Калькасыз қазақ тілі. Назгүл Қожабек

«Ана тіл мен мына тіл» подкасы тіл төңірегіндегі мәселелерге тоқталады. Қазақ тілі қашан толыққанды мемлекеттік тіл болады? Жаңа заманның сұранысына жауап беретін қазақ тілі қандай болуы керек? Бұрынғы өзіміздің ана тілімізден алыстап кетпейміз бе? Уақыт өткен сайын неден ұтып, неден ұтылып жатырмыз? Осы секілді сұрақтарға жауап іздейтін подкастың төртінші қонағы – редактор Назгүл Қожабек. Бірінші қонағымыз академик Шерубай Құрманбайұлы болған, оның сілтемесі мінекей:

Екінші қонағымыз «Қазақ радиосының» дикторы Мұхамедәли Болатұлы болған, оның сілтемесі мінекей:

Үшінші қонағымыз режиссер Мұрат Есжан болған, оның сілтемесі мінекей:

00:00 Шымылдықашар 00:00:13 Екі Асан қайғы 00:00:36 Назгүл Қожабектің көңіл күйі туралы 00:02:10 Соңғы он жылда өзгеріс бар ма? 00:04:07 Қазақтық тіл – казахский язык 00:06:17 Қазақтық тілдің мысалдары 00:09:03 «Ғалымдардың тілінде калька көп» 00:10:31 «Қазақша мәтін для галочки керек» 00:10:54 Яндекс аудармашымен аудара салған аудармашыға сәлем! 00:13:01 Не қазақ тілінің көзін құртайық, не қазақ тіліне біржола өтейік 00:14:00 «Құжатты басқа тілде жазып, өз тіліне аударатын жалғыз елміз» 00:14:41 Элитамыз үшін біз аяққа оратылып жүрген адамбыз 00:15:44 «Нельзя просто так взять и писать законы на казахском» 00:16:33 Қойшыға қой бағуды үйретпей, дұрыс қойшыны таңдау керек 00:17:40 Қазақша ойланатын адамдар қызметке ұмтылуы керек шығар 00:19:20 Көмектес септік мәселесі 00:20:55 Қате: Жаңалықпен бөлісті 00:22:04 Салт етістік пен сабақты етістік туралы 00:22:53 «Бөлісу деген тілді жұтаң қылып отыр» 00:23:51 Қате: Әкіммен мақұлданған 00:24:41 «Кісі қолынан өлді дегенді біреумен өлтірілді дейтін болды» 00:25:43 Қате: Шайды балмен ішу 00:25:51 «Көмектес септіктің екі-ақ қызметі бар» 00:27:21 Қате: Қызыл бас киіммен шығады 00:29:45 Кальканың керек жері мен қауіпті тұсы туралы 00:31:15 Қате: Мұнымен не істеймін? 00:33:16 Қате: Немен құрбан ете аласыз? 00:33:27 Қате: Немен сасып тұр? 00:33:37 Қате: Арамен пайдалану 00:34:11 Қате: Заңмен тиым салынған 00:34:19 Қате: Кіммен болмайды? 00:34:38 Қате: Осы оймен келісемін 00:35:10 Қате: Орнымен ауысты 00:35:19 Қате: Картамен төлеу 00:36:38 Қате: Түсініксіз түрмен қарады 00:37:55 Біреуге сөйлесу және біреумен сөйлесу туралы 00:40:09 Назгүл неге кішігірім қателерді де айтып отырады? 00:41:11 «Elite» шоколадын жеп көреміз 00:42:13 Электрон – электрондық – электронды 00:42:26 Мақтау қағазды қазір мақтау қағазы дейді 00:43:11 «Көмектес септіктен кейінгі сорлы септік – ілік септік» 00:45:17 Тілді өзгертпесек болмайды дейтіндер бар, оларға не деуге болады? 00:48:31 Шет тілден келген сөздерді аудармай ала беру керек пе? 00:56:16 «Қазақ тілінің лексикасы емес, гарамматикасы бұзылып бара жатыр» 00:57:41 Назгүл бір сөзді сынауын сынап ап, кейін өкінген кезі болды ма? 00:58:57 «Мен ғалымдардан пысық болып шықтым, Мөлдір Доспаева менен пысық болып шықты» 01:02:31 Қазақ тілін бір өңірдің адамдары ғана жақсы біледі деген пікір – қате пікір 01:06:36 Балаларға дұрыс тіл үйретпесек, ертең ол бір жерден тесіп шығады 01:09:30 «Жолдан қосылғандар қазақ тілін жөндеймін демей-ақ қойсыншы» 01:12:09 Ғылыммен айналысуымыз керек пе? 01:12:53 Доктарантура оқу үшін Назгүл Қожабекке қанша ақша керек? 01:15:36 Көркем әдебиет пен ауызекі тілге кішкене алқам-салқам болу да керек 01:20:22 Қазақ жазба тілінің қалыптасуындағы Жүсіпбек Аймауытовтың орны туралы 01:21:13 Қолбақ, уақиға деген сөздер қате ме? 01:23:19 «Оқулықтардың проблемасын ойласаң, бетіңді тырнап жылағың келеді» 01:26:54 Тілдің бұзылуына кім қалай үлес қосты? 01:29:43 «Салық кодексінің қазақшасын қай есепші оқыды?» 01:30:52 Қазақшаға көшу үшін 7 жыл керек 01:32:28 «Құдайға шүкір ғой» 01:34:06 Хаттама 01:35:44 Бізге студия ұсынған Qdesign 01:35:54 Шығарылымның демеушісі Elite шоколады