دریچه

از آنجایی که الاهیات معمولاً خدا را همچون انسانی کامل ترسیم می‌کند، بنابراین می‌تواند به راحتی مدعی شود خدا به این یا آن چیز میل می‌کند، از اعمالِ غیرِ الهی ناراضی می‌شود و از تقوا و اعمالِ صالح خشنود می‌گردد. اما در فلسفه چنین چیزی نداریم، زیرا می‌دانیم نسبت دادنِ «صفاتی» انسانی به خدا همان اندازه بد است که صفات و کمالاتِ فیل یا الاغ را به انسان نسبت دهیم. از این رو، در فلسفه، نمی‌توانیم بگوییم خدا این یا آن را می‌خواهد، یا چیزی موجبِ خشنودی یا غضبِ او می‌شود. چراکه همه‌ی اینها «صفاتِ» انسان هستند و ربطی به خدا ندارند. اسپینوزا https://t.me/Daricheh_1

«به گمان من حتی کافرها هم خدایان دیگری را می‌پرستند و نه قدرت و کامجویی را. مثلاً خرد را.» مرده‌ها جوان می‌مانند ترجمهٔ علی‌اصغر حداد

🔺 قلعه تاریخی شوش https://t.me/Daricheh_1

تاریخ فلسفه ویل دورانت ص۱۴۱_۱۴۲ #طرد_اسپینوزا 🌹🍃 نباید درباره شیوخ کنیسه به شتاب حکم کنیم؛ زیرا آنها در موقعیت باریکی گیر کرده بودند. شک نیست که آنها در اخذ تصمیمات شدید درباره خارج شوندگان از دین مردد بودند؛ زیرا نمیخواستند آن بلا را که محکمه تفتیش عقاید اسپانیا به سر آنها آورده است بر دیگران روا دارند ولی آنها فکر میکردند که حق شناسی درباره میزبانان هلندی چنین حکم میکند که باید مردی را که با شک و تردید خود ضربات قاطعی بر مسیحیت و یهودیت وارد می آورد، تکفیر و اخراج کرد. در آن زمان مذهب پروتستان، آن مذهب سهل سمحی بعداً شد، نبود جنگهای مذهبی هر مذهب را در چاردیوار عقاید خود محبوس کرده بود و هر مذهبی عقاید خود را سخت عزیز و محترم میداشت زیرا به خاطر آن خونهای زیادی ریخته شده بود. رؤسای هلندی دربارۀ قوم یهود که در پاداش آنهمه گذشت، در یک نسل آکوستا و در نسل دیگر اسپینوزا را بیرون داده بود چه میگفتند؟ علاوه بر این در نظر شیوخ اتفاق کلمه در دین تنها وسیله ای بود که میتوانست قوم کوچک یهود را در آمستردام از تشتت و انشعاب حفظ کند و آخرین وسیله حفظ وحدت و بقای قوم یهود بود که در سراسر عالم پراکنده شده بود. اگر آنها برای خود دولت خاص و قوانین خاصی میداشتند که در داخل مردم را به اتفاق و به هم پیوستگی ملزم سازد و در خارج دیگران را به حفظ احترام خودوادارد، بیشتر گذشت و اغماض ميکردند ولی دین آنها هم عقیده آنها بود و هم وطن آنها؛ کنیسه هم مرکز اجتماعی سیاسی آنان بود و هم معبد و پرستشگاه آنها؛ کتاب تورات که اسپینوزا به آن اینهمه حمله می کرد وطن منقول این قوم محسوب می شد. آنها فکر می کردند که در چنین وضعی کفر و الحاد خیانت است و اغماض و گذشت از آن در حکم خودکشی.

جدل‌نگاریِ سریانیِ شرقی بر ضدِ دینِ زردشتی و بافتارِ سیاسیِ آن - ریچارد پین ترجمۀ بهرام روشن‌ضمیر فصلنامۀ جندی‌شاپور، دانشگاه شهید چمران اهواز، سال چهارم، شماره 16، زمستان 1397

تصویری قدیمی از دیوار چین در سال ۱۹۰۰ https://t.me/Daricheh_1

صوفیان و بوداییان سیری در تصوف اسلامی و رهبانیت بودایی تالیف: محمدرضا عدلی