشاهان را ثنا گویند و مدح من دعایی می‌کنم درویش‌وار یارب الهامش به نیکویی بده وز بقای عمر برخوردار دار جاودان از دور گیتی کام دل در کنارت باد و دشمن بر کنار 💠 @golchinaz 💠 🌹🌷🌸🍁🌻🍁🌸🌷🌹

. شرح روان ابیات مثنوی معنوی_ دفتر چهارم _ مثالِ دنیا چون گولخن... (۲۴۴) هرکه در حَمّام شد، سیمایِ او          هست پیدا بر رُخِ زییایِ او هرکس که به درون حمّام رود. آثار پاکی و نظافت بر چهره زیبای او آشکار می‌شود. یعنی هرکس که به مقام تقوی و عبادت خالصانه برسد علائم علو روحی در ظاهرش نمایان می‌شود. (۲۴۵) تونیان را نیز سیما آشکار    از لباس و از دُخان و، از غبار کارگران آتش‌خانه حمّام نیز نشانه‌ها و علائمی دارند که از لباس و دود و گردوغبار چهره شان آشکار است. تیرگی روح دنیاپرستان هم در رخسار شان نمایان می‌شود. (۲۴۶) ور نبینی رُوش، بُویش را بگیر         بُو* عصا آمد برایِ هر ضَریر اگر نمی بینی که رخساره اهل دنیا به غبار شهوت و دود غفلت آلوده شده. لااقل بویش را استشمام کن، بو برای هر آدم نابینا راهنماست. *بو: در تعابیر مولانا اثر است. (۲۴۷) ور نداری بو، در آرَش در سخُن          از حدیثِ نو بدان رازِ کُهن و اگر از آثار و علائم، نمی توانی به جوهر اعمال او پی ببری، او را به ایراد سخن وادار کن تا از طریق کلام تازه او، راز دیرین و کهنه او را دریابی. (۲۴۸) پس بگوید تُو نیی صاحبْ ذَهَب       بیست سَلّه* چِرک بُردم تا به شب آنکس که در گلخن دنیا کار می کند و ثروتمند شده است می گوید: من تا به شب بیست سبد چركه و کثافت بّرده‌ام. *سَلّه: سبد (۲۴۹) حرص تو چون آتش است اندر جهان            باز کرده هر زبانه صد دهان ای دنیاپرست، حرص تو در اين جهان مانند آتشی است که هر زبانه اش صد دهان گشوده است تا تو را ببلعد. (۲۵۰) پیشِ عقل این زر چو سِرگین ناخوش‌ست         گرچه چون سِرگین فروغِ آتش‌ست در نظر عقلِ معاد و یا در نظر انسان کامل که دارای عقل معاد است، طلا و ثروت‌ مانند سرگین، ناخوشایند است، اگرچه مانند سرگین باعث شعله‌ور شدن آتش می‌شود. (۲۵۱) آفتابی که دَم از آتش زند        چِركِ تر را لايقِ آتش کند آفتاب که مانند آتش، دارای حرارت و سوزندگی است، سرگینِ نمناك را نیز می‌خشکاند و آماده شعله ور شدن می کند. (۲۵۲) آفتاب، آن سنگ را هم کرد زر      تا به تُونِ حرص افتد صد شُرّر ‏ آفتاب سنگ‌های معدن را به کانِ طلا تبدیل می‌کند تا به آتش‌خانه حرص آدمی، صد نوع شعله افتد. اموال و زخارف دنیوی باعثِ اشتعال حرص آدمی شود. (۲۵۲) آنکه گوید: مال گِرد آورده‌ام چیست؟ یعنی چِركِ چندین بُرده ام آنکس که می‌گوید: من مال و ثروتی جمع کرده ام، معنی این حرف چیست؟ درواقع یعنی من چرك و کثافت بسیاری جمع کرده ام. (۲۵۴) اين سخن گرچه که رُسوایی فزاست          در میانِ توتیان، زین، فخرهاست اگرچه این حرف در نزد مردم مایهُ رسوایی و سرشکستگی است. امّا در میان کارگران اتش‌خانه حمام،جمع کردن سرگین مایه مباهات است. (۲۵۵) که تو شش سَلّه کشیدی تا به شب         من کشیدم بیست سَلّه  بی‌ کُرَب* وقتی که تونیان در آخر شب دور هم جمع می‌شوند با افتخار به یکدیگر می گویند: اگر تو از صبح تا شب شش سبد سرگین حمل کرده‌ای، من بی آنکه احساس خستگی کنم بیست سبد سرگین حمل کرده ام پس مقام من از تو بالاتر است. کُرب : رنج و اندوه (۲۵۶) و انکه در تُون زاد و، پاکی را ندید          بویِ مُشك آرَد بر او رنجی پدید آن کس که در گلخن چرکین این دنیا زاده می شود و هیچوقت پاکی را ندیده است، بوی خوش مُشک، او را ناراحت می‌کند. 🌹🌷🌸🍁🌻🍁🌸🌷🌹

خیام*رباعیات* رباعی شمارهٔ ۱۸ این یک دو سه روز نوبت عمر گذشت چون آب به جویبار و چون باد به دشت هرگز غم دو روز مرا یاد نگشت روزی که نیامده‌ست و روزی که گذشت 💠 @golchinaz 💠 🌹🌷🌸🍁🌻🍁🌸🌷🌹

‌ به زودی متوجه خواهی شد؛ که چه کلاهِ بزرگی سرت گذاشت این زندگی، که هر روزت را به بهانه‌ی روز بهتر از تو ربود و تو چه ساده‌لوح بودی که حرفش را باور کردی! زندگیِ تو، همین امروز است ... (برگرفته از پیام های کاربران تلگرام ) 🌹🌷🌸🍁🌻🍁🌸🌷🌹